NIEUWE
No. 736.
Donderdag 18 October 1883.
8e Jaargang.
Tongkin.
BUITENLAND.
Per 3 maanden voor Haarlem T 0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,—
Afzjnderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS I. A UK ET.
De telegraaf brengt ons dagelijks be
richten aaDgaande den oorlog van Frank-
rjjk met Annam en Tongkin en omtrent
de onderhandelingen, welke de Fransche
Republiek met China voert. Wat de ge
volgen van die onlusten in het Oosten zullen
zyn, kan men bijkans met zekerheid na
gaan. Ze zijn dan trouwens nagenoeg al
gemeen bekend. Minder algemeen echter is
de kennis van 't historisch verband der drie
in den strijd gewikkelde Staten. Dit ver
band eenigszins nader op te helderen is het
doel der volgende regelen.
Sinds de nederlaag van 18701871 toont
Frankrijk eene bijna koortsachtige zucht,
het in Europa verloren prestige door bui
tengewoon machtsvertoon op terreinen bui
ten Europagelegen, te vervangen. In Tunis,
aan den Senegal, aan den Kongo, in Ma
dagascar en achter-Indië tracht Frankrijk
meer en meer grond te winnen en de Fransche
pers gaat onvermoeid voort de Regeering
aan te hitsen, om aan de Zuidkust van den
Stillen Oceaan Frankrijks grondgebied uit-
tebreiden. Behalve Engeland en Italië, welk
land de Fransche expeditie naar Tunis nog
maar niet vergeten kan, zien de overige
Europeesche machten met een zekere on
verschilligheid op de veroveringen der Fran
sche Republiek neder. Zoolang Frankrijk
een gedeelte zjjner oorlogs-krachten in 't bui
tenland moet gebruiken, heelt Europa ten
minste rust.
Engelands belangen echter zijn bij Frank-
rjjks veroveringen in Azië en Afrika groo-
tendeels gemoeid. Engeland is veel meer
nog dan Frankrijk eene koloniale mogend
heid en op de koloniale terreinen is dus
elke machtsuitbreiding ten gunste van een
anderen Staat voor Engeland van groot
belang. Ja, de Britsche hoogmoed beschouwt
bjjna elk grondgebied, buiten Europa ge
legen, als een Angelsaksisch domein, waar
niets mag geschieden, zonder de uitdruk
kelijke goedkeuring der Engelsche regeering.
Al hebben deze toryistische denkbeelden
eene sterk overdreven bezorgdheid aan
gaande de ontwikkeling der Tongkin-quaestie
in 't leven geroepenzoo kan men toch
niet loochenen, dat bij de breede vertak
kingvan den Engelschen handel, eene strem
ming van de gewone circulatie, een gevoe-
ligen invloed op het economische leven van
Engeland zal hebben.
FEUILLETON.
De Nederlandsche Bedevaart
naar Lourdes.
Lourdes, een stadje van 5471 inwoners, tegen
de voorste berghellingen der Pyrenëeu en met
het heerlijke dal van Argelèz aan de voeten, zoo
schilderachtig in het zuiden van Frankrijk ge
legen, was voor vijf-en-twintig jaren, in onze
noordelijke gewesten vooral, schier onbekend.
Doch, wat daar in het jaar 1858 op den lldeu
Februari en volgende dagen geschiedde, beurde
het zoo hoog uit de vergetelheid op, dat thans
de naam van Lourdes door iederen Katholiek met
eerbied wordt genoemd als het gezegend oord,
waar toen in de grot Massabielle, de Onbe
vlekte Maagd Maria, Moeder Gods, tot achttien
malen toe, verschenen is aan Bernardette Soubi-
rous, een arm kind, dat op veertienjarigen leef"
tijd begunstigd werd met bezoeken der Hemel
koningin. Bij een barer eerste Verschijningen
vroeg Bernardette in kinderlijken eenvoud of
eenigo gezellinnen met haar bij de grot mochten
komen en zij ontving ten antwoord van de A. H.
Maagd: „Kom met haar en met anderen, want
Ik wensch hier veel volk en processiën te
zien." Dit gezegde was het woord van Maria en
Door een oorlog vau Frankrijk met China
zouden ongetwijfeld de handelsbelangen van
gansch Europa benadeeld worden. De uit
voer van China, uit de voor Europeanen
opengestelde havens, bedraagt jaarlijks meer
dan 240 millioen gulden, de invoer onge
veer 255 millioen. Reeds deze cijfers be
wijzen hoe nadeelig eene plotselinge staking
der handelsbetrekkingen tusschen China en
de Europeesche Staten voor den Europee-
schen handel zoude zijn. Zooals men weet,
is hot eerst in den laatsten tijd gelukt de
Chineesche havens voor den Europeeschen
handel te openen. Het uitbreken van vij
andelijkheden tusschen China en Frankrijk
zou het gansche werk van vele jaren on
gedaan kunnen maken.
Men kan het de Chineesche Regeering
niet kwalijk nemen, als zij zich in den twist
tusschen Frankrijk en Tongkin mengt, want
de oorlog met Tongkin is eene feitelijke
krenking der Chineesche souvereiniteits-
rechten over laatstgenoemd land. Al heeft
Tongkiu, ongeveer in 't midden der vijf
tiende eeuw, zijne onafhankelijkheid van
de reeds 200 jaren voor Christus bestaande
Chineesche heerschappij kunnen veroveren,
toch werd ten allen tijde wel degelijk eene
nominale souvereiniteit van China erkent.
En deze erkenning werd op nieuw beves
tigd, toen in 1871 door de Regeering in
Tongkin drie olifanten en andere geschen
ken naar Peking werden gezonden. Dit
bewijs van erkenning der Chineesche sou
vereiniteit had evenwel eene egoïstische
strekking. De Keizer van Annam zocht
steun tegen het steeds toenemende indringen
der Fanschen, die in de vorige eeuw tot
loon voor de welgeslaagde ondersteuning
der Annamsche heerschappij een stuk land
hadden ontvangen en dit bij verschillende
gelegenheden tot de tegenwoordige kolonie
Cochin-China hadden weten uittebreiden.
Reeds lang bestond bij de Franschen het
plan om ook vasten voet te krijgen in het
noordelijk gedeelte van Annam. De kolonie
Cochin-China was het middel om eene voor-
deelige handelsverbinding met de zuidelijke
provinciën van China te verkrijgen. Nadat
de merkwaardige expeditie van Garnier in
het jaar 1867 bewezen haddat de rivier
Mekong als handelsstraat van China naar
Annam onbruikbaar was, werd, na een
nauwgezet onderzoek gedurende de jaren
1870 tot 1873, bevonden, dat de in Tong
kin uitloopende Hong-Kiang, de zooge-
daarom werd het niet alleen door dit bevoor
rechte kind der Pyreneën gehoord, maar Haar
wensch werd vernomen door de geheele Katho
lieke wereld. Op de volgende dagen waren dan
ook reeds met Bernardette duizenden bewoners van
den omtrek vergaderd vóór en rondom de
uitverkoren grot; al mochten zij de Moeder
Gods zelve niet aanschouwen, toch zagen zij
de waarheid van de Verschijning door wonderen
bevestigd en hoe onder de zwakke hand van
Bernardette, op bevel van Maria, in de grot een
wonderbare bron ontsprong, welke, daar nooit
te voren gezien, thans haar water nog over
vloedig doet, voortstroomen, als een bewijs der
Almacht van Hem, die eens de wateren schiep.
Wie zou voor zoovele ooggetuigen en tegen
over zulke onwraakbare bewijzen het feit der
Verschijning van Gods Moeder in twijfel durven
trekken? Maar juist daarom vinden wij hier
eene reden te meer, om de liooge voorzichtig-
tigheid der H. Kerk te bewondereu, want bijna
vier jaren, door wonderdadige genezingen geken
merkt, gingen voorbij, en nog had het kerkelijk
gezag geen uitspraak gedaan over de gewichtige
gebeurtenis der Verschijning, die de geloovigen
al meer en meer in godvruchtige spanning hield.
Die tijd van afwachting evenwel werd door
den Bisschop van Tarbes, onder wiens diocees
de stad Lourdes behoort, zorgvuldig besteed aan
naamde Roode Rivier, van hare monding
af tot aan de hoofdstad van Junnan be
vaarbaar was. Niettegenstaande echter alle
aangewende pogingen, gelukte het den Fran
schen niet, de ontdekte handelsstraat voor
het verkeer te openen. De Franschen dron
gen wel is waar bij tijd en wijle in Tongkin
door, veroverden zelfs de hoofdstad Hanoi,
doch werden spoedig weder uit hunne po-
sitiën verjaagd. Eerst ten jare 1874 ge
lukte het, door een officiëel verdrag, Tong
kin en de Roode Rivier, met toepassing van
een matig toltarief, voor het algemeen
handelsverkeer voor alle natiën te openen.
Sinds dit verdrag was de haven Haiphoni
die door een kanaal met de Roode Rivier
in verbinding is, de verzamelplaats van het
Europeesch handelsverkeer met Tongkin en
de zuidelijke provinciën van Chiua.
't Blijkt echter dat het den Keizer van
Annam met dit verdrag nooit ernst is ge
weest; de aanhoudende schendingen van het
verdrag, boden den Franschen eindelijk eene
gewensehte gelegenheid aan, de hand naar
de heerschappij over gansch Tongkin uitte
steken. Zooals bekend is, hebben de Fran
schen reeds de citadellen bij de hoofdstad
Hanoi veroverd en dringen zij met succès
verder voort. Het land heeft nog meer ves
tingen, die alle kunstig en sterk gebouwd,
maar slecht bewapend zijnzoodat zij het
voortrukken der Franschen niet zullen ver
hinderen.
De Keizer Tu-Duc bezit echter zeer ge
vaarlijke bondgenooten in de» zwarte bendes,
die haren naam ontleend aan de kleur harer
vlag en die van rebellen afstamt, welke
na het einde van het Taiping-oproer uit
hun vaderland verdreven werden. Deze woeste
horde, die slechts 800 man sterk is, doch
bij de Chineesche grensbewoners veel hulp
ondervindt, heeft haar centrum in de hoofd
stad Lao-kaï, waar zij een willekeurige
belasting heft van alle naar China afge
zonden en van daar komende goederen.
Als de berichten waarheid bevatten, dan
is de kracht dezer bende reeds gebroken
en zullen zij den Franschen niet lang meer
kunnen trotseeren. De door de zwarte bende
ingevoerde hoogst drukkende belasting, zal
onder het Fransch bestuur niet meer worden
geheven. Het handelsverkeer met Tongkin
en Zuid-China zou onder Frankrijks scepter
ongetwijfeld een groote uitbreiding onder
gaan. Maar China wil van dien vooruit
gang niets wetenhet wenscht zijne sou
een allernauwkeurigst onderzoek. Daartoe be
noemde Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid
eene commissie, bestaande uit mannen, kundig
eu ervaren in de wetenschappen der mystieke
godgeleerdheid, der geneeskunde, der aardkunde,
enz. Hun uitgebracht verslag liet de wijze prelaat
nochtans drie jaren rusten; eerst daarna gaf Msgr.
Laurence op den 18den Jan. 1862 zijn beroemd
mandement, waarin verklaard werd, dat de
Verschijniug der Onbevlekte Maagd Maria,
Moeder Gods, in de grot Massabielle nabij de
stad Lourdes, alle kenmerken der waarheid be
zit eu dat de geloovigen gerechtigd zijn die
verschijning voor waar te houden. Was de ver
wachting van het volk op een lange proef
gesteld, duidelijk was nu de verklaring van den
Kerkvoogd, en de wensch der Moeder Gods, door
deze bisschoppelijke uitspraak verzekerd, dat zich
vele bedevaarten naar Lourdes' grot zouden bege
ven, om de weldaden te ontvangen, welke zij
zich gewaardigde daar met meer dan moeder
lijke mildheid uit te deelen, werd in zulk eene
hooge mate vervuld, dat de jaarboeken van
O. L. Vrouw van Lourdes in Mei 1881 moch
ten melden: Sedert drie en twintig jaren kwamen
meer dan tien millioen pelgrims bij de grot
biddenen sinds de Basiliek voltooid is,
kwamen er meer dan duizend processiën.
Onder de scharen, die van de verst gelegen
vereiuiteitsrechteu op Tongkin te behouden
Een oorlog tusscheu Frankrijk en China
zal dus onvermijdelijk zijnals men niet
spoedig tot eene schikking komt. Frankrijk
zou in zulk een oorlog wel zeker kunnen
zijn van eene overwinning en eene open
stelling van het gansche land door de in
voering van een geregeld verkeer op de
Roode Rivier naar China, zou voor den
Europeeschen haudel zeker niet onvoor-
deelig zjjn. In de zuidelijke provinciën
van China wordt veel goud, zilver, koper,
tin en lood gevonden, dat tegelijkertijd met
thee, opium en audere koopwaren geëxpor
teerd kon worden. Ook Tongkin bezit vele
edele metalen. Hout, voortreffelijke tabak
en boomwol komen thans reeds bij groote
hoeveelheden in den handel. Als de Euro
peesche invloed er eenmaal gevestigd is, dan
zal de handel er zich kolossaal kunnen uit
breiden. Of echter het bloeien van den han
del in Tongkin zou opwegen tegen eene
staking van den directen handel op China,
dit zullen velen met ons, op goeden grond,
stellig zeer betwijfelen.
Door den Koning van België is, op voor
stel van den Minister van openbare werken
en op aandrang van den Raad van admi
nistratie der zeevaartschool te Ostende, en
vele invloedrijke reeders, bij besluit bepaald
dat zjj, die aan een bepaald examen hebben
voldaan, van den Minister kunnen ver
krijgen het diploma van meester-vissch er.
De Rijkskanselier heeft op advies van
den Minister van binnenland3cne zaken zijne
goedkeuring er op verleend, dat de rijks
commissie tot onderzoek der cholera in
Egypte, nu hare werkzaamheden zoo goed
als afgeloopen zijn naar Indië gaat, ten
einde aldaar hare nasporingen onder gun
stiger omstandigheden voort te zetten. De
geheimraad dr. Koch had hiertoe zelf het
verlangen te kennen gegeven in een rapport
volgens hetwelk er een bepaald staafachtig
micro-organisme schijnt gevonden te zijn.
Om de levensvoorwaarden van dit bascillus,
alsook zijn overgang op dieren en zijne
sporenvorming na te gaan, daartoe is een
onderzoek in Indië meer geschikt dan in
Egypte, alwaar de epidemie verdwijnt.
Naar de Pall Mall Gazette mededeelt
zal, bijna onmiddellijk na de terugkomst
van Generaal Wood in Egypte, een derde
gewesten naar Lourdes ter bedevaart togen, telde
men ook vele Katholieken van ons vaderland.
In menig boekwerk van grooteren of kleineren
omvang werd ook de geschiedenis derVerschijning
en wat daarop betrekking had, hier te lande
beschreven. Toch was er uit ons midden nog
geene processie heengegaan, die, bestaande uit
priesters en geloovigen van alle provinciën, geheel
ons vaderland te Lourdes zoude vertegenwoor
digen. Nu echter kan in de kerkelijke geschie
denis van Nederland op do vele bladzijden van het
jaar 1883, ook het belangrijke feit worden aan-
geteekend, dat op den 17den September 1.1. eene
Nederlandsche Bedevaart naar Lourdes gereed
stond om te vertrekken en, na gelukkigen tocht,
op den 28slen van die maand in het vaderland
terugkeerde. 468 pelgrims, onder welken 65
priesters uit al onze bisdommen, namen den
pelgrimsstaf op; zij gingen in het vijf-en-twintigste
jaar ua de Verschijning der Maagd, die zich
de Onbevlekte Ontvangenis noemde, het zilveren
jubelfeest van O. L. Vrouw van Lourdes vieren
en deelnemen aan den vollen aflaat, door Z. H.
Paus Leo XIII verleend in den vorm van een
Jubilé aan alle geloovigen, die gedurende dit
jaar het heiligdom van Lourdes ouder bepaalde
voorwaarden zullen bezoeken.
Wordt vervolgd.)
HiIRLEIHSCHE «OCRiltT.
ABOIÏNEMENTSPB IJS
AGITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
