NIEUWE
Donderdag 20 Maart 1884
9c Jaargang.
De toestand van den II. Vader.
i\ö. 780.
Pastoor Marchal.
iaailhmh mm.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
klNTlENDiUr
AGHTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrij dag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
't Is nog niet lang geleden, dat men in
verschillende kringen van meeuing was, dat
het Pausdom zijn eiude had bereikt. Men
was verbaasd, toen na den dood van Pius
IX al zeer spoedig Leo XIII als Opper
herder der gansche Christenheid zijne stem
verhief en zonder vrees het roer van Petrus'
scheepje in handen nam. Hoe talloos ook
de moeilijkheden waren, die zich bij den
aanvang der regeering van Leo XIII voor
deden, hoe geweldig de golven der woedende
zee ook steeds het scheepje der Kerke beuk
ten, de heilige Vader bleef kalm en rustig,
vol vertrouwen op Hem, Wiens plaats hij
vervult en stuurde tot heden, ondanks zijne
gevangenschap, het scheepje der Kerk met
goed gevolg door de altijd razende zee.
Een terugblik op de zes jaren van Leo's
pontificaat, leert ons dat dit tijdperk zegerijk
was, zoowel wat de binnen- als buiteulaud-
sche verhoudingen betreft. Zoo ziju b. v.
de betrekkingen met Rusland op vrre lzarre
wijze geregeld en hebben de onderhande
lingen met Pruisen althans tot eenig succes
geleid. De aanhoudende strijd van het Paus
dom voor de vrijheid der Kerk heeft den
h. Vader aanleiding gegeven, in zijn ant
woord op het adres van het b. College,
dat hem op den zesden verjaardag zijner
kroning geluk kwam wenschenaan
zijne diep gevoelde smart uitdrukking te
geven. Hoofdzakelijk gaan de jongste ge
beurtenissen in Italië den h. Vader na aan
't harte, gebeurtenissen die voor hem te
droeviger zijn, omdat zij de Kerk zoowel
in haar centrum als in haar Opperhoofd
treffen. De h. Vader wees het h. College
op het vonnis tegen de Propaganda uit
gesproken. Hjj deed uitkomen hoe zwaar
dit vonnis eene inrichting treft, die de ver
breiding van het Geloof ten doel heeft en
in de handen der Pausen een voortreffelijk
werktuig is tot de uitoefening van het
Apostolisch ambt in de gansche wereld;
dat het dientengevolge, even als de Paus
zelf, van elke wereldlijke macht totaal on
afhankelijk moet zjjn en de goederen der
Progaganda, die voor dit doel door de
Pausen en door de gansche Katholieke
wereld waren verzameld, onaantastbaar moe
ten bljjveD. In 't algemeen werden zij in
stormachtige tijden geëerbiedigd. Op deze
gronden protesteerde de h. Vader tegen
het gevelde vonnis, dat de vrijheid en on
af hankelijkheid der Propaganda en die van
den Paus in de uitoefening zijner Aposto
lische macht belemmert. Hij maakte de
FEUILLETON.
Vervolg en Slot.)
Pastoor Marchal ontdekt al spoedig ir. zijne
naaste omgeving twee idiolen van 18 en 22
jaren. Een van hen is eene wees, de andere een
onbekend verlaten kind, door zijne moeder, op
den weg, met den bedelzak naast zich, achter
gelaten.
Hij zoekt en na verloop van eenige dagen
schenkt hem de Christelijke liefde eener gegoede
familie een kleine aom, 300 franks, juist zoo
veel, dat hij de Franciscanessen kon bewegen
zijne eerste beschermelingen in het asiel van
Aronas op te nemen; daar bracht hij de arme
schepsels heen, blijde, hen in de toekomst voor
honger, dorst en koude gevrijwaard te weten,
het eenige lijden, waarvoor zij trouwens ontvan
kelijk waren.
Van dien dag af was er tien mjjlen in den
omtrek geen doofstomme, geen idioot, geen
gebrekkige die hem niet toebehoorde. Hij bezoekt
■die ongelukkigen en verpleegt ze. Hij is genees-
Katholieke wereld op deze nieuwe geweld
daad opmerkzaam en voegde er tevens bij,
dat hij voor de behoeften van het bestuur
op de best mogelijke wijze zorg zou dragen.
Aldus schildert de Paus zelf den toestand
van den Apostoliscben Stoel.
Die toestand is du3 nog steeds treurig en
zorgwekkend. Nadat het erfdeel van den h.
Petrus, dat door Gods bestier aan de Pausen ten
deel viel, door verraad en wapengeweld aan
Pius IX z. g. ontnomen werd, leeft de Paus
als een gevangene in het Yaticaan, beroofd
van de middelen, die voor het bestuur der
Kerk noodzakelijk ziju, beroofd ook van
de macht, de talrijke wetsverkrachtingen
en de beleedigingen zijn verheven ambt aan
gedaan, te verhinderen. Hij betreurt de
afdwalingeu eener politiek, die de wereld
lijke heerschappij der Pausen vernietigt en
hij releveert, hoe zijne voorgangers gepro
testeerd hebben tegen de meening, da! het
voortduren van het onrecht deze daad van
geweld in een wettig feit zou kunnen ver
anderen. Aan dit protest geven ook alle
Katholieken volle adhaesie. Nooit zullen wij
het billijken dat door ruw geweld de oudste
troon der Christenheid onvergeworpen wordt
en de Opperste Herder der gansche Kerk
aan de willekeur eener vijandige macht
wordt overgelaten. Welke beleedigingen
en rechtsverkrachtingen de opvolger van
den h. Petrus sinds de overweldiging van
Rome van eene vreemde macht verduren
moet, hebben de verloopen dertien jaren
duidelijk bewezen. De h. Vader is een ge
vangene in zijn eigen huis geworden; in
openbare vergaderingen en lasterende dag
bladen wordt zijn heilig ambt en zijn ver
heven persoon beleedigdonder zijne oogen
en binnen de muren der stad, welker straten
en kerken aan het geloof en de vroomheid
van een grootsch verleden herinneren, is
het thans geoorloofd dat het ongeloof zetelt
en tot nieuwe en herhaalde beleedigingen
tegen den Stedehouder van Jezus Christus
aanhitst. Tegenover al deze gruweldaden
mag de h. Vader niet zwijgen. Daarom
heeft hij de Katholieke Christenheid tot
getuige opgeroepen van het bittere onrecht
't welk den Apostoliscben Stoelja der
gansche Katholieke Kerk, wordt aangedaan.
Want als de Vader lijdt en klaagt, dan
lijden immers ook zijne kinderen en als zijn
recht geschonden wordt, dan worden ook
wij in onze rechten aangetast. Het erfdeel
van den h. Petrus behoort niet slechts aan
den Roomschen Stoel, neen 't is het eigen
dom der gansche Kerk. Als dus de li. Vader
de herstelling der wereldlijke heerschappij
heer en Apostel. Voor hen preekt hij, bedelt hij,
vertoont hij zich aan de deur van kasteel en
hut. Hij is de geesel der gierigaards en de schrik
der weerspannige beurzen. In de nabijheid van
zijne gemeente heeft de Voorzienigheid de bad
plaats Contréville doen verrijzen; de vreemdelingen
die er zich bevinden, maakt hij tot zijn buit.
Als hij geen geld meer heeft, krijgt hij zon
derlinge ideeën. Op zekeren dag werd hij door
't diepst medelijden bewogen, toen hij een arm
meisje van elf jaren zag, dat zonder handen
werd geboren en dat men geleerd had met de
tanden en teenen te breienIn zijne radeloosheid
hoehij dit arme kind aan de ellende kon onttrekken,
valt hem in, het kind te laten photographeeren.
Dit beeld der smarte laat hij aan zijne vrienden
zien; het beleedigt de oogen, maar het roert de
harten en spoedig heeft hij ook met deze be
schermelinge zijn edel doel bereikt.
Reeds heeft Pastoor Marchal twintig onge
lukkigen in verschillende inrichtingen verzorgd
en terwijl ik hier op kouden toon zijne goede
werken verkondig, denkt hij er slechts aan, zijne
taak met volharding te vervullen.
Doch het is voor hem niet genoeg zich tot
Apostel van al deze ellende te maken. Hij is
ook de reismakker en broeder der ongelukkigen.
eischt, vervult hij eetie plicht, die niet
alleen zijn verheven ambt, maar ook het
welzijn der gansche Kerk, ja der mensche-
lijke maatschappij hem opleggen. Alle
Katholieken van welken stand of natie, heb
ben er recht en groot belang bij, dat het
geen aan de Kerk toebehoort, ook aan de
Kerk blijve, en dat haar kerkelijk Opper
hoofd geen onderdaan van een vreemdeling
zij, doch ongehinderd zijn verheven plich
ten kan waarnemen en in staat is zijn
plannen ten uitvoer te brengen.
De h. Vader weet maar al te goed, dat
de tegenwoordige omstandigheden weinig
gunstig zijn voor zijn hoop en zijne eischen.
Maar ofschoon hij verlaten is door hen,
die de macht hebben, den rechten weg te
banen en in wier belang het ware, de
revolutie, waar ze zich vertoont, te onder
drukken en voor de onschendbaarheid der
tronen te waken, wanhoopt hij niet, maar
vertrouwt hij op de Goddelijke Voorzienig
heid die te allen tijd over den opvolger
van den h. Petrus machtig, wijs en gena
dig heeft gewaakt. Waut het is niet de
eerste maal, dat de Paus van zijn erfgoed
is beroofd. Herhaalde malen heeft in den
loop der eeuwen de hebzucht van machtige
veroveraars of de haat van eene afgedwaalde
menigte den Paus gedwongen, de graven
der heilige Apostelen te verlaten en als
vluchteling, ja als gevangene in een ander
laud te wonen; steeds echter vond de God
delijke Wijsheid de wegen, langs welke zij
den Herder der Kerk tot die eerwaardige
plaatsen terug leidde, welke door het bloed
der martelaren gewijd en door de vereering
der gansche Christenheid geheiligd zijn.
Dat is de hoop van den h. Vader, dat
is ons gebed. Ruim tien jaren zijn verloopen,
sinds de vijandelijke scharen door de bres
in de Porte Pia in het Pauselijke Rome
trokken. Velen vrezen dat de tijd de daad
van geweld tot een recht zal makenmaar
wat beteekent in de rekening van den
Almachtige een tiental jaren, wat betee-
keneu maanden en jaren in de plannen
der Goddelijke Voorzienigheid? God wacht
tot de ure gekomen is, in welke hij de
macht van zijn arm zal openbaren en aan
de wereld zal verkondigen, dat hij zijn
Gezalfde niet verlaten en den Herder zijner
kudde niet aan de vijanden overleveren zal.
En ook het Pausdom heeft geleerd te
wachten De Geest Gods en achttien eeuwen
waren zijne leermeesters. Achttien eeuwen
zijn aan den Stoel van Petrus voorbij ge
gaan; schuimende golven sloegen tegen de
rots, waarop Christus zijne Kerk heeft ge-
Hij brengt persoonlijk de kinderen der smarte
naar de toevluchtsoorden, die Hij hun bereid
heeft en dikwijls is de weg daarheen zeer ver en
vermoeiend. Hij reist met hen van Salins naar
Valence, van Chaumont naar Parijs.
Vier jaren geleden had hij eindelijk in het
zeer verwijderde asiel te Valence een plaats ver
overd voor een arm kind van acht jaren, idioot,
stom en verlamd. Niemand die zich belasten
wilde het ongelukkige kind daarheen te geleiden.
Wat doet nu Pastoor Marchal? Hij neemt het
ongelukkige kind zelf op zijn armen, maakt van
zijn kleeren een rustbed in den waggon en
brengt het kind op de plaats zijner bestemming.
Twee jaren geleden had Pastoor Marchal eene
ongelukkige krankzinnige, een meisje van 20 jaren,
in een gesticht te Salins geplaatst, doch na verloop
van eenigen tijd verzocht het bestuur deze gevaar
lijke patiënte, die in volkomen razernij verkeerde,
weg te nemen. Doch waarheen? Hij weet in het
verwijderde Gharenton een plaats voor haar te
verkrijgen. Maar wie heeft den moed de onge
lukkige daarheen te geleiden? Hij zelf.
Hij haalt haar te Salins af. Op den 3den Janua
ri, een bitter kouden morgen, begeeft hij zich
met de ongelukkige op weg en na eene reis van
zestien uren komt de onverschrokken man met
bouwd; listige en machtige vijanden ver
stoutten zich, de macht van het Pausdom
te bestrijden, maar de tijd die alles ouder
doet worden heeft aan het Pausdom de
frischheid en den moed der jeugd niet
ontnomen de stroomen, die zelfs bergen
oudermijnden, hebben de Rots niet geschaad
en al de vijanden, die hunne vuist tegen
het Pausdom balden, moesten bekennen,
dat het vermetel is, tegen de hand van
den Almachtige te strijden. Het Pausdom
heeft tijd te wachten tot de Voorzienigheid
zal beslissen.
Intu3schen is het de plicht der Katho
lieken den gemeenschappelijken Vuder
ter hulp te komen door de macht van
't gebed en door offervaardige aalmoezen.
Ook door de daad moeten wij den h. Vader
in zijn verdrukking bijstaan, 't Is ons be-
keud dat de revolutie hem de middelen heeft
ontroofd welke voor het bestuur der Kerk
noodzakelijk zijn. Daarom wendt hij zich
tot de geloovigen vau alle landen, om door
hunne liefde te verkrijgen, wat hij voor
het welzijn der Kerk noodig heeft. Hoe
beschamend is het dat de heilige Vader
klagen en smeeken moet, terwijl bet toch
voor de twee honderd millioeu Katholieken
zeer gemakkelijk zou vallen door kleine
offers zijne zorgen te verlichten en de kosten
voor het bestuur der Kerk te dekken. Als
ieder Katholiek elke week of elke maand
een klein offer op het altaar der Kerk zou
leggen, hoe groot zou de som dan wel zijn,
die den h. Vader kon worden aangeboden.
Zij die de liefdegaven persoonlijk den be
minden Opperherder hebben overhandigd,
weten bij ondervinding met hoeveel dank
baarheid de h. Vader de geschenken aan
vaardt en met welk een heilige geestdrift
hij den zegen uitspreekt over hen, die aan
die liefdeoffers hebben deelgenomen. Daar
enboven, hetgeen wij den Paus schenken
is tegelijkertijd de uitdrukking der vereering
en der dankbaarheid, die wij aan het door
den Heiland ingestelde Opperhoofd onzer
heilige Kerk verschuldigd zijn.
Mogen deze weinige woorden voor onze
Katholieke geloofsgenooten eene opwekking
zijn om hunne liefdegaven ruimschoots te
laten vloeien. Dat zal ook voor Leo XIII
een heerlijke vertroosting zijn in den be
narden toestand, waarin hij door de vijanden
der Kerk is geplaatst, een toestand, die
alleen door Gods alwijs bestier, laten we
hopen zeer spoedig, ten goede kan worden
veranderd.
zijne beschermelinge gezond en wel te Charenton.
Wat denkt gij, mijneheeren, van de reizen van
Pastoor Marchal? Stelt u de ellende voor van
zulke reizen, die hij met zijne idioten, met zijne
kreupelen en gebrekkigen onderneemt, denkt
eens aan de harde banken der derde klasse,
waarop hij zijne krankzinnigen bewaken moet,
dikwijls ook gedurende den langen nacht. En
zegt mij thans, mijneheeren, of de Monlyon (de
stichter der prix de vertu) niet goed gehandeld
heeft, zegt mij of het heden een ijdel vertoon is,
als het ons voor een edel en gevoelig audito
rium vergund is zulke harten en edele hande
lingen te leeren kennen.
Wij verzoeken Pastoor Marchal den hem
toegekeuden prijs te willen aannemen, wij weten
immers reeds vooruit, ten wiens bate hij besteed
zal worden
Het is voorzeker goed, aan zulke trekken van
heldhaftige liefde voor de armen en ongelukkigen
te herinneren, in een tijd, waarin socialisten en
liberalen niet moede worden, het Priesterschap
als een verouderde instelling voor te stellen, te
belasteren en prijs te geven aan den verdierlijk
ten haat eener godsdienstlooze en immoreele
volksmenigte in Frankrijk en daar buiten.
