NIEUWE
No. 747.
Zondag 25 November 1883.
8e Jaargang.
Vooroordeelen.
BfJITfiftLAm
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS IiAUREI.
De Christenen ten tijde der middeleeuwen
beschouwden het bouwen van bruggen en
het maken van wegen als een godebehaag
lijk werk. Het nut van een goeden weg
voor den wandelaar, pelgrim, kruisvaarder,
koopman, soldaat en anderen, het door den
bruggenbouw afgewende gevaar voor het
verlies van menseheuleveus, koopmansgoe
deren of andere zaken van waarde, gaf
aan den bruggenbouw de wijding eener
religieuze acte zooals zulks bij het bouwen
van een hospitaal of van eene hoogeschool
in de middeleeuwen het geval was. In 't
bizonder ontwikkelde eene toenmaals be
staande orde, de Jratres pontifices, (bruggen-
broeders) een tijdlang een merkwaardigen
jjver. Deze orde, gedreven door een reli
gieus gevoel, had ten doel, den weg over de
elementen des waters en der lucht te leiden,
door het bouwen van bruggen over groote
en kleine rivieren, over meer of minder
diepe kloven. In onze dagen zou men weu-
schen dat er een ander soort bruggenbou
wers aan het werk ging, om de klove te
overbruggen, die door domheid of boosheid
op religieus terrein is ontstaan. Snelvlie
tende, onstuimige rivieren en stroomen heeft
men overbrugd, over steile afgronden heeft
de moderne techniek bewonderenswaardige
kettingbruggen getooverd, maar in de we
reld der geesten gapen ons vreeselijke kloven
aan en de kunstenaar moet nog gevonden
worden, die hier bruggen kan bouwen of
voor een zeker geleide zorg kan dragen.
De Chineesche muur, die ons van onze
broeders in het geloof gescheiden houdt,
zijn de onzalige vooroordeelen. Onder de
laatste verstaan we de valsche, verkeerde
en dwalende begrippen en beschouwingen
omtrent de Katholieke leer, die bij onze
tegenstanders zijn ingeworteld. En deze
vooroordeelen tegen de Katholieke Kerk
vinden hunnen grond niet in feiten, doch
slechts in subjectieve voorstellingen. Ja, juist
deze vooroordeelen, dit bosch van wanbe
grippen en scheurings-aspiratiën zonder
grond, van aanklachten en antipathiën, van
overdrijvingen en onwaarheden, vormen het
eigenlijk wezen van bet Protestantisme,
zooals het tegen ons optreedt. Al scheurt
men ook duizend slingerplanten van de
driehonderdjarige boomen, toch zal de bo
dem achter de bijl nieuwe loten doen ont
spruiten, en alle arbeid is tevergeefs tot op
het oogenblik, waarin Gods genade de men-
scheljjke harten verlicht en boetvaardig tot
de algemeene Kerk terugvoert, 't Schijnt
dat zekere menschen er belang bij hebben
FE U1LLET ON.
De Nederlandsche Bedevaart
naar Lourdes.
Vervolg.)
Op nieuw was ons vertrouwen bevestigd door
eene andere genezing onder de Franschen ge
schied, zij had reeds plaats gehad vóór dat de
vorige bekend was gemaakt, namelijk op Zater
dag de3 namiddags te 5 uur. Toen stond bij de
Grot een ouderpaar als builen zich zeiven van
dankbare vreugde over het herstel van hun kind.
Wat was er gebeurd? Hun dochtertje van om
streeks negen jaar, werd vóór eenigen tijd door
eene hevige typhus-koorts aangetast. Nadat de
ziekte verschillende wendingen genomen had)
eindigde zij in eene verlamming der beenen,
welke reeds sinds vier maanden aan het kind
het loopen onmogelijk maakte; zij werd dan
ook zonder schoeisel aan de voeten op de armen
harer moeder naar Lourdes gedragen. In de
laatste veertien dagen had zij daarenboven de
spraak verloren. Niets hadden de ouders gespaard,
die vooroordeelen levend te houden en te
verspreiden. Zulks heeft ons onlangs de
beroemde Jezuïet L. v. Hammerstein in
zijue herinneringen van een ouden Luthe
raan nog bewezeD.'t Is inderdaad interessant
zijne bekentenissen te vernemen: »Van mijne
prille jeugd af, zegt hij, heeft men mij ten
aanzien der Katholieke leer misleid; inplaats
van het werkelijke Katholicisme heeft men
mij steeds een spook getoond, juist niet
met eene kwade bedoeling, maar omdat
men het zelf ook zoo had geleerd. Onze
tegenstanders vormen zich allereerst in
hunne phautasie en door het lezen van
anti-katholieke romans een spookachtig
schrikbeeld en tegen dit schrikbeeld strijden
zij dan, in de meeniug, dat het de Katho
lieke Kerk is. De ware Katholieke Kerk
echter kennen zij niet. In de geschie
denis, zegt de schrijver, heeft men hem
steeds een valsch beeld voor oogen gehou
den, hetgeen zich te beter laat begrijpen,
naardien men in niet-Katholieke kringen
van Katholieke literatuur zich hermetisch
afsluit. Welk een omkeer de geestelijke in
ventaris bij eene bekeering te maken heeft,
kan men zien uit het volgende: Een be
vriend Protestant, met wien ik vele jaren
later in een gesprek over deze aangelegen
heid kwam, zeide met verbazing: maar gij
loochent immers alles wat wij in onze jeugd
geleerd hebben.Zeker,antwoordde
ik, »want van onze jeugd af heeft men ons
steeds met fabelen gevoed.Karakteristiek
is voornamelijk zijne opmerking, dat lang
na zijne bekeering szelfs de naam Katho
liek onwilkeurig nog altijd, ik weet niet
welk een zonderlingen, bijna hatelijken
klank had.«
Deze wereld van vooroordeelen bestaat
nog. Onwetendheid, verkeerde opvoeding,
hartstocht, trotschheid enz., zorgen er voor,
dat de macht van het algemeen vooroor
deel niet afneemt en het gewicht der dage
lijks herhaalde leugens niet minder wordt.
Het vooroordeel is helaas altijd machtiger
geweest dan het oordeelmaar 't was dan
ook steeds tot groot nadeel der menschheid.
Geve God dat van nu af het oordeel ster
ker worde dan het vooroordeel en wel het
eerst bij de zoogenaamde groote geesten.
Filangieri beweert met recht, dat de grootste
rampen der menschheid niet voortkomen
uit het niet-weten, maar uit het valsch- of
halfweten en al bestaan er vooroordeelen,
die van onschuldigen aard zijn, omdat zij
op onbeduidende dingen betrekking hebben,
er zijn ongetwijfeld ook vooroordeelen, die
groote nadeelige gevolgen teweeg brengen,
omdat er de grootste belangen der mensch-
om hun kiud te redden, met haar de groote
badplaatsen der Pyreneën bezocht en haar onder
behandeling gesteld van voorname geneesheeren
uit Parijs. Doch niets baatte. Onder het vurig
gebed der oudexs en de liefdevolle zorgen der
verpleegsters, werd het kiud nu in het water
van Lourdes' bron geplaatst. Gedurende eenige
oogenblikken slaakte het pijnlijke kreten, maa1"
de redding was nabij, want toen zij het bad ver
liet, liep hun dochtertje naar de armen harer
ouders heen en sprak het voorgezegde schietge
bed na: «O. L. V. van Lourdes bid voor ons, die
onze toevlucht tot U nemen!" Spoedig was de
kleine van een schoeisel voorzien, waarop zij
hare ouders volgde naar hel stroomgebied
van de Ardèche, alwaar hun woonplaats is.
Ware het mij gegeven dit wonderbad te
kunnen bereiken! Zoo verzucht de zieke, die in
het vaderland achterbleef. Maar zelfs te Lourdes
bevond zich eene kranke, aan wie het niet ge
geven was zich te wasschen aan de wonderbare
bron, want terstond na onze aankomst werd zij
door eene ongesteldheid overvallen, die zoo zeer
toenam, dat er oogenblikken waren, waarop men
het ergste vreesde. De lijderes behoorde tot onz
held mede ziju gemoeid. Juist omtreut
godsdienstige onderwerpen heerscben er
ontelbare vooroordeelen en niet slechts bij
onbeschaafde, niet-ontwikkelde menschen,
maar juist bij dezulken, die zich zeer be-
leedigd zouden gevoelen, wanneer men hen
niet onder de zeer ontwikkelden zou rang
schikken. De philosophie en de politiek,
de geschiedenis en de natuurwetenschap
worden ter hulp genomen om de voor
oordeelen dieper wortel te doen vatten en
onuitroeibaar te maken. Ontelbare voor
oordeelen heerschen er tegen de leer en
inrichtingen der Katholieke Kerk, tegen de
Geestelijkheid zoowel als tegen de eenvou
dige geloovige leeken. De Abbé de Segur,
deelt de lasteringen, die hoogstens wellicht
den schijn der waarheid bij zich dragen,
in werkelijkheid echter drogredenen zijn,
in drie categorieën, al naardat zij voort
komen uit goddeloosheid, of de gevolgen
zijn van onwetendheid, of eindelijk slechts
zich als uitbroeisels der lafhartigheid karak-
teriseere*. Het kan nauwelijks ernstig be
twijfeld worden, dat in vele gevallen deze
drogredenen haat en boosheid tot hunne
fondamenten hebben, doch verreweg in de
meeste gevallen en dit is altijd nog
troostend hebben die vooroordeelen en
drogredenen hun oorsprong in de ver
schoonbare onwetendheid en menschelijke
zwakheid.
Hoe ver het met de onwetendheid gekomen
is, bewijst bij voorbeeld het gebrek aan
inzicht van het Christelijk verleden. "Van
de klassieke oudheid heeft de tegenwoor
dige wereld juistere begrippen dan van
Christelijke gebruiken. Het is immers een
feit, dat de kluizenaars en heiligen van
den Christelijken tijd thans als waanzinnige
grijsaards gelden, wier doen en werken bene
den het oordeel vallen van den zielkundige,
't Is immers eene waarheid, dat de zin voor
verstervingvrijwillige armoede en voor
den maagdelijken staat, bij ons geslacht
verdwenen is, dat men niet meer begrijpt
hoe iemand zijn mantel kan in tweeën
snijdenom met de eene helft den armen
broeder te kleeden hoe een ander zijn geld
en goed onder de armen kan verdeelen om
dan later zelf als noodlijdende voor zijn
levensonderhoud te gaan bedelenhoe een
derde uit den stralenkrans van den troon in
de eenzaamheid des kloosters kan vluchten
om daar den Heer te dienen en de kroon
der Heiligen tegen den vorstendiadeem te
verwisselen. Met het berouw en de boet
vaardigheid waagt men het te gekscheeren.
Het ontbreekt der tegenwoordige wereld
aan voldoende verklaringen voor zulk
Bedevaart; een reden te meer, om haar te be
zoeken. Daartoe moeten wij de laan langs de
Gave op wandelen, naar het reeds genoemde
klooster van de Zusters der Onbevlekte Ont
vangenis. Daar vonden wij de bedlegerige
in een toestand, die schier niet scheen te ge-
doogen, dat zij den volgenden dag met den pel-
primstrein de terugreis zoude aanvaarden. Uit-
ürukktlijk had de geneesheer haar ontzegd, zich
naar het bad bij de Grot te laten vervoeren,
omdat hij ten zoodanig gebruik van het water
der bron gevaarlijk achte; alleen had hij toege
staan het te drinken. Hierop vestigde de zieke
en de zuster, die haar verpleegde, al hare hoop.
Ook andere bedevaartgangsters vonden in dit
gesticht, met zijn schoone en stille omgeving
een aangenaam verblijf. Doch keeren wij terug
naar de Grot. Aldaar hebben onze pelgrims al
twee uren onafgebroken voor de zieken gebeden
en nog wordt het gebed voortgezet, totdat zij
tegen 5 uur stadwaarts moeten gaan, om het
middagmaal te gebruiken, wat gewoonlijk op dien
tijd plaats vond.
Des avonds zonden wij weder meermalen ge
zamenlijk met de Fransche pelgrims onze gebeden
eene beoefening van zelfverloochening en
kruisiging des vleesches.
(Slot volgt.)
In de jongste zitting van den Pruisischen
Ministerraad werd beraadslaagd over een
Kreisswet en een Provinciale wet voor Han
nover welke ontwerpen een der hoofd
schotels zullen uitmaken van den Landdag,
in deze zitting voort te zetten.
De socialisten te Berlijn worden weder
woeliger. Er hebben telkens ontbindingen
(door de politie) van werklieden-vergaderin
gen plaats.
Het Rijksdag-lid Autoine, die preventief
was gevangen geuomeu, en eerst tegen borg
tocht werd vrijgelaten, is, wegens ge
brek aan bewijs, van alle vervolging ont
slagen.
Ten behoeve van den in Spanje toeven-
den Duitschen Kroonprins is een afzonder
lijken koerierdienst tusscheu Berlijn enMadrid
ingericht. Veld jagers zijn te Berlijn gesta
tioneerd. Tot Keulen expedieert het De
partement van Buitenlandsche Zaken, en
van daar worden de pakketten afgehaald
door den veldjager van Parijs, die ze dan
brengt tot de Pyreneën, waar ze worden
worden in ontvangst genomen door den
veldjagerwelke ze dan met zich neemt naar
Madrid.
Het Pruisisch Huis van Afgevaardigdeu
vond bij zijn samenkomst de Begrooting
van 1884/85 gereed. Een budget-rede
werd niet gehouden. De Minister van Fi
nanciën zal bij de eerste lezing de cij
fers toelichten. De Begrooting beloopt
1 112 781 982 M., waarvan 1 066 205 540
M. gewone en 46 576 436 M. buitengewone
uitgaven, 't Rekening-jaar 1882/83 levert
een overschot van 13 570 791 M., 't welk
het ingediend budget ten goede komt.
Het Chineesche Gouvernement heeft
het Fransche Kabinet verwittigd, dat het
een aanval op Bacninh als een casus belli
zou beschouwen.
China heeft de Mogendheden van dit
ultimatum kennis gegeven.
De Turksche Regeering heeft op
nieuw, maar natuurlijk op vruchtelooze
wijze, tegen Frankrjjk's optreden in Tunis
geprotesteerd. Ze verzond eene circulaire
aan de gouverneurs der provinciën, waarin
hun gelast wordt de Tunesiërs in het Rijk
te behandelen als Ottomanische onderdanen
daar Frankrijk's beschermheerschap over
Tunis door de Porte niet erkend wordt.
Te Caïro zijn nu eindelijk berichten ont-
en zangen voor de Grot omhoog. Op eens wordt
het stil en de laatsten vooral luisteren met ge
spannen aandacht naar het bezielde woord, dat
hen toegesproken wordt door den Hoog E.
Kanunnik der Kathedrale Kerk van Viviers, die
hun reeds des morgens Gods woord verkondigd
had. Doch ook ons wachtte een blijde tijding,
toen iets later een der leden van ons Bedevaart-
Comité in beide talen, zooals meermalen geschied
de, de volgende mededeeling deed: met onze
pelgrims is uit Amsterdam een man medege-
komen, die sinds drie jaren aan eene ernstige
borstkwaal leed, hij was niet meer in staat zijne
gewone bezigheden te verrichten en kwam hier
aan, ondersteund door zijne echtgenoote aan de
eene en door zijn stok aan de andere zijde.
Maar heden heeft hij in het bad de gezondheid
teruggekregen: de geneesheeren hebben verklaard,
dat het begin van een volkomen herstel aan
wezig is en ten bewijze daarvan heeft de herstelde,
met den noodeloozen stok onder den arm deze
hooge rots hier beklommen, met minder moeite
dan zijne echtgenoote, die hem vroeger steunde,
maar nu volgde.
Wordt vervolgd.)
Hl III LUIS (III! (III UilT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN