NIEUWE No. 852. Donderdag 27 November 1884 9e Jaargang De Sociaal-Democraten in den Rijksdag. BUITENLAND. Europeesche en Afrikaansche rechtspleging. RIEMHOH ABONjVEMEWTSPBIJS Per 3 maanden voor Haarlem j 0,8b Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,— Voor het Buiteulaud 1,50 Afzonderlijke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. 'fV'i, AGHTE MA NOW AQTTATE. PBIJS DBB ADVEB.TENTIÉH Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers K P P E R S LAUSET. De buitengewone toeneming der sociaal democratie, welke wij in den laatsten tijd hebben waargenomen en die ook onlangs bjj de verkiezingen voor den Duitschen Rijksdag daghelder is gebleken, baart groote zorgen voor de toekomst. De sociaal-de mocraten, die in den vorigen Rijksdag door 10 afgevaardigden waren vertegen woordigd, hebben dezer dagen wederom een belangrijk aantal mandaten veroverd. Den 28sten Oct. van dit jaar hebben de sociaal-democraten 550,000 stemmen uit gebracht, terwijl dit aantal in 1877 493,477 bedroeg, in het jaar 1878 537,158 eu in het jaar 1881 slechts 311,961 stemmen- Deze getallen leveren het bewijs, dat de pogingen der Regeering om aan de sociaal democratische denkbeelden paal en perk te stellen, niet met gunstigen uitslag zijn bekroond geworden. De stroom heeft zich een baan gebrokeu, langs welke hij met ongebreidelde macht en met verdubbelde woede zijn vernielingswerk voortzet. Door de leden van het Centrum is zoo wel bij de beraadslagingen over het wets ontwerp tegen de woelingen der sociaal democratie, alsook later bij de voorge stelde verlenging van den termijn voor de geldigheid der wet en bij vele andere ge legenheden op ernstige en overtuigende wijze geconstateerd, dat de Staat zijn we zenlijkeu steun in de Katholieke Kerk bezit en dat het bemoeilijken of verhinderen van hare gezegende werkdadigheid door den cultuurstrijd, noodzakelijk de uitbreiding der sociaal-democratie, moet ten gevolge hebben, ondanks alle uitgevaardigde wet ten en nog te nemen besluiten. Het betoog van het Centrum en het feit dat in de Katholieke streken van het Duitsche Rijk de sociaal-democratische denkbeelden omtrent Staat en maatschappij tot nog toe geen ingang hebben kunnen vinden, werden niet in aanmerking ge- genomen; de Katholieke Kerk, of zooals men pleegt te zeggen, het »ultramonta- nisme* werd veeleer ook verder als de eigenlijke vijand van den Staat beschouwd, een vijand, die met alle mogelijke middelen van geweld, welke de moderne Staat weet aan te wenden, moet worden onderdrukt. De steeds aangroeiende sociale nood dwong den Staat op zijne wijze tot het positieve Christendom terug te keeren, om den ar beider, naar de uitspraak van den Rijks kanselier, tegen de wisselvalligheden van FEUILLETON. Een Europeaan wa. naar Algiers gegaan en aldaar was hem een kistje met goudstukken ontstolen. Derhalve ging h^j naar den kadi Sidi Guendusz, tot vvieu hij zeideDe Franschen hebben u opgedragen, het recht te handhaven; ik heb van uwe rechtvaardigheid en bekwaam heid gehoord. Mij is een kistje ontstolen en ik wend mij tot u, om weder in het bezit van mijn goed te geraken. Hebt gij u tot den officier van justitie ge wand? Ja, maar hij heeft den dief niet ontdekt, en daar ik een zekeren Moor er voor houd, ver zoek ik u thans mij in deze te willen helpen. Guendusz glimlachte en vroeg: Hoe moet ik de zaak behandelen? Op Fransche of op Turkache wijze? Deze vraag scheen den klager eenigszins ver legen te maken, tot hij na een poosje talmens^ antwoordde: Naar de Fransche wetten. Goed! Kom dan over acht dagen terug het noodlotc te beschermen. Deze sociale hervorming zetelt nu iD eeue ziekte-, on- gevals- en iuvaliden-wet, zij laat echter de regeling van den toestand der arbei ders aan de onbegrensde concurrentie over, eu bevredigt de sociaal-demoeraten slechts weinig. Zulk eeue sociale hervorming is dan ook totaal ongeschikt op de plaats te treden der Christelijke Charitas eu een verzoenenden invloed op die kringen uit te oefeueu, welke, naar Gods ondoorgron delijke wijsheid, bij voorkeur geroepen zijn, de gevolgen der eerste zonde aan de mensch- heid voor oogen ie houden en in bet zweet des aanschijns hun brood te eten. En wat heeft men thans bij de onlangs gehouden verkiezingen voor den Rijksdag in Duitsehland zien gebeuren? Dezelfde partijen, die de uitbreiding van sociaal democratische leerstellingen en agitaties door strenge wetten willen voorkomen en ijverig voor de verlengiug van den termijn dier wetten opkwamen, reikten aan de sociaal-democraten de hand om, vereeuigd, in die kiesdistricten, waar eeu Katholiek in herstemming kwam, een tegenstander van het Centrum de zegepraal te doen behalen. De revolutionnairen en dynamiet- helden, werden, waar er sprake was van Katholieke Candidateu, door de liberale dagbladen, ordelievende vlijtige arbeiders en burgers geheeten. De haat tegen Rome maakte alleu blind voor de gevaren, die de maatschappij bedreigden door de woe lingen der sociaal-democraten, welke hun doel hopen te bereiken door de omverwer ping van de bestaande orde. In hunne verblinding pochen zij op de kracht, waar mede een goed gedisciplineerd leger de voortgaande beweging elk oogenblik kan stuiten en noemen hem een »dwaas«, die, met het oog op de macht van den Pruisischeu en Duitschen Staat, eeue om wenteling langs den weg des gewelds meent te kunnen tot stand brengen, zij vergeten echter dat het leger ook diegenen in zijne rijen opneemt, die den 28sten October van dit jaar reeds met 550,000 stemmen van hun aanzijn een niet twijfelachtig teeken hebben gegeven. Wij zullen tot besluit het in vele op zichten zeer juiste oordeel vermelden van een liberaal blad, met name de Müncliener Allgemeine Zeitungwelk blad omtrent de verkiezingspolitiek o. a. zegt; »De baat is nu eenmaal sterker dan liet politieke overleg. Men gunt den eenen te genstander het mandaat niet en speelt het liever een anderen, wellicht nog onver- dan zal ik u met den uitslag mijner nasporingeu bekend maken. De bestolene kwam na acht dagen weder en vroeg den kadiHebt ge den dief uitge- vouden? Weet gij waar het kistje is? Ik heb geen bewijzen, antwoordde de kadi bedaard over eeuigen tijd kunt ge nog wel eens aanvragen. Zoo verliepen drie maanden en de bestolene kreeg immer ten antwoord: Ik heb geen be richten. De Europeaan verloor ten laatste zijn geduld en zeide Nu, doe dan alsof ik een Muzelman ware; ga uw gang op zijn Turksch en bezorg mij mijn geld terug. Verdenkt gij iemand? Noem hem mij. Ik ging veel om met mijn buurman, een koopman, die mij druk bezocht. Sedert mijn geld verdwenen is, zie ik hem nog maar zelden. Op den avond, toen ik bestolen werd, zag men hem uit mijn huis komen. Hij heet Taïb Ben Omar, en hem houd ik voor den dief. De kadi keerde zich tot een zijner dienaren en gelastte hem, terstond den genoemden koop man te halen. Dit geschiedde, en de kadi sprak den sidderenden Taïb Ben Omar met deze woorden aan zoenlijkeren in de baud. De gevolgen van zulk eene verkiezingspolitiek kunnen niet uitblijven. Heden schijnt het niet gevaar lijk bij eene herstemming zijn votum op een sociaal-democraat uit te brengen; bij eene volgende verkiezing zullen de kiezers het misschien niet gevaarlijk achten bij de eerste stemming voor de sociaal-democraten te voteeren. Is de sociaal-democratie eene politieke partij, als elke andere, waartoe dient dan eene socialisten-wet? Wie voor eeu sociaal-democraat stemt, verklaart de wet op de socialisten als overbodig. De te genstanders dier wet blijven dus in dit geval consequent, niet echter de voorstan ders dier verordeningen. Men zegt wel dat de liberalen vijanden zijn van de politiek der sociaal-democraten, maar die uitspraak gaat in 't algemeen niet op. Hebben de de sociaal-democraten in den Rijksdag voor de ongevalswet gestemd of meent men dat zij ooit hunne medewerking zullen verleenen aan de invoering eener wet van dien aard? Men vergist zich dan schromelijk. De mo narchale Staat mag volgens buune meeniug, de sociaal-politieke quaestiën niet oplossen, dat blijft den socialistischen Staat voorbe houden. Het aantal sociaal-democratische leden is in den Rijksdag bij de jongste verkiezingen aanzienlijk vermeerderd. Wordt de strijd op de thans begonnen wijze voort gezet, dan zal men het beleven, dat bij elke nieuwe verkiezing de sociaal-democra tische fractie meer en meer invloed krijgt en ten slotte de heerschappij erlangt in den Duitschen Rijksdag. Dat is natuurlijk d« hoop, de verwachting, het ideaal der sociaal-democraten eu we moeten het he laas! erkennen, naar de ondervindingen in de laatste jaren opgedaau, schijnt ons de hoop der sociaal-demoeraten geenszins over dreven. De nieuwe Rijksdag telt 152 leden, wel ke niet in den vorigen Rijksdag zitting had den. Aan nieuw bloed ontbreekt het dus den Rijksdag niet; of het gezond bloed is, zal eerst later kunnen blijken. Bij den Rijksdag is een petitie ingediend, van 300,000 handteekeningeu voorzien, waarbjj de verhooging der graanrechten wordt verlangd. Het Centrum heeft eeu wetsontwerp bij den Rijksdag iugedieud tot weder-iu- voering van het hooger beroep in straf zaken. Van dezelfde zijde kwam eeu wetsontwerp Gij hebt dezen mau eeu kistje met goud ontstolen. Na lang talmen antwoordde de koopman Ik versta u niet. Geef hem vijftig stokslagen, zeide de kadi tot zijn gerechtsdienaar. Taïb kreeg zijn vijftig slagen, zonder te klagen en zonder op te houden, zijn onschuld te be zweren. De kadi rookie bedaard voort en scheen niet te letten op al wat er buiten hem omging. Eerst toen de vijftig slagen toegeteld waren, keerde hij zich langzaam om en zeideBreng hem in de gevangenisals hij morgen het kistje niet afgeeft, krijgt hij honderd stokslagen. Gij hebt gelijk, sprak hij nu tot den klager, hij heeft niet gejammerd, hij is de dief. Kom morgen terug de honderd slagen, die hij te wachten heeftzullen hem wel tot andere ge dachten brengen. Gij zult uw geld terug krijgen. Zooals men denken kan, kwam de bestolene op den bestemden tijd terug. De kadi liet den gevangene voor zich brengen en sprakGij hebt het geld gastolen waar is het Sidiantwoordde de beschu ldigde dezen nacht heb ik een droom gehad. Mij ver in, waarbij de handhaving van de Zon dagsrust worde mogelijk gemaakt. Daarin wordt o. a. bepaald, dat vrouwen en kinde ren op Zondag niet mogen arbeiden. Bij een ander wetsvoorstel wordt de tijd bepaald, dien de werkmau dagelijks in de fabriek zal mogen doorbreugeu. Men had bericht, dat de sociaal-demo craten het voorstel tot opheffiug van de socialistenwet bij den Rijksdag zouden ter tafel brengen.Thans wordt echter verzekerd, dat de keeren socialisten zoo wijs zullen zijn om bedoeld voorstel niet in te dienen. Zondag II. had te Parijs een bij eenkomst plaats van 5000 werklieden zonder werk. Na eeuige zeer heftige rede voeringen besloot men tot het houden van een monster-meeting in de open lucht, op een nader te bepalen plaats. Bij het uit eengaan zongen eeuige manifestanten de Marseillaise. De politie kwam tusscheubeide, tengevolge waarvan eenige agenten en een commissaris van politie kwetsuren bekwa men. Dertig personen werden in hechtenis genomen. De correspondent van le Temps te Aden bericht, dat Mohamed Ben-Akmed, Sultan van Tadjoerak, ofliciëel afstand gedaa n heeft ran zjju grondgebied aan Frankrijk en zich door den Resident een Fransche pas heeft doen afgeven. De berichten aangaande groote over winningen der Franschen op Formosa zijn verzonnen. De tijdingen omtrent het succes der Fransche wapenen in Tongkin zijn overdreven. De Cbineezeu hebben in Tong- kin eu op Formosa eene aanvallende hou ding aangenomen. Bij het debat is de Kamer van afgevaar digden over de credieten voor Tongkin eu de daaraan verbonden interpellatiën heeft de heer Delafosse, na een breedvoerig vertoog vau den heer Lockroy tegen de koloniale politiek, geëischt dat het mi nisterie in staat van beschuldiging zou wor den gesteld. Blijkens een telegram van Brière, uit Hanoi van 23 dezer, heeft Duchesne de behaalde voordeelen voortgezet. Den 20 de zer heeft hij, zonder nieuwe verliezen, drie versterkte dorpen rondom Tuyenquau ver overd eu het proviand van den vijand ge nomen of vernield. De zwartvlaggen en ge regelde Chineesclie troepen in Yuuau zijn in volle wanorde in wouden en bergen te ruggetrokken. scheen een zwarte man, die tot mij zeide: Gij zijt een waar geloovige gij zult niet lijden als een dief. Begeef u op de Arabische begraafplaats. Zes schreden van den oostelijken hoek zult gij een langen steen zien; licht dien op, daaronder zult gij het kistje vinden. Breng ons bij dien steen, gelastte de kadi. De koopman bracht den kadi en den aan klager naar de aangeduide plaats en daar vond men het kistje met het goud. Nadat de bestolene zijn eigendom had teruggekregen, vroeg de kadi den dief Hebt gij niet gezegddat de man die u dezen nacht verschenen is, er zwart uitzag Ja! antwoordde Taïb; bij was zeer lang en geheel zwart. Dan was het stellig de duivel, sprak de kadi, die aan zijn dienaar een wenk gaf en er bijvoegde: Geef den man nog tweehonderd stokslagen, omdat hij met den duivel verkeert. Wat zegt gij van onze justitie? vroeg hij den Europeaan. Deze gaf hem een handvol van het wedergevonden goud, en de kadisielde zich met dit antwoord tevreden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1884 | | pagina 1