NIEUWE
No. 917.
Zondag VI Juli 1885.
10dt> Jaargang.
Eene eenheid van Babel.
BU1TRMLAN 1).
Bepalingen op het snuiven.
Altijd baas boven baas.
lliRLl
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maauden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,
Voor bet Buitenland 1,50
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
(0M4ÏT.
PBIJS DEB ADVEBTENTIËN
30 Cents.
5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Van 16 regels
Elke regel meer
Sawtit-
AGITE MA NOTT AGITATE.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Als men medeleeft met zijn tijd, dat wil
zeggen als men acht geeft op hetgeen in
de wereld omgaat, dan heeft men eiken
dag reden om zich over veel te verbazen.
De vreemdsoortigste verschijnselen kan men
waarnemen en dat wel in steeds toenemende
mate. Het loont dan ook wel de moeite
om eens ernstig na te gaan wat al zoo
op verschillend gebied gebeurt. Men ont
vangt van die studie der teekenen van
den dag dikwerf werkelijk leerzame in
drukken.
Ook heden wenschen wij op een ver-
schjjusel des tijds de aandacht te vestigen,
hetwelk veel te denken geeft. Wij bedoe
len het streven naar eenheid, dat zich ou
der de libertijnen in alle lauden open
baart.
Die drang naar harmonie is vooral op
merkelijk uu de disharmonie onder de heereu
liberalen ongekend groot moet worden
genoemd. Eén te zijn is der revolutionuai-
ren ideaal, zij dwepen met de eenheid,
wellicht alleen omdat zij haar nooit zullen
bereiken. Het is toch bekend genoeg, dat
de mensch meestal juist haakt naar dat
gene, wat hij vermoedelijk nimmer zal be
reiken. Zoo verlangt de ongeneeslijke zieke
sterk naar de gezondheid, de doove naar
't gehoor, de blinde naar 't gezicht, de
brand-magere naar zekere gezetheid en de
twistende liberalen naar eeuheid.
Trouwens die eenheidszucht zit blijkbaar
in het liberale bloed. De liberaal dweept
immers in elk opzicht met de eenheid. Had
de liberaal zijn zin, dan zou de menschheid
iets weg hebben van een korps brievenbe
stellers, met dat ouderscheid nog wel, dat
wij niet alleen in een pak zouden zijn ge
stoken, maar dat we zelfs allen even groot
zouden wezen, evenveel zouden eten en
drinken en allen dezelfde spijzen en dran
ken zouden gebruiken.
Van waar zou die eenheidsvergoding bij
de liberalea toch wel komen?
Vergissen wij ons niet, dan moet de wor
tel van die zucht gevoeld worden in de
neiging, welke bij de liberalen zich altijd
voordoet om te veel te hechten aan het
uitwendige. De absolute eenheid, door de
liberalen gewenscht en aanbevolen, kan
toch niet auders dan eene uitwendige zijn.
FEUILLETON.
Een wenk voor het huishouden.
In vro< geren tijd werd aan de plaatsing van
de keuken, dit gewichtige onderdeel van het
huis, uit een hygiënisch oogpunt weinig of geen
aandacht geschonken. Het was genoeg, als men
daarvoor de een of andere rnimte in den grond
of waar ook, kon vinden, nutuurlijk dicht bij
den kelder. En toch werd de keuken niet en
kel als kookplaats, maar tevens als duurzaam
verblijf van de „booien" gebezigd., Die „booien"
leden dan ook aan al de gebreken van eene
vochtige omgeving: hier van den steenen vloer,
daar van de uitwasemingen der spijzen. Wilden
zij hitte verdrijven, dan stonden zij bloot aan tocht.
Kiespijn en rhumatiek waren dan ook de gewone
klachten van het dienstpersoneel, want ook des
nachts sliep het daar in bedsteden, gevuld met
de uitwasemingen van het keukenbedrijf. La-
tér heeft men ze des nachts naar de zolders ver
plaatst, men schutte een ruimte van eenige meters
voor meidenkamers af, en liet ze zoo naast de
natte wasch, onder de ijzige of onder de bran
dend heete dakpannen, van de vermoeinissen van
den dag uitrusten.
De keuken moet bij voorkeur op het Noorden
zijn gelegen, liefst met den vloer gelijk aan
den beganen grond. Die vloer moet uit droge
Het inwendig, hooger leven, ontbreekt
immers den liberalen. Dat zeggen wij
niet om hun iets onaangenaams toe te
voegen, maar omdat het de waarheid is.
En nu is het een historisch feit, dat
enkel uitwendige richtingen ten doode zijn
bestemd. Slechts eene richting, die door
onstoffelijke krachten en sympathieën wordt
gedragen heoft eene toekomst. De radi
cale partij valt met den kunstmatigen toestel,
welke haar moet in 't leven (een scliijnle-
ven altijd) houden.
Het liberalisme, genomen als een uiting
van een uitwendig, stoffelijk eenheidsstre-
ven, staat reeds geteekeud op een der eer
ste bladzijde van het Oude Testament. Wij
lezen toch in Genesis dat de volken der
uit den zondvloed geredde aarde, toen zij
tegen bet Oosten togen een laagte vonden
in het land Sennaar en aldaar om hun
naam voor de nawereld te vereeuwigen eene
stad en een toren bouwden, welks spits tot
aan den hemel zou reiken. God kwam ech
ter neder om deze stad en den toren waar
aan de kinderen der mensehen bezig waren,
te beschouwen en Hij sprak: Zie, zij zpjn
slechts een eenig volk en spreken allen
dezelfde taal en zullen van het begonnen
werk niet aflaten, voor zij het geheel vol
tooid hebben; laat ons dan hunne taal ver
warren, zoodat een ieder zijn buurman niet
versta. Aldus verspreidde hen God over de
geheele aarde en zij hielden op met bouwen.
Daarom is ook de naam van die plaats
Babel (verwarring) genoemd, omdat God
daar de spraak der menscheu heeft verward
en hen over alle landstreken heeft doen
uiteengaan.
De bouwers van Babels toren ziju de
eerste libertijnen geweest. Even als de ra
dicalen toch wilden zij eene kunstmatige
eenheid, met den eisch der menschelijke
natuur en dien van Gods gebod in strijd.
De libertijuen willen zich ook eens een naam
maken; zij willen eene stad (of partij)
bouwen, welke tot in den Hemel reiken
zou. Kunstmatig willen zij dien eenhouds-
bouw doen verrijzen. Maar de Almach
tige doet al dat uitwendige ook nu nog te
niet.
Als het liberalisme, hetwelk Zijn wetten
en geboden veracht, een Sennaar wil gaan
bewonen om daar een toren der eenheid
te doen verrijzen, dan daalt God nog neder
en goed ineengevoegde planken zijn samengesteld.
Zij moet goed verlicht en goed gelucht kunnen
worden. De waterafvoer moet doelmatig aange
bracht zijn. Ziukputten mogen evenmin als pri
vaten in hare onmiddellijke nabijheid zich be
vinden. Do schoorsteen moet ingericht wezen,
dat rook en damp daarin snel kunnen optrekken.
Wenschelijk is het, aan de kookkeuken een
„bijkeuken" om te zitten en het droge werk te
verrichten, te verbinden. Zulk een inrichting is
niet alleen in het belang van de menschen, die
daar vertoeven, maar ook in het belang van de
deugdelijkheid uwer spijzen noodig. In een voch
tige, overhitte keuken, vol van allerlei gassen,
bederven de spijzen, in rauwen en toebereiden toe
stand, veel spoediger dan in een frisschen,
ruimen kelder. De dampen slaan met het stof
tegen de wanden en balken en verwekken daar
schimmelvorming, die zich op het voedsel over
plant.
Bij een Zondagsparade, door Frederik den
Grooten gehouden had zich naar gewoonte, een
talrijke volksmenigte verzameld, die tot dicht in
de nabijheid des Konings was opgedrongen. Toen
deze nu uit zijn doos een snuifje nam, had een
der toeschouwers de driestheid, over zijn schou
ders heen te reiken en ook een snuifje te ne
men. Frederik de Groote, niet weinig verbaasd,
om dien bouw te verstoren. God wil niet,
dat eenerlei spraak ('t welk men ook sym
bolisch kan opvatten) en eeuerlei woorden
onder de kiuderen der menschen zullen
heerscheD. In zijn ondoorgrondelijke wijs
heid en liefde begiftigde Hij den mensch
met het kostelijk voorrecht van een vrijen
wil. Waar nu de wil van den mensch vrij
is, daar kan niet zulk eene Babelseenheid
in de menschheid heerschen.
Verscheidenheid: in dit woord spreekt
Gods doel met den mensch zich uit; eenheid:
in dit woord vindt de natuurlijke mensch
zijn ideaal.
Zelfs het tot »eeu volk wordenvan de
Babelmannen, is nog het programma der
libertijuen. Zij streven toch naar de ag
glomeratie der natiën; in enkele zeer groote
volkereugroepen willen zij de menschheid
oplossen. Van daar dat zij zoo weinig eer
bied tooneu, b. v. in Oostenrijk en Duitsch-
land, voor d;e nationaliteiten, welke aan
een groot Rijk, tegen haav wil, werden
toegevoegd.
Eerbied voor de minderheden hebben de
liberalen nooit getoond; zij koesteren alleen
dan nog slechts eenig respect voor eene
minderheid als zij zeiven ergens in de min
derheid zijn. Overal waar zij in de meer
derheid ziju, daar zouden zij de niet-libe-
ralen wel willen dwingen in den liberalen
Toren der eenheid een plaats te zoeken.
Daarom zijn de Babelmanueu der revolu
tie zoo hoogst gevaarlijk ook nog in onze
dagen.
Wel is het waar, dat zij ook thaus in de
laagte wonenterwijl zij tevergeefs pogen
in de hoogte te komen. Torens bouwen wil
len zij wel, doch vermogen zij niet. Zij
komen nauwelijks boven den beganen grond
of het verrezene valt iueen.De Schepper van
hemel en aarde wil geen machines maken
van zijn mensckenkiuderen. Hij wil inte
gendeel vrije menschelijke wezens. Niet de
toren van Babel is het teekeu der ware een
heid, maar het Kruis. Het verschil in be-
teekeuis van beide is ontzettend groot. De
torenbouwers van Babel wilden de menschen
uitwendig vereenigen. Die eenheid was on
houdbaar in zichzelve. God daalde daaren
boven nedtr, om haar te niet te doen.
Het Kruis drukt eeu veel hooger een
heidsbegrip uit. De Heiland der wereld wil
alles om zich heen vergaderen, die zich
keek den oubtschaamden man aan, en gelastte hem
in hechtenis te nemen eu achter slot te brengen.
Hot was een oude, eerzame schoenmakersbaas,
die niet weinig verschrikt was, toen de Koning
hem later voor zich liet komen eu vroeg, hoe
hij het had durven wagen een snuifje uit
do koninklijke doos te nemen
„Majesteit," antwoordde de schoenmaker, „dat
is geheel overeenkomstig de bepalingen op
het snuiven. Klopt de snuiver eenmaal op de
doos, voordat hij haar open doet, dan beduidt
dit, dat hij alleen een snuifje wil nemen; klopt hij
echter tweemaal er op, dan is de buurman ook
genoodigd."
„Dat is voor mij wat nieuws," sprak Frede
rik. „Maar ik snuif niet graag met jan en alle
man uit één doos. En opdat je niet weer in
de verzoeking zoudt komen, neem deze mee voor
eigen gebruik, waaruit je eens hebt gesnoven.
Maar al klop ik voortaan zes maal op mijn doos,
hou jij dan je handen maar thuis, hoort ge 1"
Majoor Van Dranen was bij zijn officierskorps
zeer bemind, hoewel in dienst streng, doch ver
der alleraangenaamst in gezelschap en dan niet
licht een spelbreker. Hij had maar een enkele
fout; hij kon vreeselijk opsnijder en wel zoo
brutaal, dat zelfs de jongste luitenant het moest
bemerken.
vermoeid eu beladeu voelen, om huu rust,
voor tijd eu eeuwigheid, te verzekeren.
De eeuheid van Babel lost zich op in
eene kolossale dwaasheid; de eeuheid door
Christus gewild, gewerkt eu versterkt, lost
zich op in de hoogste eenheid van liefde.
Alleen die eenheid is eene werkelijkheid;
zij neemt het verschil tusschon mensch eu
mensch niet weg, maar zij slijpt de scherpe
punten van de verschillen; zij tracht wer
kelijk te verzoenen, te bevredigen. De re
volutie gaf eene eeuheid, die in twist en
krakeel verloopt; de eeuheid des Geloofs
kweekt oprechte broederliefde.
In zaken, welke niet op het Geloof betrek
king hebben is het mogelijk dat wij, geloovi-
gen, onderling uiteenloopen van zienswijze.
Doch dat onderscheid zal niet tot haat en ver
bittering voeren, omdat de Hoogste Liefde
in ons hart woont en werkt. Babels toren
moest ineenvallen; liet Kruis van Golgotha
blijft eeuwig het symbool van lieven, leven,
lijden en triumfeereu.
Van dat gezegend Kruis af omvatten
Christus' liefde-armen de gausche geloovige
menschheid, om haar hooger dan Babels
toren, naar de gewesten des eeuwigen lichts
op te voeren.
Dinsdag-namiddag is de politie eeu lo
kaal iu deu omtrek van de Rue Haute te
Brussel binnengetreden, waar eeu geheime
internationale vergadering gehouden werd
van Belgische, Russische en Fransche
anarchisten, die een klein komplot smeed
den togen ....welk laüd? Dit is onbekend.
Een aantal agenten van de Rijkspolitie en
verscheidene officieren van politie hebben
de beraadslagingen van die heeren gestoord.
Vijftien hunner ziju in hechtenis genomen
en men zegt, dat zeer bezwarende papieren
in beslag genomen zijn. Een instructie is
te dezer zake ingesteld.
Door de Nordd. Allg. Ztg. wordt eeu
beschouwing geleverd over het proces-Lies-
ke, hetwelk te Frankfort werd gevoerd.
Daarin wordt o.a. betengd, hoe de democra
tie voert tot sociaal-democratie eu hoe deze
door den klassenhaat op te wekken, als de
wegbereideter der anarchie moet worden
gevreesd.
Het Eugelsche Ministerie heoft eergiste-
Op zekeren avond had de Majoor weder een
fabelachtig ongeloofelijke geschiedenis ten beste
gegeven hij deelde namelijk mede, hoe hij als
jong luitenant zich gaarne met het dresseerm
van dieren had bezig gehouden, en het hij een
kanarievogel zoover gebracht had, dat dit ge
leerde vogeltje op een gegeven teeken met den
snavel een lucifer aanstak en tegen de sigaar
hield
Hierop ontstond natuurlijk eene algemeene
stilte.
Eindelijk brak Kapitein Van Ernst het zwijge11
af en verzocht in dit opzicht iets te mogen me-
dedeelen dat weinig minder interessant was en
vooral alle dierenvrienden in opgetogenheid bren
gen zou.
„Ik heb", zoo verhaaldeK apitein Van Ernst,„eeu
prachtvolle stok-camelia, die de schoonste bloe -
men geeft. Alle morgeus nu ga ik naar 't ven
ster om mijne camelia's te begieten eu op
zekeren dag ontdekte ik tot mijn groote ver
wondering, dat, zoodra ik mij bij mijn plant
vertoonde, eeu regenworm uit de aarde vau den
pot zich ophief en mij vertrouwelijk toeknikte.
„Mijn eerste gedachte was natuurlijk, dat van
dit dier wat te maken was.
„Eu thar.s, mijneheeren, heb ik het zoover
gebracht, dat het diertje op commando over eeu
potlood springt."
