N I E U W E
No. 696.
Donderdag 31 Mei 1883.
8e Jaargang.
Twee machten.
B U1T E N L A N
HUM!
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem 0,86
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BÜEEAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NO® AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIE»
Van i6 regels 30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREY.
Twee machten bestaan er. die naar de
heerschappij streven: de Katholieke een
heid in haar ongeschonden, heilig Geloof
en de eenheid der verloochening van de
Goddelijke openbaring in de schrikwekkende
apostasie. Doch de apostasie, vereenigd om
te loochenen en te verdelgen, heeft God
dank geen macht genoeg om stand te hou
den of tot eene positieve eenheid te gera
ken. Zij is slechts eene macht des doods.
Maar welk eene macht des levens zien we
daarentegen in de Katholieke eenheid!
Het ongeloof meent in zijn waan, dat de
helft der beschaafde wereld niet meer tot
de Kerk behoort. Doch ziet men dan niet,
hoe krachtig en machtig de Kerk is, zelfs
bi] die natiën, wier regeeringen zich vij
andig tegenover haar gedragen. Is de Kerk
niet eene macht des levens in Duitschland,
in Rusland, in Zwitserland, in Italië Men
heeft in net Russische Rijk de eenheid van
het Katholieke Episcopaat willen breken;
maar ofschoon men de Bisschoppen naar
Siberië zond, heeft men hen niet van hun
Katholiek karakter kunnen ontrooven. Men
heeft in het nieuwe Duitsche Rijk, waai
de Bisschoppen in den kerker geworpen
werden, niets bereikt dan eene bevestiging
der onoverwinnelijke eenheid met den Stoel
vau Petrus, niets dan eene heerlijke ge-
loofsbekenteuis van millioenen Duitsche
Katholieken. Men heeft langs den weg van
bet geweld aan de geloovigen in Zwitser
land de heilige tempels van het gebed en
van het offer ontroofd, om ze over te le
veren aan de dienaren van een verachte
lijk schisma, doch die gewijde bedehuizen
zijn leeg en verlaten gebleven, en men
heeft gezien, hoe de kinderen der ware
Kerk zich in schuren en stallen hebben
verdrongen, om daar betere dagen gedul
dig af te wachten. Het apostatendom had
zich gevleid, Italië en zelfs Rome naar zijn
beeld te vervormen; doch ten huidigen
dage weet de wereld dat deze hoop ijdel
was. 't Is waar de loge werkt met ijver,
maar Italië is nog steeds Katholiek. Te
vergeefs ook heeft men Frankrijk aan de
Kerk trachten te ontrooven. Zij die thans
la grande nationhet vaderland van den h.
Lodewijk en Hendrik IV, in oproer bren
gen, die niets verzuimen om dit land naar
hunnen smaak en naar hunne politiek te
vormen, moeten intusschen toch wel tot de
erkenning komen, dat in Frankrijk de
FE U1LLE TON.
De blinde Getuige.
Vervolg.)
En hij schreed verder.
Het ruischen van het water klonk steeds
duidelijker; hij moest nu dicht hij de brug ziju.
Op het oogenblik echter dat hij die bereikte
en reeds den eenen voet op de planken gezet
had, weigerde de poedel verder te gaan.
Karo huilde, jankte en trok aan het touw
als ware er hem nlles aan gelegen om zijn onge-
lukkigen meester van het betredeu der brug af
te houden.
Werkelijk bleef de bliude angstig stilstaan,
daar hij, gelijk gezegd is, vast op het zekere
instinct van zijn schranderen hond vertrouwde.
Hij stak derhalve zijn langen stok uit en on
derzocht daarmede do brug, of deze wellicht
beschadigd en daardoor voor hem gevaarlijk
was. Hij deed dit snel en zeker en het zintuig
van het gevoel was bij hem zoodanig geoefend,
dat weinige seconden voldoende waren om hem
te overtuigen dat hij zoover op de brug voort
kon gaan, als zijn stok reikte. Dit deed hij dan
ook onverwijld, terwijl hij den huilenden
hond met geweld medetrok.
groote werken en de groote namen alle
aan de Katholieke Kerk toebekooren eu
dat het Christelijke Fraukrijk nog bestaan
zal, als al wat zij gesticht en gevormd
hebben eene ruïne zal zijn. Eu welk schouw
spel biedt ons Engeland Zijue groote man
nen, zijne geleerden, zelfs de hoofden van het
Anglicanisms keeren terug tot de Katholieke
eenheid, en de politieke macht van Enge
land bewondert en steunt vaak de geeste
lijke macht der Kerk.
Een ander teeken, dat ons de zegepraal
der kerk verkondigt, is dat, wat sinds de
verdrukking van den Apostoliscken Stoel
zich openbaarde en ook nog in onze dagen
duidelijk zichtbaar is. De revolutie heeft
besloten, den Opperherder de middelen te
ontnemen, die noodig zijn voor het be
stuur der algemeeue Kerk, eu in zekeren
zin is haar dit gelukt. Maar terwijl zij
den Paus van zijne vrijheid en inkomsten
beroofde, zonder dat de Machten, de Kei
zers en Koningen hunne interventie aan
boden, kwamen do Katholieken van de gati-
sche wereld hunne milde gaven brengen
aan den Stedehouder van Jezus Christus,
met eene volharding die de vijanden der
Kerk wanhopig maakt. De St. Pieterspen
ning is thans eene uitstekende, vaste in-
O 7
richting der Katholieke wereld. Voor hon
derd, ja, voor vijftig jaren zou men deze
inrichting als iets hersenschimmigs be
schouwd hebben; toch heeft het Geloof die
heilrijke zaak tot stand gebracht.
Het valt echter niet te loochenen, dat
de Kerk bij vele naties veel te lijden heeft;
doch haar kruis is, als steeds, rijk aan een
zegenvol leven. Dit leven openbaart zich
in onze dagen door de herleving der groote
heiligdommen der wetenschap, der liefda
digheid eu der vroomheid. De groote hei-
ligdommeu der wetenschap zijn de Katho
lieke universiteiten, die zich op den bodem
van het Credo verheffen. De groote hei
ligdommen der liefdadigheid zijn de reli
gieuze vereenigen, die talrijker dan ooit,
in 't aanzijn komen en die voor alle men-
schelijke ellende, voor de onkunde, voor
de zwakheid, voor verlatene en verwaar
loosde kinderen, voor afgeleefde grijsaards,
voor zieken, voor krankzinnigen een held
haftig offer bieden, dat alleen gebracht
kan worden door zielen, die zich vrijwillig
aan armoede, kuischheid en gehoorzaamheid
hebben opgeofferd. De groote heiligdommen
der vroomheid zijn de kathedralen, de ba
silieken en de andere tempelen van den
Vooruit, Karo! riep hij wrevelig. Waarom
zijt ge toch bang, dom dier! Aan de brug schijnt
toch niets te haperen!
En wederom stak hij zijn stok uit, om de
plauken verder te onderzoeken. Daar raakte hij
een zacht voorwerp aan en ziju tastzin zeide hem
dadelijk, dat het noch een stuk hout, noch een
steen, noch een van ten wagen gevallen zak
graan kon zijn, die voor hem lag; het voorwerp
scheen hem toe een menschelijk lichaam te
wezen.
De trouwe poedel huilde en jankte erbar
melijk en spande alle krachten in om zich los
te rukken en terug te keeren. Maar te vergeefs;
Gilpin hield hem stevig vast.
Oho! wat is dat liiei-P mompelde de blinde
ontsteld. Op het zelfde oogenblik meende hij in
zijne onmiddellijke nabijheid de met moeite
ingehouden ademhaling van een mensch te
hooreu.
Juist toen hij opnieuw onderzoekend zijn stok
wilde uitsteken, werd -deze door een krachtige
hand op zijde geduwd.
Genadige Hemel! er is iemand hier! kreet
de oude bedelaar, doodelijk verschrikt. Ach, goede
heer, wie gij ook zijn moogt, doe mij geen leed
en help mij uit den nood! Ik ben de arme blinde
vioolspeler van Upton, sinds twee en vijftig
levenden God, die overal hun ouden glans
herkrijgen en zich op liet naderend groo
te Te Deunt der Christenheid voorbe
reiden.
Een teeken des tijGs is het ook dat het
God behaagde tot de wereld van net onge
loof door de stem van het wonder te spre
ken. Wij weten nu zeer goed dat de apos
tasie die wonderen door haren spot illu
soir wil maken, maar wij zijn er ook van
overtuigd dat de apostasie slechts spot,
omdat zij bang is. Feiten blijven feiten en
zonder twijfel zijn eu blijven deze voor
de apostasie, een bron van angst en ont
steltenis.
Beschouwen we ten slotte de houding
der vijanden tegenover de Kerk. Is zij niet
uitsluitend eene houding van geweld, list
en leugen? Overal is men er op uit om
de leer der Kerk te bestrijden. De voor
standers der gewetensvrijheid willen in wer
kelijkheid slechts hun staatsgodsdienst op
dringen of liever gezegd de godsdienstloos
heid van den Staat, d. i. hunne leeringen,
hun scepticisme, hunne ontkenning, ouder
het masker eener onmogelijke neutraliteit.
En zulk een intellectueel despotisme, het
verschrikkelijkste van alle, willen zij ten
koste der Christelijke familiën zelfs daar
invoeren, waar de geloovigen de meerder
heid hebben. Dat is nog niet alles. Het
aanschouwen der Kerk verbittert hen, als
het licht, dat in een ziek oog valt. Hon
derden malen hebben zij reeds geschreven
en geroepen, zijt schismatiek, protestantsch,
zijt een Muzelman, zijt zelfs heiden van
het Braruanisme, zijt alles wat ge wilt,
maar zijt geen Katholieken; ontvlucht de
Kerk
En toch welk eene Kerk! Het is de Kerk
der Apostelen eu Martelaren, de Kerk der
h. Vaders en Leeraren, de Kerk van een
Athanasiu3 eu Augustinus, van een Am-
hrosius eu Cbrysostomus, van een Leo,
van een Gregorius van Rome en van Na-
zianze, de Kerk der ordestichters, vau die
onvergelijkelijke heldenfamiliën, die het aan
zijn der volkeren hébben vernieuwd en die
ook nog in onze dagen niet hebben opge
houden hen te heiligen; de Kerk van een
Benedictus en Berriardus, van een Norber-
tus, van een Domiuicus en Franciscus, de
Kerk van een Ignatius en Franciscus Xave-
rius, van een Philippus Neri en Cajetan
de Thieune, van een Franciscus van Sales
eu Vincentius van Paulo, vau een Lasalle
en Alphonsus van Liguori; de Kerk der
jaren van het licht mijner oogen beroofd, ik
heb
Houd den mond, oude gek, met uw
geklaag! sprak de rauwe stem, waaraan de
bedelaar terstond den man weder herkende,
die hem even te voren een shilling gegeven
had. Ik heb uwe gekke kunsten nu lang ge
noeg aangezien. Voorwaarts, scheer u dade
lijk weg!
Ach! goede heer, mijn poedel wil niet!
Sla er dan op los, of wil ik het doen?
Ach neen, ach neen! mijn goede poedel
kan geen slaag verdragen! Hij is er op afgericht
mij, armen man, te waarschuwen wanneer mij
gevaar dreigt. En daar hij volstrekt niet over
de brug wil, moet ik aannemen dat mij eenig
gevaar dreigt: misschien zijn er planken door
gebroken en gaten ontstaan, door welke ik in den
stroom zou kuunen vallen en dan ware ik redde
loos verloren!
Daaraan was toch niets verbeurd, want
dan behoefdet gij niet meer op zulke erbarme
lijke wijze aan den kost te komen. Doch stel
u maar gerust, de brug is volkomen veilig.
Er ligt toch iets in den weg ik sliet
er tegen
Bekommer u daarover maar niet.
Wat is het dan5
groote mannen der wetenschappen uit de
dagen van den Alexandrijn Clemens eu
Origines tot Thomas van Aquine eu Bo-
naventura, tot Fenelou en Bossuet; de Kerk,
wier hoogheilig Offer alleen in staat is,
de traditiën van alle volkereu over den
zondeuval eu de Verlossing te verklaren;
de Kerk, wier Sacramenten alle wonden
der ziel genezen en wier groot Sacrament
der liefde den dorst der zielen stilt eu dat
aan de meuschelijke zwakheid de kracht
geeft, die men niet alleen waarneemt bij
de Heiligen, maar ook bij alle Christenen
in elke sociale positie. Maar juist deze
glorie der Kerk is het, die 't ongelooi ver
bittert.
De Kerk draagt het zegel des Meesters.
Op de dagen van beproeving en vervol
ging volgen de dagen van zegen eu fcri-
urnf. De gausche geschiedenis der Kerk is-
daarvoor een bewijs en onze tijd zal dat
bewijs ongetwijfeld opnieuw leveren. Ver
geten we niet dat aan het Kruis het woord
vervuld is: »Ik heb de wereld overwouueu,«
eu dat tot ons het andere woord van den
grooten Overwinnaar aan het Kruis gericht
is: Waarlijk, waarlijk, ik zeg u, als het
tarwezaad, dat in de aarde valt, niet sterft
bljjft het alleen; sterft het, dan brengt het
vele vruchten voort.Wat hebben wij dus
te vreezeu? Immers onze vijanden arbeiden
tegen hun zin aan den oogst voor de Kerk
v auGod.
In een bericht uit Saigou van 56 dezer
wordt het volgende gemeldDe comman
dant Rivière een uitval doende met 400 man,
werd door eene sterke overmacht aange
vallen, zoodat hij zich moest terugtrekken
naar Hanoi. Toen was het dat hij gedood
werd. De majoor Berthe de Villers is doo
delijk gewond. Het verlies der Franschen
is aan dooden 26 en aan gekwetsten 51 man.
De troepen zijn in hunne stelling terug
gekeerd, en zij bezetten nog altoos het aan
Frankrijk afgestane grondgebied en de
koninklijke pagode.
De kapitein ter zee Beaulieu voert thans
het bevel over de troepen te Hanoi. Uit
Cochinchina zijn aanzienlijke versterkingen
derwaarts gezonden.
Admiraal Bouet zal het oppercommando
over het bezettings-corps van Tongkin aan
vaarden.
De minister van koloniën en marine
Het ishet is och! het is een
oud vermolmd stuk van de leuning, dat de een
of andere dronkaard er af gerukt en midden op
de brug geworpen hoeft, vermoedelijk met
het doel om de opzichters van den Waterstaat
te bewijzen, dat de oude brug dringend her
stelling noodig heeft.
Zoo, zoo! Nu dan heeft mijn poedel wer
kelijk ongelijk. Wilt gij wel stil zijn, Karo? Wat
behoeft gij voor een stuk hout bang te wezen
dom beest!
De hond liet zich echter niet tot bedaren
brengen, hoewel Gilpin hem zoo dicht naar zich
toe trok, dat hij het arme dier haast verwurgde.
Het huilde, jankte eu bromde in alle tonen.
Ilahaha! lachte de onbekende en deze
akelige lach drong den bedelaar door merg en
been. Nu, als het dan anders niet gaat, wil ik
uw houd van den angst bevrijden en het stuk
hout in het water werpen.
De bedelaar hoorde een trekken en slepen, daarna
scheen de onbekende met alle inspanning zijner
krachten een zwaar voorwerp tot aan de hoogte
der leuuing op te heffen. Dadelijk daarop volgde
een geweldige plomp in den stroom, zoodat het
water hoog opspatte en klaterend terugviel.
Wordt vervolgd.)