NIEUWE
PS
No. 846.
Donderdag 6 November 1884
9e Jaargang
De Liefdezustersin Frankrijk.
BUITENLAND.
30 Cents.
Uit het leven van Lodewijk I
van Beieren.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemt
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland i>
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
0,85
1 -
1,50
0,06
Hl SI
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
AGITE MA NOH AGITATE.
Van 16 regels
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUEEÏ.
Het onzalige, alles verwoestende libera
lisme is er in geslaagd, gesteund door de
geheime genootschappen, in sommige Staten
de inrichtingen te doen verdwijnen, waar
vrome zielen, die naar hoogere volmaakt
heid streven, dan de booze wereld haar kan
aanbieden, zich kunueu afzonderen. Het
geen in de zeventiende eeuw barbaarsche
Zweden, Vorsten en woeste krijgshorden,
die naar het geld en goed der kloosters
hunkerden, volbrachten, dat heeft in onze
dagen, in de zoo bij uitnemendheid be
schaafde en van hooge ontwikkeling op-
geveude« negentiende eeuw het liberalisme
langs »legalen« weg bewerkstelligd.
De cultuurstrijd in Duitschland hief de
kloosters op. Frankrijk, het land, dat nog
altijd meent aan de spitse der beschaving
te staan, volgde dra het voorbeeld van
Germanië. Al wat Kloosterling of Liefde
zuster heette, werd ook in Gallië niet meer
geduld. Het vaderland weigerde een schuil
plaats aan de edelsteu zijuer dochteren en
zonen.
Doch zie, wat gebeurt er in dat land
der beschaving bij uitnemendheid Nauwe
lijks is de Engel des verderfs gekomen,
nauwelijks heeft de vreeselijke cholera haren
intocht gehouden of de Staats- en Gemeen
tebesturen in Frankrijk zagen zich genood
zaakt de Liefdezusters, die men eenige jaren
geleden op zoo lompe en ruwe wijze uit de
hospitalen had verdreven, naar de plaatsen
des verderfs te roepen, ten einde te voor
komen dat zij, die door de vreeselijke epi
demie werden aangetast, niet zonder ver
pleging zouden sterven, want de bezoldigde
ziekenverplegers en verpleegsters vervulden
hun plicht niet, zij namen de vlucht, om
hun eigen leven in veiligheid te brengen.
Eu wat deden de Liefdezusters, die Engelen
van liefdadigheid?
Zonder te deuken aan het geleden onrecht,
keerden zij terug, als steeds bereid, ook
het kostbaarste wat de mensch op aarde
bezit: leven en bloed, op te offeren juist
voor hen, die haar op zoo gewelddadige
wijze hadden vervolgd.
Aangaande den terugkeer der Filles de
la charité in het groote Pharo-hospitaal te
Marseille, werd uit die zwaar geteisterde
stad het volgende aan een ultra-liberaal
dagblad geschrevenAangezien de wereld
lijke ziekenverplegers zich door het over
matig gebruik van alcohol tegen de epide
mie trachtten te beveiligen, en wel op zulk
eene wijze, dat zij voor den verplegings
dienst ongeschikt waren, wendde het Ge
meentebestuur zich tot de Liefdezusters, die
in bijna elk voornaam huis te vinden zijn,
FEUILLETON.
In eene levensschets van den Beierschen Koning
Lodewijk I, die Ludwig Walesrode in de Frankf.
Zeit. geeft, brengt hij een aardig voorval in
herinnering dat HeinrichVon Maltzahn in zijne
mémoires verteld heeft.
Onder de regeering' van Koning Max had de
Beiersche volksvertegenwoordiging voor eene we
tenschappelijke expeditie naar Zuid-Amerika
onder leiding van twee bekende botanisten, de
professoren Spix en Martius, een subsidie van
100,000 thaler toegestaan.
Toen Lodewijk in 1825 aan de regeering kwam,
meende deze vorst, die niet bizonder op natuur
historische verzamelingen gesteld was, op het
vernemen dat nog slechts twintigduizend thalers
besteed waren, dat de overschietende tachtig
duizend veel nuttiger ten bate der kunst konden
worden aangewend. Een proces was er het gevolg
en verzocht haar bij de verpleging der
zieken de behulpzame hand te bieden.
»Wij zullen komen,antwoordden de Lief
dezusters, echter onder drie voorwaarden
ten eerste, dat het hospitaal door een
Priester worde gewijd; ten tweede, dat in
elke ziekenzaal een kruisbeeld worde ge
plaatst; ten derde, dat er een biechtvader
voor de stervenden in het hospitaal worde
gehuisvest.
Al deze voorwaarden werden stiptelijk
vervuld en de Liefdezusters gingen aan
haren neilvollen arbeid. Zooals meu weet
is de eerwaarde Overste der teruggekeerde
Liefdezusters, de révérende mere Macedonië,
benevens een aantal heldhaftige christelijke
maagden, een offer van hare werkdadigheid
geworden. Het is trouwens bekend dat de
Liefdezusters, in tijden van epidemieën, den
dood steeds op de meest onverschrokken
wijze in 't aangezicht hebben gezien. Wij
herinneren ons nog een feit uit het jongst
verleden. Toen in 't vorig jaar, in 't begin
van Juni te St. Louis in Amerika de pokken
zoo sterk heersekten, dat er een groot
hospitaal voor lijders aan die vreeselijke
ziekte moest worden opgericht, en er van
wege het Gemeentebestuur eene oproeping
gedaan werd voor ziekenverplegers, waren
de Liefdezusters de eenigen, die zich kwamen
aanmelden.
De verdiensten, welke de orde der Filles
de la Charité verworven heeft, zijn onbe
schrijflijk, zij staan opgeteekend in het
boek des levens. In Frankrijk alleen waai
de epidemiën van het ougeloof en zede
loosheid zoo welig tieren, hebben de Lief
dezusters, sinds de vestiging der orde een
overgroot aantal zieken en kinderen ver
pleegd. Eu wie telt de duizenden ongeluk-
kigen op de woeste slagvelden, aan wie in
hun onuitsprekelijk lijden deze Engelen
der barmhartigheid, troost, lafeuis en le
niging hebben geschonken! In alle epide
mieën waren heb de Liefdezusters, die met
eene verbazing wekkende zielskracht haar
heilig werk volbrachten.
Zulke planten worteleu niet in wereld
lijken bodem. En toch heeft men zich niet
geschaamd, ook zulke weerlooze vrouwen
te vervolgen, te mishandelen, haar uit de
plaatsen harer Godgewijde werkdadigheid
te verjagen. Obeschaving en ontwikke
ling der negentiende eeuw, waartoe zijt gij
gekomen! Voltaire, van wien de beroemde
Graaf Joseph de Maistre zegt, dat de ge
dachte aan dien man hem ouverdragelijk
is, dat door dien man der Fransche natie
onnoembaar onheil is wedervaren, dat hij
gelijk is aan het insect, den vijand der
tuinen, 't welk juist aan de worteleu dei-
kostbaarste planten knaagt, deze Voltaire
van, dat Z. M. verloor, die daarop aan zijne
verbolgenheid op de volgende origineele, boos
aardige wijze tegenover de beide ongelukkige
geleerden lucht gaf.
Korten tijd na zijn terugkeer van een tweede
Zuid-Amerikaansche expeditie kwam professor
Spix den Koning op straat tegenhij bleef staan
en groette Zijne Majesteit op eerbiedige wijze.
Ha, goeden morgen, mijn waarde Martius
zeide de Vorst, hem vertrouwelijk op den schouder
kloppende, //hoe staat het met het leven? Ik
heb je in langen tijd niet gezien. Hoe maakt je
collega Spix het? Dat is een domme kerel met
zijn vervloekt hooi!" de Koning bedoelde
daarmede de door de geleerden verzamelde en
gedroogde Zuid-Afrikaansche flora «dat grapje
kost me tachtig duizend blanke thalers."
Uwe Majesteit, antwoordde Spix, die zeer
ontsteld was, ik ben Spix.
Zool ben je Spix? Ook al goed! goeden
morgen
Een paar dagen later kwam de Koning pro
fessor Martius tegen.
zelfs, heeft eenmaal de volgeude uitspraak
gedaan: »Er is wellicht niets schooner,
niet grootscher, niets verhevener op aarde,
dan wanneer het zwakke geslacht zijne
schoonheid, zijne jeugd en hooge geboorte
opoffert, om in de hospitalen de mensche-
lijke ellende te verplegen, wier aanblik zoo
verootmoedigend is voor de menschelijke
trotschheid en zoo verschrikkelijk voor het
teedere gevoel. De volkeren, die zich van
de Katholieke gemeenschap hebbeu ge
scheiden, beproefden te vergeefs deze ver
heven deugd na te volgen.En Napoleon I
kou niet nalaten aan de orde der Lief
dezusters het volgende getuigenis te geven
Ziedaar eene edele stichting; spreek mij
van zulke offers, maar niet van uwe men-
scheuvrienden, die veel bazelen doch niets
uitrichten.En de Liefdezusters, zijschep
pen dien heldenmoed, deze grenzeulooze,
alles omvattende naastenliefde uit den zoo
zeer vervolgden, dikwerf als staatsgevaar
lijk uitgekreten Katholieken Godsdienst.
Gelukkig is het voor ons Katholieken,
troostrijk en bemoedigend, ook uit de hier
aangehaalde feiten opnieuw te kunnen
waarnemen, dat juist door de vervolging
der Kerk, de liefde voor God en de men-
scben nog steeds en in hooge mate blijft
toenemen.
Die zalige vertroosting kan ons, den
Hemel zij dank, door de kerkvervolgers
niet worden ontnomen.
De geheele uitslag der verkiezingen in
Duitschland is nu officieel bekend. Volgens
de officiëele partijsplitsiug zijn gekozen: 69
conservatieven, 95 leden vau het centrum,
24 van de Rijkspartij, 35 nationaallibera-
len, 31 vrijzinnigen, 9 socialisten, 16 Po
len, 2 van de Volkspartij, 14 Eizassers, 5
Welfen. Er moeten 97 herstemmingen plaats
hebben.
De herstemmingen voor den Rijksdag
zullen te Berlijn den 14en November e. k.
gehouden worden.
a
Het in sommige bladen opgenomen be
richt, dat er te Berlijn een wetsontwerp
wordt gereed gemaakt tot verhoogiug van
invoerrecht op granen, is, gelijk van zeer
goed ingelichte zijde wordt verzekerd, te
eenenmale uit de lucht gegrepen.
De oroote toevloed van vreemde werk-
o
lieden in Duitschland begiut de bezorgheid
der autoriteiten te wekken. Zelfs uit Italië,
Spanje en Frankrijk komen arbeiders der
waarts. Er zijn thans maatregelen genomen
om doeltreffende gegevens, nopens het ge
vreesde verschijnsel, te verzamelen. Wat te
gen het betreurde feit practisch gedaan zal
Goeden morgen, mijn beste Spix riep de
Koning, ik ben blijde dat ik je eens ontmoet,
ik heb je in geen eeuwigheid gezien. Hoe gaat
het en hoe maakt je collega Martius het? Het
domme hooi van dien veut kost mij een stapel
geldtachtig duizend thalers.
Uwe Majesteit, stotterde Martius, ik ben
Martius.
Kom, dat is niet mogelijk. Ben je heusch
Martius? Nu dat doet er niemendal toe, ik wensch
je een aangeuamen middag.
Op deze wijze ging de Koning geruimeu tijd
voort met de geleerden telkens met elkander te
verwisselen, die zooveel mogelijk trachtten om
den Koning te ontloopeu, 't geen echter niet
zeer gemakkelijk ging, daar Z. M., die een scherp
gezicht had, dagelijks langs de straten wan
delde.
Professor Spix, die reeds sukkelend uit Zuid-
Amerika was teruggekeerd, stierf in 1826 te
München en werd met alle eerbewijzen, die
men den beroemden ontdekker schuldig was, graf
waarts geleid. Op den dag na het begraven kwam
kunueu worden,daarover lateu de bericht
gevers, die het aangekondigde optreden der
Regeering in deze zaak vermelden, zich
volstrekt niet uit.
Er hebben weer tien sterfgevallen te n
gevolge der cholera te Nantes plaats ge
had. Zij kwamen voor in de werklieden-
wijk. In de audere wijken is de ziekte niet
waargenomen, evenmin als in de hospitalen.
In het Hoogerhuis heeft lord Gran
ville verklaard dat het bericht, volgens
hetwelk de Khedive aan de Koningin en
den Prins van Wales den val van Khartoem
heeft getelegrapheerd, te eenenmale on
waar is.
Volgens berichten uit Kaapstad zullen
de heeren Upingtou, eerste Minister, eu
Sprigg, Minister van financiën, onmiddellijk
naar Bechuanaland op reis gaan, om te
beproeven,door eene vredelievende schikking
den oorlog te voorkomen.
De Standard meldt, dat er ernstige on
lusten zijn uitgebrokeu onder de koelies te
Trinidad. Velen werden er gedood vóór
het oproer gedempt was.
De kolonel der genie Scott Moncrieff
heeft zijn inzichten over het belangrijke
draiueerings-vraagstuk voor Egypte bloot
gelegd. Hij beveelt aan, een crediet toe te
staan van 1,163,000, verdeeld over vijf
jaren, dat zal echter slechts een begin
zijn; want een radicale bevloeiing van
Egypte's bodem zal in de toekomst nog
driemaal zoo veel moeten kosten. Maar dat
kan van later zorg ziju. Deze deskundige
meent, dat zelfs bij lagen waterstand een
voldoende hoeveelheid water voorhauden
is om een nieuwe uitgestrektheid van
400,000 bunders land in cultuur te bren
gen. Voor de uitvoering van zijn plannen
wordt de aanstelling van nog vier Indische
technische ambtenaren gevorderd.
Uit Alexandrië wordt aan I he limes
geschreven, dat eenige hooggeplaatste amb
tenaren iu Egypte een komplot gesmeed
hebben om de talrijke iu de gevangenissen
zich bevindeude misdadigers te lateu ont
snappen. Deze ambtenaren hoopten hiervan
partij te trekken om den terugkeer tot het
oud gevangenstelsel te vragen.
De te Rome verschijnende Propagande
verneemt, dat iu de provincie Kanton een
groot aantal kapellen verwoest of geplun
derd zijn; meer dan 200 aan Christenen
toebehoorende huizen zijn verbrand; vrou
wen zijn beleedigd, mannen gemarteld en
verbannen, ondat zij weigerden aan de af
goden te offeren. Twee Bisschoppen, 80 Mis
sionarissen en 709 Christenen, van Kan
ton komende, zijn naar Honkong gevlucht.
De Ouderkoning van Kanton is den Chris
tenen vijandig.
Koning Lodewijk den ongelukkige professor Mar
tius weder op straat tegen.
Goeden morgen, mijn beste Spixriep de
Vorst, daar is me nu je collega, die arme Mar
tius, ook dood, lie? 't Is jammer, maar hij was
toch een domme kerel met zijn beroerde hooi.
Het kostte mij tachtig duizend gulden, 't schreidt
ten hemel.
Pardon, Majesteit, antwoordde de aange
sprokene, ik ben Martius en naar Uwe Majes
teit ziet, ben ik nog in leven; daarentegen is
mijn collega Spix, helaas, tengevolge zijner ern
stige ziekte gisteren bezweken.
Zoo wel wat kan een mensch zich toch
vergissen! Dus is Spix gestorven en jij bent
Martius? Nu dat is des te beter voor je, dan
leef je dus ten minste nog! Goeden morgen!
De vermakelijke geschiedenis teekent geheel
den zonderlingen Vorst, die, toen hij afstand
van den troon deed, zich de uitdrukking llet
ontvallen: „de duivel mag voor mijn part voort
aan Koning van Beieren zijn!"
