N I E IT W E
\o. 860.
Donderdag; 25 December 1884.
9e Jaar^ans
Kerstmis.
Katholieke Corporatiën.
Een Kerstnacht te New-York.
RI.MSIII
ABONNSMEM'SP3IJ8
Per 3 maanden voor Haarlem r
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUBEAU: St. Jansstraat Haarlem.
0,85
1
1,50
0,06
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEK ADVEBTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS&LAUKEY.
Heerljjke dag! Zegenrijke gebeurtenis!
De aarde jubelde, toen zij den lang ver
wachte Vredevorst zag verschijnen en niet
ten onrechte. Millioenen vrome harten
hebben de woorden in zich hooreu weer
galmen der Engelen: vrede aan de men-
schen van goedeu wil; millioeueu zijn in
den geest met de herders naar de kribbe
geijld, om vol van geloof en kracht zich
er over te verheugen, dat het aanschijn
der aarde is vernieuwd.
Op de schouders van den Jonggeborene
te Bethlehem rust de heerschappij. De
ster, welke de Wijzen uit het Oosten te-
genstraalde, was de morgenster eener nieuwe
tjjdsorde, de heerschappij der Christelijke
gedachte op den aardbol.
Waarop loopt de onmetelijke reeks van
kampen en zwoegen, van zonden en
heldendaden, van jagen en dwaleu, van
nederlagen en zegepraleu, die wij de we
reldgeschiedenis noemen, anders uit, dau
op een strijd tusschen het licht en de duis
ternis, tusscheu waarheid en bedrog, tus
schen het kwade en het goede, tusschen
het Kruis des Heeren en de banier van
Lucifer? Een eeuwige strjjd tegen het goe
de beweegt de wereld in een steeds wis
selinden vorm, van de verschijning af van
den Messias; een strijd, die voortduren zal
tot het einde der eeuwen, waarin de hand
van den Almachtige beslissend zal optreden
en al het tjjdeljjke in den schoot van het
eeuwige zal doen wegzinken.
Het worstelen en kampen, waaraan wjj
onze zwakke krachten wijden, gedurende
de spanue tjjds, die wjj hier verwijlen,
is slechts een kleine golf in den Oceaan
van dien wedstrijd. Het zou een vermetele
aanmatiging zijuwanneer wjj den wil des
Allerhoogste:), die het stelsel dezer wereld
naar de eeuwige plannen zijner oneindige
wijsheid regelt, de hoogte en den loop der
golven bepaalt, waarop het scheepje danst,
de wet en weg wilden voorschrijven. De
krijgsman doet ziju plicht op de beschei
den plaats, die hjj inneemt, maar ziet niet
naar den opperbevelhebber. Eu hoeveel miu-
der zullen wjj dus mogen klagen, of den
moed laten zinken, die er groot opgaan,
onder de banier van den Heiland te kam
pen.
Een vrede, gelijk de eeuwige harmonieën
aau gene zijde des grafs ons beloven, is
op de aarde na den zondeuval niet mogelijk.
Dalen de Engelen des vredes op de aarde
neder, dan nemen zjj de plaats in de har
ten van hen, die van goeden wil zjjn;
wat aan het uitwendig gewoel der wereld
ontzegd is, dat kan het deel zjjn van het
inwendige leven, van elkeen in het bi
zonder, tevredenheid en geluk, vrede met
zjjn geweten en met zijn God.
FEU ILL E TON.
Het liep naar middernacht; de drukte en het
gewoel hadden reeds lang opgehouden; de gon
zende menigte, die den ganschen dag als een
mierenzwerm dooreenkrioelde, was verdwenen;
ieder had zijne inkoopen gedaan voor Kerstmis
en maakte nu thuis de laatste toebereidselen tot
vieriuo- van het groote feest. Waren in de hoofd
straten nog eenige teekenen van leven te be
speuren, in de zijstegen en achterbuurten was
alles stil en doodsch. Ook de jongen uit den
kruidenierswinkel aan den hoek, deed de luiken
voor de ramen vast, en sloot de deur goed dicht,
terwijl hij bij zich zeiven mompelde: //nu, het
zal er van nacht spannen!" - Want de wind
huilde en gierde door de straten, en joeg t e
dwarrelende sneeuwvlokken woest omhoog; de
lucht was snerpend koud, en alles voorspe t e
een dier verschrikkelijke sneeuwstormen, die te
New-York den winter zoo vreeselijk maken.
Twee knaapjes tobden en sukkelden door de
besneeuwde straat; het hoofd diep voorover ge
bogen tegen den woesten orkaan, die hen on-
mtêdoogend in het aangezicht sneed, bibberend
en half verstijfd van de koude, daar hun el
lendige lompen ternauwernood hunne naakt
heid konden bedekken; het jongste, pas vijf jaar
oud, weende en snikte, en kon zich bijna niet
meer voortslepen; het oudste, zelf de acht jaren
En die de vervulling vau deze boodschap
der Engeleu te Bethlehem gevoelt, die zal
werken eu streveu, lijden en wagen, om
ook zijn bescheiden deel bij te dragen, ter
vervulling van het eerste gedeelte vau het
hemelsch lied: »Eer zij God in den hooge.
Wij beleven het, helaas, dat het op de
markt des levens op eene schrikbarende
wijze mode is geworden, het Christendom
te verachteu en voor dood te verklaren.
Maar van den anderen kamt zijn wij ook
getuige van het schouwspel, dat sedert het
ongeloof openlijk of bedekt, den strijd der
vernietiging tegen het Kruis aangordde eu
met schijnbaar goed gevolg het aan
zien eu de macht vau Geloof op een wou-
derbare wijze gestegen is. Zij, die zich
hebben ingebeeld, dat er slechts een kleine
stoot nooilig was om Kerk en Altaar op
zijde te schuiven, en den Staat, die God
eu de Openbaring verworpen had, om zich
te buigen onder het materialisme, tot deu
eenigeu machthebber der stof eu des gees-
tes te maken zij hebben zich bitter
bedrogen, en zij zullen het, of zij willen
of uiet, moeten toegeven, dat het Kruis uog
altijd uitsteekt en schittert boven den toren
Babylous en dat de heerschappij nog altijd
rust op de schouderen van Hem, dieu de
profeten vau het oude verboud smachtend
tegemoet zagen, aau de wolken des hemels
en deu dauw der luchtverhevelingen afba
den eu dieu de geloovigen vau het nieuw
verboud in vrome gezangen op Kerstmis
verheerlijken.
Eere zij God in den hoogeNeen wij
hebben geen reden om moedeloos te zijn;
ons vertrouwen wordt uiet beschaamd.
Overal dagen lichtpunten op aan den som
beren hemel, die zich over de Kerk van
Jezus welft. God, dit zieu wij duidelijk,
gebruikt zelfs de krachteu der vijanden tot
zijn doel, ook de vijandige golven heffeu.
het scheepje omhoog, ook de stormen doen
zijn zeilen zwellen. Naar Rome zijn de
oogeu meer gericht dan ooit, terwij! zijn
haters meer en meet» in de schatting der
wereld dalen en machteloos worden. Het
Kindje iu de kribbe leeft nog eu toont
zijn leven. Scheppen wij daarom aan de
kribbe nieuwen moed eu frissehe krachten
op de schouderen des Zoous, die ons ge
schonken is, rust de heerschappij, de zege
en het geluk.
Vervolg en slot.)
Wederom kwam een nieuw tijdperk.
Welvaart en overvloed hadden de burgers
weelderig en lichtzinnig gemaakt; nieuwe
ontdekkingen eu uitvindingen hadden de
gemoederen opgewonden, eeu aantal ouge-
loovige geleerden en dichters hadden de
hartstochten doen ontvlammen, het Geloof
nog niet te boven, ondersteunde zijn kleineren
makker met broederlijke teederheid, en keek
met onderzoekenden blik overal rond of nergens
eene schuilplaats te bespeuren was. Eindelijk
ontsnapte hem een half luiden vreugdekreet: hij
had de inspringende deur van den kruideniers
winkel opgemerkt.
«Zie, Tim,/, riep hij blijde; "hier is een goed
hoekje, hier zijn we beschut voor den wind, eu
kunnen we op ons gemak op den dorpel zitten."
En de daad bij het woord voegende, trok hij
den kleine mede in de gastvrije ruimte, waar
zij, hoewel zeer onvoldoende, toch nog iets be
veiligd waren tegen de ijzige vlagen; zij veeg
den de sneeuw van den drempel eu kropen zoo
dicht mogelijk bij elkaar om zich eenigszins te
verwarmen.
"Wel Tim," sprak de oudste opnieuw, "dat
is eerst een fameus goed nachtkwartier, hè? Hier
zullen we den heelen nacht wel kunnen blij
ven zitten, zonder dat iemand ons komt opja-
gen.„
I)e aangesprokene, nog half verkleumd, gaf
geen antwoord; eindelijk, toen hij eenigszins uit
zijn verdooving begon te ontwaken, zeide hij op
meewarigen toon:
«Ik heb honger, John."
«Ik ook," antwoordde John opgeruimd, alsof
het de genoegelijkste zaak der wereld was: «ik
heb al van gisteren-middag niets gegeten.'
«Zoo; hebben we dan van morgen die korst
brood niet op straat gevonden?"
«Zeker hebben we dat, maar die heb j» im-
bespot eu de hoofdeu verward. Eeu zede-
looze, trotsche, afvallige monuik waagde
de woorden te verkondigen: »de Paus is
de autichrist.« De golveu der revolutie
bruisteu over stad en laud. Duitschlaud
scheurde zich ten halve los van Kerk eu
Paus, vau Keizer en Rijk. Men lokte de
vijanden vau 't eigen vaderland vau Noord
en Zuid eu begroef Duitschlands welvaart
eu rijkdom, grootheid en aanzien, vrede en
eenheid onder de puiuhoopen van deu ouza-
ligsten burgeroorlog, die ooit werd ge
voerd. Maar ook toeu ontbrak het der
Kerk aau eene lijfgarde niet. De h. Igna
tius stichte de Sociëteit vau Jezus eu maakte
vau haar eeu bolwerk, dat tot hedeu deu
haat en wrok der ketterij standvastig heeft
getrotseerd. Het ouderwijs des volks in 't
Geloof, de aansporing tot een echt gods
dienstig, zedelijk leven, bet onderricht
eu de opvoeding der jeugd, liet terugvoe
ren der revolteerende gemoedereu tot Chris
telijke gehoorzaamheid, dat waren hoofd
zakelijk de wapens, waarmede Ignatius
zijne heldenschaar tegeu de revolutie voor
zag. De geschiedenis leert met welk een
uitmuntend gevolg.
Sinds honderd jaren bevindeu we ons
iu het tijdperk der politiek-soeiale revo
lutie, de consequentie vau de ramp vau
1517. De gebeurtenissen vau 1789 en 1848
zoeken huu einde. Vandaar de gisting
weike iu onze dageu heersckt. Op deu achter
grond staat de geheime macht met het
roer iu de haud. Het volk wordt door de
zedelooze pers bedorvende laatste vonk
van 't Geloof verdwijnt. Iu vergaderingen
eu bijeenkomsten wordt deu arbeider op sa-
tanscb listige wijze tegen de sociale orde
opgeruid eu eeu nieuwe hemel op aarde
aau hem voorgespiegeld. De school eu de
jeugd wordeu bedorvende Kerk wordt
gekneveld. Het nihilisme iu Rusland is
het gevolg van die onzalige opruiing. Over
al glimt het vuur onder de asch en wacht
het de eerste luchtstroom om in lichte
laaie uit te breken. Heinde en verre heerscht
ellende en gebrek. De armoede neemt
schrikbarend toe.
Wat de Kerk doen kan, verzuimt zij ook
heden uiet. Als Engelen van troost eu be-
moedigiug gaan de Liefdezusters naar de
hospitalen, om daar haren gezegenden ar
beid te verrichten. Stil eu verborgen hou
den de liefdadige vereenigingen hare bij
eenkomsten, bezoeken hare leden de ar
men en verdubbelen zij hunne liefdegaven.
Waarlijk, ook iu onze dagen schittert de
Katholieke corporatiegeest op de glausrijk-
ste wijze in den nacht der nevelen door.
De Kerkelijke -ordeu hebben zich steeds
naar de behoeften ontwikkeld eu gevormd.
Sommige orden streefden hoofdzakelijk naar
eeu stil,' eenzaam leven eu vestigden zich
derhalve iu de bosschen of op de toppen
mers heelemaal alleen mogen opeten, kleine gul
zigaard?,,
«Ik had ook zoo'n honger;" mompelde de
andere.
"Ja, en nu hebben we niets voor van avond;
maar dat is zoo erg niet; morgen zal er wel wat
te verdienen wezen; dan wordt er veel gereden, en
zullen we wel hier of daar eeu paard mogen
vasthouden; licht zal men ons tien centen geven,
want het is morgen Kerstmi»; misschien krijgen
we wel vijf en twintig centen bij mekaar; denk
eens, Tim, een heel kwartje!"
Het vooruitzicht op zulk een ongehoorder.
rijkdom deed den kleine verstommen; slechts na
eenige oogenblikken vroeg hij aarzelend:
«Voor een kwartje kunnen we veel eten
krijgen, niet waar John?"
«Veel eten en lekker ook; laat eens zien, een
boterham met vleesch en een kop warme koffie
voor ons beiden, of een bord soep, of haché
met warme aardappelen."
De oogen van den kleinen Tim glinsterden bij
de opsomming van al die heerlijkheden; de kou
scheen vooreen oogonblik vergeten; hij drukte
zich vaster tegen zijn broertje en riep vroolijk
uit: «Kom, nu een mooi vertelsel!
En de geduldige John, verheugd den kleinen
jongen wat te kunnen afleiden, begon hem te
vertellen van het Kind Jezus te Bethlehem, en
van het schoone Kerstfeest en van hun vader
en hunne moeder, die zeker wel een goed woord
voor hen zou doen bij het Goddelijk Kind.
«Zouden wij ook niet bij het Kindje Jezus en
der bergen. Audere begaven zich naar
volkrijke steden om zich aan de opvoeding
der jeugd te wijden. Men staat verbaasd
over de diensten, welke zij der menschheid
hebben bewezen. Geen wonder dat ook zij
het voorwerp zijn van haat en wrok van
het liberalisme, dat hen gaarne zou willen
verdelgen en van deze aarde voor goed
zou willen doeu verdwijnen.
Een der merkwaardigste verschijnselen
in de geschiedenis zijn ontegenzeggelijk de
kruistochten. De wilde horden van Mo
hammed hadden het heilige land veroverd
eu de pelgrims, die jaarlijks, naar overoud
gebruik, de heilige plaatsen bezochten, op
de snoodste wijze beleedigd eu mishandeld.
De Pausen en Keizers vereenigden hunne
stemmen met de terugkeereude pelgrims
om de bevrijding en redding van het heilig
Graf uit de handen der heidenen te be
werkstelligen. Het volk riep: »God wil
het!« Frausche en Germaattsche ridders
verzamelden zich onder de banier van het
Kruis. ïallooze vrijwillige strijders volgden
hun voorbeeld. Dat was inderdaad een
Christelijk heldendom, een triumf van deu
Christelijkeu geest. Men verliet vrouw en
kind, huis eu hof, geboorteplaats en va
derland otn in 't verre land zich te gaau
meten met het fanatisme der Muzelmannen,
om het heiligdom te heroveren of te sterven
op deu bodem, die door Christus' bloed
was gedrenkt. Zoo iets had de wereld nim
mer aanschouwdHet heilige land werd
veroverd en Godfried van Bouillon als eerste
Kouinguitgeroepeu.Doch de edele ridder wilde
met de koningskroon niet prijken, daar waar
zijn Heer en God de dooruenkroon op hei
heilig hoofd gedragen had. Welk eene ze
genvolle uitwerking deze gebeurtenissen
hadden, laat zich nauwelijks beschrijven.
De geschiedenis van Gregorius VII en
van Hendrik IV leert ons hoe overmoedig
het rationalisme zijn hoofd verhief, hoe
diep het volk iu zinnelijkheid eu materia
lisme was verzonken, hoe onverschillig
men was jegens de Kerkelijke wetten. Zie,
daar vertoont zich opnieuw eeu vuur, dat
alle koude harten eensklaps verwarmt.
Er wordt eene banier opgeheven, zicht
baar voor gansch Europa, waarop eeu ver
heven Christelijk idee als wachtwoord is
geschreven. Groot eu klein, ridders eu zonen
uit het volk trekken voorwaarts onder den
kreet: »Voor Christus, den HeerU Voor
deu Heilaud willen zij huis eu haard ver
laten, voor den Heiland strijden en hun
bloed vergieten. Dat was eene Missie voor
gansch Europa. Wij zullen niet spreken
van den zegen, dieu de Kruistochten heb
ben gesticht ook op wetenschappelijk ge
bied, wij willen slechts wijzen op de rid
derschap van gansch Europa, die door
deze geestdriftige beweging met nieuwe
veerkracht eu enthusiasme werd bezield.
bij moedor kunnen komen vroeg de kleine
Tim.
John anlwoorde niet, doch heete tranen big
gelden hem langs de wangen.
Arme kinderen; nog geen jaar geleden wisten
zij niet wat kommer en gebrek was, en leefden zij
gelukkig eu vroolijk, gekoesterd en opgekweekt
door de teederste moederliefde. Eerst stierf hun
vader en weldra ontrukte de onverbiddelijke dood
ook de moeder aan hare lievelingen. De arme
schapen doolden rond, hier liefdevol onvangen,
daar onmeêdoogend verstooten, tot zij in New-
York beland geraakten om het harde lol te deelen
van zoovele verlaten kinderen, die in die we
reldstad rondzwerven.
Daar klonken tusschen het loeien van den
storm de zware slagen dor klok, die het mid
dernachtuur aankondigde: Kerstnacht was aan
gebroken.
Maar de kleinen voelden geen koude en hon
ger meer; loodzwaar werden hunne hoofdjes, zij
sliepen in, en droomden van deu schooneu Kerst
nacht, en dat het Kindje Jezus hen kwam halen
en naar den schoonen hemel bracht, waar hunne
goede moe Ier met open armen gereed stom om
hen te omhelzen
Toeu de jongen vau den kruidenier
J 8 „„„p.nv van de stoep wilde
geilden morgen oe sneeuw r
li-- ,ip ln'IHes (lsr belde kinderen,
vegen, vond hij de JiJKJes
Het Kindje Jezus had hen bij hunne moeder
gebracht.
