N I E U W E
90 i.
Zondag 17 Mei 1885.
10de Jaargang.
Het Fransch-Xcderlandscii
handelstractaat.
ABONNEMENTSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlem 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,
Voor het Buitenland 1,50
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BiïREAU: St. Jansstraat Haarlem.
ÊSW WSsa
HON AGITATE
AGITE MA
PEIJS DEB ADVEKTEHTIÉ»
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KUPPERS lAURET.
In de eerste bijeenkomst der Tweede Ka
mer, na eene afwezigheid van eenige weken,
heeft de afgevaardigde van Rotterdam, de
heer Mees, weder eene zaak ter sprake ge
bracht, waarvan de geschiedenis niet behoort
tot de aangenaamste van hetgeen in de
laatste jaren op iuteruationaal gebied is
voorgevalleu.
Gevolg gevende aan zijn voornemen, vóór
het reces reeds ken baar gemaakt, heeft de heer
Mees verlof gevraagd en de Kamer heeft
hem dit reeds verleend tot den Minister
van buiteulaudsche zaken de vraag te
richten:
»Wat de stand is waariu zich het hau-
vdelstractaat met Frankrijk bevindt en wat
»de Regeeriug gedaan heeft of voornemens
»is te doen om eene beslissing te bespoe-
»digeu?«
Aanleiding om reeds zoo spoedig zijne
afgebroken interpellatie te hervatten, heeft
de heer Mees waarschijnlijk gevonden in
het dezer dagen door een buitenlandsch
blad medegedeelde bericht, dat de nieuwe
Fransche Minister van koophandel, de heer
Pierre Legrand, bevreesd voor mogelijke
beuadeeling van de Fransche nijverheid,
niet genegen zou zijn de verdediging van
het Fransch-Nederlaudsche tractaat in de
Fransche kamer op zich te nemen, zoodat
de bekrachtiging er van onmogelijk zou
kuuueu plaats hebben.
Wjj weten niet of dit bericht al dan
niet juist is. Tot dusverre is het van geen
andere zijde bevestigd geworden. Het zou
ons echter niet te zeer verwonderen wan
neer het waarheid bevatte omdat, als wij
ons niet bedriegen, de heer Pierre Legrand,
zich als volksvertegenwoordiger steeds tegen
het tractaat heeft verklaard.
Wat hiervan echter zij, het antwoord
door onzen Minister van buitenlaudsche
zaken op de interpellatie van den heer
Mees te geven, zal spoedig doen zieu of er
al dan niet grond was voor het bericht
door de Belgische Indépeiidance medege
deeld.
FEUILLETON
Da Meimaand.
De Meimaand met zijne koesterende zon, zijn
blauwen hemel, zijn luwe, balsemachtige zephirs
rijn harmonisch vogelengezaug, zijne heerlijke bloe
sems, schijnt ons toe de maand te zijn van de ver
jonging der natuur, van de vernieuwing des levens
en der schoonheid. Alles schijnt in die bekoor,
lijke maand te verjongen, alles in vreugde, ge
luk en hoop te verkeeren. Dat is het feest van de
geheiinnisvolle vereeniging van licht en warmte,
van geuren en kleuren, van tonen en stemmen.
De gansche natuur schijnt een grootsch, een ver
heven concert te geven, waaraan alle dingen der
schepping deel nemen, 't geen betooverend
werkt op de ziel en deze tot innige erkentelijkheid
jegens den grooteu Kunstenaar stemt, die al
deze wondere zaken in 't aanzijn heeft ge
roepen.
Te allen tijde hebben de mensckenkinderen
het verschijnen van „bloeimaand" door liederen,
zeden en gebruiken gevierd. De oude Grieken
b. v. vierden ter eere van de Meimaand hunne
kleine Panatkeneeën, een natiouaal feest, waarop
de kunstenaars om den prijs der overwinning
streden, waarop gymnastische en ridderlijke spelen
werden georganiseerd en aan de overwinnaars
een krans vau fraaie olijftakken werd aange
boden.
De oude Romeinen hadden de Meimaand onder
de bescherming van Muja gesteld, de godin der
aarde, en van den zonnegod Apollo, een mytho
logisch symbool der gouden bruiloft, welke, naar
De geschiedenis van bet tractaat is vol
doende bekeud; wij behoeven baar dan ook
niet in herinnering te brengen. Na tweema
len te zijn verworpen, gelukte liet der tegen
woordige Regeering een nieuw tractaat
te sluiten, van de deugdelijkheid waarvan
onze Kamers zoozeer overtuigd waren, dat
zij er hare goedkeuring aan verbonden, zelfs
vóór het in de Fransche Kamers aan de
orde was gesteld.
Het eeuig verwijt, dat meu tot onze Re
geeriug zou kunnen richten is, dat zij zich
wel wat al te zeer heeft gehaast met de
afkondiging van liet tractaat als Neder-
landsche wet. Ifet ware misschien beter
geweest daarmede te wachten tot ook in
Frankrijk de volksvertegenwoordiging haar
zegel er aan had gehecht.
Misschien meeude de Regeeriug, door de
opneming der wet in het Staatsblad, een
zekeren invloed op de Fransche Regeeriug
te kunnen uitoefenen om door haar de
aanneming vau het tractaat in het wet
gevend lichaam te verkrijgeu; maar ook
ter voorkoming van verwarring, zou het te
verkiezen zijn geweest met de plaatsing
in het Staatsblad niet zoo bizouder veel
spoed te maken.
Dit is evenwel geschied en de hoofdvraag
voor ons blijft nu deze: is bet tractaat
voor onzen handel en nijverheid werkelijk
van zooveel belang, dat wij de bekrachti
ging er vau moeten blijven wenschen?
Ter beantwoording dier vraag, dient men
wel in het oog te honden, dat bij zijn Ta-
rijgènèral Frankrijk eene aanzienlijke ver-
hooging van invoerrechten heeft ingevoerd
o. a. op verschillende artikelen, waarbij de
Nederlaudsche landbouw en nijverheid groot
belang hebben. Zoolang het tractaat niet
bestaat, zijn wij rechtens aan dat tarief
onderworpen. Eu nu weteu wij wel, dat
tot dusverre de druk daarvan niet zeer sterk
is gevoeld, maar wanneer niet alles ons
bedriegt, dan is dit niet toe te schrijven
aan het ongegronde der bezwaren uit de
verhoogde rechten voortvloeiende, maar wel
aan twee omstandigheden, wier voortduring
alleen afhangt van de welwillendheid der
Fransche Regeering.
Roineinsch begrip, in dezen tijd de zon en de
aarde vieren.
De moderne Grieken strooien op den lsten Mei
groen op den dorpel der huisdeur en hangen
bloemkransen aan de deur der woningen hunner
bruiden.
In Engeland geeft bet wederkeeren van (lo
Meimaand lot een eigenaardig feest aanleiding,
aan 'l welk het volk den naam van Jaclc in the
Green heeft gegeven.
In Londen maken de schoorsteenvegers op den
morgen van den lsten Mei een omgang aan
welks hoofd een hunner, als Generaal of Tam
boer-Majoor verkleed, marcheert. Achter dezen
gaat Jack, die verplicht is den gauschen dag
eiloofkransen te dragen, welke de terugkomst
van het groen moeten beduiden; om hem heen
dansen eenige kinderen, welke de rol van herders
spelen. Dan volgt er een clown (hansworst) die
de mimes en dansers der antieke feesten voorstelt,
vervolgens komt de „harmonie" in de gedaante
van een mensch, die op een groote kist staat en
eene panfluit bespeelt. Van tijd tot tijd houdt
de optocht stil en eea van de kinderen verza
melt aalmoezeu. In Frankrijk was vóór de groote
revolutie de eerste Mei in vele plaatsen ecu
heerlijke feestdag. De dorpsbewoners plantten voor
(1e woning hunner pachtheereu een boom, versierd
met rozeronle zijden linten. In sommige steden
b. v. Chvteaunenf, was dit eene feudale ver
plichting. In vele dorpen van Lotharingen is, in
weerwil van (le groote revolutie, een zonderling
gebruik tot nu toe behouden geble'en. In de
eerste dagen van Mei trekt eene jeugdige boerin,
(lie men Trimazo heet, rijk met bloemen en lin
ten versierd, aan het hoofd vau eau aantal vrien-
De eerste omstandigheid is deze dat voor
een deel van onze productie een wijze van
invoer iu Frankrijk is uitgedacht, waardoor
het mogelijk is aan de volledige toepassing
van het algemeeu tarief te ontkomen. Na
dere aanduiding zou misschien minder ge-
wenscht ziju.
De tweede omstandigheid is het feit, dat
het Fransche Gouvernement, uit bizoudere
welwillendheid jegens ons land, door zijne
ambtenaren het tarief te onzen opzichte
doet toepassen op eene wijze waardoor veel
van het harde daarin gelegen, op aanmer
kelijke wijze voor ons wordt verzacht.
Het ligt echter in den aard der zaak,
dat op de voortduring van het een en het
ander niet kan gerekend worden, vooral
niet bij den oumiskeiibaren geest van ver
zet onder een groot deel der Fransche
industrie.
Wij zouden dus meenen, dat onze Regee
ring goed zal handelen door te trachten de
bezwaren, welke bij de legenwoordige Fran
sche Regeeriug tegen het tractaat bestaan,
uit den weg te ruimen.
En de mogelijkheid daartoe achten wij
niet geheel en al onbereikbaar.
Voor Frankrijk staan twee groote be
langen op het spel: de wijn en de na
druk.
De wijn-industrie is een der hoofdmid
delen vau bestaan voor Frankrijk. Haar
te bevorderen en voor alle uadeelige con
currentie te vrijwaren, is das eau der eerste
plichten vau de Fransche Regeeriug. Het
verbruik hier te lande van Fransche wijnen
is zeergroot en iu onze Oost bedraagt dit
verbruik zeker het dubbele van de cousumtie
iu Britsch-Iudië.
Vervalt nu Let tractaat, dan is het hoogst
waarschijnlijk dat het comsumtierecht van
ƒ20 per hectoliter dat eigenlijk is een in
voerrecht aanmerkelijk zal wordeu ver
hoogd. Die verhooging kau grooten invloed
hebben op het verbruik, waardoor het de
biet vau Fransclien wijn een aanmerkelijke
vermindering kan ondergaan.
Nn weteu wij wel, dat er velen bij ons
zijn, die juist om die reden geen tractaat
willeD; maar wij zouden meenen dat bet
dinnen huis aan huis door het dorp. Voor elke
huisdeur wordt halt gehouden en de meisjes
plaatsen zich rondom de Trimazo. Deze zingt een
lied, dat door hare begeleidsters wordt herhaald.
Gedurende dien tijd gaat de Trimazo met een
beurs in huis. Hier ontvangt zij geld of eieren.
De opbrengst van deze collecte wordt besteed
voor (1e bestrijding der kosten van 't Mei-altaar
in de dorpskerk. Als dankbetuiging voor (le ont
vangen liefdegaven zingt de Trimazo nog een
lied, waarvan bet refrein door het koor wordt
herhaald. Worden de Trimazo's afgewezen, het
geen zeer zelden geschiedt, (lan verwijderen zij
zich, na eenige passou achterwaarts te hebben
gedaan, ten einde van hunne ontevredenheid te
doen blijken.
In Spanje siert men een jong boerenmeisje
met Anjelieren, plaatst haar op een troon en
hare vriendinnen houden (lan eene collecte voor
hunne „Maja"
In Duitschland geeft de eerste Mei op vele
plaatsen aanleiding tot verschillende feestelijk
heden. Bekend is, het dat er op vele plaatsen
een Meiboom wordt geplant. De boom wordt rijk
versierd. Om dezen boom wordt des Dinsdags
na Pinksteren gedanst, waanla bij tot het vol
gende jaar blijft staan. Donderdag voor Pinkster
wordt hij omvergeworpen. Meivuur ziet men in
Duitschland zelden; slechts op enkele plaatsen
verzamelen de knapen op den laatsten April
stroo en hout en verbranden dit op den een of
anderen berg, in de meening dat zij zoo de hek
sen verbranden, die volgens bet bijgeloof iu den
volgenden nacht op den Blocksberg (broeken)
rijden. De sage zegt namelijk, dat in Duitschland
jaarlijks in de eerste Meinacht, de Walpurgis-
voordeel van eene eveutueele verhooging
van deu wijnaccijns moeilijk zou kunnen
opwegen tegen het zekere nadeel, dat vele
takken vau industrie, eu daardoor ook
handel eu scheepvaart, van de strenge toe
passing vau het algemeen tarief van Frank
rijk zouden ondervinden.
De quaestie van d«u nadruk is ook vaugroot
belang voor Frankrijk. Tot eer van onzen
boekhandel moet gezegd worden,dat hij geen
misbruik heeft gemaakt van de vrijheid,
welke sedert 1882 bestond, om straffeloos
Fransche werken na te drukken. De loyali
teit vau oaze boekhandelareu eu uitgevers
verdient waarlijk te worden geroemd. De
mogelijkheid bestaat echter, dat de een of
ander minder loyale uitgever toch te eeuig er
tijd tot deu nadruk overgaat eu is dan
eenmaal het ijs gebroken, dan zal het, zelfs
voor den eorlijksten uitgever, moeilijk
wordeu zich aan den tegenwoordigen regel
te houden.
Voor den Fransclien boekhandel zon dit
werkelijk een groote slag zijn; de lectuur
van Fransche werken is bij ons te lande
zeer groot. Nadruk van Hollandsche wer
ken in Frankrijk hebben onze uitgevers
zeer weinig te vreezeu, zoodat iu deze al
het nadeel zou wezen aan de zijde vau
Frankrijk.
Bestaat er nu een middel om tot een
voor beide partjjeu geweuscht resultaat te
komen?
Wij gelooven het wel. Het hoofdbezwaar
iu Frankrijk schijnt op het oogenblik dit
te zijn, dat ons is toegestaan eene verlaging
van recht op de kartonnen doozen, waariu
men een groot gevaar ziet voor de Fransche
industrie. Niet omdat men onze coucur-
reutie ducht, want deze is niet groot, maar
omdat hetgeen ons is toegestaan, rechtens
ook ten goede moet komen aan Duitsch
land en Zwitserlaud, de twee groote con
currenten op dit gebied vau Frankrijk.
Welnu, er kau voor ons niet het minste
bezwaar bestaan om iu dit opzicht in eene
wijziging van het tractaat toe te stemmen
eu te minder, omdat daarvoor niet eens
wijziging noodig is vau de wet, waarbij
het tractaat hier te laude is goedgekeurd.
nacht, een groote uittocht der heksen plaats
heeft, waardoor de eerste nacht van de heerlijke
bloeimaand een slechte naam heeft gekregen.
Al werd nog menig bijgeloovig gebruik, gedurende
de Meimaaud in vroegere eeuwen waargenomen
in onzen tijd zijn zij gelukkigerwijze afgeschaft, toch
is het te betreuren, dat in 't algemeeu al die
naïeve oorspronkelijke gebruiken, die zulk eene
belangrijke rol in liet leven onzer vooroudeis
hebben gespeeld, in onzen tijd meer en meer in
vergetelheid geraken. Daardoor gaat dan ook een
groot gedeelte der volkspoëzie te loor.
Ongetwijfeld heeft de profane viering van do
Meimaaud in natuurlijke behoorlijkheid veel ver.
loreu, doch (le godsdienstige viering heeft, den
Hemel zij dank, veel gewonnen. De Meimaand
is niet slechts voor den natuurlijken mensch een
„bloeimaand", maar nog veel meer voor deu
Christen en wel is waar als „Mariamaand."
Maria, de hoogverheven Moeder Gods, is de
schoonste, heerlijkste, meest poëtische, ideale ver
schijning van 't Katholicisme. De godsdienstige
viering van de Meimaand ontstond aan 't einde
rler vorige eeuw onder den schoonen Italiaan-
schen hemel. Daar vergaderden eiken avond een
Priester en eenige vrome Christenen; men ver
sierde een Mariabeeld met de bloemen des velds,
verrichtte gebeden en men zong scboone liederen
ter eere van de allerheiligste Maagd, de Koningin
dcsHemels.Uit het nietige zaadkorreltjeoptUÜaau-
schen bodem geplant, werd alle.igskens een gioote
boom, die thans met zijne takken bijna de gansche
wereld bedekt eu met de welriekende geuren
zijner heerlijke bloesems vult.