NIEUWE
Donderdag 30 Augustus 1883.
8e Jaargang.
Hendrik Graaf van Chambord.
BUITENLAND,
No. 722.
Eene nuttige instelling.
Rechtmatige kunstenaarstrots.
I41RLEIH
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
j 0,8b
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Elkeu WOENSDAG en ZATERDAG.
BUEE AU: St. Jansstraat Haarlem.
-■'ÏAX~
5
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrij dag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Op drie en zestigjarigen leeftijd, in het
drie en vijftigste jaar zijner verbanning,
is Hendrik, Dieudonné van Artois, Hertog
van Bordeaux, Graaf van Chambord, op
zijn lievelingsverblijf Frohsdorf in Oosten
rijk na een lang en vreeselijk lijden den
24sten Augustus jl. overleden. Met hem is
de oudere tak uitgestorven van het Huis
Bourbon, dat een Heilige en een door 't eigen
volk vermoorden Koning onder zijne leden
telt.
De wensch en de hoop zijner getrouwe
aanhangers, hem, den laatste van zijn stam,
onder de banier der leliën wederom op den
troon te zien, is niet in vervulling gekomen.
De overledeue was den 29sten September
1820 te Parijs geboren, nadat zijn vader,
de Hertog van Berry, eenige maanden vroe
ger door de dolksteken van een fanatieken
zadelmakersknecht zijn leven had verloren.
Daar het huwelijk van den Hertog van
Angoulême, 'zoon van Karei X, kinderloos
bleef, was hij de eeuige stamhouder van
den regeerenden tak. Zijn stam heeft hij
geen frissche loten geschonken en den troon
heeft hij niet beklommen. De revolutie van
het jaar 1830 dreef hem met zijn groot
vader, Karei X in de verbanning. Den
16den November 1846 trad de Graaf van
Chambord in het huwelijk met Maria There-
sia Beatrix Gaëtane, oudste dochter van
den Hertog van Modena. Het huwelijk bleef
kinderloos.
Slechts eenmaal, na den val van Thiers
in het jaar 1873, waren de kansen voor
de troonbestijging van den Graaf van
Chambord bizonder gunstig. Doch men
stelde voorwaarden, die hij onmogelijk aan
kon nemen; sinds dien tijd werden de kan
sen tot wederoprichting van den troon der
Bourbons al minder en minder en de Graaf
van Chambord zal waarschijnlijk zelf weinig
hoop gehad hebben, als Koning van Frank
rijk zijn intocht in Parijs te doen.
Bij 't afsterven van een vorstelijk per
soon is de biograaf niet zelden in de nood
zakelijkheid den lof uit te bazuinen van de
politieke begaafdheid van den afgestorvene
en zijne eigenschappen als staatsman of als
veldheer hoog te prijzen. Gausch anders is
dit bij den Graaf van Chambord. Zelfs zijne
meest verbitterde tegenstanders zullen aan
de geopende groeve de bekentenis moeten
afleggenhier rust een edel, deugdzaam
FEUILLETON
Stotteren.
Om het gebrek van stotteren te bestrijden,
zoodra men het bemerkt, of, wat ontegenzegge
lijk nog beter is, reeds de eerste verschijnselen
weg te nemen, heeft men niets anders te doen,
dan de kinderen met de grootste zorgvuldigheid
aan langzaam spreken te gewennen. Langzaam
spreken is het eenig afdoend middel om te ver
hinderen, dat de kinderen zich het stotteren aan
wennen, of den, om zoo te zeggen, reeds gevorm-
den stotteraar te genezen.
Velen zullen wel bij deze woorden twijfelend
het hoofd schudden en van meening zijn, dat de
zaak zoo gemakkelijk en eenvoudig niet is. 't Is,
helaas, maar al te waar, dat de beste en een
voudigste middelen onopgemerkt blijven, en niet
gebezigd worden, om geen andere reden, dan dat
zij te eenvoudig, te natuurlijk zijn, en te veel
voor de hand liggen. Wat niet geleerd klinkt,
en niets kost, en wat iedereen kan doen, zal ook
wel niet deugen, is het algemeen begrip. En om
dat men dien regel ook bij de behandeling van
stotteraars volgt, zijn er zooveel beklagenswaar
dige kinderen, in wier mond het edel spraak
vermogen eene bron van verdriet, van wrevel en
schaamte, van spot en smaad wordt. Als het mid
del zoo eenvoudig is, beproeft het dan toch, gij
mensch en vorst. De Graaf van Chambord
was in den volsten zin des woords een man
vau karakter. Hoe zeldzamer deze eigen
schap bij de groote meerderheid onzer mo
derne politici en staatsmannen te vinden
is, temeer dient zij gewaardeerd te worden
in hen, die haar bezitten of bezaten. Zij
alleen geeft ons dan ook den sleutel tot
het juiste begrip van 's Graven houding in
het kritieke jaar 1873.
De handelwijze van den Graaf van Cham
bord in de veel besproken vlag-quaestie,
heeft totdemeest verschilleude beoordeelingen
aanleiding gegeven; in de meeste gevallen
werd zij als eene groote halsstarrigheid be
schouwd. Men kon het den Graaf niet ver
geven, dat hij, terzake van eene vlag, een
troon weigerde en Frankrijk overleverde
aan het spel van eenige eerzuchtigeu. Vol
gens ons begrip is dit oordeel te hard en
oppervlakkig. Dat bij de toenmalige ver
handelingen allerlei zaken achter de cou
lissen gebeurden, blijkt uit een brief, dien
de Graaf van Chambord kort na den dood
van Louis Veuillot aan diens broeder schreef:
»Ik vergeet evenmin,* zoo schrijft Cham
bord, »den bijval dien hij (Veuillot) mij
schonk telkens wanneer ik mijne stem in
het belang van 'tland moest verheffen.
Hoofdzakelijk echter in het jaar 1873, toen
wij ons doel zoo genaderd waren, de listen
der staatkunde echter, mij noodzaakten de
dubbelzinnigheden te doen verdwijnen door het
verscheuren der banden, welke bestemd wa
ren, mij tot een machteloozen, weerloozen
souverein te veroordeelen, wist niemand
beter dan hij (Veuillot) in mijne gedachten
te dringen en mijn protest in den waren
geest te verklaren.*
Deze woordeu doen met grond vermoe
den, dat er bij de veelbesproken onderhan
delingen toch ook nog over gansch andere
dingen, dan over de witte vlag is gespro
ken geworden. Chambord wilde zijne waar
digheid niet prijs geven, mitsdien verscheen
in October van het jaar 1873 de beroemde
verklaring, die veel overeenkomst had met
het afstand doen van den troon van Frank
rijk. Mannen van het slag onzer meeste
moderne politici zouden anders gehandeld
hebben. Zij zouden er zich geen gewetens
zaak van gemaakt hebben vóór de troon
bestijging alle mogelijke beloften te doen,
om ze later te vergeten.
Aan zulk eene handelwijze echter kon de
edele Chambord zich niet schuldig maken.
vaders en moeders, beproeft het, leermeesters, en
laat de kinderen door langzaam spreken de
heerlijkste gave terug, waarmede moeder natuur
in hare goedheid hen tot hun eigen en anderer
genoegen op hun levenspad bedeeld heeft; geelt
den kinderen eene mensckelijke spraak.
Het middel van langzaam spreken is eenvou
dig, maar gemakkelijk in de toepassing is het niet.
Stotteraars spreken juist niet langzaam. Zij haas
ten en jagen bij het spreken, zooals geen ander
doet, en daarom vallen zij over hunne eigene
woorden en stotteren
Wanneer iemand eene steile helling snel af
loopt, kunnen de beenen het vooruitvliegend bo
venlichaam niet volgen en hij valt op den grond.
Als iemand het spraakgebruik sneller wil vor
men dan de beweegbaarheid der organen het
veroorlooft, worden de tonen verward, en hij
stottert. Zegt men tot een stotteraar: Kindlief,
je spreekt te snel, spreek langzaam, veel lang
zamer!" dan zal hij dit niet gelooven. Geen stot
teraar denkt, dat hij te snel, veel te snel spreekt
maar allen zijn zij van meeuing dat zij te langzaam
spreken. En daarom haasten zij zich hoe langer
hoe meer en stotteren zij hoe langer hoe erger.
Als men echter bij een stotterend kind er op
aandringt, dat het langzaam moet spreken, be
gint het te schreien. Het lijdt onder het ver
schijnsel, maar wil toch hardnekkig de oorzaak
niet weten; de vermaning om langzaam te
Die de stelling huldigt dat op het gebied
der politiek andere moreele beginselen gel
den dau iu het gewone leven, zal hem zulks
als een onvergeeflijke fout toerekenen; ieder
ander echter zal er hem om hoogachten
en te beter waardeeren.
Of de dood van den Graaf vau Cham
bord gunstige gevolgen zal hebben voor
eene mogelijke herstelling van het koning
schap in Frankrijk,zulks hangt niet geheel en
al van de monarchale partijen van het land
zelf af. In legitimistische kringen sprak
men met voorliefde van eene oude voor
spelling,* volgens welke aan Frankrijk in
het jaar 1883 door een hinkende» heil
zou wedervaren. Men bracht deze voor
spelling* in verband met de troonbestij
ging van den werkelijk hinkenden Graaf
van Chambord. Woordelijk genomen is
deze voorspelling, evenals zoovele andere,
niet iu vervulling gekomen. Toch zou aan
het ongelukkige land, dat de speelbal der
partijen is geworden, heil kunnen weder
varen, indien de dood van den Graaf van
Chambord aanleiding gaf tot de beslechtiu g
van de onzalige twisten der monarchale
partijen en indien alsdan laatstgenoemde
partijen er naar zouden willen streven, de
regeering aan de handen eener even eerzuch
tige als gewetenlooze clique te ontnemen.
Het Belgische Hof heeft, wegens het
overlijden van den Graaf van Chambord,
den rouw aangenomen voor den tijd van
elf dagen.
De Bondsraad heeft thans eenstem
mig het Spaansche handelstractaat aange
nomen, en goedgekeurd dat het reeds voor-
loopig in werking getreden was.
Het lijk van den Graaf van Chambord
zal, naar luid van een telegram in den
dempden 3den September te Görz ter
aarde besteld worden.
De Standard meldt uit Durban: Osborne,
resident van het gereserveerde gebied, begaf
zich op weg om Cetewayo te spreken. Hij
rapporteert ongunstig; hij vond Cetawayo
bezig belangrijke strijdkrachten rondom zich
te verzamelen, terwijl hij een weinig ver
trouwbare houding aann m. Osborne zond
eene boodschap meldende dat hij Cetawayo
verlangde te zien, maar deze weigerde te
komen, en antwoordde dat Osborne maar
tot hem moest komen. Osborne deed dit
spreken kliukt als spotternij in zijne ooren.
Neen het is niet gemakkelijk een stotteraar
er toe te brengen om langzaam te spreken; want
als dat gelukt is, dan is het ook uit met het
stotteren. Een stotteraar genezen en hem er toe
te bewegen langzaam te spreken, is hetzelfde.
Wie het laatste vermag dien is het eerste reeds
gelukt.
De Fransclie landbouwkundige scholen voor
meisjes zijn uitmuntende instellingen. Eene van
de voornaamste is bij Rouaan. Men zegt dat zij
begonnen is met een kapitaal van een frank,
eene directrice en twee meisjes, die uit de ge
vangenis ontslagen waren, en nu wordt zij op
eene waarde van bijna een half millioen franks
geschat. In dit gesticht zijn driehonderd meisjes
van acht tot achttien jaar oud. De boerderij,
waar zij alleen al den veldarbeid verrichten, be
slaat eene uitgestrektheid van meer dan vier
honderd morgen. Er zijn vijf en twintig onder
wijzers en onderwijzeressen. Het Framche Land
bouwkundig Genootschap hoeft dit gesticht te
Darnetel reeds meer dan eens eene prijsmedaille
toegekend, en de leerlingen zijn in Normandië,
wegens hare bekwaamheid, zeer gewild. Zij gaan
ue wereld in als rentmeesteressen, tuiniersters,
opzichsters over boerderijen, of als melkboerin
nen en bleeksters.
niet, maar zoud een gevolmachtigde. Ce
tawayo beklaagde zich ernstig over de
koloniale autoriteiten en zeide o. a. gedu
rende het onderhoud, dat hij verder hun
raad niet vau noode had, maar geheel zelf
standig zou handelen.
Malet maakt het algemeen rapport om
trent den toestand van Egypte gereed. Hij
spreekt daarin gunstig over de laatste re
sultaten der hervormingen.
De tijdelijke kampementen te Elwerdan
en Helouan worden opgeheven. De Engel-
sche regimenten zullen binnen eenige dagen
naar Cairo terugkeereD. Yele officieren zul
len van 1 September tot 30 November met
verlof gaan. De communicatiën per spoor
weg zullen den leu September hersteld en
op denzelfden voet als vóór het uitbreken
der cholera zijn.
The Times en The Standard geven in af
keurenden zin hun verwondering er over
te kennen, dat er geen Engelsch oorlogschip
is ten noorden van de Chineesche zee, ter
wijl Chineesche troepen met Remmington-
geweren zich in de provincie Kwangsi, aan
de zuidwestelijke grens, samentrekken; en
dat de Eugelsche vloot zich niet in de wa
tereu van Japan bevindt, terwijl Frankrijke
operatiën elk oogenblik een opstand van
de Chinezen tegen de vreemdelingen kunnen
uitlokken en een vredebreuk tusschen Frank
en China kunnen te weeg brengen.
Laatstleden Donderdag is te Munchen
eene vergadering gehouden tot het consti-
tueeren eener »Algemeene Katholieke Volks-
vereeniging.De statuten werden aange
nomen en er werd een Bestuur benoemd.
Een der hiertoe beboorende leden wees na
drukkelijk op het feit, dat ook protestanten
bij de Vereeniging kuDnen worden aange-
nomeu, omdat ten opzichte van haar doel
protestanten en katholieken hetzelfde be-
oogeu. Vervolgens werd er besloten, aan
staanden Dinsdag te Munchen eene groote
en veertien dagen later elders in Beiereu
eene tweede volksvergadering te houden.
Tot de overige beraadslagingen behoorde
eene rede van den heer Stable, uitsluitend
ten doel hebbende de Vereeniging te ver
dedigen tegen het verwijt, dat zij gedreven
wordt door een anti-joodschen geest.
Het is thans zoo goed als zeker, dat
Koning Alfonso van Spanje zijne voorge-
nomeu reis naar Duitschland zal doorzetten,
ondanks den tegenstand der Frauschge-
zinden. Den 19deu Septemberhet blij ft
Elk meisje krijgt, bij het verlaten van het ge
sticht eene kleine som geld mede, die zij in
hare vrije uren verdiend heeft. Als zij geen an
der tehuis hebben, kunnen zij er altijd terug
komen.
De beroemde Fransche schilder Gudin was
eens te Londen op een schitterend diner van den
Hertog van Cambridge (den oom der koningin)
genoodigd, en werd onder anderen aan heeren
van hoogen rang en stand voorgesteld als: „Gudin,
de beroemde Fransche schilder." Eene buiging,
verdere voorstellingen van anderen. Eene poos
later vroeg de Hertog: „Wie was dat? Wat is
hij? Is hij een schilder? Een groot schilder? Stel
hem nog eens aan mij voor. Hare Majesteit is
eene liefhebster van schilderijen. Hij moet aan
het hof gepresenteerd worden." Een ceremonie
meester fluisterde hem toe dat hij als schilder
geen recht had om aan het hof te verschijnen,
maar als voormalig Fransch officier wel. De her
tog deed Gudin dus den voorslag om de uni
form van een officier aan te doeu als hij er op
gesteld was aan het hof Ie komen. Gudin richtte
ziek met fierheid in zijne volle lengte op, en
antwoordde: „De koning van Frankrijk heeft
mij tot luitenant benoemd; God heeft mij
tot een schilder gemaakt. Ik zal als schilder bij
de koningin komen, of in 't geheel niet."