N I E U W E
buitenland!
Dm der lag 28 Juni 1883.
8e Jaargang.
Zondag.
No. 704.
If
Laarzen en schoenen oudtijds en nu-
Luie correspondenten.
HilRIEm'HE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGHTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Adverteutiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S k li AU RE Y.
CVervolg en Slot.J
Sinds het oogeublik dat onze stamouders
uit het paradijs verdreven werden, is de
aarde een tranendal en is het met 't kla
gen en jammeren der lijdende menschheid
nimmer gedaan. Doch in de laatste jaren
is dat klagen algemeener geworden dan
vroeger, en het wordt nog steeds grooter
en dringender. Hoe komt dat? Onder de
vele oorzaken zullen wij de voornaamste
noemen: het is de ontheiliging der Zon-en
feestdagen. Daardoor, zegt een beroemd
theoloog, wordt eene vroeselijke bron
van den vloek Gods geopend, die zich
over alle toestanden uitstort en de
ellende overal verspreidt. Wil men die
bron van Gods vloek verwijderen? Wil men
de bron van den Goddelijken zegen weder
doen vloeien? Welnu het middel is spoedig
gevonden: het bestaat in de heiliging der
Zon- en feestdagen naar 't gebod van God
en Zijne Kerk.
Laten we vooral indachtig zijn aan de
gewichtigheid van een gebod dat door God
vóór andere werd ingesteld. En geen gebod
heeft God in 't verloop der eeuwen en in
de gansche heilige Schrift zoo dikwijls her
haald en ingescherpt, dan juist dat van
de heiliging van den aan God gewijden
rustdag. Op den berg Sinaï werd het op
de eerste der twee wetstafelen geschreven
en juist bij dit gebod heeft God een ver
scherpende uitdrukking gebezigd, die bij de
andere geboden niet voorkomt. Hij zegt
namelijk: Memento! d. w. z. GedenkHer
inner u wel! Yergeet het nimmer! Houd
het steeds voor oogen! Wees er steeds op
bedacht den Sabbatlulag te vieren.
Nog dringender heeft God de gewichtig
heid van dit gebod doen uitkomen door de
heerlijkheid van het loon voor de nako
ming van het gebod en door de grootheid
en veelvuldigheid der straffen voor de over
treding van het heilig bevel. Behalve de
eeuwige belooning, welke toch de voor
naamste is, geeft God den trouwen navol
ger van dit gebod meestal op deze aarde
gezondheid, een lang leven, geluk en tevre
denheid in het huisgezin, zegen en vrucht
baarheid op den akker, voorspoed in de
opvoeding der kinderen en ten laatste een
gelukkig en zalig sterfuur. Door de ont
heiliging van den Sabbathdag gaan daar
entegen al deze belooningen verloren en de
tegenovergestelde straffen komen er voor
in de plaats, naar het woord des Heeren.
Was de Sabbathdag in het Oude Verbond
van zoo groote beteekenis, van hoe veel
FEUILLETON.
Parijs geeft tegenwoordig zijn bezoekers weer
veel belangwekkends te zien in de tijdelijke
tentoonstellingen, die nu geopend zijn. Daaronder
verdient de sclioeuententoonstelling vooral ge
noemd te worden. Men ziet daaruit, dat in de
vroegere eeuwen het hoofddoel van den schoen
maker was dat een schoeisel goede diensten deed.
Een opperhoofd van - barbaren gaf er niet om
of het sierlijk was. Wat hij noodig had was zijne
voeten tegen dorens en scherpe steeuen te be
schermen en hun daarbij de meest mogelijke
vrijheid van beweging te lateu. De Kelten vonden
eene halve laars uit, die bizonder geschikt was
om er mede door moerassen en over steenachtige
bergen te loopen. Het water verdampte er uit
zoodra de geheele voet niet langer ingedompeld
was. Voor lucht was ook gezorgd. De Kel
tische laars was taai en elastiek en gemak
kelijk te vervangen als er maar ongelooide
huiden bij de hand waren. Toen de Keltische
opperhoofden niet langer te voet gingen maar
te paard reden, werden hunne schoeisels sierlijker
en minder gemakkelijk.
meer belang is dan de Zondag in het Nieuwe
Verbond. Want de Sabbathdag was daarom
zoo heilig, omdat hij de gedenkdag was
van Gods heerlijk werk, namelijk van de
schepping der wereld. In het Nieuwe Verboud
werd deze heilige rustdag door de Aposte
len overgebracht op den Zondag, ter her
innering aan de twee veel hoogere, heili
gere genadenvolle werken Gods, namelijk
de verlossing en heiliging van het mensche-
lijk geslacht. Want op Zondag voleindigde
de Heer het werk "der Verlossing door Zijne
Verrijzenis en wederom op Zondag vol
bracht de heilige Geest de heiliging der
meuschen door Zijne zichtbare nederdaling
op de Apostelen Zoo is alzoo de gewich
tigheid en heiligheid van onzen aan God
gewijden rustdag driemaal hooger dan in
het Oud Verbond: die dag moet dus ook
met driemaal grootere trouw geheiligd
worden.
Voor de heiliging der Zon- en feestdagen
zijn twee zaken geboden: wij moeten
ons onthouden van slafelijken arbeid en wij
moeten door aandachtige deelnemiug aan
de godsdienstoefeningen, God verheerlijken
en onze ziel heiligen.
God heeft de onthouding van den slafe
lijken arbeid streng geboden en daarmede
beoogt Hij ons heil naar ziel en lichaam.
De arbeidskracht van den mensch heeft
verkwikking, versterking en verfrisschiug
noodig. De nachtelijke slaap is niet vol
doende. Er moet noodzakelijk op bepaalden
tijd één dag zijn, die geheel en al aan de
rust is gewijd, opdat zij, die in't zweet huns
aansehijus arbeiden, niet te vroeg ten grave
zullen dalen.
Maar 't is niet voldoende dat er rust
zij; het moet ook eene religieuze, eene
godsdienstige rust zijn. Met deze verdraagt
zich echter zulk eene ontspanning, die zedig,
matig en alzoo waarlijk verkwikkend is,
anders zou men al licht naar ont
spanningen grijpeu, die onzedig, onmatig,
en dus schadelijk en verwoestend zijn. Want
de onmatigheid vernietigt de krachten des
levens veel meer, dan zelfs de onafgebro
ken arbeid. Bovendien verslindt zij het
loon van den verrichten arbeid, maakt
zij onbekwaam voor het werk en laat zij
niets achter dan vloek en ellende. De
mensch heeft de religieuze plicht, de nood
wendige behoefte en het natuurlijke recht
op Zon- en feestdagen te rusten en geen
sterveling heeft de bevoegdheid, hem dit
recht te ontnemen.
Terwijl de mensch alzoo van den arbeid
uitrust, heeft hij den tijd het tweede ge
deelte van het gebod te vervullen, namelijk
Verder kon de ongerijmdheid niet gedreven
worden dan ten tijde van Karei den Waanzinnige.
De schoenen waien toen dun, lang, spits en aan
de teenen opgedraaid. Heeren en dames, naar
de mode, luidden de punten van hunne schoenen
met kettingen of linten aan hunne gordels
vastgemaakt.
De dames zijn er altijd voor geweest schoen
makers te begunstigen, die zich aan geen ana
tomische wetten storen en grillige fatsoenen
maken. Catharina de Medicis was daarop eene
uitzondering. Zij zorgde niet door hare schoenen
in hare vlugheid belemmerd te worden op hare
wandelingen door hare tuinen of als zij hare
architecten controleerde.
Als men de laarzen en schoenen van de zeven,
tiende eeuw ziet, is het gemakkelijk te begrijpen
waarom de koets eene noodzakelijkheid werd voor
den grand Seigneur en de hofdame. De hielen
waren zeer hoog en de laars was groot en zwaar-
Molière hield zich aan de schoenen met vierkante
teenen, op de wreef geregen, die de Parijsche
burgers bijna anderhalve eeuw gedragen hadden.
Hij was ten naastebij geschoeid als een Engelsch
Puritein en kon Erankrijk doorzwerven zonder de
hulp van een lindoornsnijder. Onder de regeering
God te verheerlijken en zijne ziel te hei
ligen. Men moet dus op aandachtige wijze
deelnemen aan de godsdienstoefeningen.
Evenals Maria en Johannes onder het
Kruis, zoo kunnen ook wij het groote Ver
lossingsoffer bijwonen, de vruchten der
Verlossing verkrijgen en onze groote, veel
vuldige schuld bij God voldoen, de schuld
der dankbaarheid en der aanbidding.
Wat zal men ten slotte zeggen tegen
hen, die de Zou- en feestdagen doorzonde
en misdaden ontheiligen? O, mochten zij
toch tot inkeer komen en wel overwegen
dat de arbeid reeds den dag des Heeren
ontheiligt, de arbeid die op zichzelf niet
slecht en op gewone dagen bepaald geboden
is. Hoe verschrikkelijk moet dus de ont
heiliging zijn door zulke zaken, die steeds
verboden en groote beleedigingen Gods
ziju en met een eeuwig lijden zullen worden
gestraft.
Op het zesde congres van de congregatie
der Katholieke kooplieden in Duitschland,
werd onlangs het besluit genomen aan de
Duitscke Regeering eene petitie te zenden,
inhoudende het verzoek eene wet uit te
vaardigen tot invoering van eene alge-
meene Zondagsheiliging.
Inderdaad dit loffelijk voorbeeld diende
ook in andere landen te worden nagevolgd.
Aan tal van onderteekenaars zou het stel
lig niet ontbreken.
De schrikwekkende misdaden, waaraan
onze periode onmiskenbaar lijdt en die
zich in onzedelijkheid, diefstal, moord en
zelfmoord openbaren, maken het den waren
volksvriend tot plicht, over middelen tot be
teugeling van het kwaad natedenken en aan
't herstel van een gezonden toestand van
het volksleven met alle kracht te arbeiden.
Het Huis van afgevaardigden in Pruisen
heeft het kerkelijk-politiek wetsontwerp bij
eindstemming aangenomen met 224 tegen
107 stemmen.
De Fransche consul-generaal Challet
te Triest weigerde een adres mede te tee
kenen, hetwelk aan zijn Duitschen collega
werd overhandigd, bij gelegenheid van diens
50-jarig ambtsfeest.
Volgens bericht uit Saigon zijn de Aua-
mitische consuls uit Gochinchina ver
dreven, omdat zij saamgespannen hebben
tegen de Fransche overheerscking.
Bij den Parijschen gemeenteraad is de
stedelijke begrooting voor 1884 iugediend.
De uitgaven, gewone en buitengewone, zijn
van Lodewijk XV werd het loopen, behalve op
de vlakke, harde terrassen van Versailles, eene
onmogelijkheid! De hak was onder de zool van
den voet geplaatst en de geheele zwaarte van het
lichaam rustte op den grooteu teen. Madame
de Pompadour droeg in huis Aziatische pantoffels,
maar zij offerde aan de mode wanneer zij aan het
hof kwam. Marie Antoinette's hakken waren
lager, maar haar schoen liep in eene spitse punt
uit. Bij hare landelijke partijtjes op Trianon was
zij blijde op haar herderinnestaf of op den arm
van eene hofdame te mogen leunen. Op de ten
toonstelling zijn schoenen, die men zegt dat aan
haar en de Prinses de Lamballe toebehoord hebben.
Als zij alleen gemaakt waren om bekeken te
worden zouden zij een meesterstukje van bewer
king geweest zijn, want het stiksel en borduursel
laat niets te wenschen over; maar zij moeten den
voet verschrikkelijk gekneld hebben.
Bij de revolutie was het met hooge hakken
en spitse teenen gedaan; toen was men meer op
gemak bedacht. Men moest schoenen hebben, die
niet knelden, om des te sneller van de eene
plaats naar de andere te kunnen loopen. Sedert
het begin dezer eeuw tot de laatste helft van het
Tweede Keizerrijk, toen de chaussures d la Louis
geraamd op frank 263,284,201 de out-
vangsten op 12 millioen meer.
Louise Michel is veroordeeld tot zes
jaren opsluitiug en plaatsing gedurende
tien jaren onder politie-toezicht. Pouget
is veroordeeld tot acht jaar opsluiting en
10 jaren politie-toezicht; Moreau tot 1 jaar,
Thierry, Targot en Contumaces tot 2 jaren
opsluiting. De overigen zijn van rechts
vervolging ontslagen.
Het Hof van cassatie heeft de voorzie
ning van Bontoux en Feder tegen het
arrest van het Hof van appèl verworpen.
De Daily News zegt, dat het gerucht
aangaande eene schikking tusscheu Frank
rijk en China over de Tongkin-quaestie ten
stelligste door Tseng wordt tegengesproken,
terwijl hij tevens constateert dat er op ver
scheidene punten in de provincie Quangsi,
Qwangtimg en Junuau Chiueesche troepen
worden bijeengetrokken.
In het Lagerhuis heeft Gladstone mede
gedeeld, dat de Regeering aanstaanden Don
derdag een ontwerp zal indienen tot ver
betering van bestuur in Schotsche aange
legenheden.
Bij vergelijking van de zienswijze der
Regeering en die der Suez-kanaalmaat-
schappij blijkt., dat er op verschillende pun
ten eene groote eenstemmigheid bestaat,
maar dat dit nog niet het geval is ten
opzichte van eenige andere punten, onder
anderen wat betrtft den tijd voor tarief-
verlaging.
De Regeering heeft er in bewilligd, een
vertegen woordiger der Transvaal tot her
ziening der conventie te ontvangen, zoodat
zij geen specialen commissaris naar de
Transvaal zal afvaardigen.
In een bericht uit Curragh wordt ge-
O o
meld, dat aldaar eergisteren-avond tusschen
eenige soldaten twist was ontstaan over
geldhetwelk met spelen was gewonnen.
Daar eenige dezer manschappen tot de mi
litie van Nortn-Mayo en anderen tot die van
Dublin behoorden, werd de twist alge
meen, zoodat de soldaten van het eene
regiment partij kozen tegen die van het
andere, waarbij geweerschoten werden ge
lost, met het gevolg dab er vijfmanschap
pen doodgeschoten en velen gekwetst wer
den. De orde werd hersteld door officieren,
die dreigden op de vechtenden te zullen
schieten.
De Onderkoning van Ierland heeft der
Regeering aanbevolen in Ierland op groote
schaal openbare werken te doen onderne
men om werk te verschaffen aan het volk,
dat grootendeels zonder arbeid rondloopt.
De leden van een Moonlight-bende, die
Quinze herleefden, hebben de dameslaarsjes en
schoenen weinig verandering ondergaan. Onder
de regeéring van Louis Philippe droegen de dan
dies lichte, elegante en gemakkelijke laarzen. Zij
dansten veel en hielden van entre-chats en der
gelijke luchtsprongen. Toen het Tweede Keizer
rijk in zijne laatste dagen was, waren schoenen
met spitse punten de mode voor heeren en die
hebben het volgehouden tegen eene poging om
de vierkante teenen, zooals Molière droeg, weder
in te voeren.
Een Fransch postbeambte heeft berekend, dat
gemiddeld een Engelschman tien dagen laat
verloopen eer hij een brief beantwoordt, en een
Fransch man twaalf. De Zwitsers schrijven maar
om de veertien dagen, de Wurtemburgers om
de zeventien dagen, de Duitscbers om de twintig
dagen. Dé bewoners van Rusland schrijven nau
welijks éénmaal 's jaars een brief, terwijl de
Bulgaren zich om familie en vrienden, die op
andere plaatsen wonen, zoo weinig bekommeren,
dat zij in de drie jaar maar ééns een brief af
zenden.