N I E W E No. 973. Zondag 24 Januari 1886. lldt? Jaargang. De vervalsching van levens middelen. Pierre Coignard. ABONNEMENT3PB IJS Per 3 maanden voor Haarlem f 0,85 Voor de overige plaatsen in Ketlerlaud fr. p. p. 1, Voor het Buitenland 1,50 Afzouderlflke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. B ÜEE AU: St. Jansstraat Haarlem. AG-ITE MA NON AGITATE. PBIJ8 DEB ADVEBTENTIJÈN Van 16 regels30 Cents Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrjjdag avond voor 6 uur ingewaekt. Uitgevers: KUPPERS LAUIEI Er is dezer dagen meermalen eeu vraag stuk ter sprake gebracht, hetwelk werkelijk aller belangstelling verdient. Het beweegt zich niet in de hoogte, wijsgeerige denk beelden zijn er niet over te ontwikkelen; de aardigheid van paneelzagerij kan er niet worden bijgehaald. Wij bedoelen de quaestie van de ver valsching der levensmiddelen. Dat belang heeft zeker meer aanspraak op beharti ging, dan het thans ondervindt. In eene geestige voordracht, aan welke openbaar heid werd gegeven, werd eonige jaren ge leden door Mr. Des Arnorie Van der Hoe ven, thans lid van den Raad van State, gewezen op de vervalschingsmanie in ouzen tijd. Hij had daarin groot gelijk. De na maak is aan de orde van den dag; alles wordt in schijnvorm aan den man gebracht. Men veracht beginselen, denkbeelden eu begrippen, waarbij het Hoogste en Heiligste niet wordt ontzien. Dat alles is ontzettend rampzalig en bedreigt liet zielenheil van duizenden bij duizenden. De wetgever kau op zedelijk gebied niet veel positiefs tegen de valscbe richting doen. Zijue taak bepaalt zich tot het volkomen vrij laten in de beweging van Kerk en school. Jammer genoeg, dat ouder de tegenwoordige schoolwetgeving in ons vaderland, de cbristeljjke school nog zoo bemoeilijkt wordt, waar de Staats school, ook met het geld der geloovige Christenen, haar een schier doodelpke con currentie kan aandoen. Van de gee.telijke ellende spreken wij heden echter niet. Thans zijn wij aan het woord over lichamelijk nadeel. Eu dat schatte niemand gering/Zonder stofvergo- dersteziju, dus in het lichaam dm mensch te zien, stemmen wij toch gaarne toe, dat, zoo lang de mensch in 't vleesch is, ue toestand van zjjn lichaam niet zonder in vloed bljjft op onze geesteljjbe verrichtin gen, denkeu, gevoelen, beraden en be sluiten. Onze lichamelijke krachten nu worden gevoed door onze spijzen. Zeer veel hangt dus voor onzen licbamelijkeu welstand af vau het gehalte dier spijzen. De vervalsching der levensmiddelen, waarover de heer Des Arnorie Van der Hoeven klaagde, moet in vollen nadruk eeue nationale ramp worden genoemd. FEUILLETON. Vervolg en Slot.) 's Anderen daags kwam Coignard hem be zoeken, betuigde hem zijne oprechte deelneming en bood zijne hulp aan, om de daders op het spoor te komen. De brave Sergent dankte met tranen in de oogen voor deze zoo hartelijke be langstelling. Coignard vergezelde hem hierop naar den Prefect van politie en raar den Procu reur des Konings, en verklaarde op beide plaat sen, hoe men over 'tgehsel reeds sinds eenigen tijd over talrijke diefstallen klaagde, die de stad onveilig maakten, en dat het de plicht des bestuurs was, zijue waakzaamheid te vin-dub belen, ten einde de herhaling van zulke voor vallen te voorkomen. Tegelijk zeide hij, betrek kelijk dezen jongsten diefstal gissingen te hebben, die wellicht op het spoor der daders konden brengen. De door hem gedane aanwijzingen ver ijdelden natuurlijk alle uavorschingeu, en eerst langen tijd daarna, toen men bij Coignara en ^excellent eenige der ontvreemde voorwerpen Wat valt daar tegen te doen? Sommigen, bij wie het begrip van vrij heid iu losbandigheid is ontaard, beweren dat onthouding de roeping der Regeeriug is in deze zaak. Het stelsel van laten begaan is voor de staatslieden de hoogste wijsheid. In 't voorbijgaau merken wij op, dat de bedoelde politici, voor 't groote mee- rendeel tot de liberalen beboorend, niet iu alle zakeu zoo voor de vrijheid ziju. Beza ten zij enkel de macht, dan zouden b. v. de geloovige Christenen niet vrij hun ge loof mogen belijden. De vraag dient ernstig te worden over wogen, of de Regeering neutraal mag blij ven in de quaestie van de vervalsching der levensmiddelen. Reeds gaf bet nieuwe wet boek van strafrecht, dat welhaast zal in gevoerd worden, daarop een ander antwoord. De straffen zijn verzwaard. Niettemin ge- looven velen dat de Staat of overheid meer preveutief moet optreden. Wij zijn vau die opinie, eu dat niet uit gebrek aan vrij heidsliefde, maar uit waarheids- en eigen liefde; dat laatstbedoelde soort van egoïsme schijnt ons volkomen gewettigd toe. Bij de overweging van dit allerbelang rijkst vraagstuk moet niet worden voorbij gegaan, dat wij in eeu bizoudereu tijd leven. De oude begrippen van eerlijkheid worden door zeer velen niet meer gehul digd. Waartoe zou men ook eerlijk ziju in beroep of bedrijf? Geld verdienen is immers de hoofdzaak, al het andere bijzaak. Eu spreek tot de moderne lieden niet van de eeuwigheid en de vergelding, want met die domme voorstellingen hebben die hoogwijze meuscheu gebroken. Zij zoeken al hun heil aan deze zijde van het graf. Naar de lust van het hart te kunnen leven, daarin zoe ken zij hun eenig genot. Hooger genietin gen des geestes zijn hun te eenemale vreemd. Niets minder bevreemdend dan dat zulke personen er enkel naar streven om zoo spoedig mogelijk rijkdom te vergaren; dit doel te bereiken, desnoods door list eu bedrog, is hun ideaal. De wetten des lands nu moeten in overeenstemming zijn met de eischen des lands, welke op hunne beurt, worden bepaald door de stemming der bevolking. Zoo ooit, dan juist iu onze eeuw, kunnen wetten tegen de volksmis leiding op het gebied der eet- eu drink waren niet worden ontbeerd. Toen er nog meer goede trouw onder de menschen was, bestonden zeer strenge opspoorde, kwam men tot de waarheid. Even stout en behendig werden ook de overige diefstallen dezer bende volvoerd. Om deze misdaden nu kwam Coiguard met zijne spiesmakkers en ook Rosa voor de assises. De zaak had de algemeene opmerkzaamheid gaand» gemaakt en leverde tooiieelen op, gelijk zij in melodrama's worden vertoond. De be wijzen tegen alle beschuldigden, maar vooral legen Coiguard, waren onwederlegbaar, do getui gen talrijk en overeenstemmend de schuld der aangeklaagden werd bovendien door den ge- wapenden tegenstand, dien zij den dienaren der wet geboden hadden, aanmerkelijk verzwaard. Evenwel wisten de verdedigers van de vroegere verdiensten en de maatschappelijke prsitie hun ner cliënten behendig partij te trekken, inzon derheid bij Coignard, wiens gedrag in Spanje en later betoonde dapperheid allen lof verdiendë hij sprak met onmiskenbare waardigheid, vertoonde zijne met wonden overdokto borst en eu veroorzaakte daardoor eene gunstige stem ming. Deze omstandigheden waren de reden, dat de gezworenen de vraag van beproefden doodslag lieten vallen, welke anders de dood straf zou hebben na zich gesleept. keuren tegen het bedrog met het gehalte der waren, tot gebruik voor den mensch bestemd. De moderne tijdgeest noemde die keuren »een oude rommel,welke spoedig moest opgeruimd worden. Dat stre ven doet ons deuken aan de uitspraak vau een bekend godgeleerde, die eenmaal schreef, dat het de allergrootste list van Satan is, als hij den nreusch kan inblazen, dat er geen Satan bestaat. Zoo gaat het ook met de zaak der vervalsching. Satans grootste triumf is het, als bij de lieden weet diets te maken, dat er geen vervalschingen plaats grijpen, of dat het in strijd met de vrij heid moet heeten, ook tegen demisleiding bij d e wet te waken. De consumenten moeten maar weten wat eu bij wieu zij willen koopen. De staat behoeft geen voogdij over de menig te uit te oefenen, zegt men. Ook wij zijn niet met Staats voogdij ge diend. Alles echter heeft zijne grenzen, ook de vrijheid. De Staat kau aan nie- mauil de vrijheid laten om zijne medebur gers opzettelijk te bedriegen. Eu voorbe- dachtelijk bedrog wordt gepleegd als ie mand willens eu wetens aan iemand iets verkoopt voor eene zekere stof, terwijl het geleverde, de geweuschte en betaalde stof niet is, niet onvermengd bevat. Als men wijn koopt tegen een behoorlijken wijuprijs, dan moet men ook wijn, geen vocht, waarin alles behalve druivensap aanwezig is, ont vangen. Koopt men melk, dan moet men melk eu geen water-eu-melk ontvangen. Bestelt men rundvleeech van de eerste qualiteit, iu verband tot welke ook de prijs is betaald, dan moet men geen vleesch vau jonge stieren, iu plaats van het ge vraagde, in zijn huis en in zijn maag krijgen. Doch waar zouden wij eiudigeu, wildeu wij al de misleidingen aauduideu, welke dagelijks worden bedreven. Ook het brood wordt maar al te dikwerf vervalscht.Het meel wordt door allerlei bijvoegselen outreinigd en minder voedzaam, j a zelfs bepaald beden kelijk voor de gezondheid gemaakt. Hebben wij tegen alle vervalschingen, toch is de eene vervalsching gevaarlijker dan de andere. Als men b. v. de choco lade met meel vervalscht, begaat men eene oneerlijkheid, doch de gebruiker zal vau meel of sago geeu uadeelouderviudeu. Meugt men evenwel, zooals bij vele poederchoco laden geschiedt, potasch ouder de chocolade, dan benadeelt men zeker veler licbame lijkeu toestand, te meer nu chocolade Na vijf dagen voortgezette levendige debatten volgde op een verdict der jury op den 19 Juli 1819 de uitspraak van 't gerechtshof, dat Pierre Coignard tot levenslange galeistraf na vooraf gegane tentoonstelling op 't schavot, Saffieri tot tien, Caretti, Lexcellent en Alexander Coignard tot vijfjaren veroordeelde eu Maria Rosa vrij sprak. Ten gevolge van verzachtende omstan digheden werd Alexander Coignard begenadigd en slechts voor vijf jaren onder toezicht der politie gesteld. Pierre Coignard verdroeg vonnis en straf met groote br utaliteit. Bij zijne overbrenging naar het bagno bestormde #ene kolossale menschenmenigte, die hem zien wilde, de gevan genis Bicêtre, en op alle plaatsen, die hij door kwam, verwekte hij dezelfde nieuwsgierigheid. Eindelijk kwam hij te Toulon aan, werd hier door zijne oude kerkermakkers herkend en met geestdrift verwelkomt. Hij werd aan de dubbele keten gelegd, waar hij zich in 't jaar 1829 nog bevond. Rosa trok naar Toulou en zette daar een kleinen winkel op, om in zijne nabijheid te zijn en hem zooveel mogelijk hare zorg toe te wijden, wat zij ook met roerende opoffering tot zijn dood deed. De bizouderheden van dit merkwaardig pro- veelal door zwakke gestellen wordt ge bruikt. De wijn wordt ook al vervalscht door allernadeeligste bijmengingen. Vele kleur stoffen, waarmee aau den quasi-wiju zijne roode kleur wordt gegeven, zjjn zelfs op deu duur dootlelijk. Gips eu krijt, waarmede het brood wordt verontreinigd, zijn zeker ook geeu voedingsmiddelenwelke aanbeveling verdienen. Eu nu noemen wij nog maar enkele artikelen. Wij zouden eeiae breede lijst vau vervalschingen kunnen leveren, die onzen lezers de haren, zoo zij die nog bezitten, ten berge zouden doen rijzen. De Staat of de overheid mag dat alles niet lijdelijk aanzien. Hij heeft te groot belang ook bij deu lichaamlijken welstand zijner onderdanen. Door deu eerlijken handelaar zal eeu streng onderzoek der levensmiddelen wor den verlangd. Zeer merkwaardig noemen wij iu dit opzicht een adres, hetwelk verleden jaar door wijnproducenten aau de Duitscke Re geering werd gericht, waarin werd ge vraagd, dat tegen de wijn vervalsching krachtig zou worden opgetreden. De eer lijke wijnhandelaar zal, als er streng naar de soort van wijn wordt onderzocht, te gen oneerlijke concurrentie ziju gevrij waard. Tegen prijzen, waarvoor de slechtste wijnsoorten nog niet kunnen geleverd worden, wordt dagelijks quasi-goeden wijn ten verkoop aangeboden. De oppervlak kige verbruiker laat zich dikwerf, ook ter wille van zijne beurs, door zulke of fertes misleideu en de eerlijke wiju handelaar lacht in ziju goddeloos vuistje over het gelukken vau zijn toeleg. Eeu zeer streng preventief toezicht ver- langeu wij dus, en als middel tot bevor dering der volksgezondheid, en als middel tot bescherming van den eerlijken produ cent of verkooper, tegen oneerlijke con currentie. De maatschappij zou dan welvaren bij de vervulling van dien wensch. Wij her halen dat het niet anti-vrijheidsliefde is? als wij de tusscheukomst van den Staat iu deze inroepen. Tegen Staatsalbemoeiiug eu Staatsalvermogeu ziju wij met alle kracht gekant. O Daar echter, waar de Staatsburger niet zelfstandig handelen kan, moet de Staat helpend optreden. Dit eischt het recht eu het belang der burgerij. ces, die wij hier uit de acten^mededeelen, zijn thans uit de gedachtenis van den tijdgenoot verdwenen. Pierre Coigoaird, de zoon van een eerlijken wijngaardenier te Pangest, departement Indre en Loire, ging vroegtijdig uit zijn ouder lijk huis naar Parijs. Hier geraakte hij in slechte gezelschappen, eu liet zich vau lieverlede in al dc gruwelen der zonde inwijden. Men kau het niet vaak genoeg herhalen, en de jaarboeken dar straffelijke rechtspleging bewijzen het, dat het gansche leven eens menschen van zijn vroeg ste jaren afhangt, en dat de heiligste plicht in 't oogs eens vaders moet zijn, over de jeugd zijner kinderen met de grootste zorgvuldigheid te waken. Een mensch, die met zijn vijftiende jaar een diefstal begaat, doet daardoor den eer sten stap tot het schavot, want misdaad ketent zich aan misdaad en heeft ellende en ongeluk tot onvermijdelijk gevolg, hoe schitterend de zon van een bedriegelijk geluk eukele tooneelen van een zoodanig leven soms ook beschijnen moge.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1886 | | pagina 1