NIEUWE
No. 729.
Zondag 23 September 1883.
8e Jaargang.
Practisch bovenal.
BUITENLAND.
0,06
rapnat
De stethoscoop.
1AA11EIMIE MI EAU.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afz jnderljjke Nummers
T 0,85
1.—
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUBEAÏÏ: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEK ADVEBTENTIÉN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUEEÏ.
Met den herfst komen ook weder de par
lementaire debatten.
Als wij op de samenvoeging van de
kwjjnende natuur met de bij vernieuwing
opluikende parlementaire welsprekendheid
wijzen, bedoelen wij daarmee niets onaan-
naams te zeggeu aan het adres onzer volks
vertegenwoordigers. De Grondwet heeft nu
eenmaal gewild dat in Herfstmaand de
deuren van het parlement zullen ge- of
heropend worden. Wij dachten er dus vol
strekt niet aan, herfst en kamer-polemiek
in één adem noemende, aan die laatste een
min vleiende qualificatie te geven, haar
te willen kenschetsen als, vóór het bloeien
reeds uitgebloeid te zijn.
Daar de waarheid boven alie3 moet wor
den gehuldigd, moet echter de verklaring
ons ook van het hart dat iets herfstachtigs
metterdaad nu en dan in enkele parlemen
taire adviezen valt waar te nemen. Som
mige kamerleden vergasten hunne mede
leden en (door middel der Handelingen het
land) op beschouwingen, waaraan maar al
te veel geur en fleur ontbreekt. Wat
hebben wij thans in dit opzicht te wachten?
De Troonrede was kort; zal nu ook het
debat over haar, bjj gelegenheid dat de
Tweede Kamer beraadslaagt over het ant
woord den Koning te geven, zich ook door
kortheid onderscheiden?
't Ware te hopen, want in de veelheid
der woorden is ook allerminst de parle
mentaire wijsheid gelegen. Daarenboven
wat zouden, in de tegenwoordige omstan
digheden, ook uitvoerige parlementaire de
batten kunnen baten? De toestand op poli
tiek gebied is allerminst verkwikkelijk.
Er bestaat geen meerderheid voor de eeue
of andere partij in de Tweede Kamer. Dat
feit is van beslissende beteekenis tot ken
schetsing van onzen staatkundigen toestand.
Onder de vruchten welke de zomer voor
ons kweekte, behoort ook het stembus
resultaat van Juni, hetwelk van dien
aard was, dat wij iu de Kamer dezelfde
vreemde verhouding zagen gehandhaafd
welke er reeds al te lang in lieerschte.
Het land is blijkbaar moede van het
zoogenaamde liberalisme en toch zegepraal
den locale invloeden en persoonlijke con-
sideratiën over de overwegingwelke alleen
mocht geldennamelijk die van hetgeen
in 't waarachtig volksbelang wordt gevor
derd.
Men moge nu evenwel die stembusuit-
FE U1LLE TON.
De Savage-club.
Een totale Heiden-wereld wordt liet te
genwoordig geslacht zegt men dikwijls.
Welnu, het bewijs is reeds geleverd, waartoe
vermaakzucht en geestes-armoê de Europeesehe
Christenen brengt. The Illustrated Londen
News bevat met de noodige teekeningen een
soiree door de „Savage Club" gegeven, bestaande
in voordracht, muziek en bal door gekostu
meerde personen. Het doel van de „Savage
Club," Wildeman's Klub, is: voordracht, muziek
en mimiek te bevorderen in verband met de
Koninklijke Muziekschool. Men wist, dat deze
Klub veel kon, maar zelden was zij zoo opge
treden. Nu ging het alle phantazie te bo
ven. De leden zijn dan toch zeiven half wilde,
onbeschaafde gasten? gij vergist u. De aan
staande Koning van Groot-Britannië en Ierland,
is honorair lid, en hoogstdeszelfs gemalin en
menige hoveling, lord en magistraat, kortom dui
zenden aanzienlijke personen waren er tegen
woordig. De Prins van Wales als Amerikaansche
Wildeman gekleed, met de bekende hoofdban-
komst zoo diep betreuren als meu wilmen
behoort toch met haar te rekenen. Daar
helpt nu eenmaal niets aan.
Wij leggen zoo grooten nadruk op die
treurige samenstelling der Kamer omdat
zij de richting moet bepalenwaarin de
parlementaire gedachtenwisseliug moet wor
den geleid.
Naar ons bescheiden inzien toch zou men
't best doen van niet te veel te iheoretiseeren
over partijen, richtingen, enz., maar zich
zooveel mogelijk te houden op practisch
gebied. Ook de quaestie of het tegenwoor
dig Bewind wel in elk opzicht uit het
hart van de meerderheid der Natie als ge
grepen isbezit niet veel waarde voor de
practijk, want van waar zou een beter
Kabinet thans moeten komen
Zich strikt houdende op het gebied der
werkelijkheid vallen er toch nog wel eenige
gewichtige punten aan te roeren. Hier
denken wij allereerst aan de uitlegging en
toepassing der wetten op het middelbaar
en lager onderwijs.
Ten aanzien der toepassing dier wetten
zijn incidenten ontstaan, welke maar al te
duidelijk doen zien, dat die wetten niet
beantwoorden aan de eischen door de Natie
aan de ouderwijs-wetgeving in billijkheid
te stellen, 't Zou ons te ver voeren wanneer
wij hier de feiten, waarop wij het oog
hebben in hun beteekenis gingen ontleden.
Genoeg zij het te constateereudat men
zeer vreemde begrippen van neutraliteit
er op na houdt. Terwijl men toch aan den
eenen kant een onder wijzer aan de mid
delbare school niet ontslaat, die er niet
voor terugdeinsde om het bestaan van God
te ontkennen, wil men van den anderen
kant een onderwijzer, die (op één uitzon
dering na) enkel Katholieke kinderen op
zijn (lagere) school heeft, beletten hun
ook uit den catechismus te doen lezen
zoodat bij hen een dubbel doel wordt be
reikt, zij ontvangen een nuttige leesles en zij
worden, bijkans al spelende voorbereid voor
het onderricht op de catechesatie in de Kerk.
Als men zich op een practisch standpunt
stelt, dan bestaat er geen twijfel, of de
godloochenende leeraar bij de middelbare
school moest worden ontslagen en de on
derwijzer bij de lagere school moest men
zijn gang laten gaan.
Het komt ons voor, dat men de onder-
wijsquaestie in de Kamer behandelende, zich
uitsluitend zal hebben te plaatsen op het
geen wij reeds noemden het standpunt der
werkelijkheid. Aan de goede bedoelingen
den van arendsveeren, wambuis van dierenvel,
met kleuren en streepen, kralen en ringen enz.,
had tot eerewacht dito wildemannen. Den „Grooten
Vader" werd ook door de roodhuiden de vredes
pijp aangeboden en de opzettelijk gecompo
neerde Wilden- of Buffalo-dans werd met smoken
geaccompagneerd Trots de dames dus. De mu-
ziek-directeur dirigeerde in een Wildemans-kos
tuum, dat het blad als 't prachtigste beschrijft.
Voorts teekent het allerlei gekke figuren van
heeren, die als dwaze wilden, met de haren over
de oogen, voordragen, als gekken mimen ma
ken, fluitende zakkenrollers nabootsen, als wilden
het orgel bespelen enz., wat men maar grilligs
en phantastisch denken kan. Verder waren er als
op elk gemaskerd bal, koks en keukenmei
den, groentevrouwen, marketentsti-rs, enz. Al
deze dingen, vooral de kostumes, kenmerkten
zich door historische nauwkeurigheid! Men had
er zich met studie op toegelegd om een Wilde
Heiden te wezen! Het spreekwoord is dus
niet meer waar: „men behoeft niet gek te we
zen, als men niet wil." De beschaafde wereld
bootst de onbeschaafde na; de adellijke stand het
plebs; de fatsoenlijke kring de boeven; de Chris
telijke maatschappij de Heidensche. En dan dat
arme geld; och hadden al die Londensche armen
dezer Regeeriug zal ieder onpartijdige gaarne
gelooven, maar zij verkeert, zich moetende
bewegen tusschen de liberale linkerzijde
en een anti-liberalen rechterkant, terwijl
beide groepen schier even sterk zijn, in
een wezenlijk moeilijke positie. Met die ge(
dwongen houding moeten ook wij rekening
houden. Zoolang de anti-liberalen niet de
parlementaire meerderheid voor zich heb
ben, kan zelfs een anti-liberaal Kabinet
niet absoluut anti-liberaal regeeren.
Toch moeten onze vrienden voor het recht,
naar hun opvatting uitkomen; zij zullen
daardoor, iu elk geval, een Ministerie, dat
bepaald het goede ook voor de minderheden
wil, kracht verleeneu tegenover de liberale
meerderheid.
En zoo moet elk vraagstuk van het
oogenblik worden overwogen. Over de fiuan-
ciëele quaestie moet mede ernstig worden
beraadslaagd; men verdiepe zich bij haar
ook niet in abstracte redeneeringen over
het beste stelsel; maar men aanvaarde elke
Regeerings-voordracht, welke op min druk
kende wijze, de inkomsten van den Staat
verbeteren zal. Met de financiëele quaestie
houdt de koloniale het nauwst verband.
Men blijve ook ten aanzien der Koloniën,
op practisch gebied.
Zoo, maar zoo alleen, kunnen de herfst-
en winterdebatten, die den Kamerleden
wachten, bij de uitkomst nog worden ge
waardeerd als de profetiën eener lente, van
nationaal herstel, waarheen reeds sedert
jaren het hart van alle weidenkenden uit
ging.
Te Parijs zijn berichten uit Madagascar
ontvangen, volgens welke sedert 17 Juli
de inboorliugen zich tot eene verdedigende
houding bepaald hebben. De (nieuwe) Frau-
sche commandant had aan den Engelschen
scheeps-bevelhebber Johnstone doen weten,
dat het wel een3 noodig voor hem zou kunnen
zijn de aanvallende operatiën aan de Oost
kust te hervatten, waarop deze, minder
kort aangebonden dan toen wijlen Pierre
met hem correspondeerde (van Pierre blijkt
trouwens meer en meer, dat hij aan krank
zinnigheid geleden heeft) toen onmiddellijk
zijn schepen Dry ad en Ranger liet vertrek
ken, men weet niet waarheen. Die Fransche
oorlogsschepen hebben mede Tamatave
verlaten.
De staat van beleg, door de Franschen
afgekondigd, duurde nog voort en de po
litieke toestand was onveranderd.
het. Het is geen vergrooting: de armoede en el
lende der menschheid kon geheel vervuld en
gebeterd worden door de uitspattingen.
Wat wij verhalen, dateert van eenige jaren
herwaarts, toen de stethoscoop thans de ware
bondgenoot van den arts van lieverlede in
gebruik begon te komen.
Zooals men weet, is de stethoscoop een cilin
der van onderen echter kegelvormig, het bo
venstuk een weinig omgebogen dien de ge
neesheer bij de auscultatie bezigt en met het
kegelvormig gedeelte op het lichaam van den
patient plaatst, om te hooren hoe het daar bin
nen gesteld is.
Professor Lepidus was nog een arts van de
oude school, die maar noode met al wat nieuw
was, meeging; hij werd door do studenten dikwerf
aardig beetgenomen.
Op zekeren dag zou een lijder worden on
derzocht; hoogleeraar en studenten stonden om het
ziekbed geschaard, en het oogenblik was gekomen,
dat professor den stethoscoop een ongewoon
groot exemplaar gebruiken zou.Hij plaatste dien
op de te onderzoeken plek, en luisterde aan
dachtig maar hij schudde het hoofd.
Eene samenkomst van een dertigtal af
gevaardigden der uiterste linkerzijde, onder
voorzitterschap van Barodet gehouden, ver
klaarde zich voor de noodzakelijkheid der
onmiddellijke bijeenroeping der Kamers,
teneinde ophelderingen van de Regeering
te vragen. Zij heeft eene commissie benoemd,
welke een manifest zal opstellen, hetwelk
aan Jules Ferry zal worden aangeboden
Men is te Berlijn niet weinig ont
stemd over de taal welke iu sommige Pa-
rijsche bladen wordt gevoerd tegen Koning
Alfonso vau Spanje, aan wien men te Parijs
maar niet schijnt te kunnen vergeven, dat
hij een reis maakt naar Oostenrijk en, vooral,
Duitschland. Toch gelooft men niet, dat
de Koning zal afzien van zijn plan om op
zijn terugreis eenigen tijd te Parijs te ver
toeven.
Volgens den Londenscheu correspon
dent van de Gazette Diplomatique is het
verbond tusschen Oostenrijk en Duitschland
thans voor goed gesloten te Salzburg door
V.Bismarck en Kaluocky.Andere staten kun
nen zich er bij voegen, maar zonder aan
spraaktemogen maken op dezelfde rechten en
denzelfden rang. Italië is in het verbond
niet opgenomen, wegens de aarzeling van
den Keizer van Oostenrijk, dat het de ge
wapende onzijdigheid zou bewaren, ingeval
Oostenrijk of Duitscklaud met Rusland of
Frankrijk oorlog kreeg.
De Madridsche bladen melden, dat,
na den terugkeer des Konings, Sagasta
met de vorming van een nieuw Kabinet
zal worden belast.
Uit Port-Saïd wordt gemeld, dat de
quarantaine voor de van Alexandrië ko
mende schepen is vervallen.
Het Rijksgerechtshof in Noorwegen
heeft iu het proces tegen de Ministers eene
afwijzende beschikking genomen op den
eisch, door den verdediger van den minister
Lehueri gedaan, om aan dertien leden van
dat Hof de bevoegdheid tot beoordeeling
en uitspraak te ontzeggen. Het proces zal
nu den 4 October worden voortgezet.
Te Cape-Coast-Castle is uit Coomas-
sie bericht ontvangen, dat Koning Koffie
Kalkalli door een zijner rivalen is verslagen
en uit zijn hoofdstad gejaagd. De vroeger
zoo gevreesde Koning der Ashantijuen zou,
na groote verliezen te hebben geleden, in
de richting van Gaman zijn gevlucht.
Yan de Congo zijn te Lissabon tij
dingen ontvangen, loopende tot 18 Aug.
De heer Stanley bevond zich op het door
de Internationale Vereeniging gestichte
„Merkwaardig een zeer merkwaardig ge
val, heeren!" sprak hij verwonderd.
En weder luisterde hij; doch vernam nu niets.
Een oogenblik later nam hij wederom het ei
genaardig gonzend geluid waar, dat hij nog nooit
bij eenigen patient, hoe levensgevaarlijk dan
ook, had vernomen.
En wederom schudde de professor het hoofd.
„In waarheid, een hóógst zeldzaam geval",
herhaalde hij en en al de studenten moesten
luisteren dat zij met krampachtig verwrongen
trekken deden.
Daar was reden voor; want professor wist niet,
dat zij boven en beneden iu den stethoscoop een
propje donker papier gedaan hadden en dat daar
tusschen eeu bromvlieg zich bevond, die de jon
gelui tot dit doel hadden weten machtig te
worden.
Vóórdat de argwaan van den leeraar was
opgewekt, wist een hunner behendig het gevan
gen insect te bevrijden.
Het merkwaardig geval kon door den professor
dientengevolge niet meer worden geconstateerd
en is hem ook nooit weer voorgekomen.