NIEUWE
No. 866.
Donderdag 15 Januari 1885.
10de Jaargang.
agite ma non agitate.
BKIUCBT.
De Itomelusche quaestie.
BUÏIENLAim
ÉlOiU
abonnementsprijs
De fopper gefopt.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p
Voor bet Buitenland
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG,
BDEEAÜ: St. Jansstraat Haarlem.
t 0,85
1
1,50
0,06
WÊLMÈ0"
PRIJS OEE ADVERTENTIÊN
Van 16 regels30 Cents,
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Ad ver t en ti n worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KUPPEKS k LAUEEY.
De SCHEURKALENDER van de Katho
lieke Illustratie 1885, waarvan de prijs
0,50 is, stellen wij voor onze abonnés
EN VOOR HEN, DIE ZICH NOG
ALS ABONNÉ3 OP DE NIEUWE
HAARLEMSCHE COURANT AAN
MELDEN tegen betaling van slechts
20 Cents, verkrijgbaar. Onze geachte abon
nés buiten Haarlem, die van deze aan
bieding wenschen gebruik te maken,
worden beleefd verzocht, het bedrag in
postzegels (plus 10 cents voor frankeer-
kosten) bij hunne aanvrage te voegen.
Nu er in den laatsten tijd tusschen de
Pruisische en Italiaausche Kabinetten eeue
zekere verkoeling gekomen is, naardien het
laatstgenoemde op deEgyptischeConferentie
en bij de behandeling der koloniale quaestiëu
de partij van Engelaud koos, ontmoeten
we in de buHeulaudsche organen nu en
dan artikelen, waarin op ernstige wijze
de algeheele of gedeeltelijke herstelling van
den Kerkelijken Staat tot een punt van
onderzoek en bespreking wordt gemaakt.
Tusschen de Kabinetten van Berlijn en
Rome is het alles behalve couleur de rose
wij wareu daarom niet verrast, toen wij
dezer dagen in officieuze Pruisische bladeu
een bericht lazen, waarin betoogd werd,
dat de herstelling van de wereldlijke macht
van den Paus eeue quaestie is, waarmede
het diplomatieke Europa vroeg of laat zich
zal hebben bezig te houden. Sommige bladen
doen zelfs positieve voorstellen en zijn van
oordeel dat het neutraliseereu der stad
Rome en hare naaste omgeving door Italië
moet worden bewerkstelligd. Wij betwijfelen
het, of de Katholieke Christenheid met zulk
eeue oplossing der Romeinsche quaestie
zon zijn gediend; het is iutusschen merk
waardig, dat zelfs in de niet-Katholieke pers,
de overtuiging, dat de Romeiusche quaestie
nog niet voor goed is opgelost,bij voorkomen
de gelegenheden uitdrukking erlangt. Wij
hechten aan dergelijke opeubaringeu geen al
te groote waarde, want zij hebben waar
schijnlijk het doel, het Italiaausche Kabinet
vrees aan te jagen en het voor de plannen
van Prins Yon Bismarck inschikkelijk te
rnakeu. Toch hebben deze opeubaringeu
eene zekere beteekenis, want zij bewijzen, dat
FEUILLETON.
De waterkuur.
Vervolg en slot).
De patiënt scheen tot andere gedachten te
komen, want hij begon zijn jas uil te trekken;
maar onze dokter in den dop kon zich niet
ontveinzen, dat er iets dreigends in de uitdrukking
zijner oogen was. Het kleediugstuk werd driftig
op de leuning van ecu stoel geworpen, waarna
zijn eigenaar op onheilspellende wijze zijn hemds
mouwen begon op te stroopen. De dokter-student
kreeg eenig vermoeden, dat 's mans bedoelingen
niet bizonder vriendschappelijk waren, en in
de onzekerheid hoever zijn waanzin hem wellicht
zou voeren, meende hij geen oogenblik meer te
mogen verliezen; weshalve hij het natte laken
opensloeg, eensklaps vooruitschoot, het den pa
tiënt over het hoofd wierp en toen zijn slachtoffer
met beide handen omklemmende, hem tot zijn
gevangene maakte. De man was voor het oogen
blik hulpeloos en op het punt van te stikken,
terwijl het ijskoude element, dat een Januari-
temperatuur had, hem langs de leden liep en
het merg in zijn gebeente deed verstijven.
De arme man, die zijn toestand bizonder
onbehaaglijk vond, deed woeste pogingen om
zich los te wringen. De dokter en zijn patiënt
vielen samen op den grond. De patiënt schopte,
worstelde en vloekte als een bezetene. Ze rolden
de diplomatie het koninkrijk Italië nog
geenszins als een voldongen politiek feit
beschouwt en verandering in de daar be
staande toestanden niet onmogelijk acht.
Wij Katholieken hebben natuurlijk de
stellige overtuiging, dat het bestaan van
den Kerkelijken Staat voor de vrijheid der
Kerk en tevens voor de rust van Europa
onvoorwaardelijk noodwendig is. Wij geven
derhalve onze stemmen zeer beslist aan een
gemeenschappelijk protest tegen de daden
van geweld, die men tegen bet Opperhoofd
der Kerk heeft gepleegd en wij verwachten,
dat de diplomatie, daartoe door den nood
gedrongen, der Kerk en baar Opperhoofd
recht zal doen wedervaren. Want van den
goeden wil der diplomatie hopen we niets.
Zonder den Kerkelijken Staat ziju de
politieke toestanden van Europa op den
duur onhoudbaar; de groote mogendheden
zijn derhalve verplicht voor zijne herstel
ling zorg te dragen. Dat dit geschieden zal,
staat bij ons vast, ook dat dit herstel nog iu
deze eeuw zal plaats hebben. De vraag is
slechts, iu welken vorm de Pauselijke Re
geering zal hersteld worden en welke hare
verhouding tot het overige Italië zal zijn.
Op deze vraag na antwoordt de Katholieke
Westfdlische Volkszeitung in dier voege:
Wij aarzelen niet te bekennen dat wij
geen tegenstanders zijn van een vereenigd
Italië. Wij Duitschers hebben den vloek
der oneenigheid en der politieke machte
loosheid zoo lang geurageu, dat wij het
verlangen naar eenheid, zooals dit iu den
laatsten tjjd zich onder de Italiaansehe
patriotten steeds meer en meer openbaarde,
zeer goed weten te waardeereu. Wij ge-
looveu echter in de verste verte niet, dat
de tegenwoordige vorm der Italiaausche
eenheid de ware is. Italië kan nimmer
een gecentraliseerde Staat worden, omdat
er geene Italiaansehe natie bestaat en de
gansche historische ontwikkeling van dit
land zich tegen elke poging van centrali
satie verzet. De tegenstelling tusschen
Venetiërs en Genueezen, tusschen Lom
barden en Napolitaneu, tusschen Tos-
caneu en Sicilianeu is ethnographisch reeds
zoo groot, dat aan eene vereenigiug nooit
kan worden gedacht. Italië kan slechts als
Bondsstaat, zooals Duitschland, eeue poli
tieke beteekenis verkrijgen, die de nationale
krachten naar buiten vereeuigt, zonder aan
als een bal over den vloer, alles omver werpende
wat lieu in den weg kwam en in een oogwenk
het geheele meubilair op zijn kop zettende. De
student, in de vaste overtuiging dat hier zijn
eer op het spel stond, spreidde een moed en
volharding ten toon, de schoone zaak welke hij
voorstond, volkomen waardig, en hij hield het
heilaanbrengende laken zoo vast mogelijk om
het hoofd van den patiënt gestrengeld, ondanks
diens gesmoorde verwenschingen en onverpoosd
geproest.
Eindelijk tot de uiterste wanhoop gebracht
en op het punt van den verstikkingsdood t0
sterven, gelukte het den tot razernij gebrachten
man, door een onweerstaanbare krachtsinspanning,
zijn aanvaller van zich af te werpen, zich vrij
te maken en heftig aan de bel te trekken.
Terstond daarop lieten zich voetstappen in den
gang hooren.
Trap de deur openriep de krankzinnige.
Het bevel werd terstond ten uitvoer gebracht;
twee oppassers traden binnen en ronden de
oorlogvoerende partijen naar adem suakket.de
en met vijandige blikken elkaar staan aankijken.
Grijpt dien man, zei de patiënt op een
toon van gezag, en maakt hem klaar voor de
natte lakens. Hij is gek en heeft zooeven een
aanval van waanzin gehad.
Hot bevel was nauwelijks gigeven of 't werd
volvoerd. De iwce oppassers grepen den jeugdi
gen water-dokter stevig vast en ontdeden hem
van zijn kleeding, ondanks zijn allerheftigste
de eigenaardige ontwikkeling der stammen
of aan de rechten der volkeren geweld te
doeu. Wij gelooveu dat zulk een politieke
vorm veel meer kaus van bestaan zal heb
ben, dan het zoogenaamde koninkrijk Italië
en dat bet op die wijze werkelijk een
geacht lid van den Europeescheu areopagus
zal worden. Als Piëmout aan den Paus
diens Staten teruggeeft,zal de Opperherder
voorzeker bereid zijn tot zulk een Bonds
staat toe te treden en ook zekere prerogatieven
behalve ten opzichte van de stad Rome
toestaan. De Vorsten van Parina, Modena,
Toscane en Sicilië zouden zeker ook met
zulk eeue regeling der zaken gaarue ge
noegen nemen.
»Dtt zijn zoo eenige gedachten,» zegt ten
slotte de Westf. Volkszeitungsover den
aard en de wijze, zooals wjj ons de oplos
sing der Romeiusche en Italiaausche
quaestie voorstellen. Zij maken geen aan
spraak op nieuwheid en wij verlangen ook
niet dat ze als dogma's worden aangeno
men. Zij hebban haar ontstaan te danken
aan den vurigeu wensch om eeue bemid
deling tot stand te brengen tusschen de
rechtmatige aanspraken van den heiligen
Stoel en der verdreven Italiaansehe Vorsten
en het streven naar eenheid van het Ita
liaausche Volk.»
Prins Von Bismarck sprak gisteren zijn
leedwezen uit over het eergisteren genomen
besluit, waarbij de subsidie-aanvraag van
150,000 M. werd verworpen.
»Wilt gjj geen koloniën, sprak de
Rijkskanselier, verklaart dit dan open
lijk, en wij kunnen bet land noodelooze
kosten besparen.
Maar wil men wel koloniën hebben, dan
moet men er ook de kosten voor toestaan.
Wij hebben dringend behoefte aan een
Gouverneur van Cameroon. Iu het begin van
December ontving de Regeering bericht,
dat eenige Eugelscheu iu Cameroeu rust
verstoringen hadden opgewekt. Duitsch
land richtte daarop tot Engeland het ver
zoek, zijn vertegenwoordiger iu Cameroeu
gezamenlijk met den Duitschen te doeu
optreden, en lord Granville beloofde daar
op, dat een spoedig ouderzoek zou plaats
hebben; doch een bericht uit Cameroeu
verklaringen dat hier een misverstand plaats
had.
Een vreeselijke rilling liep hem langs de leden
toen hij het frissche, druipende laken naderen
zag. Het was hein onmogelijk een doordringenden
kreet te smoren, toen het ijskoud omhulsel
zonder de minste plichtpleging om hem heen
werd geslagen, waarna hij iu een bed werd ge
worpen en stevig vastgebonden.
Zie zoo, beste jongen, zei de patiënt van
den studiosus met een boosaardig griunekend
lachje; ik zal je leereu deu draak met mij te steken.
Toen wierp hij zijn jas over den arm en ging
heen.
Wie is dat vroeg onze held aan eeu
der oppassers.
Wel, dat is mijnheer Kingveld, een der
eerste doctoren van de inrichting', luidde het
antwoord.
De arme student had zich iu de deuren ver
gist en had kamer No 5, iu plaats van No 4
genomen.
De beroemde Fransche schilder Meissoun ier
is tevens eeu groot plantenliefhebber. Zijn tuin
man is bovendien een bekwaam kruidkundige,
die oen zelilzime kennis iu verschillende zaad
soorten bezit, althans het was Meissounier nog.
niet mogen gelukken hem eenig zaad te laten
zien, dat hij niet kende.
meldde daarna, dat de Eugelsche consul
aldaar niet langer voldoende gezag bezit.
Middelerwijl berichtte ons eeu Poolsch
blad, dat een zekere Rodroziusky iu ge
noemde streek, pogingen aanwendde, om
in de plaats van het Duitsche, het En-
gelsche protectoraat te doeu proclameere n
met welk doel hij met een Engelsche ka
nonneerboot derwaarts zou zijn gebracht.
De Britsche Regeering heeft echter ver
klaard, dat zulk eeu protectoraat harer
zijds wensch noch doel is. Verwerpt gij nu
onze voorstellen zoo eindigde de Rijks
kanselier dan ruste op u de verant
woordelijkheid voor alle gevolgen.
Volgens eeu bericht uit Berlijn, ziju de
grondslagen voor de Constitutie van deu
nieuwen Cougo-staat ontworpen door nu
wijlen prof. Ahn, sir Travers Twiss en
kolonel Strauch. De hoofdgedachte is de
beuoemiug van een Gouverneur-Generaal,
als hoofd van den Staat, wien drie adjunct-
Gouverneurs zijn toegevoegd. De hoofdzetel
van het nieuwe Bestuur zou te Brussel ge
vestigd zjju.
Door de Pruisische Regeering zal een
wetsvoorstel aau deu Landdag worden in
gediend, waarbij eeu crediet van 60 mil-
lioeu thaler wordt toegestaan, niet enkel
gelijk vroeger gemeld werd voor deu
aauleg van zijlijueu voor de spoorwegen,
maar ook voor de vernieuwing der sporen
op de bestaande lijnen, het bouwen van
uieuwe stations en de vermeerdering van
het materieel.
Volgens eene dépêche uit Tougkiu heeft
Generaal Négrier, aau het hoofd vau 10,000
tnau, deu inarsch naar Laug-Son aanvaard.
Eeue dépêche door deu Frauschen Mi
nister vau marine ontvangen, meldt, dat
er eenige agitatie in Cambodja bestaat.
De Gouverneur van Cochinchina heeft de
uoodige maatregelen genomen.
Te Oporto hebben, naar aanleiding
van de heffiug van nieuw ingevoerde ac-
cijuseu, wanordelijkheden plaats gehad. De
bevolking iu de buitenwijken trachtte zich
te verzetten tegen het binnengaan in de
stad van wagens met groenten, melk, vleesch
en andere levensmiddelen, die aan de nieuwe
rechten zijn onderworpen. De gewapende
macht is tusscheubeide moeten komen om
het verkeer te herstellen. Verscheiden ca-
valerie-charges hadden plaats; twee boeren
Toch wilde hij hein eeus foppeu en op zekeren
dag vertoonde hij ziju tuinman eeu pakje ge
droogde haringkuit, hem vragende: „kent gij
dit zaad?" De tuinman beschouwde het aan
dachtig en antwoordde eindelijk: «dat is zaad
van Polpus flusciuius, een zeer zeldzame tro
pische plant." „Duurt het lang eer dit zaad
opkomt?" vrorg zijn patroon. „Niet veel langer
dan veertien dagen," luidde het antwoord.
Zie zoo, dacht Meissounier, ditmaa lzal ik hem
toch vangen en deelde aan eenige zijner vrien
den mede, welke grap hij en zij eens met ziju
tuinmau hebben zouden.
Tdgan deu tijd dat het zaad moest opkomen,
verzocht hij hen te diueeren; na deu afloop van
het diner liet hij zijn tuinman ontbieden eu
vroeg hem: „Zouden mijne vrienden de zaailin
gen uit dat zaad voortgekomen, eens mogen
zien?" „Met genoegen," was ziju antwoord en
allen volgden den tuinman in de vroolijkste
stemming, vol verwachting om dat botanische
wonder in oogeuschouw te nemen, en zich reeds
bij voorbaat verheugende, lice die wijze tuinman
met beschaamde kaken zou staan.
Iu de kweekkas gekomen, lichtte de tuinman
voorzichtig eene glazen stolp op en wie
schetst de verbazing der spotters? Even boven
deu grond vertoonden zich een aantal gezouten
haringkoppen. Allen barstten iu eeu schaterlach
uit, behalve Meissounier, die beschaamd aldroop
en ziju tuinman nooit meer op de proef zal stellen,