n i e r W E No. 823. Zondag 17 Augustus 1884 9e Jaargang WÊÈmWf IfeJiÉisü BUITENLAND. Feestvieren. Jacht op een walvisch. ABONNEMENTSPBUS Per 8 maanden voor Haarlem 1 0,85 V oor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1, Voor het Buitenland 1,50 Afzinderlpke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. AÖTlEKb'Ma SLjSSS AGITE MA HOU AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIE!* Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Adver ten tien worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers K UPPERS LAURKY. feesten bevindt, die gaat met de spaarzaam heid niet te rade; hij geeft meer uit dan noodiur, dan goed voor hem is. Eu op die vroolijke feesten volgen dan droevige dagen, 't Is merkwaardig hoe veel er tegenwoor- O C3 dig geklaagd wordt over de slechte tijden en over den elleudigeu maatschappelijke:: toestand, over armoede eu nood, maar voor feesten, voor zeer kostbare feesten zelfs, schijnt men steeds geld in overvloed te hebben, tenminste men leest nooit in de dagbladen, dat wegens de slechte tijden dit of dat feest is opgeheven; wel leest men aanhoudend van meer en nieuwe feesten en nog wel steeds op grooter schaal. Men kau zeggen wat men wil, er worden in 't algemeen te veel feesten gevierd. Eu dit strekt tot groot nadeel voor menige Christelijke familie. Er moet verandering komen in dien toestand. Wij moeten leereu ons het een en ander genet te ontzeggen. Er bestaat immers geen motiet voor ons, dat wij overal waar genot eu vermaak is, aanwezig zijn. Onze vrienden, tot wier ge noegen wij wellicht alles meêdoen, stellen ons niet schadeloos voor het verlies, dat ons hart en onze geest, onze familie en onze beurs, ja zelfs onze onsterfelijke ziel daarbij lijdt. Met de kindereu moet de school der versterving begonnen worden. Men mag niet al hunne weuschen vervullen, zooals dwaze ouders dikwijls in hunne blinde liefde doen; zij behoeven immers niet alles te geuieten en zeker het allerminst, als zij eene hartstochtelijke begeerte voor het vermaak aan den dag leggen. Men leere hen vroegtijdig, hun wil te breken, eu dit kunnen de ouders het best doen wanneer zij hunne kinderen eeu goed voorbeeld geven. De versterving wordt steeds met Gods zegen beloond en de vrede des harten, welke zij teweeg brengt, weegt aan liefe lijkheid tegen het heerlijkst genoegen op; men spaart er zijn geld door en men benoett zich niet uit den kring zijner familie te verwijdereu. Zeker er zijn ook feesten, die men als 't ware verplicht is mee te vieren. Ook behoeft men niet alle feesten te vermijden. Ontspanning van den geest na moeilijken, zwareu arbeid is voorzeker zeer geweuscht. Doch alles dient met matigheid genoten te worden. Oud en jong kan zich aan de vreugde overgeven, maar die vreugde, die vroolijkheid zij eene vreugde in eere. Eu moet nu iu 't algemeen elke vreugde buitenshuis geuoteu wordeu? Neen, voor zeker neen, in tegendeel, het ware te weu schen, dat de feesten, die er nu eenmaal gevirrd worden, veranderd werden iu familie feesten, waaraan de leden van het huisge zin, de bloedverwanten, de vrienden des huizes en de beste bekenden deel nemen, en waarbij een gepaste vroolijkheid heerscht, zonder de gevaren, we'ke de feesten buitens huis onvermijdelijk met zich voeren. Familiefeesten Schoone gedachte,heerlijk gebruik, geheiligd door de Kerk zelve, ge heiligd door de zeden eu gebruiken der voorvaders, verlicht door den zonneglans van den lieflijken vrede, van het zoetste en ware geluk! Wie ze genoten heelt, die draagt de herinnering met zich, als eeu liefelijk beeld tot iu den hoogsteu ouder dom, tot aan den dorpel des doods. Doch waar viert men in onze dagen nog zulke eigenaardige, vreedzame, onschuldige, chris telijke familiefeesten? Zelfs feesten, die, volgens hunnen aard, huiselijke feesten zijn, worden in onzen tijd veelal buitenshuis gevierd. En toch ziju deze familiefeesten zoo schooi: eu zegenrijk, zoo juist geschikt om deu geest der Katholiekeu opnieuw te verlevendigen en te versterken. Omochten we dan allen van de waar heid onzer uitspraak overtuigd zijn, dat er nameulijk te veel feesten in onzen tijd worden gevierd. Mochten we alleü, zoo veel in ons vermogen is, medewerken tot be teugeling van de overmatige zucht naar vermaken en ontspauniug, zeker wij zouden dan medewerken om deu vrede terug te brengen in de harten van hen, die zich in den stroom der vermaken hebben begeven eu daarin jammerlijk zullen omkomen, in dien er voor hen geen redding daagt. Laat ons feestvieren, doch steeds met mate en in christelijker: zin, in eerlijke en eerbare vreugde. Het feestvieren mag nim mer in eene gewoonte ontaarden, want ook vermaken hebben hunne grenzeü, die niet dan ten koste van ziel eu lichaam kunnen overschreden worden. De Duitsche Kolouiale Vereeniging, die O O reeds meer dan 6000 leden telt, heeft een weigerend antwoord iugezonden op het voor stel van de Berlijnsche Vereeuiging voor Duitsche kolouisatie om zich met alle audere vereeuigiugeti van dien aard gezamenlijk aaneen te sluiten. De Hamburgsche politie heeft aau boord van het Eugelsche schip Elisabeth beslag gelegd op eeu aantal anarchistische ge schriften en stukken, alsmede een hoeveel heid dynamiet. Yier matrozen werden in hechtenis genomen. Zij hebben bekend, dat zij langen tijd den Duitscheu en Eugelschen anarchisten als tussclienpersonen dienst be- wezeD. Iu eenige plaatsen van het departe ment der Beneden-Alpen moet de cholera iu hevige mate heerschen. Iu eeu dorp van 500 inwoners waren er Zaterdag 21 per sonen aan die ziekte bezweken, daaronder eene geheele familie van 13 personen. De maire, bevangen door schrik heeft zelfs nagelaten de meest dringende voorzorgen te nemen. Lijken bleven 30 uren boren aarde staan. Het Congres te Versailles bracht eergis teren zijne werkzaamheden ten einde. Nadat nog een aantal amendementen waren verworpen, strekkende o. a. om deu Senaat te benoemen door middel van het algemeen stemrecht, is het derde artikel der herzieningsvoordracht met 494 tegen 195 stemmen goedgekeurd en daarna het geheele ontwerp met 509 tegen 172. Het blijkt, dat de Franschen de haven van Keluug, op Formosa, eigenlijk nog niet hebben in bezit genomen. Wel heelt Ad miraal de Lespès het eerst gemeld, maar nadat de berichtgever van the limes te Foochow geseind had, dat het niet zoo was, moet hij thans zelf meldendat de stad niet iu zijne handen is, maar dat hij »iu staat is die plaats, zoodra noodig, te be zetten. Dit verandert de zaak wel eeuigszins. Het is dan ook uitsluitend tegen het bombardement der stad, zonder voorafgaande oorlogsverklaring, dat China Lij de Mogend heden heeft geprotesteerd, niet tegen de inbezitneming, waartoe de Franschen, om Er wordeu iu onze dagen te veel feesten gevierd en de meeste nog wel buitenshuis. Dat zijn twee zaken waardoor de huisge- ziuuen in hooge mate lijden. Het jaar be gint met het nieuwjaarsfeest, dan volgen naar de rij de kerkelijke feestdagen; niet alleen deze heerlijk schoone dagen worden gevierd, maar ook de verjaardagen, de trouwdagen, de communiedageu en nog meer dergelijke feestdagen. Dit geschiedt alles met recht en met veel nut eu zegen. Doch deze feestdagen vormen slechts een klein gedeelte der keten van festiviteiten, die zich door het gausche jaar heen slingert. Men heeft volksfeesten, vereenigiugsfeesten, patriottische feesten, jubilé-feesten, eu fees ten zonder doel en zonder einde. Wat nu is het gevolg van dat eeuwige feestvieren? Iu de harten der meuscheu neemt de geest vau de zucht naar genot meer eu meer toe eu daardoor vindt ook de zinnelijkheid steeds nieuw voedsel. De geest wordt van het hoOgere afgeleid en slechts voor de prikkeling eeuer altijddurende verstrooiing ontvankelijk gemaakt. Verleid door het aanhoudende feestviereu, is de meusch met het alledaagsche, met den ge wonen loop des levens niet meer tevreden, hij verlangt, hij dorst, hij smacht steeds meer en meer naar de prikkeling van het vermaak, naar nieuwe genotrijke afwisseling in het gewone leren. En omdat verder deze feesten, volgens hunnen aard, voor het meereudeel niet binnen de vier muren van het huis kunnen gevierd wordeu, doch buiten op feestterreinen, in schouwburgen of in andere publieke lokalen plaats vinden, zoo wordt de man en de jongeling, de vrouw en de jonge dochter, ja zelfs dikwijls reeds de knaap en het meisje vervreemd van huis en familie. In het huis zelf ont staat ontevredenheid; onder de echtelieden tweedracht en ijverzucht; de kinderen ver wilderen en worden onhandelbaar; de we- derzijdsche liefde wordt koel of verdwijnt en bovendien heeft de beurs er veel door te lijden, daar al dat feestviereu zeer veel geld kost, immers zonder geld, zonder veel geld, komen de feesten niet tot stand. En wie zich eenmaal in den maalstroom der FE U1LLE TON. Eene der Sckotsclie couranten deelt het vol gende mede aangaande de jacht op een walvisch, welke daar onlangs aan de uitmonding van een der rivieren plaats had. Eenige kustbewoners ontdekten op de hoogte van de New-Combebaai een walvisch. Aanstonds vertrok een stoombarkas met twee sloepen iu de richting waar de colossus was gezien. Na eene lange jacht kwam men in de na bijheid va:: den zeebewoner en slaagde de stoom barkas N er in, hem een harpoen in het lichaam te schieten. Toen de walvisch onraad ontdekte en zich vast gevoelde, zwom hij zachtjes de rivier op, met de stoombarkas en twee sloepen op sleep touw. De zeelieden vierden slechts weinig lijr. uit, omdat de visch door de ondiepte van de rivier slechts weinig beneden den waterspiegel kon komen. Een groot aantal menschen had zich van lie verlede langs de oevers van de rivier verzameld om ooggetuige te zijn van het interessante schouw spel. Zonder zich blijkbaar te vermoeien of last van deu harpoen te gevoelen, zwom de visch rustig door en sleepte de drie vaartuigen statig achter zich voort. 't Begon den zeelieden spoedig te vervelen. Daarom werd een der booten vooruit gehaald en wierp men deu walvisch een tweeden har poen in het lichaam. Het wapen trof goed doel; want de visch begon onrustiger te zwemmen, nu eens links, dan rechts uit te wijken, en zweepte met zijn staart geweldig in het water. Eindelijk veranderde hij van koers en zwom in omgekeerde richting weer naar zee. De wal visch ging nu sneller vooruit en scheen to be- begrijpen, dat hij op dieper water veiliger zou zijn. Nu werd eene groote sleepboot, de Iron King, den visch, met wat hij op sleeptouw had, ach terna gezonden. Aan boord der sleepboot bevonden zich o. a. kapitein Juli en de havenmeester van Dundee, oude walvischvaarders, benevens verschillende andere personen. Een der sloepen, die op drift was geraakt, werd door de sleepboot opgepikt en weer in de nabijheid van den walvisch ge bracht. Met de opgevischte sloep beproefde men een derden harpoen in het zeemonster te werpen, wat ook goed gelukte. De lijn van de stoombarkas werd nu aan de sleepboot vastgemeerd, zoodat de visch nu het stoomvaartuig eu de drie kleinere booten bad te sleepen Het dier trok zijn last met het grootste gemak. De sleepboot sloot haar stoom af, en nu werd weer eet: sloep bemand en vooruitgebracht, met het voornemen om te beproeven den visch dood te steken. Verscheidene malen stieten de jagers met hunne lansen in het lichaam van den walvisch. Soms drongen de moordtuigen drie a vier voet diep in het dier, dat het water nu met zijn bloed kleurde. Zelfs spoot de visch het bloed uit zijne neus gaten hoog in de lucht op. Toen begon de walvisch op en neer te duiken en lichtte zelfs eenmaal eeu der booten met manschap en al uit het water. Bij de wanhopige pogingen, door het dier aan gewend om te ontsnappen, waren twee lijnen gebroken. Men had nu geen harpoenen meer om den visch andermaal te wonden. Het monster werd daarom vooreerst maar met rust gelaten, omdat men meende dat het dra uit geput zou zijn en den geest zou geven, waarna men geloofde dat het gemakkelijk zou zijn naar binnen te slepen. Tuch zwom de visch nog maar steeds door en koerste met de sleepboot en sloepen rechtstreeks de open zee in. Nabij een rots gekomen keerde zich de visch om en nam een andere richting. 't Was toen bijna middernacht geworden. Nau welijks begon het eeuigszins te dagen, of de zee lieden, die zoolang werkeloos hadden moeten blij ven, besloten andere pogingen aan te wenden om den walvisch, die nog maar altijd voortzwom, te dooden. In het harpoenkano:: werd een vier voet lange ijzeren staaf geladen, en in den rug van het monster geschoten. Daarna schoot met: met groote spijkers en oude ijzeren bouten naar den visch. Eerst tegen acht uur 's morgens, bespeurde men dat de walvisch moeilijker begon te zwemmet:, nu eens op den rug en dan weer op de zijde liggend. De sleeplijn werd toen tot op 70 voet in gekort, en men waande zich nu meester van het dier. Hierin werd men echter zeer teleurgesteld; want nauwelijks was het dier een weinig uitgerust, of andermaal zette het den sleeptocht voort. Ongeveer te 9 uur, op de hoogte van Sint An drews en de Bell Rock, brak de lijn en was de visch weer vrij, met drie harpoenen ei: ettelijke wonden in het lichaam. De sleepboot maakte terstond stoom, ten einde den visch te vervolgen, doch opkomend stormachtig weer noodzaakte de zee lieden eene veilige haven op te zoeken. Eerst twee dagen later werd het lijk van den walvisch door visscbers iu zee gevonden. Het lichaam dreef zoo hoog boven den water spiegel, dat men eerst waande eet: onderst boven drijvend schip te zien. Bij meting bleek de visch 40 voet lang te zijn, bij een omvang van 23 voet. Hij was van een reusachtige vin voorzien, die 12 voetlang, 3 voet breed en overhoeks 36 voet lang was. De staart was van de eene punt naar de andere 17 voet en 4 duim lang. De Engelsche visscbers en zeelieden kennen dezen visch onder den naam van „Vinncr." Hij werd aan den meestbiedende verkocht voor twee duizend en zeshonderd gulden. Het spek vau bet zeemonster was 8 duim dik. Het geraamte van den viscb zal, zoodra bet schoon is, iu eeu (lsr Britsche museums werden geplaatst.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1884 | | pagina 1