N I E W E
m. 904.
Donderdag 28 Mei 1885.
10de Jaargang
De Vrouw cn het Huisgezin.
~ÏÜTi T R !M Li A i\ lË
Aan de eer voldaan.
HIARLMSM
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,
Voor het Buitenland 1,50
Afzruderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE,
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 1 6 regels 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KUPPEES k I.AURET,
Tot de goede instandhouding van huisge
zin en maatschappij draagt de vrouw op de
eerste plaats het meeste bij. Al heeft de
man eeu andere, meer in 't oog loopeude,
schijnbaar eervoller taak, daarom is hij
toch niet van hoogere waarde. In de maat
schappij bestaat geen rang in waarde. Waar
deloos is dat slechts, wat niet op zijn plaats
is. Hij die zijn taak volbrengt, 't zij deze
groot is of klein, geëerd of ongeacht, hij
heeft waarde voor God en de maatschappij.
Moge ook het politieke leven en zoo menig
andere tak van den maatscbappelijkeu ar
beid bij hen, die slechts oppervlakkig oor-
deeleu, voor den man meer eerbied opwek
ken, toch zal ieder, die zonder vooringe
nomenheid oordeelt, moeten erkennen, dat
de sociale werkdadigheid der vrouw uutti-
ger, noodzakelijker, eervoller is dan het
grootste gedeelte der bezigheden, welke aan
den man zooveel waardeeriug verschaffen.
Yele bezigheden van den man zouden kun
nen achterwege blijven, zonder dat de maat
schappij daardoor zon worden geschaad.
Gaat echter het huisgezin te gronde dan
is de maatschappij verloren. En het huisge
zin ligt in de hand der vrouw.
Terwijl de man dagelijks buiten 's huis
naar nieuwe middelen van bestaan omziet,
met nieuwe omstandigheden moet rekening
houden, met nieuwe menschen moet ver-
keereu en vaak nieuwe begrippen moet be
strijden, is de vrouw thuis de macht, die
zorg draagt voor het behoud van de goede
zeden en is zij het, die de moreele en gods
dienstige begiuseleu in de harten moet
aaukweekeu van hare kindereu en andere
huisgenooteu. Tracht de vrouw zich ook
buiten het huis iu zaken, die den man be
treffen,'te mengen, streeft zij er naar in
de samenleving zich te stellen in de plaats
van den man, dan heeft de maatschappij
alleu steun verloren en snelt zij haren on
dergang te gemoet. Daarom ook haugt van
eene degelijke opvoeding van het vrouwe
lijk geslacht grooteudeels de oplossing af
van de sociale quaestie.
In het thans schier algemeen heerschen-
de stelsel van opvoeding der meisjes,
ligt ongetwijfeld een der hoofdoorzaken van
onze ellende.
't Is een onomstootelijke waarheid, dat
het noch voor het vrouwelijk geslacht, noch
voor de maatschappij een zegen zijn kan,
als eene oppervlakkige opvoeding, vrouwen
FEUILLETON
Vervolg en slot).
Toen ik den volgenden dag vernam, dat ook
de vrouw van mijn vijand was gestorven, werd
ik radeloosmijne vrienden vreesden zelfs dat ik
krankzinnig zou worden. Iu plaats dat de ellendigen
mij, volgens plicht en geweten, trachtten te be
wegen troost in boetplegiug te zoeken, rieden zij
mij aan in brasserij en zwelgerij het gebeurde
te vergeten. „Hij heeft u beleedigd," zeiden zij,
„gij hebt hem gedood, dat is zeer natuurlijk,
vergeet dat en denk slechts aan uwe toekomst."
Acht dagen later vertrok ik op raad mijner
vrienden naar Amerika, om daar mijn vak uit
te oefenen zonder er aan te denken, dat ik door
mijne misdaad drie wezen achterlieteen kind
van vijfjaren en twee tweelingen van tien maan
den. Twintig jaren heb ik gewerkt en ben rijk
geworden, maar de herinnering aan het onschul
dige bloed, dat ik vergoten heb, vervolgt mij
overal. Eindelijk heb ik een Priester opgezocht
aan wien ik mijne misdaad heb bekend gemaakt.
vormt eigenzinnig van aard, wijsneuzig, op
alles verzot wat voor haar gevaarlijk is-
Hoe zullen die halfgeleerde dames ooit iu
haar leven de ware deugden en eigenschap
pen der christelijke vrouw waardeeren, waar
door deze zoo veel goeds en edels sticht
op het gebied der huiselijkheid, arbeidzaam
heid, en spaarzaamheid? Moer en meer zeld
zaam worden de vrouwen, die hare ware
roeping willen volgen. Als de meisjes zelve
zich op eutbusiastische wijze met beuze-
lingen bezig houden, dau is zulks nog be
grijpelijk. Maar als ouders, ook zelfs op
die plaatsen, waar zij de keus hebben,
hunne kinderen liever naar de slachtbank
der paedagogische gemoedsvenninkiug, dan
naar de school voor de vorming van ver
standige menschen zenden, dan kan men vei
lig aannemen, dat het goede begrip van de
taak voor het practische leven bij hen to
taal is verdwenen.
Eertijds iu de middeleeuwen was het een
hoofdvereischte dat de dochters van def'tigen
huize goede spinsters waren. Het meest pas
sende geschenk voor eene vrouw was in die
dagen een spinrokkeu. Men verwaarloosde
toenmaals geenszins de intellectueeleontwik-
keliug der vrouw. Iu 't leereu van talen, in 't
schrijven, in het teekenen en in andere
sehoone kunsten waren de vrouwen der
middeleeuwen dikwerf de mannen de baas.
Die wetenschappelijke vorming was echter
slechts eeu middel tot het doel. Het eigen
lijke doel waarvoor men de meisjes opleid
de, was het leven en wel is waar het leven
in huis. Als we iu 't kort zouden moeten
aanduiden, waarin, volgens het begrip van
vropgereu tijd, de hoofd-taak der vrouw in
't leven bestaat, dau zouden we slechts
de volgende woorden hebben te uiten: wer
ken en spareu.
Onze voorouders handelden hoogst ver
standig als zij tot den arbeid aanspoorden;
zij wisten zeer goed dat de arbeid geluk
aanbrengt en dwongen als 't ware hunne
kinderen tot enn arbeidzaam leveu. Het
heette toenmaals: waar de arbeid het huis
bewaakt, daar kan de armoede niet binnen
komen. Zoo voedde meu do kindereu wijse
lijk en ten goede op. Sparen is verdienen,
zoo sprak men. Gespaard is zoo goed als
verworven. De mail brengt het geld iu huis,
de vrouw bewaart eu vermeerdert het. Wat
de vrouw spaart, is zoo goed als wat de
man verdient.
Wij klagen steeds over den slechten tijd
en inderdaad de tijden zijn slecht. Maar
Dize brave Geestelijke heeft mij den raad gegeven
de kinderen mijner slachtoffers op te zoeken,
om het kwaad dat ik heb bedreven weder eenigJ-
zins goed te maken; thans is mijn vriendelijk
verzoek, eerwaarde heer, mij in mijn onderzoek
de behulpzame hand te bieden."
De jeugdige Priester had naar het gansche
verhaal met de grootste aandacht geluisterd
meermalen had hij den vreemdeling willen in de
rede vallen; doch hij had zich bedwongen. Bleek
en ontsteld zag hij den onbekende aan en wilde
juist antwoorden, toen deze hem zoide: „Niet
waar eerwaarde, ik verdien geen vergiffenis en
mag er zelf's niet op hopen."
Toen hij deze woorden had gesproken, hield
de trein stil. Zij waren te B. aangekomen. De
jonge Priester was nog immer zeer ontsteld
bij 't uitstappen ondersteunde hij den wankelenden
vreemdeling. „Stel u maar gerust," sprak de
jonge Geestelijke, „ik ken de personen, die gij
zoekt; het zijn goede Katholieken en zij zullen
u zeker vergiffenis schenken."
Intusscken waren twee jongelingen bij den
jeugdigen Priester gekomen, dien zij omhelsden.
„Zijtgij ziek, lieve broeder," vroeg een hunner,
„gij ziet er zoo bleek en ontsteld uit." „O
neen," antwoordde de Geestelijke, „ik ben slechts
ook onze voorouders hebben niet altijd in
eeu paradijsachtigen toestand geleefd. Zij
hebben er zich echter goed door heen- ge
werkt en aan veleu nog aanzienlijke bezit
tingen nagelaten. Maar dat men zelf al het
geërfde heeft verloreu, zelf niets heeft ge
wonnen en dikwijls ten koste van anderen
heeft geleefd, dat zal toch wel niet altijd
aan den tijd kunnen worden verweten. Men
beproeve het slechts met de beide genoemde
middelen waardoor onze voorouders zich
gered hebbenhoe slecht de tijden ook
waren. Men trackte deze deugden aan de
meisjes van jongs aan iu't hart te prenten,
dan zal ook nog in onze dagen de spreuk
waarheid bevatten:
Arbeid cn sparen te gelijk
Maakt ongetwijfeld rijk.
Zondag, de verjaardag vau den val der
commune, hebben te Parijs de revolution-
uairen en de overgebleven aanhangers der
commune zich naar Père-Lachaise begeven
om eene manifestatie aan den dag te leg
gen op de graven der gesneuvelde soldaten.
Er had eeu ernstig conflict plaats tusscken
de manifesteerenden en de politie, die het
ontplooien eu tentoonstellen van oproerige
zinnebeelden wilde verhinderen. Verschei
dene personen werden gewond; omstreeks
dertig lieden zijn in verzekerde bewaring
genomen.
Volgens de Standard bestaat de voor
naamste hinderpaal bij de Engelsch-Rus-
siscbe onderhandelingen in den eisch van
de Britscke Regeeriug, dat de onderhande
lingen moeten besloten worden met een de
finitief verdrag, krachtens hetwelk beide
o 7
mogendheden eene vastgestelde Afghaansche
O O cj
grens erkennen zulien als eene lijn, welke
geen vau beiden zal mogen overschrijden.
Terwijl Rusland nadruk legt op het bezit
van ondergeschikte punten, als Zoelfikar
eu Meroetsehak, tracht de Britscke Regee
ring van Rusland de erkentenis te verkrij
gen, dat Afghanistan buiten de sfeer van
zijne operatiëu ligt.
Eeu protocol betreffende deu Soeloe-Ar-
chipel, te Madrid geteekend door Spanje,
Engeland eu Duitsckland, is te Londen
openbaar gemaakt. Engeland en Duitsckland
erkennen daarbij de souvereiuiteit van
Spanje over alle Soeloe-eilauden, welke het
iu werkelijkheid heeft bezet, en tevens over
andere, nóg niet bezette punten iu den
vermoeid, even als deze heer, mijn reisgenoot,
die ons de eer zal bewijzen, onze gast te zijn."
Do vreemdeling zag den jongen Priester flank-
baar aan. „Gij zijt inderdaad te goed, eerwaarde
heer, waarlijk ik weet niet, hoe ik u mijne er
kentelijkheid en mijne daarbaarheid zal bewijzen."
Steunende op den arm des Priesters ging hij
stadwaarts; 't scheen alsof alles eene pijnlijke
herinnering bij hem opwekte.
Toen zij den bocht eener straat gepasseerd
waren, sloeg hij den blik opeen zeker huis en hij
was op 't punt in zwijm te vallen.
Daar woonde hij," fluisterde hij den Prieste1-
in 't oor. Deze kwam spoedig in zijn woning,
Jeidde zijn reisgenoot in eene kamer eu begaf
zich voor eenige oogenblikken met zijne broeders
in een andei vertrek.
Middelerwijl kwam een bediende in de kamer.
„Zeg mij eens," sprak de vreemdeling, „bij wien
heb ik hier de eer te zijn?"
„Gij zijt in de woning van deu eerwaarden
heer H,antwoordde de bediende. De vreem
deling ontstelde hevig en zoide verder: „Leeft
de vader nog van uwen eerwaarden heer
„Neen," antwoordde de bediende, „hij werd in
een duel gedood, toen mijn heer en meester nog
zeer jong was."
Archipel binnen eeu bepaalden omtrek.
Spanje ziet af van alle aansprakeu op de
souvereiuiteit over de landstreek van Noor-
delijk-Borneo, met iubegrip der daar bij
liggende eilanden. De drie Mogendheden
verbinden zich de vrijheid des handels
binnen de aangewezen grenzen te waar
borgen.
Telegrammen uit Canada melden, dat de
opstand der Indianen geheel gesmoord is,
eu dat stam na stam zich onderwerpt.
De Standard verneemt uit Shanghai dat
de Frauschen de Engelsche stoomboot
Waver ley, geladen met zink, genomen
hebben.
Te Charkof is dezer dagen weder het
materiaal eener geheime drukkerij, ontplof
bare stoffen en andere nihilistenbagage ont
dekt, en wel door eeu toeval, dat echter
eeu treurigen afloop had. Bij het nazien
der paspoorten vau politiewege iu de voor
stad Roebauofski, kwamen de ambtenaren
in een huis, waarvan eeue kleine kamer
werd onderverhuurd aan twee mannen. Een
hunner was den vorigeu avond uitgegaan,
en nog niet teruggekeerd. De andere be
woner had eeu paspoort op deii naam van
Plato Lebedinski. De politie kreeg achter
docht, toen hij weigerde uit zijne kam er te
komeu. Toen de ambtenaren zich daarheen
begaven, vonden zij Lebedinski ougekleed,
en bevalen hem zich aan te kleeden, ten
eiude hem iu verhoor te nemen. Op dit
oogeublik trad eeu der inspecteurs, Fessenko
geheeten, de kamer binnen, eu maakte zich
gereed om het daarop betrekkelijk proces
verbaal op temaken. Lebedinski, dit ziende,
deed een pas achterwaarts naar bet bed,
haalde onder de matras van daau, eeue
revolver te voorschijn, en loste twee scho
ten op Fessenko, die op de plaats dood
bleef. Toen men deu moordenaar wilde
grijpen, wondde hij met een derde schot
eeu brigadier. Bij de daarna gedane huis
zoeking werden-de bovenbedoelde artikelen
gevonden. Berichten aangaande den ande
ren bewoner der bedoelde kamer ontbre
ken nog.
De Porte heeft het verzoek van ontslag
van Photiades aangenomen, eu heeft Prins
Samos afgezet, ten gevolge van het votum
van wantrouwen, tegen hem uitgebracht.
De Ministerraad heeft Woensdag langen
tijd beraadslaagd over de jongste nota van
Lord Granville aan Muserus Pacha, betrek
kelijk het bezetten van zekere havens aan
de Roode Zee door Turkije, waaronder Soea-
Op hetzelfde oogeublik kwam cle jouge Pries
ter met zijne broeders terug. De gast bedekte
liet aangezicht met zijne handen en viel op de
knieën.
„Wat doet ge nu, mijuheer?" sprak de Pries
ter.
„Ik ben de moordenaar van uwen vader, ge
nade, vergeving, eerwaarde heer!"
„Mijnheer, sta op, wij hebben u reeds lang
vergiffenis geschonken reeds bij de eerste woor
den, die gij tot mij hebt gesproken, heb ik u
herkenddaarom acht ik mij gelukkig, u in
ons huis te ontvangen. Vergeet hetgeen er is
geschied en denk er slechts aan, God den Heer te
danken voor uwe bekeering."
De vreemdeling stond op en, nadat hij de handen
van den eerwaarden Priester en van diens broe
ders liad gekust verliet hij het huis en klopte
aan de poort van een klooster in de stad B.
Daar leeft hij thans nog en doet boete voor de
gepleegde misdaad. Als hij een student ontmoet,
verzuimt hij nimmer te zeggen „Mijnheer ver
acht het duel." Eu dan verhaalt bij zijne treu
rige geschiedenis.
