Bijvoegsel behoorende bij de NIEUWE van Zondag 6 Juni 1886. Tegen kijven. HAARLEMfHE fOMÜIÏT. I—III IM———— I Ml I—I Uil III—JMBWBTBM3MCTMBHHI >MIIll I3—MBMMW H ■■llllll IIII UllMJliU^Wmaa5gg»3Ëe. Eene oude instelling, die van den dui kerstoel, tegenwoordig niet meer in gebruik, was een geneesmiddel, eenigszins minder gewelddadig, maar nauwelijks minder krachtdadig dan eene schaar, tegen het kwaad van de tong eener kijvende vrouw. Uit Engeland oorspronkelijk, den juisten tijd schijnt niemand te weten, is hij in Amerika ingevoerd, waar hij lang dienst heeft gedaan, totdat hij met andere ge bruiken is afgeschaft. Hij komt nu en dan voor in de Engelsche oude letterkunde en toch is het twijfelachtig of hij wel ooit zoo algemeen in gebruik is geweest als men heeft beweerd. Wat er niet weinig toe heeft bijgedragen om den roem van den duikerstoel te overdrijven, was dat hij meestal diende voor vrouwen, die hare tong te veel roerden. In Amerika schijnt het gebruik van den duikerstoel zich grootendeels tot Mas sachusetts en Virginia te hebben bepaald. Bisschop Meade maakt er in zijne Oude herkenpredikanten en families in Virginia melding van. Daar zegt hij: »Als eene vrouw van kwaadspreken overtuigd was, moest haar man vijfhonderd pond tabak betalen, en bij gebreke daarvan werd de straf veran derd in duiken en op de vrouw zelve toe- toegepast.Voor de deuren der gerechts hoven zelve, waren plaatsen in gereedheid tot onmiddellijke tenuitvoerbrenging van het vonnis. De beknopste en duidelijkste beschrijving van het gebruik van den dui kerstoel in Virginia wordt geleverd iu een brief uit Hungaro Parish, iu dien Staat, van den 16en Juni 1634, geschreven door Thomas Hartley aan Gouverneur Eudicott, van Massachusetts. Van zijne ouderwetsche spelling ontdaan, luidt die brief als volgt: Eergisteren zag ik de straf van den duikerstoel toepassen op zekere Betsey, de vrouw van John Tucker, die door hare booze tong onaangenaamheid tusschen hem en zijne buren heeft veroorzaakt. Zij werd door een gerechtsdienaar naar een vijver inde nabijheid van mijne woning gebracht, in tegenwoordigheid van de plaatselijke overheid en een predikant, dominé Gotton, die haar dikwijls vermaand had, en ten aanschouwe van eene groote menigte. Men had tot dat einde eene machine, die de gemeente toebehoort, en die, naar ik vernomen heb,in dezen zomer reeds driemaal is gebruikt. Die machine bestaat uit een planken-vloer op vier radereu, en met twee rechtopstaande palen, waartusschen een hefboom werkt, aan het kortste einde door middel van een touw vastgezet. Aan het einde van den langen arm was een stoel vastgemaakt, waarop Betsey zat, met tou wen vastgesnoerd. Toen werd de machine naar den kant van de vijver gerold: de ge rechtsdienaar maakte het touw los, en de vrouw werd in het water gedompeld en er eene halve minuut onder gehouden. Betsy was halsstarrig en gaf het niet op voordat zij zoo vijfmaal had gedoken. Eindelijk riep zij op erbarinelijken toon: »Laat mij gaan: met Gods hulp zal ik niet meer zon digen!» Toen trok men de machine terug, maakte haar los en liet haar in hare nat te kleeren heengaan als eene veelbeloven de boetvaardige vrouw. Hierop laat Hartley volgen: Mij dunkt dat zulk een verbeteraar van kwade tongen in sommige streken van O O Massachusetts-Bay ook wel te pas zou ko- meu, want ik heb menigmaal last gehad van kijvende vrouwen, die, als een klap permolen, van den ochtend tot den avond elkaar onophoudelijk uitscholden.Mis schien was het ingevolge dien wenk, dat de duikerstoel het eerst in Massachusetts is ingevoerd. In allen gevalle is hij nog een geruimen tijd later in Nieuw-Eugelaud in zwang geweest. GEMENGDE BERICHTEN. Als verdacht van den roof van oorbellen, halskettmgen of armbanden, in den laatsten tijl te Amsterdam aan den openbaren weg gspl ;egd op eenige kleine kinderen, zonder toezicht gelaten, is eergisteren-ochtend door twee agenten van de afdeeling recherche aldaar in hechtenis genomen een 15-jarige knaap, tegen wien alras zulke gewichtige bezwaren zijn gerezen, dat men hem eenige uren later naar de celge vangenis heeft overgebracht. Volgens telegram uit Londen is het sloomschip Siberian, waarover men zich reeds ongerust maakte, op de reis van Halifax naar St. Johns door tegen het ijs aan te varen verongelukt. Al de opvarenden, ten getale van 150, waaronder 67 passagiers hebben bij deze ramp het leven verloren. Inde Arabocht, gelegen aan de Murmanische kust (schiereiland Kola, begrensd door de Witte zee en IJszee) is iu 1883 eene walvischfactorie aangelegd, die zich van Juni tot Augustus met de vangst en de verwerking van den blauwen en den vinwalvisch, die in de Noor delijke IJszee voorkomt, bezighoudt. Het spek, behoorlijk van het vleesch gescheiden, wordt me chanisch in stukken gehakt en in hooge ketels door middel van stoom binnen 8 uren tot traan verkookt. Het ruggespek levert donkerder olie dan het buikspek, dat elk afzonderlijk verwerkt wordt. Eveneens worden tong en inwendig vet afzonderlijk gekookt. De hoeveelheid traan be draagt per walvisch 6000 tot 20,000 kilo, naar gelang der grootte. Het lichaam wordt, na van het spek ontdaan te zijn, tot meststof verwerkt, waartoe het vleesch gehakt wordt en, evenals de beenderen, aan hoog gespannen stoom blootgesteld, waarbij nog tamelijk veel vet van geringere soort wordt gewonnen. Uit de ketels komt het materi aal in de droogtoestellen, bestaande uit twee to rens, van 8 verdiepingen, waardoor heete lucht stroomt. De massa wordt, na door een elevator op de bovenste verdieping gebracht te zijn, door draaiende schoepen naar beneden geschoven, al waar beenderen en vleesch in een disintegrator (verdeeltoestel, kleinmaker) worden verpletterd. Het poeder gaat dan nog door een horizontaal roteerende buil en vormt daarna de voor den

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1886 | | pagina 3