NIEUWE
No, 740.
Donderdag 1 November 1883,
8e Jaargang.
De Katholieke Kerk en
het Schisma.
BUITENLAND,
De Nederlandsche Bedevaart
naar Lourdes.
HlARlMStflï CO [RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem j 0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUSEAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA HON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
In den laatsten tijd maakt het Katholi
cisme in de Oostersche landen vorderingen,
van welke wij gaarne goede nota nemen.
De h. Vader is reeds herhaalde malen in
de gelegenheid geweest, aan dein de vroegere
gedeelten van het Turksche Rijk verstrooid
wonende Katholieken, kerkelijke organisati
te geven, waardoor dan opnieuw verdere
vorderingen konden worden voorbereid. De
schism atieken zien zulks met leede oogen
en laten in 't openbaar van hun feilen
haat tegen het Katholicisme te meer blij
ken, naardien zij niet in staat zijn den gees
telijken strijd tegen de Kerk vol te houden.
Zjj betreuren dit natuurlijk en overladen
hunne geestelijken met beschuldigingen,
omdat de schismatieke priesters niet in staat
zjjn de Katholieke Missionarissen uit het
veld te slaan.
In Rumenië werkt men hard om de uit
breiding der Katholieke Kerk tegen te gaan;
men zou daar dus boven alles een clerus
willen zien, die een sterke steun zou moeten
zjju voor het schisma. Hoe het tegenwoordig
in dat land geschapen staat, vernemen we
van een schismatieken Rumeniër, die zich
waarlijk niet aan overdrijving schuldig
maakt. De man schrijft o. a.: »Onze serni-
nariën zijn slecht georganiseerd, 't Ontbreekt
op die inrichtingen aan eene speciale lei
ding, die aan den leerling het karakter
van het Christelijk Apostolaat moet geven;
zij zijn in denzelfden staat als alle andere
staatsscholen, onder dezelfde leiding van
den Minister van onderwijs en bijna geheel
en al aan den invloed der bisschoppen ont
trokken. De priesters welke in het semi
narie gevormd worden, hebben eene zeer
weinig benijdenswaardige maatschappelijke
positie. Zjj moeten gedurende hun gansche
leven lichamelijken arbeid verrichten om
zich zelf en hunne familie te kunnen on
derhouden, weshalve zij dan ook spoedig
vergeten, hetgeen zij op school hebben ge
leerd. Hun kerkelijke arbeid bepaalt zich al
leen bij de godsdienstoefening des Zondags.
Prediken doen zij niet en hunne moraliteit
laat dikwjjls veel te wenschen over; eenigen
houden er eene kroeg op na om daardoor
hunne middelen van bestaan te verbeteren.
Met andere woorden, zij volgen de joden
na, daar zij door den verkoop van geest
rijke dranken het volk bederven. Anderen,
in den strijd voor 't bestaan tot wanhoop
FEUILLETON.
Vervolg.)
Slechts weinige oogenblikken had die treffende
ontmoeting onzen tocht vertraagd; toen de gezichts
einder boven de bergen zich scheen te bewolken,
maar weldra werd onze vergissing opgehelderd,
want de met sneeuw en ijs bedekte toppen der
Pyreneën zagen wij hoog in de lucht voor ons
staan. Het gezicht op Lourdes moest weldra volgen.
O, rijs dan op voor ons oog, gij heilige stede,
waar de Hemelkoningin zich een zetel koos!
Dit zielsverlangen paarde zich aan het herhaalde
Wees gegroet! dat wij vooruit reeds toezonden
aan U, Moeder van barmhartigheid, Gij ons
leven, onze zoetheid, onze hoop! wees gegroet!
Inmiddels ontwaren wij eene kerk met spitsen
toren en op een hooge steenrots gebouwd, maar
ach! wij gaan voorbij: 't is Lourdes nog niet.
Een kwartier uurs verder, daar bemerken wij
een landschap dat, door de vele afbeeldingen,
welke wij in ons leven er van zagen, ons meer
bekend voorkomt. Ingesloten tusschen hemelhooge
gebracht, geven zich over aan dronken
schap, wederom anderen gaau een verbond
aan met dieven; eenigen drijven handel in
zaken den godsdienst betreffende, als name
lijk de boeren hunne diensten komen vra
gen voor doop, begrafenis enz. Deze
wanorde is ook zelfs in de kloosters ge
drongen. Dientengevolge lezen we maar al te
dikwijls in de dagbladen van schandalen uit
het leven van den Rumeenschen clerus, en
deze berichten doen dan natuurlijk de ronde
iu de gansche buiteulandsche pers.
Niettegenstaande dit weinig troostrijk
tafereel, is dezelfde schismaticus vol haat
tegen de Katholieke Kerk, omdat hij er
zich, als naar gewoonte, een onjuiste voor
stelling van maakt. Inplaats van het als
eene natuurlijke zaak te beschouwen, dat
de Kerk ouophoudelijk werkzaam is voor
de uitbreiding van het ware Christendom,
ziet hij in hare handelwijze niet anders dan
het streven naar geestelijke heerschappij
over de van Rome afgedwaalden en tevens
ook het streven naar wereldlijke macht. De
man heeft valsche begrippen dienaangaande,
maar zijne denkbeelden over den geeste
lijken strijd der Roomsch-Katholieke Kerk
tegen ongeloof en bijgeloof zijn zoo inte
ressant dat wij ze hier gaarne in 't kort
aan onze lezers willen mededeelen.De schisma
ticus schrijft daaromtrent het volgende:
De Katholieke Kerk heeft eeuwen lang
gestreden tegen nationale Kerken en met
de Regeeringen van bijna alle beschaafde
en onbeschaafde Rijkeu. Deze strijd voor
ideeën heeft aan het Pauselijk Rome eene
geduchte strijdvaardigheid verschaft. Rome
heeft voor geduchte hulpmiddelen gezorgd,
het heeft een aantal inrichtingen gevestigd
om degelijke strijders te vormen. Uni
versiteiten, seminariën en eene menigte kloos
terorden, hebben een groot aantal man
nen geleverd, welke trouw hunne Kerk
aanhingen, geleerden, Apostelen en Missi
onarissen, vervuld met den geest van ont
houding en versterving, beroemde kansel
redenaars, uitstekende prozaschrijvers en
dichters, mannen van vromen levenswandel
enz. De orde der Jezuïeten bovenal, heeft
de wereld doen verbaasd staan, door de aan
hankelijkheid, volharding, geduld en sluw
heid barer leden. Herhaalde malen werden
zij uit verschillende landen verdreven, doch
zij verstaan de kunst telkens op hunne pos
ten terug te keeren, tot zij ten slotte onder
Pius IX de alvermogenden zijn geworden
en de gansche Katholieke Clerus van alle
bergen en heuvelen met weelderigen plantengroei,
teekenen zich de omtreklijnen van een rank op.
blank kerkgebouw met slanken torenspits scherp
af in de schaduw, die het gebergte des na
middags afwerpt. Onder aan de rots, waarop dit
heiligdom rust, zien wij lichten flikkeren, om
welke heen wij de Grot erkennen, de Grot, ons
zoo vaak beschreven en geschetst, de geheimvolle,
alom bekende Grot, wier aanblik te zamen ging
met den jubelkreet: wij zijn te Lourdes! Maar
alsof ons verlangen naar Lourdes niet genoeg
was beproefd, maakte de trein nog eene trage
omwending naar het station cn daarna haüden
wij, op Vrijdag den 21en September, feestdag
van den H. Apostel Mattheus, laat na den mid
dag het doel onzer verre reis bereikt. Eenige
kranken vergezelden ons. Hoe zouden zij onder
het onvermijdelijk gewoel bij de aankomst in eene
zoo druk bezochte bedevaartplaats zonder letsel
vervoerd en ter verpleging bezorgd worden? Deze
bedenking verviel aanstonds toen wij deu trein
verlatende, getuigen waren van hetgeen de lief
dadigheid der H. Kerk vermag. Broeders eener
religieuze Congregatie stonden op het perron
gereed, om aan de ziekeu hunnen bijstand te
bieden en, zoo noodig', hen in lichte en gemakke
lijke voertuigjes een veilig onderkomen te bezorgen.
Zoo zagen wij al spoedig eene der onzen, die
landen ter hunner beschikking is gesteld.
Eerst kortelings werden zij uit Duitschland
en Frankrijk verdreven; maar zij hebben
in die landen hunne leerlingen en zij zul
len ongetwijfeld op een gunstig tijdstip
hunne verloren plaatsen weder komen in
nemen, want deze orde is eene instelling
die niet te verdelgen is. De Kerk van den
Paus dringt met hare enorme materiëele
en moreele middelen, met haren door de
Jezuïeten gevormden Clerus en met de Je
zuïeten-orde zelve, met Argusoogen in alle
landen der wereld en wijkt nooit terug van
het voorgestelde doel, al zijn er ook eeuwen
noodig om dat doel te bereiken. Zij schrikt
niet terug voor politieke vervolgingen, niet
voor ongeloof, niet voor socialisme of nihi
lisme, niet voor de vijandschap der schis
matieken, uiet voor tijdelijken tegenspoed.
Waar het niet anders mogelijk is, wapent
zij zich met geduld en wacht zij op betere
dagen ;w aar tegenstand vereischt wordt, be
veelt zij dien aan hare organen, zelfs op
't gevaar af dat deze in de gevangenis ge
raken of hunne maatschappelijke positie ten
offer moeten brengen; de stem van den
Paus wordt steeds gehoorzaamd. Het Opper
hoofd der Katholieke Kerk wordt door een
massa couranten en iu alle Katholieke
landen ondersteund. Men maakt overal
propaganda en steeds met veel succes.
Zoo zien we b. v. in de Protestantsche
Staten van Amerika, dat het aantal Ka
tholieken daar nimmer zoo groot is geweest,
dan juist nu iu deze tijden van ongeloof
en revolutiede Paus was genoodzaakt
daar steeds meer Bisdommen op te richten.
In Engeland,dat zoo vijandig tegen den Paus
gezind is, kan men eene toenadering tot
de Roomsch-Katholieke Kerk duidelijk waar
nemen, hoofdzakelijk bij de zoogenaamde
ritualistische secte. Het orthodoxe Oosten
is als bezaaid met inrichtingen van opvoe-
en onderwijs der Jezuiëten. En in onzen
tijd, nu de wetenschap een wanhopigen
strijd voert tegen den Christelijken Gods
dienst heeft de Roomsch-Katholieke Kerk
de gansche wereld in verbazing gebracht
door de volharding in hare denkbeelden
en strekking; door een algemeen Concilie,
waar de gansche Katholieke wereld in het
jaar 1870 verzameld was, heeft zij het
dogma van 's Pausen onfeilbaarheid uitge
vaardigd.
De schismatieke schrijver vindt in de
uitvaardiging van het dogma der onfeil
baarheid van het Kerkelijk Opperhoofd, de
deze hulp behoefde, voor ons henen rijden in
dit vervoermiddel der Christelijke liefde, voort
getrokken door de hulpvaardige hand van een
der broeders.
Ofschoon niet zoo ras, hadden wij toch niet
lang daarna te midden der bedrijvigheid, die
de komst van onze 468 pelgrims onder koetsiers
en hotelhouders veroorzaakte, ieder een passend
verblijf uitgekozen. Zij die hunne tenten voor
aan in de stad hadden opgeslagen mochten zich in
zooverre de geluk kigsten noemen, dat zij voortaan
veel tijd en moeite konden uitsparen, die an
ders herhaaldelijk op den dag besteed moesten
worden aan het op- en afstijgen van vaak lange
en steile wegen, die den pelgrim naar de Grot
leiden. Nadat, nu elk zijn intrek geregeld had,
vereenigden zich de pelgrims in de Basiliek, zoo
heet het heiligdom, hetwelk opgetrokken is op
de rots boven de Grot volgens het verlaugen
der A. H. Maagd, toen zij bij de zevende Ver
schijning tot Bernardette sprak: nga aan de pries
ters zeggen, dat Ik hier een kapel wil gebouwd
hebben." Doch, wij zagen het met vreugde, de
liefde Harer Kinderen heeft daar eene prachtige
Kerk gesticht. Boven aan de steenen treden, die
tot het voorportaal toegang geven, wachtte ons
de Z.Eerw. heer Deken van Lourdes en geleidde
o ns onder klokgelui in de kerk. Deze, een
aanleiding tot den Pruisiscken cultuurstrijd,
't geen hij natuurlijk de liberale pers na
vertelt; hij is echter ook van meening dat
de grondstellingen der Kerk niet wegge
cijferd kunnen worden en dat in een Staat,
welks bewoners voor een derde uit geloovige
Katholieken bestaat, de godsdienstige vrede
op den duur niet kan worden ontbeerd.
Moge dit begrip van eigen machteloos
heid en deze erkenning van de voortreffe
lijke eigenschappen der Kerk, de eerste stap
zijn tot een spoedig terugkeeren van alle
schismatieken in den schoot eener Kerk,
die door de poorten der hel niet zal worden
overwonnen
De Pruisische Minister van Financiën
is van Friedrichsruhe naar Berlijn terug
gekeerd. Men vermoedt dat hij het met
den Premier eens is geworden over de han
gende fiuauciëele quaestien. In de aanhan
gig te maken fiuauciëele wetten zal ook
een herziening der wet op 't personeel
begrepen wezen.
Door den Bondsraad is de toestand van
den kleinen staat van beleg, indertijd in
Berlijn en Hamburg ingevoerd, weder tot
October 1884 verlengd. Uit dat feit leidt
men af, dat de Bondsregeering zeer bepaald
de verleuging van de werking der socialis
ten-wet zal voordragen.
De »Reichanzeiger« maakt een besluit
van de regeeriugspresidenten te Trier en
Aken bekend, volgens hetwelk het verbod
van invoer van rundvee uit Luxemburg
ingetrokken is.
Er is thans bepaald, dat er geen verdere
beperking van den Zondagdienst op de
postkantoren zal plaats hebben. Dienaan
gaande zal bij den Rijksdag eene verklaring
worden ingediend.
De vereeniging van stoomboot-reederijen
te Londen, heeft in zake den bouw van
een tweede Suezkanaal andermaal een me
morie tot lord Granville gericht, waarin
de noodzakelijkheid betoogd wordt om zoo
spoedig mogelijk maatregelen te nemen ter
verzekering van het ongestoord verkeer van
en naar Iudië en om de Engelsche scheep
vaart onaf hankelijk te maken van de wil
lekeur en de overdreven eischen der be
staande Fransche Maatschappij. De adres
santen wijzen er nog op, dat zij 20,000
beschikbaar hebben voor de voorbereidende
werkzaamheden en dat zij drie vierden van
meesterstuk in den stijl van de eerste helft der
dertiende eeuw, is den 2en Juli, 1876 door zijne
Eminentie Msgr. den Kardinaal-Aartsbisschop van
Parijs, omgeven van 37 prelaten, geconsacreerd.
Gebouwd uit witte bergsteen, afgezet met blauw
graniet, heeft dit waardig heiligdom der Onbe
vlekte Maagd eene lengte van 61, bij eene breedte
van 21 meters buitenwerks. Het middenschip
bereikt eene hoogte van 19, bij eene breedte
van 10 meters. Twee smalle doorgangen, een aan
elke voorzijde der beide zijbeuken, geven ieder
toegang tot 5 kapellen, terwijl het koor met het
wit marmeren hoofdaltaar der Onbevlekte Ont
vangenis in een krans van kleinere kapellen
staat. Bij het binnentreden zagen wij de kerk
als met ex-voto's bedekt. Meer dan bOO vaandels
uit alle oorden der wereld gezonden, zweefden
hoog om ons heen; door minstens 700 opschriften
in marmer spreken de muren even zoo vele
dankbetuigingen uit voor gunsten van Maria
verkregen; een nog grooter aantal kransen of
dergelijke gedachtenissen, ongeveer 100 mili
taire decoraties, ook vele degens of sabels, ja
meer dan 5000 gouden of zilveren harten over
dekken pilaren en wanden en tusschen dien
overvloed hangen talrijke lichtkronen aan ge
welf en bogen.
Wordt vervolgd.)
