NIEUWE No. 872. Donderdag 5 Februari 1885. 10de Jaargang De ontploffingen in de Engelscbe hoofdstad. BUITENLAND. Hummen abonnbmentspb ijs Per 3 maanden voor Haarlem0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1, Voor het Buitenlaud 1,50 Afzrnderljjke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. B U EE A St. Jansstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PBIJS DEK ADVEBTENTIÉN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitatevers KÜPPEKS k LAUREY. 't Schijnt wel dat er bijna geen week kan voorbjjgaan, zonder dat men van een nihilistischen, anarchistischen of feniau- schen aanslag hoort gewagen. Zoo be leefden de bewoners van de Engelscbe hoofdstad den 24sten Januari 11. eene dynamiet-ontploffing in het parlementsge bouw en in den Tower, de oude, aan historische herinneringen zoo rijke, voor malige citadel van Londen. Ongetwijfeld hebben we hier weer te doen met eene even lafhartige als duivelsche misdaad van de internationale anarchisten. Politieke gevolgen kouden zij van den aanslag niet verwachten, want op het tijdstip waarop de ontploffing geschiedde, had er geene par- lementszittiug plaats; Ministers noch Af gevaardigden kou men dus in de lucht doen springen. Men kan alzoo slechts vernielings woede en boosaardig leedvermaak als de beweegredenen voor dezen snooden aanslag aannemen. Dat bij zoo'n gelegenheid hon derden onschuldige menschen hun leven kunnen verliezen, daarover bekommeren zich de lafhartige misdadigers niet. Het leven van den meusch wordt door hen al zeer weinig geacht. De drie ontploffingen te Londen hebben in geheel de beschaafde wereld afgrijzen en verontwaardiging opgewekt. Ierland, wij twijfelen er geen oogenblik aan, zal ook ongetwijfeld deze gruweldaad verafschu wen. Het Iersch nationaal verbond heeft, zooals bekend is, alle gemeenschap met O'Donnovan Rossa van de hand gewezen. Het zou dus eene schreeuwende onrecht vaardigheid zijn het feniauisme te verwarreu met de nationale Iersche beweging en het terugeischeu van ontnomen rechten van den eene, verantwoordelijk te stellen voor de af schuwelijke aanslagen van den andere. Het feniauisme is een der verscheidenheden van de cosmopolitische omwentelingen; evenals het Russische nihilisme, het Duitsche anar chisme, het Erausche communismo vormt het een der groepen der dynamiet-partij, die hare rampzalige vertakkingen over de ganscae wereld uitspreidt en die een strijd op leven en dood tegen de beschaafde maat schappij heeft gezworen. Het feniauisme heeft niets gemeens met de Iersche patriotten, die op wettigen en parlementairen weg, verbetering van den staatkundigen en maat- FEUILLETON. O, tempora! Mijnheer A. zit 's morgens met zijne familie aan het ontbijt. De knecht komt binnen en over handigt Mijnheer een kistje. Mijnheer A. geeft den knecht een dubbeltje om als fooi aan den brenger van het kistje te gevenhij opent het pak en 25 kievietseieren vertoonen zich aan de nieuwsgierige blikken. „Ozegt Mijnheer A., „dat komt van B. Jawel, daar heb je zijn kaartje en tot zijn vrouw je weet wel, B., dien ik qualitate qua verleden jaar aan dat sinecuurtje heb geholpen." De 25 kievietseieren zijn dus een fooitje. Als het geschenk is weggezet, zegt Mijnheer A.S n A propos, vrouw, help me onthouden dat ik een briefkaart schrijf aan C., om hem een anker wjjn te bestellen, als Sophie wordt aangenomen. Dan is dat meteen een rendu, omdat hij D. op mijn verzoek heeft voortgeholpen. Het anker wijn zal een dubbel fooitje zijn. „Papa,„ zegt Sophie, ,,ik ga van middag bij de E.'s eten. Zoudt u me twee kwartjes willen geven voor de meid?" „Jawel, kind," zegt de vader. En de meid van de E.'s zal 50 ct. ontvangen, want ket gebruik brengt mee, dat een fatsoenlijk schappelijken toestand van het zwaar ver drukte Eriu trachten te verkrijgen. De fenians zijn, in werkelijkheid, de grootste vijanden van Ierland. Het doel dat zij beoogen, is Ierland te compromitteereu en dit land verachtelijk te maken in de oogen van Engeland, om het zoo doende in de armen der revolutie te doen vallen. Maar het Katholieke Ierland laat zich niet verschalken, het ontwijkt den gespannen strik; het zal getrouw blijven aan de stem zijner Bisschoppen en Priesters, het zal verre blijven van eenige medeplichtigheid aan de daden van de partij van het dynamiet en van den moord. In Engeland zal de openbare meening, hopen wij, terugkomen van den indruk van 't eerste oogenblik en, men zal een ouderscheid weten te maken tusschen hen, die met wettige middelen eene recht vaardige zaak verdedigen en degenen, die haar bezoedelen door gruwelijke moordaan slagen. Wij verwachten zulks te meer, nu er in den laatsten tijd een omkeer ten goede in Ierland valt waar te nemen. De agrarische misdaden immers worden zeld zamer, en de leiders van de nationale partij streven er meer en meer naar, om de beweging langs wettigen en constituti- oueelen weg te doen plaats vinden. En als er iets is, dat hen kan aanmoedigen om in die verstandige houding te volhar den, dau zijn het ongetwijfeld de afscliu- lijke aanslagen van de partij der fenians. Hoe meer men in Engeland en daar buiten overtuigd is, dat Ierland niets gemeens heeft met de fanatieke partij, die in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika haren zetel heeft, des te meer zal Ierlauds zaak daarbij winnen in waardigheid, achting en sympathie. De openbare meaning dringt in Engeland aan op nieuwe en scherpe verordeningen tegeu de dynamiet-partij. Dat de maat schappij zich tracht te verdedigen, wie zou zulks wraken Dat Engeland instemt met de gevoelens van hen, die inDuitschland, in Rusland en in Oostenrijk eene strenge wet hebben uitgevaardigd tegen het soci alisme en het anarchisme, dat is zijn on vervreemdbaar recht. Maar men zal ons wel willen veroorloven hier op te merken dat eene beteugeling, door de wet alleen, vruchteloos, krachteloos, onvoldoende is. Twee jaren geleden heeft het Engelscbe Parlement eene wet uitgevaardigd tegen het gebruik van ontplofbare stoffen; men mensch, als hij ergens gegeten heeft, de meid een halven gulden in de handen stopt, ter ver gelding van al de moeite, die zij wel zoo vrien delijk was te nemen. „Ik ga met den tram van 10.5 0", zegt Wil lem, die bij zijne tante in E. zal gaan logeeren. Na een kwartiertje gaat het gezin uiteen. Mijnheer naar zijn bureau. Hij belt de bode komt. „Och, bode, zou jij me een plezier willen doen?" „Dienaar, Meneer." „Kijk eens, dan moest je even naar Mijnheer en Mevrouw H. gaan en vragen of ze plezier hebben overmorgen familiaar liij ons te komen dineeren. Zeg aan je vrouw dat ze bij Mevrouw een japon kan komen halen." „Bestig, Meneer, Dienaar, Meneer." En de man, die toch niet door het Rijk be taald wordt om families te inviteeren, stapt ge willig weg, en waarom ook niet. Een japon voor vrouwlief is het fooitje dat A. hem geven zal. 'tWerd tijd, denkt deze, dat wij de H.'s vroe gen, want wij moesten wel wat aan hen doen na de beleefdheid tegenover Sophie. Het diner was ook al een fooitje. Willem steekt een sigaar op en gaat nog even met Hector de deur uit. Hij is net de straat uit, als hij merkt dat hij vergeten heeft Hector den halsband met den penning om te doen. Daar staat een agent. ziet wat er het resultaat van is geweest; uooit waren de dynamiet-aauslageu zoo tal rijk, als sinds de invoering van genoemde verordening. Neen, niet de wetten alleen zijn vol doende. Engeland moet evenals alle andere Staten aan den Godsdienst en de zedelijk heid de eereplaatseu in de maatschappij doen innemen, welke aan deze machten toekomen. Het staatkundig nihilisme is het product van het nihilisme op 't gebied van Gods dienst en zedelijkheid; de dynamiet-partij heeft slechts aanhangers kunnen winnen in die kringen, waar het afschuwelijkste materialisme wordt geleeraard. Wil de Staat beteugelende maatregelen nemen, dau ver achte hij ook niet de zedelijke krachten aan te wenden, die zulk eene machtige en duurzame uitwerking hebben. Engeland heeft reeds in de Iersche quaestie de kracht dadige medewerking van de Kerk en het Pausschap ondervonden; hoe meer die Staat op deze machten steunt, hoe meer hij daar door zal bijdragen om den socialen vrede en de biuneulandsche veiligheid te herstellen en te bewaren. De sociaal-democratische leden van den Rijksdag hebben een nieuw Wetboek voor den arbeid ontworpen, hetwelk echter niet veel kans heeft van te wordeu aangenomen. Behalve dat ontwerp hebben zij dan ook nog een resolutie voorgesteld, waarin den Rijkskanselier wordt verzocht, zoo spoedig mogelijk een conferentie bijeen te roepen, hoofuzakeljjk uit industriëeleu te vormem welke zal beraadslagen over een arbeiders wetgeving, berustende op de volgende hoofd beginselen: lo. de dagelijksche arbeid zal hoogstens 10 uur mogen duren; alle nacht arbeid, behalve die, welke volgt uit den aard vau het bedrijf, is verboden; kiudereu beue den de 14 jaren zullen bij geen beroepen of bedrijven mogen werkzaam zijn. Men verzekert, dat geheel is afgezien van het plan, om den staat van beleg over Frankfort a/M. af te kondigen. In verband tot de gevolgen van den moord, die aanleiding gaf, dat aan dien maatregel werd gedacht, wordt nog gemeld, dat aan de kindereu van Rumpff het volle bedrag der jaarwedde, door hun vader ge noten, zal blijven uitgekeerd. Door het Centrum en eenige "Duitsch- Meneer, is dat uw hond?" „Jawel, wat zou dat „Als dat hij geen penning om heeft." //Ja, en?" ,En? Dat u in de boete valt!" "Kom kerel, ben je gek, steek liever een sigaar op," en de volle koker wordt hem voorgehouden. De dienaar van de heilige Hermandad slaat een sluwen blik in het rond en laat de fooi in zijn zak glijden. Vriendelijk bedankt,maar dat helpt den hond niet. Drommels, denkt Willem, dat is een lastige. „Maar mijn goede man, wat geeft het jou nu of ik 4 pop aau het Rijk betaal of niet. „Meneer, dat is men ambt!" „Loop, je ambtIs het ook je ambt sigaren aan te nemenmaar, bemerkende dat hij er zoo niet afkomt, diept hij twee kwartjes uit zijn vestjeszak op. Een goedkeurend knikje van den onomkoop- baren. „Dienaar, Meneer." Willem brengt nu Hector naar huis en gaat met zijn grooten chemin de fer naar den tram. „Dat kan niet als passagiersgoed meegaan," zegt de conducteur. "Hoeveel is het naar F., vraagt de jongeheer A., die Oostindisch doof is." „32'/a ct. Meueer." "Hier heb je 4 dubbeltjes, neen, hou het maar. Een sigaar?" conservatieven zijn tegeu de tweede lezing van de Begrootiug voor'de Posterijen ver schillende voorstellen aangekondigd, in den vorm van resolutiën, waarbij verzoeken tot den Rijkskanselier wordeu gericht, alle de strekking hebbende om de positie van de ambtenaren te verbeteren en tevens een behoorlijke Zondagsrust aau de ambtenaren te verzekeren. De particuliere correspondent van de Kölnische Zeitung te Shanghai meldt, dat door bemiddeling van Gladstone, het Chi- neesch Gouvernement bij het huis Gebr. Baring een leening van 1,500,000 pd. st. gesloten heeft, waarvan 600,000 pd. st. onmiddellijk van Londen naar Peking ge- zouden zijn en 900,000 pd. st. in Engeland zullen blijven. De leening is aangegaan ad 7 pCt. en aflosbaar in vjjf jaren. Engeland steunt dus indirect de Chiueezen in hun oorlog met Faukrijk. De Congo-Conferentie zal, naar den tegeuwoordigeu stand van dingen, a. s. Donderdag, door het ouderteekenen van de getroffen overeenkomsten, worden gesloten. De Fransche Kamer heeft met 418 tegeu 13 stemmen de urgentie verklaard van het voorstel-Ballue, strekkende tot afschaffing der bepaling van het reglement, waardoor de geheime stemming wordt toegelaten. De cholera heeft zich opnieuw in Frank rijk vertoond, en wel in de Vendée op het eiland Noirmontiers tegenover de monding der Loire. Het totaal aantal sterfgevallen van einde December af bedraagt aldaar 18. Overigens heeft zich in Frankrijk de cholera in Januari niet vertoond dan en kele sporadische gevallen in het Seine- departement. De oorsprong der besmetting van Noirmontiers wordt alleen aan de epidemie te Nantes toegeschreven. In den Senaat heeft de heer Gavardie bij het voorlezen der notulen een incident te weeg gebracht, waarbij hij driemaal tot de orde is geroepen. De heer Leroyer is met 172 van de 209 stemmen tot voorzitter herkozen. De Kamer van afgevaardigden heeft de buitengewone begrooting aangenomen. Met 274 tegen 180 stemmen verwierp zij een amendement van Paul Bert, hetwelk ten doel had, kerkelijke goederen te vervreem den ten voordeele der sehoclkas. Naar de Daily News verneemt, heeft de Portetot de Europeesche mogendheden eene circulaire gericht om te prolesteeren tegen En na zooveel beleefdheid kan de conducteur hem toch niet met het geld voor dat kofferlje aankomen 1 En nu een vraag? Is hierin overdrijving? Neen het gaat dagelijks zoo toe. Niemand acht zich te hoog om een fooitje te krijgen, of te laag om er een te geven, een fatsoenlijk mensch kan er niet buiten, velen willen het afschaffen en iedereen geeft het. Willem leeft verder een gewoon menschenleven. In wiskunde is hij niet sterk, maar daar helpt Jan G. hem aan, en die acht zich bovenmate beloond als hij met A. zich eens in het publiek mag vertoonen. Latijn is zijn fort niet, maar daarin krijgt hij les van den docent zelf, en hoewel dat niet veel baat, haalt hij toch altijd nog „voldoende." Een jaar lang, ii 1 rijksdaalder de les, één uur iu de week, d.i. 52 X 2,50 ƒ130. Gij ziet het is soms een dure liefhebberij. Ik had meer over mijn onderwerp kunnen zeggen. Ik had kunnen spreken van de fooien op reis, waar de oberkelluer, de kellner, het zimmermadchen, de laarzen poetster, de staljon gen, de portier en de huismeestei u met op geheven hand afwachten, van fooien op een feest, bij eene begrafenis, bij eene geboorte. maar ik bid u, waar zou dan het einde zijn?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1885 | | pagina 1