N I E W E
No. 756.
Donderdag 27 December 1883.
8e Jaargang.
Kerstmis.
De Katholieke Kerk in
Engeland.
De Nederlandsche Eedevaart
naar Lourdes.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzjnderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUEEAU: St. Jansstraat Haarlem.
sa
AGITE HtA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEKTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Wegens de Kerstfeesten is de uitgave van
dit nummer twee dagen vervroegd.
De wereld gaat feestvieren, de goeden
en de kwaden, degenen die gelooven en
ook zij, die bet geloof aan den Godmensch
hebben verworpen. De laatsten vieren feest,
omdat zij feest willen vieren, zoo niet voor
zichzelven, dan toch voor hunne kinderen
en huiselijke omgeving; zij gevoelen be
hoefte aan een feest van vrede en vreugde,
en zij kunnen dit nergens anders vinden,
dan in de herinnering aan bet verleden,
in de herinnering aan bet Goddelijk Kiud
in de kribbe en aan bet lied der Engelen:
vrede op aarde aan de menschen, die van
goeden wil zijn.*
Maar voor ben is eigenlijk dat lied weg
gestorven, toen de laatste vonk des Geloofs,
welke nog in bun gemoed gloorde, is uit
gegaan. Hoe er voor ben vrede zijn kan,
weten wij niet. Op de wereld is hij niet;
want van een eeuwigen strijd, dwaling en
ellende is zij het tooueel. Het geluk en de
vrede, welke zij aanbiedt, zijn slechts eene
pauze in dou koortsachtigen kamp, een
korte wapenstilstand onder liet strijdrumoer,
een oogenblik van verademing onder het
eeuwig worstelen, een liefelijke zonnestraal,
die door de donkere wolken beenscbiet. Hij
alleen kent vrede, die bet leven op de aarde
opvat als een voorbereiding tot een beter
leven, als een streven, om een zegepalm te
verwerven, als een louterend vuur van in
spanning, ontbering en lijden, dat den mensch
zuivert voor een eeuwige heerlijkheidbij
echter, die het leven beschouwt als een
overgang van bestaan tot niet-bestaan, hij
bezit geen vrede.
De vrederoep, die boven Bethlehems vel
den de aarde toeklonk, voor de aankon
diging van eeD uiterlijken aardsckeu vrede
aan te zien, zou zijn een ijdele hoop koes
teren en weinig kennis verraden van Evan
gelie en wereldgeschiedenis. Hij, die ia den
Kerstnacht op de aarde is nedergedaald,
Hij heeft ons zelf verzekerd, dat bij niet
gekomen is om vrede op de aarde te bren
gen, maar het zwaard. Eu elke bladzijde
der historie, en elke levensdag Zijner Kerk
spreken ook van strijd en worsteling. De
aarde, met Gods vloek beladen, kan geen
vrede kennen; bier zal de eene strijd be
ginnen, waar de andere ophoudt en tot
op den jongsten dag zullen allerlei dwa
lingen en zonden zich in een onafzienbare
reeks aaneenschakelen. Het is alsof elk jaar
de glans van den grooten feestdag meer
en meer verduisterd wordt door de nevelen
eensr wereldbeschouwing zonder geloof,
FEUILLETON.
Vervolg en Slot.)
Geen eukele hunner was kunnen gered wor
den, niettegenstaande de uiterste pogingen tot red
ding werden aangewend. Uit geschiedde niet ver
van Luik, welke slad wij onbezocht lieten, om
te 3 uur in den namiddag Maastricht te bereiken.
Anderhalf uur van verpoozing werd ons daar
geschonken. In de wachtkamer kon een ieder
zich overtuigen van den voortdurenden welstand
der twee pelgrims, die to Lourdes genezing ge
vonden hadden. Was de een niet altijd eeu zoon
der Katholieke Kerk geweest en had de andere
reeds zeer velen, door haar edelmoedig onder
richt, tot den schoot der H. Kerk teruggebracht,
zoo kwam het om deze redenen vooral ons
duidelijk voor, dat de Vlekkelooze Maagd juist
dezen voor hare zichtbare gunsten had uitge-
zouder Loop, zonder troost, die van geen
geluk aan gene zijde des gr ais wil weten
en bet meuschelijk gemoed geen beter uit
zicht aanbiedt, dan de voortdurende erva
ring van eene met tranen gedrenkte wieg
tot een met bet zweet van den doodsangst
doorweekt sterfbed: ijdelheid der ijdelkeden,
alles is ijdelheid.
Daarom belmoren de aanbidders van bet
Goddelijk Kind in de Kribbe meer dan ooit
getrouw te blijven aan de zoete verwach
tingen, die het ons inboezemt: aan liet stra
lend gesternte, dat bet licht ontstak in bet
O 7
nevelig duister van ons bestaan en zich
vast te klampen aan de blijde boodschap,
die ons den eeuwigen vrede aankondigt
hiernamaals en ons den voorsmaak van dien
vrede belooft in de inwendige rust die bet
deel der zijnen wezen zal. Staat bet bij ons
vast om van goeden wil te zijn en aan dit
plan onwrikbaar trouw te blijven, alles wat
recht en goed is na te streven met opof
fering en geduld, in bet openbaar en in
het bizonder leven, ieder voor zich en allen
te zamen voor liet geheel, dan zullen wij
ons krachtig gevoelen tegenover allen, die
van kwaden wil zijn, dan is de blijde be
lofte van dit feest aan ons gericht, want
het zal voor ons een begin der verlossing
beteekenen, die onze zwakheid zal steunen,
onze misslagen uitwissclien, onzen goeden
wil ter zegepraal geleiden.
Scharen we ons meer en meer om de
kribbe, waarin het heil der wereld rust;
verlaten we den denueboom, die enkel spreekt
van aardsche vreugde en glaus, die in een
oogwenk verbleekt is en den mensch geen
duurzamen zielevrede en rust scheuken kan.
Want deze ziju bloemen, die bloeien en
geuren iu het vrome gemoed der sterve
lingen, doch in den dorren bodem van een
ongeloovig hart geen wortel schieten.
Aan al onze geëerde lezers en lezeressen
zij eeu zalig Kerstfeest toegewensckt.
Vervolg en slot.)
Het zal onzen lezers voorzeker aange
naam zijn, iets naders omtrent de Ritua-
listeu in Engeland te vernemen. Laten we
derhalve beginnen met de ontwikkeling der
oefeningen van vroomheid onder de leekeu
der Anglikaanscbe Kerk. Men vindt b. v.
iu de ten gebruike der leekeu uitgegeven
gebedenboeken morgen- en avondgebeden,
benevens een gewetens-onderzoek, gebeden
op de feesten der HeiligeD, eene handlei
ding tot het doen eener biecht, insgelijks
tot het ontvangen van bet heilig avond-
kozen, opdat zij in de hoofdstad des Rijks, waar
hunne woonplaats is, door hun blijvend herstel,
want voorbijgaande was het niet, aan allen,
die ons zagen vertrekken of wederkeeren, da
getuigenis zouden afliggen, dat wij Katholieken
niet te vergeefs belijden: ik geloof in de eene
heilige Katholieke Kerk!
De overige tijd te Maastricht werd besteed
aan het afscheid, dat wij van onze tochtge-
nooten namen, aan het zenden van telegram
men, die veler tehuiskomst vermeldden en vooral
met zich schadeloos te stellen vcor het gemiste
middagmaal, dat wij in het station van Maas
tricht hadden durven verwachten. Haastig even
wel moesten de meesten dit elders vinden, want
te 41/» uur hernam de trein ziju tocht. Aan de
hoofdstations verlieten telkens een aantal reis-
genooten den trein. Nochtans konden allen op
dien dag hunne verblijfplaats nog niet terug
vinden, omdat het uiterste punt van de lijn,
Amsterdam, eerst tegen middernacht bereikt
kon worden. Onmogelijk alzoo, om evenals daal
de Bedevaart met eene II. Mis en predikatie
begonnen was, de pelgrimstocht ook nu daar met
maal en voor bet bijwonen der Mis. De
wezenlijke tegenwoordigheid en bet karak
ter des Offers dat de Eucharistie bezit, zijn
iu eene taal uitgedrukt, die niet duidelij
ker kan zijn; ook vindt men er gebeden iu
voor de geloovige afgestorveneu.
Er bestaan een aantal handboeken, die
speciaal aan de Eucharistie zijn gewijd.
Eeu dezer The A liar 7namial<a is algemeen
verspreid. Wederom andere behandelen de
sacramenteele biecht. Verzoening door het
kostbare bloedis de titel van eeu dezer
werken dat algemeen gebruikt wordt. Voorts
zijn er nog vele werken verschenen die bet
lijden des Heeren en andere onderwerpen
behandelen.
Naast deze boeken ten gebruike voor de
leekcn, zijn er ook andere voor den Clerus
verschenen. Uit bet groote aantal noemen
we er slechts een: n'lhe Priests Prayer
Pook,* dat in korten tijd meermalen werd
herdrukt. De in dat werk zieb bevindende
godsdienstoefeningen zijn bijna alle op de
oude officiëu gebaseerd, de wezenlijke en
waarachtige tegenwoordigheid, het Eucha
ristische offer en de gebeden voor de doo-
deu ziju daarin zoo duidelijk en helder ver
klaard, dat er van twijfel geen sprake kan
zijn. Evenzoo vindt men daarin in de ge
ringste bizouderkeid eene handleiding lot
bet hooren der sacramenteele biecht, be
nevens alles, wat op dit onderwerp betrek
king beeft.
Iu de Anglikaanscbe Kerk treden vele
duizenden Protestanten geregeld elk jaar
»tot den heiligen rechterstoel*. Er zijn ri
tualistische leeraars, die aan den vooravond
van groote feesten den gansehen nacht met
bieckthooren iu de kerk toebrengen. De
wijze van biechtkooren verschilt al zeer
weinig met die der Katholieke Priesters.
De ritualistische leeraar zit in eeu koorkleed
en eene zwarte of violette stool; de biech
teling knielt aan zijne zijde voor een cru
cifix. Nadat hij den zegen des leeraars ont
vangen heeft, zegt hij een formulier, dat
veel overeenkomst heeft met het Confiteor
der Latijuscke Kerk. Dan belijdt bij zoowel
zijne dagelijkscke als zijne doodzonden. De
leeraar geeft hem dan eene vermaning, legt
hem eene peuitentie op eu spreekt de ab
solutie volgens het voorgeschreven formu
lier, waarna de biechteling den zegen ont
vangt en zich verwijdert.
Er bestaan ook vele broederschappen en
vereeuigiugen, die bet gebed en vrome oefe
ningen ten doel hebben en waarvan er
twee, welke de verbreiding van den eerbied
van het heilig Sacrament des Altaars be-
oocen, in bizonder bloeieuden staat ver-
O
keeren. Eeuige dier vereenigingen hebben
eeu prachtig Lof te sluiten. Doch een heerlijker
slot wachtte al onze tochtgenooten, toen wij,
na vau de vermoeienis uitgerust te zijn, ons
weder vereenigden in het Rozenkransgebed,
hetwelk iu alle Kerken der wereld den volgenden
Maandag een aanvang nam en gedurende de
maand October werd voortgezet. Allen zullen zeker
toen nog den Rozenkrans gebeden hebben, alsof
zij voor de Grot van Massabielle lagen neder-
geknielö. En ook daarna zal die gezegende Grot,
welke zich in de negentiende eeuw te Lourdes
verheft als de gedenksteen der wonderen, die
God nog ahijd uitwerkt op de roorbede zijner
Onbevlekte Moeder, wel nimmer uit ons geheu
gen gewischt worden. Brengen wij, alvorens het
nationale onderscheidingsteeken van de Ntder-
landsche Bedevaart naar Lourdes, hetwelk wij
bij ons vertrek te Amsterdam of elders ontvin
gen, tot eeu volgende gelegeuheid weg te ber
gen, onze dankbare hulde aan de leden van liet
verdienstelijk Comité, dat ons m.:t meer zor
gen, dan wij wellicht vermoedden, in staat heeft
gesteld dezen pelgrimstocht te aanvaarden en tot
een goed einde te brengen. Boveudien zij het
zieh zelfs ten taak gesteld voor de bekee-
riug der zondaars te bidden.
Genootschappen van vrouwen zijn nog
iu hnnne kindsheid, toch bedraagt bet aan
tal Nonnen in Engeland vele honderden.
Iu hare huizen vindt men kapellen; de koren
zijn op dezelfde wijze ingericht als de oude
kloosterkoreu en de gemeente bidt de ca
nonieke gebeden van den dag. De psalmen
zijn nauwkeurig volgens het oude brevier
van Salisbury ingedeeld; de lofzangen, an-
tiphouen en collecten verschillen slechts
weinig. Des nachts worden geene godsdienst
oefeningen gehouden.
Op bizondere wijze verraadt zieli de Ka
tholieke restauratie in de vieiiug van den
Euctaristisclien Godsdienst. Moeilijk zal men
in Engeland een diocees vinden, waar bet
gebruik van een compleet Eucharistisch
Misgewaad voor de leeraars niet meer of
minder in de parochie-kerken is ingevoerd.
In eeuige diocezen vindt men slechts hier
en daar eeu enktle parochie van dien aard,
in andere daarentegen treft men ze bij do
zijnen aan, ja in eeu of twee diocezen is
de restauratie bijna algemeen. In de grootste
en rijkste kerken, waar bet gebruik dezer
kleeding wederom is ingevoerd, wordt bij
eene plechtige godsdienst-oefening de Ce
lebrant door een Diaken en een Sub-Dia
ken iu een compleet Eucharistisch ornaat
begeleid; ja in een klein getal kerken houdt
men er ook koorknapen op na en ziet men
ook bet wierooksvat in gebruik; echter is bet
aantal kerken, waar men gedurende den
Eucbaristischeu dienst brandende waskaar-,
sen op het altaar ziet, grooter dan dat
waar gewijde kerkgewaden iu 't gebruik
zijn.
Bij groote feesten is de gewoonte vrij al
gemeen, zelfs in kerken, waar tot nu noch
kerkgewaden, noch kaarsen gebruikt wer
den, voor de Offerande een Introïtus te
zingen, zooals het Missaal van Salisbury
of bet Roomscbe Missaal voorschrijft, of
toch zulk een, die na deze beide Missalen
bewerkt is. De beurtgebeden, bet Credo,
Offertorium, Sanctus eu Gloria, alsmede het
Agnus Dei gedurende de Communie, wor
den vaak gezongen, meestal op oude mu
ziek.
'tls eeu feit dat de beweging tot invoe
ring van Kerkelijke ceremoniën niet stil
staat; iedere maand brengt nieuwe bewijzen
dat zij zich nu iu deze, dan in gene rich
ting uitbreidt. Het gebruik van crucifixen
eu beelden, inzonderheid die van de heilige
Maagd met bet Goddelijk Kind, als voor
stelling van bet Geheim der Menscliwording
is bij de Auglikanen een zeer verbreid
middel van bizondere vereeriug. De gewoonte
ons vergund hier onze erkentelijkheid te betuigen
aan den geschiedschrijver in Maria's Heiligdom
men," den Weleerw. Heer F. Sarton, wiens
geschriften wij als vertrouwbare gidsen ter hand
namen, terwijl wij niet zelden zoowel op de reis
als in dit verbaal letterlijk het spoor volgden,
door d,s schrijvers welversneden pen ons aan
gewezen.
Gaarne vermelden wij ten slotte, dat ons
blijvend ex-voto te Lourdes niet zal bestaan in
een altaarkleed, zooals het eerste plan was, want
het Comité wist uit onze bijdragen een luider
sprekend en nog schoonere gedachtenis voort te
brengen, namelijk, een geschilderd glasraam, dat
met ziju toepasselijk onderschrift in een der
vensters van de Basiliek steeds de herinnering
aan de eerste Nederlandsche Bedevaart naar
Lourdes zal levendig houden.
En nu ons laatste woord na den volbrachten
pelgrimstocht; het luide: Laudate Dominum! Lau-
date Mariam!" Lof aan God eu aan zijne Onbe
vlekte Moeder, Maria!
