N I E II W E
Nt. 984
Donderdag 4 Maart 1886,
11 Jaargang.
Het standpunt.
BUITENLAND.
H—
1,50
De veerman van de Kentucky.
HAAMMSCIIE C0HIA1T
ABOÏOTEMEUTSBEIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen iu Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
0,85
0,06
AGHTE MA HON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIE»
Van 16 regeis30 Cent»
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrjjdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: K ÜP P EPS k LAU1E Y.
De vijandige pers, van het grootste dag
blad der hoofdstad, tot het locaal-blaadje
der kleinste gemeente in Achter-Pommeren,
van het vrijzinnigejodenblad, tot het
orgaan der orthodoxen en anti-semiten,
had, aldus zegt het Schwarze Blatt, iu de
laatste weken weder eens gelegenheid in
koor naar hartelust uit te varen tegen de
onverdraagzaamheid der Katholieke Kerk
eu der Katholiekeu. De uit het »groote
Lutherjaar* 1883 wel bekende Dr. Bey-
schlag,Professor der Protestautsclie Theolo-
O
gie te Halle, heeft de welwillendheid gehad
eene gebeurtenis te publiceeren, welke eenige
weken geleden heeft plaats gehad. Een
Katholiek Priester namelijk, weigerde het
huwelijk van een bruidspaar (van ver-
schilleud Geloof) iu te zegenen, omdat de
Protestantsche doiniué aan dit paar de
zelfde plechtigheid nogmaals in de Pro
testantsche kerk wilde verrichten.
Dat bij deze gelegenheid de Katholieke
Priester, de vader der bruid, ja de bruid
zelve terdege gehekeld eu verkeerd beoor
deeld werden, kan men gemakkelijk nagaan.
Toen echter de Professor eu zijue nabau-
wers voldoende waren ingelicht en dit
was niet moeilijk, want alle drie personen
haddeü goed eu eerlijk gehandeld be
gaf men zich op het principiëele gebied en
zeide: »Zict, daar hebt ge 't weer, de Ka
tholieke Kerk kent aan de Protestantsche
niet dezelfde rechten toe; zij wil den zegen
van den Protestautschen leeraar uiet naast
dien van den Katholieken Geestelijke dul
den,* en dergelijke redeueeringen meer.
Dientengevolge kau het zijn nut hebbeu,
eens kort en bondig na te gaan, welk
standpunt de Katholieken en de Katho
lieke Kerk iunemeo, tegenover de Protes-
tautsche »Kerk.«
Van een politiek en staatsrechtelijk stand
punt beschouwd, erkennen de Katholieken
de Protestantsche Kerk«, zooals zij zich
noemt, als eene godsdienstige vereeuiging,
die gelijke rechten heeft als de Katholieke
Kerk. Zij is als deze, een door den Slaat
erkend godsdienstig genootschap en daarom
strijden de Katholieke Afgevaardigden even
goed voor de vrijheid en de rechten der
Protestantsche Kerk* als voor die der
Katholieke.
Maar van het standpunt der logicader
FEUILLETON.
4.
Vervolg
„Wat zullen wij nu met het paard begin
nen?" vroeg Olivier. „Zullen wij het dier laten
loopen of dooden
„Het is een goed dier en minstens 60 dol-
lards waard," meende de oude. „Ik zal zijn
merkteeken op eene kunstmatige manier verande
ren en dan naar eene stad van het Oosten rijden,
waar men ons niet kent, om hel daar aan den man
te brengen. Intusschen zakt gij met de
boot den stroom af, zoodra wij onze armzalige
bezitting er in geladen hebben. In Louisville aan
de Ohio treffen wij elkander weder aan, waar
wij dan op ons gemak kunnen overleggen in
«elk oord van het Westen wij eene hoeve zullen
koopen, want nu bezitten wij het geld daartoe."
De zoon vond deze sehikking goed en verklaar
de zich daarmee tevreden. Des namiddags wa
ren alle toebereidselen geëindigd. Daarna ge
bruikten zij voor het laatst hun sober maal iu
het eenzame blokhuis aan de Kentucky en ver
lieten het toeu om er nooit iu terug te keeren.
Olivier stapte iu de boot, zette een dikwijls
gelapt zeil bij en zakte met den zwakken maar
dogmatiek eu der geschiedenis kunnen wij
het recht vau bestaan vau het Protestan
tisme nimmer erkennen.
De logica (het jirste denken) verbiedt
het ons, omdat het ongerijmd en tegen
strijdig is, twee elkaar tegensprekende
waarheden aan te nemen. Evenals er tus-
scheu twee punten slechts eene rechte liju
kau zijn, zoo kan er ook slechte eene waar
heid bestaan. Twee maal twee is iu eeuwig
heid slechts vier, nooit vijf of zes. Aange
zien de gezamenlijke Protestantsche secteu
zonder uitzondering iu hunne leer
van de Katholieke Kerk afwijken, en lee-
riugen verkondigen, die met de Katholieke
beginselen iu strijd zijn, zoo kunnen zij
onmogelijk evenals de Katholieke Kerk de
waarheid verkondigen. rIwee ware Kerken
aan te nemen, ofschoon zij verschillende
zaken leeren, mag inderdaad een moord
heeten, gepleegd aan de logica, aan het
gezonde verstand.
De dogmatiek (geloofsleer) verbiedt ons,
naast de Katholieke Kerk nog eene andere
dan de Kerk van Christus te erkennen,
dewijl er slechts een Christus is en Deze
geen leugenaar, maar de Eeuwige Waar
heid, de waarachtige Zoon van God is.
Hoe kan nu de eene Christus als waar
achtig God twee of meer Kerken hebben
gesticht, die in hare leeriugen, genade
middelen, inrichting eu wetten vau elkaar
verschillen?
Daarbij komt, dat de Heiland volgens
de H. Schrift slechts eene Kerk wilde stich
en ook maar eene Kerk heeft gesticht.
Christus spreekt nimmer van zij ne Kerken,
doch steeds van zijue Kerk, welke Hij op
de eene rots Petrus heeft gebouwd. En
aan een Herder heeft Hij het recht eu het
ambt verleend, zijne lammeren en schapen
te weiden, toeu Hij sprak: »Het zal een
Herder en eene kudde ziju.« »Wie deze
eenige Kerk niet hoort is aan een heiden
en een openbaar zondaar gelijk.Van deze
eenige Kerk leert Paulus, dat zij de zuil eu
het fundament der waarheid is.
De geschiedenis verbiedt ons, het Protes
tantisme dogmatisch te erkennen, omdat
zij boven allen twijfel verheven constateert,
dat er tu3scheu het jaar 1 en 1483 of
beter gezegd tusscheu 34 en 1517 eene
groote tijdruimte ligt. Heeft Christus zijue
Kerk in het jaar 34 gesticht, dan kan
ouiuogelijk Luther haar in 1517 hebbeu
guustigen wind de rivier af, terwijl zijn vader
met het geroofde paard den weg' naar het Oos
ten insloeg.
II.
Honderd vijftig mijlen iu zuidwestelijke richting
van do in het vorige hoofdstuk beschreven
schouwplaats van den moord, stond aau een
zijtak vau de groene vivier, niet verre van
Brownsville in Kentucky, een wel aangelegd land
goed, dat den planter David Nugget toebehoorde,
die ook bezitter was van een houtzaagmolen,
welke in vereeniging met de opbrengst van zijn
landbouw,hem een ruim inkomen verschafte. Zijne
hoeve lag in een schoon, met heuvels geheel
ingesloten dal, door hetwelk de stroom met
een sterk verval schuimend heenbruiste. In de
nabijheid groeiden de prachtigste deuue- en eike-
boomen, die een voortreffelijk hout leverden,
dat, in gedaante van planken of balken, te dien
tijde, toen de nederzettingen in die vruchtbare
streek van jaar tot jaar vermeerderden, zonder
moeite met voordeel van de hand werd gezet.
Nugget was aanvankelijk een eenvoudige, ruwe
backwoodsman gewe st, die met niets begonnen
was, maar nu echter op zijn ouden dag met
fierheid neêr kon zien op datgene, wat hij
door stalen vlijt tot stand had gebracht. Zijue
opgericht. Bestond Christus' Kerk, toeu
Luther van haar afviel, dan heeft immers
Luther eene Kerk van Christus niet ge
sticht, maar hij heefter eene andere Kerk
tegenover geplaatst. De oude Kerk echter
kau evenmin aan eene door afvalligen
opgerichte revolutie-Kerk het recht vau
bestaan toekennen, als een Staat eene Re
geering zou kunnen aannemen, die in zijn
binnenste de revolutie proclameert. De Staat
geeft zich verloren, als hij de revolutie
erkent. Nu moge men den Staat het recht
daartoe verleeueu, maar de Kerk heeft het
recht niet zich verloren te geven door er
kenning van eene iu haren schoot ontspron
gen revolutie-kerk, omdat zij niet haar
eigen heer, maar Christus haar meester en
gebieder is. Zij heeft het onvervreemdbaar
recbt en het is hare heiligste plicht, zich
als de eenige Kerk van Christus te hand
haven. Daarom kau zij aau eene andere
Kerk dogmatisch geen recht van bestaan
toekennen. De Katholieke Kerk zou zich
niet alleen onmiddellijk als de Kerk van
Christus verloochenen, maar zich ook aan
eene groote misdaad jegens den Zaligma
ker, haren Goddelijken Stichter, schuldig
maken. Zij zou zich voorts zeer zwaar
aau de onsterfelijke zielen der menschen
bezondigen, voor wier heiliging en redding
Christus slechts aau Haar Zijne heilgoe
deren heeft gegeven, Zijne leer heeft toe
vertrouwd eu zijne genademiddelen heeft
geschonken. De Katholieke Kerk kau en
mag uiet onverschillig zijn, dat er ook
slechts eene ziel van haar wordt afgehou
den, haar wordt ontrukt eu daardoor niet
in de mogelijkheid is, hare genademiddelen
te ontvangen. Voor zoover het haar zede
lijk mogelijk is, moet zij alle menschen in
haren schoot vergaderen, om hun de genade
van Christus' verlossing mee te deelen.
Elke schijn van erkenning eeuer valsche
Kerk zou eene verloochening der waarheid
zijn, een verraad aau Christus, Die slechts
eene Bruid heeft, eu deze is de Katholieke
Kerk. Want het is ondenkbaar, dat de
Katholieke Kerk zou kunnen toestaan,
Sacramenten uit andere handen, dan uit
de haren aan te nemen. De Katholieke
Kerk kan niet dulden, dat men iu plaats
van haren zegen, die van Christus hand
komt en uit het hart vau den Goddelijken
Geest, die iu haar woont, stroomt, den ze
gen van personen aanneemt, die tot het
wakkere vrouw Susanna had hem naar haar
beste vermogen bijgestaan en bestuurde nog met
behulp van hare eenige dochter Mary, een lief,
en arbeidzaam meisje van twintig jaren,
de van lieverlede aanzienlijk toegenomen huis
houding, welke uit nog twee volwassen zoons,
Jack en John geheeten, benevens uit zes zwarte
slaven bestond, die allen in den houtzaagmolen, op
de landerijen, of bij het vlot de handen vol werk
hadden.
Men zou derhalve hiernaar met grond hebben
mogen afleiden, dat onder zulke gunstige om
standigheden het geluk een trouwe gast op de
hoeve zijn moest. Vele jaren achtereen was dit
ook werkelijk het geval geweesttoen echter
had eene donkere wolk dat geluk onafgebroken
overschaduwd. Mary was er het zwaarste door
getroffen geworden, en eene stille treurigheid
vervulde sinds dien tijd haar gemoed. Het geval
had zich volgeuderwijze toegedragen.
Bij de oprichting van den houtzaagmolen
van Nugget had een jonge, iu het vak zeer
ervaren man, met name William Dibilin er
aan medegewerkt; hij was uit de Oosttdijke
Staten gekomen met het voornemen zich aan
de groene rivier metterwoon neder te zetten.
Maar met David Nugget kennis aangeknoopt
en diens schoone en aanvallige dochter hebbende
leeren kennen, vatte hij voor deze laatste liefde
zegenen noch gewijd, noch gemachtigd zijn,
doch die voortdurend de hauden tegen
haar, de eeuige ware moeder, dreigend ver
heffen.
Tegenover de dwulenden is daarom de
Katholieke Kerk verdraagzaam, ja, deel
nemend eu medelijdend gezind, maartegen
de dwaling is zij onverdraagzaam. Daartoe
wordt zij genoodzaakt door de logica, de
dogmatiek en de geschiedenis. Hier gelden
zeer beslist de woordeu: »Wie niet met
mij is, die is tegeu mij.«
Ook het Pruisische Heerenhuis had Za
terdag zijn Poleu-uebat. Evenwel niet
naar aanleiding van ver-Duitschings-voor-
O O
stellen der Regeering. 't Geschiedde in ver-
baud met eene, door het lid Dernburg
voorgestelde motie, strekkende om de Re_
geeriug van deu duurzamen steun van het
Huis te verzekeren, bij het bevestigen van
het bestaan en de ontwikkeling der Duit-
sche bevolkiug in de Oostelijke provinciën.
Met 108 tegeu 13 stemmen is deze mo
tie aangenomen.
De Frausche Kamer verleende Zater
dag met 459 tegen 29 stemmen hare goed
keuring aau het vredes-verdrag met Mada
gascar.
Zaterdag stonden de leiders der Lon-
deusche socialisten andermaal terecht voor
de politie-rechtbank, vergezeldvan hunne ge
tuigen a décharge, o. a. den vroegeren po
litie commandant Henderson. Woensdag
voortzetting.
Zondag-voormiddag was Manchester het
tooneel eeuer socialistische manifestatie,
die zonder rustverstoring afliep, 's Namid
dags echter kwam eene groote menigte
volks bijeen, bestaande uit werkelcozenc
eu gepeupel, die de glazen van vele huizen
inwierpen en zich aan andere buitenspo
righeden schuldig maakten. De politie
maakte er een einde aau en nam eenige
belhamels in hechtenis.
Drie Engelsche Hertoginnen hebben, zoo
wordt verzekerd, den post van Opperhof-
meesteres (die ook al bij elk nieuw Minis
terie verwisseld wordt) afgewezen, omdat
zij zich niet kunnen vereenigen met
Gladstone's Iersche politiek.
Eu nu klaagt men nog wel, dat de da
mes geen stem iu 't kapittel hebbeu.
op, vond wederliefde eu werd deelgenoot in de
zaken van den ouden planter, wien de jonge,
vlijtige en schrandere r.ijveraar bij zijne onder
nemingen zeer goed van pas kwam. Ofschoon
Dibdin van zeer geringe afkomst was eu weinig
fortuin bezat, won hij Weldra door ziju vriende
lijk en opgeruimd karakter alle harten en men
toonde er zich zeer mede ingenomen, dat hij later
tot de familie behooren, Mary huwen en de
hoofdleiding van deu houtzaagmolen op zich
nemen zou, daar het plan bestond den hout
handel verder uit te breiden. Het huwelijk was
reeds vastgesteld, toeu in de maand Augustus
van het vorige jaar de oude Nugget, die reeds
lang plan had gehad zich nog twee of drie
slaven aau te schaffen, van een vriend uit Ma-
rysville bericht kreeg, dat er in die stad eene
negerveiling zou plaats hebben eu naar alle
waarschijnlijkheid door verschillende omstandig
heden geene hooge hooge prijzen zouden besteed
worden. Nu had William Dibdin, naar hij zei-
de, nog eeuige zaken in Marysville af te doen
eu bood derhalve aan, in plaats van zijn toe-
komstigen schoonvader, naar de veiling te gaan
en daar twee sterke negers aan te koopen, welk
aanbod natuurlijk met graagte werd aangenomen
Wordt vervolgd.)