N I E W E 800. Donderdag O April 1885. lOd* jaargang. De uitslag der Congo- Conferentie. ABOIfNEMENTSPa IJ 8 Per <5 maanden voor Haarlem 0,8b t V oor de overige plaatsen iu Nederland fr. p. p. 1, Yoor het Buitenland 1,50 Afzjnderljjke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. B (JEE Aü: St. Jansstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PBIJ3 DEB ADVEBTENTIÉN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers K UPPERS I. A UB ET. Onze lezers zullen er ongetwijfeld belang in stellen, eeuigszins nader bekend te wor den met den toestand, dien de Cougo-Cou- ferentie in de uitgestrekte gewesten van Middel-Afrika iu 't aanzien heeft geroepen- Allereerst dan moet men drie soorten van gebied onderscheiden. De eerste is het ge bied van den vrijen handel. Dit omvat het gausche bekken van den Congo en zijne zijtakken, verder aan den Atlautischon Oce aan de kust noordwaarts tot aan Sette Cama en tot het gebied van de Ogowe-rivier en zuidwaarts tot de Ambriz, eindelijk het gansche land ten Oosten van het Congo- bekkeu tot den ludischeu Oceaan. Het laatste gedeelte is niet nauwkeurig afge bakend. Volgens de bepalingen van de Con ferentie loopt de noordelijke grens tot 5' N. B. eu ontmoet dan den Oceaan ongeveer bij den mond van de rivier Juba, die de Italianen als de zuidelijke grens van hunne kolonisatie-sfeer beschouweu; zuidwaarts loopt de grens tusschen het meer van Nyassa eu de Oostelijke zijtakkeu van de Zambesi, tot zj langs de rivier de Schire, de Zam besi zelve bereikt eu die tot aan zee volgt. Aangezien er op dit gebied ouderscheiden onafhankelijke Staten (zooals b. v. het Sul tanaat Zanzibar) zich bevinden, zoo kon de handelsvrijheid slechts in beginsel en alleen voor de contracteereude machten verbiudend worden geproclameerd; laatst genoemde hebben zich echter verbonden, bij de onafhankelijke Staten de moest gun stige handels voor waarden voor alle natiën te verkrijgen. Voor dit gansche gebied is nu algemeeue vrijheid van handel en scheep vaart bedongen. Inkomende rechten mo gen in 't geheel niet eu uitvoerrechten slechts in die mate geheven worden om de kosten van politie en andere zaken, welke tot bescherming van den handel uoodig zijn, te dekken. Staten met beschermeude rechten, zooals Fraukrijk eu Portugal,welker bezittingen gedeeltelijk iu het gebied van den vrijen handel gelegen zijn, moeten zich voor dit gedeelte aan de genoemde bepa lingen onderwerpen. Voor de uitvoering eu de controle dezer verordeningen, voor de handhaving der politie enz. is, volgens de wijze der Donau-Commissie, een Cougo- Commissie benoemd, die haren zetel aan den mond van den Congo heeft; zij moet FEUILLET O N. Onschuldig veroordeeld. Huiveringwekkend loeide de noorderstorm over de vlakte, de wilde golven van de Jora voort- zweepend tot een razende vaart. Met zorg zag de oude Petros van den hoogen rijtuigbok neder in het woeste, spel van den schuimenden maalstroom, en schrik stond te lezen op het gelaat van zijn metgezel, een ouden, iu den krijg vergrijsden snorreuaard, die zoo dikwijls op het slagveld den dood moedig en bedaard iu 't aangezicht had gezien. liet was een onbeschrijfelijk weer, maar voor waarts was de leus, voorwaarts! en de paarden viogen, ondanks den ztvaren last van den wa gen, als door den storm gedragen voort langs den ziedenden stroom. Petros was de oude pos tiljon uit Szignach, die neds gedurende meer dan twintig jaren de postzakken en geldkisten naar Tiflis, de hoofdstad van het Gouvernement, overbracht. Meermalen was hij met levensgevaar ontkomen aan de woede der elementen, of aan de listen der struikroovers maar een weer, zcoals nu op den 20steu September woedde, had hij nog nooit beleefd. als de politieke belichaming, als het cen trale bestuur van het vrijhandelsgebied wor- deu beschouwd. Ten tweede is te onderscheiden de Congo- Staat, die thans gevestigd is en door alle mo gendheden is erkend. De Koning van België zal de Souverein ervan worden; in welken vorm, dat zullen de Belgische Kamers met den Koning en met den Congostaat heb ben uit te maken. Feitelijk Regent als Gouverneur-Generaal, wordt Stanley, die zich ten aauzien van dezen nieuwen Staat zeer verdienstelijk heeft gemaakt en die ook reeds vele gedeelten heeft gereorgani seerd. De grenzen van den Cougo-staat zijn de volgende: Van Banaua, aan den mond van deu Congo, loopt de grens langs de zeekust noordwaarts tot aan de Portu- geesche enclave van Cabinda, zij bereikt vervolgeus de rivier Tschiloango, volgt deze tot haren oorsprong, gaat vervolgeus tot aan deu Congo, welke rivier zij langs den rechteroever tot Baugala volgt, loopt verder noordwaarts en dan oostwaarts tot den Nijl, waar zij de grens van het vrijhandelsgebied ontmoet. De Oostelijke grenzen van den Congo-Staat zjju de meren Muta Nzige eu Tanganika; verder zuidelijk van het meer Moero, bereikt de grens weder den Cougo, dien zij zuidwaarts volgt tot dat zij iu de nabjheid van het meer Banguelo de grenzen vau het vrijhandelsgebied weder bereikt. Zij volgt deze een tijdlang westwaarts, buigt dan noordelijk in een tamelijk rechte lijn tot 6' Z. B. totdat zij dicht bij Nocci weder den Cougo bereikt en dezen tot harou mond naar Banaua volgt. De bepaliug dezer grenzen was in het Westen een moeilijke taak, aaugezieu men daar op Frausck en Portugeesch gebied stuitte. Fraukrijk na melijk maakt aanspraak op een gedeelte van deu linker oever der Congo-nvier, terwijl de Portugeezen niet slechts de kus ten zuidwaarts, maar ook ten Noorden van de Cougo-uionding als hun eigendom beschouwden; aan deu anderen kant kou men echter den jongen Staat niet geheel en al van de zee afsluiten. Men kwam echter tot eeue oplossing der moeilijkheden toen Frankrijk afstand deed van zijue aan spraken op den linker Cougo-oever en daar voor iu ruil een gedeelte land ontving in het gebied van de Kwilu-rivier. Portugal ontving ten Noorden van de Cougo-inou- diug de enclave van Cabinda eu werd voor het afstaan van het overige door eene uit- Hoe dikwijls had de brug, die daar ginds iu de scherpe kromming van den stroom naar den andereu oever voerde, bij veel zwakker stormen ouder den last des postwagens gewankeld en met instorting gedreigd, eu heten was dis l»st bi zonder zwaar. Tien kisten met geld waren in den wagen - bak geplaatst, die van heel vor, van de hoofd stad des lands komend, bestemd waren voor den Gouverneur van Titiis. Met het oog op de groote som, welke heden door de post moest overgebracht worden, was den wakkeren Petros, wieu zijn meester overigens gerust zijn geheele vermogen had toevertrouwd, toch eene bizondere bescherming medegegeven. De oude korporaal Nicoloff was door zijn chef uitgezucht om de kostbare lading te geleiden, en voor hare goede overkomst met zijn leven borg te blijven. Voor hem had Petros den angst niet kunnen verzwijgen, dien de gedachte aan den ophanden zijnden rit over de razende Jora, in zijn bin nenste deed ontstaan. Nu juist beschreef do postwagen een fraaien hoog naar rechts eu daar lag de brug. Was het niet of zij wankelde? Was het niet alsof het houtwerk zuchtte en kreunde? Maar neen, het was het huilen van deu storm, het was de brau- breiding zijner grenzen ten Zuiden van den Congo, schadeloos gesteld. Ten derde zijn te onderscheideu de be zittingen der overige Staten. Aan de At lantische Zee ten Zuiden vau den Congo- Staat, vindt men Ponugeesche, ten Noorden Fransche bezittingen.Deze liggen gedeeltelijk in het vrijhandelsgebied. Beide Staten echter, Frankrijk en Portugal hebben zich voor dit gedeelte verbonden den vrijhandel toe te staan.Deze overeenkomst is geldig voor twiu- tigjaren. De Spaansche bezittingen, de baai eu het eiland Fernando Po, liggen niet iu het gebied van deu vrijen handel, even min de Duitsche bezitting Catneroeu eu de kleine Engelsche, Victoria. De uitgebreide landstrekeu, die oostwaarts vau het Congo- bekkeu, tusschen het meer van Taugauika en de kust van Zanzibar, onlangs onder Duitschlauds bescherming zijn gesteld, lig gen iu het gebied van den vrijen handel. Het laud is doorgaans bergachtig en tege lijkertijd rijk aan water, zoodat hetgeen men van zijue vruchtbaarheid verhaalt, wel op waarheid gegrond is. Wat den Congo-staat in 'i bizonder aangaat, kuuneu wij mededeelen, dat hij eene oppervlakte beslaat van ongeveer 2,300,000 ldiometer. Hij is dus vier a vijfmaal grooter dan het gausche Duitsche Rjk. Vol gens Stanley zju twee derde gedeelten bi- zonder vruchtbaar. De oppervlakte der ge- zamenljke meren bedraagt 120,000 kilo meter eu bovendien zijn er een groot aan tal bevaarbare rivieren. De Cougo zelf is iu zjue gansche uitgestrektheid bevaarbaar, behalve in de uabjheid van Leopoldville tot Vivi, waar de scheepvaart door talrijke watervallen wordt gestremd. Hier nu wil Stanley eeu spoorweg bouwen, die in twee jaren gereed zal zjn eu die waarsch jnljk goede renten zal afwerpen. De handel heeft reeds eeue groote uitbreiding oudergaan eu de staties zjn zoo aangelegd, dat ze zeer g'emakkeljk door de inwoners kunnen wor den bereikt. Men schat het getal inwoners op ongeveer 30 millioeu, waarvan het vierde gedeelte reeds met de staties verkeert. De voornaamste voortbrengselen van het Cou- golaud zijn: palmolie, hars, gom, koper, ivoor, verfstof, huiden, vele soorten hout, waaronder ebben- eu mahoniehout enz. Het bout is er in zoo groote massa, dat Stanley deu voorraad in de omgeving van de staatsie Lukolela op 30 millioeu kub. voet schat. Het grootste gedeelte vau den Congo-staat ding vau deu vloed, die schuim koppend opspatte tegen de brugpilaren. Bceds was de grootste helft afgelegd, reeds waagden de oude snorrebaardeii weer adem te scheppen, om den drukkenden angst te ver lichten, die hun het hart dreigde toe te smoren, toen een kraken, een slag 1 do paarden sprin gen hoog op, de twee mannen slaken een kreet, de storm giert, een koken eu sissen van deu onpeilbareu kolk en de postwagen met paar den, postiljon eu geleider, het is ail s verdwe nen als door een tooverwoordverzwolgen door de goUen. Had de toon.ig# Aeolus zich deze prooi uit verkoren? Of was dit het zoenoffer van zijn boo ze luim? De storm verstomde; het gieren van deu wind werd geleidelijk minder, en rustiger dan te voren rolde de vloed door hare bed ding. Dit tooneel van ellende was niet zonder ge tuige geweest. Onmiddellijk achter de brug, op de plaats waar de rivier een wijden boog naar het westen beschrijft, vindt men de monding van eeu kunstmatig afvoer-kanaal. Het dient om bij liet stijgen van de wateren der Jora, de sokoune tuinen en parken, die zich aan deu rechteroever uitstrekken, en het statig is nog tnaagdeljk land, een woud dat eeu paradijs voor jagers mag worden genoemd, want het wemelt er van olifanten, leeuwen, buffels, njlpaarden, krokodillen, autilopen en andere diertu. De bodem is overal zeer vruchtbaar eu Europeesche producten be hoeft men slechts in den grond te leggen om er rjke vruchten van te trekken. De inboorlingen waren in deu beginne tame! jk schuchter; zj hebben echter de vrees op zj gezet en verkeeren thans ongestoord met de Europeanen. Zj hebben reeds meuig Europeesck product op iudustriëel gebied in gebruik genomen eu zullen op dit punt nog wel grootere vorderingen maken. Ar tikelen voor den invoer zjn: katoen, vaat werk, geweren, kruit, jzerwareu van alle soorten enz. De gezamenljke handel beeft reeds een omzet van ruim 300 millioen gulden jaarljks bereikt. De voornaamste steden van deu Congo- staat zjn Banana, Vivi eu Leopoldville. Banana, is een druk bezochte haven eu landingsplaats eu eeue stad van beteekeuis door hare aanzienljke factorijen. De stad heeft haren naam ontleend aan bet Bana nen bosch, dat baar schilderachtig omgeeft. Vi/i werd in 1880 door Stanley gesticht eu is tot dusver deu zetel geworden van de voornaamste ambtenaren der Afri- kaausche Associatie. De jonge Cougo-staat heeft ook reeds voor eeue militaire macht zorg gedragen. De Belgische, Engelsche en andere officieren der Associatie, die in Phi- lippeville gestationneerd zjn, hebben in de laatste jaren een groot aantal zwarte re- cruteu voor de infanterie eu artillerie ge dresseerd. De geweren zjn Fransche chasse- pot.s, die hunne geschiedenis hebben; zj kwamen uameljk iu 1870 krjgsgevangen naar Duitschlaud eu werden later aan de Associatie verkocht. Cavalerie kan er ech ter niet geformeerd worden, terzake van de Fletsevlieg, die erger is dan de wesp eu geen paard met rust laat. Het is nu maar te hopen dat het Congo- verdrag door de verschillende mogendheden gesloten, voortdurend zal worden geëer biedigd opdat het tractaat geen middel zj tot uitstel van een strijd over de ver deeling vau Afrika. Zal overigens de beschaving, die men voornemens is aan onze Afrikaausclie broeders te brengen, eeu middel zjn tot verheffing van land eu volk, dan dient zj eeue godsdienstige te zjn, eene beseha- slot van den eigenaar, Graaf Andronikoff, tegen ovorstroomii g te beschermen. Een der giufelijke dienaren was juist bezig een paar booten, door ze steviger, aan de krachtige boomstammen te bevestigen, tsgen het gewicht der alles meesleejiende golven te beveiligen, toen voor zijn oogeu een deel van do brug mei het prach tige vierspau verdween. Door ontzetting als ver lamd, bleef de bediende de plek een poos aan staren, maar toen snelde hij als op de vleuge len van den wind naar het slotpark, waar hij den rentmeester verslag gaf. Een kort bevel, en een aantal menscheu snel den naar de plaats des onlieils om hulp te bie den, en te reddeu vau de post wat mogelijk was. Terzelfder tijd renden twee bereden boodschap pers weg: de een om den gouverneur vau Tiflis te verwittigen, de ander om langs een omweg het bericht naar het poststation Szignach over te brengen. lutusscheii gelakte het der krach tige pogingen van het volk, dat op de plaats zelve door Graaf Andronikoff werd aangevuurd, om den gebroken wagen aan 'and te brengen. De lijken der o gelukkige bestuurders, werden een uur verder opgehaald. (Slot volgt.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1885 | | pagina 1