NIEUWE No. 1926. Donderdag 29 Jnll 1886. IIde Jaargang. De sociaal-democraten in den Rijksdag. RUI TE NL AND. Hoe de nachtigaal zingt. Zoo zijn er. 41N-TJJE ABONNEMENTSPB IJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het Buitenland Afzsuderlyke Nummers Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. PBIJS DEK ADVEBTEHTIÉN AGITE MA UOK AGITATE. Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Yrjjdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPERS LAUREY. Sinds het jaar 1867 is de sociaal-demo cratische partij in den Duitschen Rijksdag steeds meer en meer vooruitgegaan.In plaats van den eenigen sociaal-democraat, die toenmaals iu den Rijksdag zitting had, zijn er thans 24, die, zooals zij beweren, voor de belangen der arbeiders waken. De oorzaak van deze uitbreiding hebben wij reeds vroeger besproken, zoo dat wy dit punt niet behoeven aan te roeren. Yoor ditmaal wenschen wij eeue vraag te behandelen, welke wij stellen aan de voorvechters en woordvoerders dier onzalige party. De sociaal-democratische fractie heeft steeds naar alle windstreken uitge bazuind: wij zijn de vrienden en de be schermers van de werklieden, alle anderen zijn bloedzuigers en vijanden van het volk. De Duitsche werklieden in 't al gemeen hebben een bizonder kaïakter. Zoodra iemand optreedt, die hunne rechten verdedigen eu voor hun welzijn waken wil, bejegent men hem in de arbeiders kringen met een zeker wantrouwen. Is hij een tabrikaut, dan zegt men: vhij spreekt en handelt slechts in zijn eigeu belang, om ons welzijn bekommert hij zich toch niet.« Is hij een Priester, dan ziet men iu hem slechts »den verdediger der bestaande orde.« Maar komt er een met eeltige hand, in den blauwen kiel, en weet hij goed te schelden, te schimpen en te smalen, dan heeft hij onmiddellijk gewonnen spel; hij is de man van het volk, in hem stelt men het volste vertrouwen en de critiek, zoo die mocht komen opdagen, wordt onmo gelijk gemaakt. De gansche partij legt zich dan het offer van het verstande op, evenals de nationaal-liberalen tegen over Prins Yon Bismarck te doen ge wend zijn. Derhalve achten wij thans den tijd gekomen: de vraag een te stellen: »Wat heeft de sociaal-democratische fractie tot heden in den Duitschen Rijks- da» voor het geluk en het welzijn van de arbeiders en het volk gedaan?De uit vlucht, de verontschuldiging, van welke de sociaal-democraten bij dergelijke vragen zich steeds bedienen: »wij zijn iu de min- derheid« mag wel zeer bedenkelijk wor den geheeten. Al zat er ook maar een vertegenwoordiger der fractie in den Rijks dag, dan zou het de taak van dien enkele F E U 1 L L E TON. De nachtegaal en zomernachten behooren bij elkander; door het dichterenkoor van alle vol keren zijn zij bezongen. Reeds in de veiste oudheid dweepte men met het gezang van den nachtegaal, en lette men opmerkzaam op hoe en wat hij zong. Pliuius noemt hem met recht een kunstenaar, maar hij is meer dan dat. Hij ziugt zonder er voor betaald te worden. Hij is onafhankelijk van goedkeuring of toejuiching; hij kweelt zijn lied in den nacht, of men hem hoort of niet. Hij kost den Staat niets, en maakt geen contract met de lente. Zijn toilet ii eeuvoudig en smaakvol als altijd; hij laat zich niet tot zingen dwingen; en kan, als hij geen trillers slaat, als een denker zwijgen; hij siert zich niet op, en omdat hij uit innerlijken aandrang zingt, blijft hij bescheiden. Hij is vrij om te zingen zooals hij wil, en ook vrij van ijdelheid. Plinius geeft eene juiste be schrijving van zijne zangkunst als hij zegt: „Nu eens houdt hij uit volle borst den toon lang aan, dan weder maakt hij er loopjes tusschen, zingt met geleidelijke, slepende overgangen, dempt den toon onverwachts, en phantaseert zacht; wezen, zijne wijsheid ten beste te geven, dan zou hij maatregelen moeten voorstel len om verbetering in den toestand te brengen en zich geenszins moeten bepalen tot het vitten en afkeuren der tegenwoor dige toestanden. Eene fractie van vier en twintig leden, gesteund door 600,000 kie zers is verplicht, aan het gansche land te te toonen, wat zij wil, en hetgeen zij kan. Dat denkbeeld zal den Rijkskanselier ook wel aanleiding hebben gegeven, dat hij den 26steu November 1884, bij de opening van den Rijksdag de heeren Bebel en con sorten de volgende scherpe vermaning toe voegde: »Hoe grooter het getal sociaal democratische Afgevaardigden wordt, hoe meer het hunne plicht zal zijn zoo spoe dig mogelijk met positieve plannen voor den dag te komen en te verklaren hoe zij over de toekomst der wereld en over de wetten denkenTot dusver werden wij weinig gewaar daarvan. Geef ons uwe voorstellen, zeg ons hoe gij de constitutie verlangt, breng uw Eldorado op de tafel in het huis der Afgevaardigden, opdat een ieder 6en oordeel vellen kau.« Op deze van bevoegde zijde gesproken uitdaging gaf twee dagen later de Afge vaardigde Bebel, in naam der sociaal democratische fractie het volgende ant woord: »Wij zullen bij andere gelegenheden ook de noodzakelijke organisatie der productie en der verdeeling, ook het coö peratieve gebruik vau den grond, de nood wendigheid der samenwerking de werkgevers met arbeiders ter sprake brengen. Met groote spanning zag men toenmaals de dingen te gemoet, die zouden komen en de veelbelovende uitzichten, die de heer Bebel gaf, rechtvaardigden deze spanning. Hier moet echter gereleveerd worden, dat er een krassen eisch noodig was om ae sociaal-democratische leiders te bewe gen wezenlijke sociaal-politieke voorstellen te geven. Mannen, die sinds jaar en dag het volk in alle toonaarden voorzingen, dat zijn ellendigen toestand moet verbeterd worden, door het aaunemen van sociaal democratische beginselen; mannen, die sinds jaren de werklieden om zich heen verzamelen, om hun een paradijs op aarde te beloven, als men aan hunne oproeping gehoor geeft, zulke mannen moeten toch wel hun doel duidelijk voor oogeu hebben en het eens ziju omtrent de middelen, welke tot de bereiking van dit doel leiden. dan weer zet hij zijne stem krachtig uit, een helderen slag, naar believen trillend, nu eens in een hoogen, dan in een lagen toon: kortom, in dat keeltje is alles wat de meuschelijke kunst slechts door de grootste oefening op de fluit kan voortbrengen." Van oudsher hebben ook alle volkeren getracht het lied van den nachtegaal na te bootsen, Aristophanes als meester vooraan, wanneer hij den nachtegaal met de lijster een duet ziuger.de, de vogels tot eene algemeene vergadering laat oproepen. De lijster ziugt: Eupopoipopopo en hij zingt: Tio, tio, Tioto, ito, ito, deuro, deuro eene onovertreffelijke passage in het het werk van den dichter, getiteld „de Vogels". De Engelschman James Borrington heeft ge tracht het gezang van den nachtegaal onder de volgende klankteekens te brengen: Tiuu, tiuu tiuu, tiuu tiuu tiuu Spe riu zzquaquoror pipi tio tio tio tio tix qutio qutio qutio zquo zquo zquo zquo zi zi zi zi zi zi quorror tu zqua pipi pigui dlo dlo dlo dlo dlo dlo quio rrrrrrrr itz lü lü lii lij lij li li li quio didl li li gia gia gia giati tiif tüf tüf tijf tijf tijf tif tif tif gi gi gi jo jo jo qui la lij li le lii didl jo gia quior zio zio zio pi. In Haute-Bretagne zingt hij: Zulke mauneu moeten uiet verlegen staau, als het er op aaukomt huu programma open te leggeu, veeleer moet elke gelegen heid hun welkom ziju, welke zich voordoet om hunne zaak te verdedigen. En dat zou men, volgens de woorden van den heer Bebel, den 28sten November uitge sproken, ook werkelijk hebben verwacht; de feiten hebben echter het tegendeel zoo duidelijk bewijzen, dat men met gerust heid mag beweren, dat de sociaal-demo cratische fractie door hare houding iu den Rijksdag heeft getoond, dat het haar aan goeden wil eu aan de noodige bekwaam heid ontbreekt om voor de welvaart van het volk werkzaam te zijn. Tot staving van deze bewering mogen de volgende feiten dienen. Het duurde geruimeu tijd, alvorens het sociaal-democratische voorstel ter tafel kwam. Eerst den 9deu Januari 1885, dus na verloop van tien weken kwam het ontwerp. Bij alle voorstellen, welke door de Regeering werden gedaan of door de Ceutrumsfractie ter tafel werden gebracht, waren de heeren onmiddellijk bij de hand om te vitten en af te keuren, maar als het er op aan kwam zelf te handelen, dan kwamen zij in verlegenheid. Het zij ons veroorloofd hier op een pen dant de aandacht te vestigen, hetwelk het talmen der sociaal-democratische Afgevaar digden illustreert. Het Centrum had zijne interpellatie over de fabriekswet den Rijks kanselier in herinnering gebracht. Prins Von Bismarck, antwoordde toenmaals op nijdigen toon, dat men dau nog in deze zitting eeu wetsvoorstel zou indienen. Het Centrum liet zich zulks niet tweemaal zeg gen; men ging onmiddellijk aan het werk en acht dagen later lag het goed bewerkte en uitstekend gemotiveerde voorstel op de tafel van het Huis. De verklaring van den Afgevaardigde Grillenberger in de Vergadering afgelegd bij de beraadslaging van het sociaal-demo cratisch voorstel, dat de sociaal-democra ten met hunne voorstellen geen haast had den, is slechts geschikt, het gebrek aan goeden wil te coustateeren, dat wij de so cialistische Afgevaardigden ten laste leggeu. Iu alles blijkt het ten duidelijkste, dat de so ciaal-democraten iu 't schimpen op bestaande toestanden eenig zijn maar zoodra het noodig is positieve verbeteringsvoorstellen te maken, dan hebben zij geen haast. Eerst na verloop Tire tire tire Tiens bon, tue, tue, tue tue, In Duitschland daarentegen hoorde men zijne stem weder andera, men telde er 24 coupletten, die men in zulke klanken meende te kunnen uitdrukken, als waarvan eenige regels als de volgende eeu voorbeeld geven: Tiuu, tiuu, tiuu, tiuu, Spe tin zqua Tio, tio, tio, tio, tio tiua Quito, quito, quito. Lü lü lii lülij lij Quio didl li lu lijli, Soil, goll, goll, goll, giahadradi enz. Uit eeue kleine badplaats wordt het volgende vermakelijke voorval aan de Tdgliche Rund schau gemeld: Mr. Ovvell, renteuier uit Londen, met vrouw, twee dochters en een zoon! De rijke Engelschen! Het brandpunt der aandacht van de kleine badplaats. De beide dochters met de waterblauwe oogen en de stroogele haren genieten eene algemeeue hulde. Men bewondert haar chic, hare bizondere toiletten en ook hare groote voeten, die zij met meer zekerheid dan gratie bewegen. De lompheden van den zoon worden door de schooljeugd nageaapt. De fami- van tien weken was hun voorstel gereed en van den kant van den Rijksdag toonde men de grootste inschikkelijkheid en tege moetkoming, vermits men het voorstel onmiddellijk in de vergadering onder han den nam, ofschoon men het tot eene vol gende zitting had kunnen uitstellen. Na indiening van het voorstel had de sociaal-democratische Afgevaardigde Kayser den moed, het voorstel »eeue uit stekende, systematische wetgeving te noe men, terwijl hij de tegenwoordige wetge ving lapwerkheette. De Afgevaardigde Yon Herliug, lid van de Centrumpartij, antwoordde hierop, dat het gezegde van Kayser eenigszius nader moest toegelicht worden, opdat het volk niet den indruk zou ontvangen, alsof men het sociaal democratische ontwerp slechts had aan te nemen, om eene uitstekende wetgeving te verkrijgen. (Slot volgt.) Lord Salisbury heeft de opdracht tot het vormen van een Kabinet aanvaard. Het nieuwe Parlement komt den 5en Augustus bijeen tot het verkiezen van een Speaker. Na eene zitting van ongeveer 9 dagen zal het tot October uiteengaan. Ouder de kleine pachters te Tirce, in Noordelijk Schotland, zijn ernstige onlusten uitgebroken, tot wier beteugeling eene ka nonneerboot met mariniers van Plymouth vertrokken is. Een der laatste daden van het aftredend Kabinet is de instelling, op voordracht van den Minister Mundella: van eeu»offi cieel Arbeidsbureaus, waar alle statistieke opgaven en alle mogelijke inlichtingen zullen worden bijeengebracht over de schommeling van de loonen, de oorzaken van werkstakingen, deu toestand van han del eu nijverheid enz. Men ziet daarin een belangrijk hulpmiddel, tot verbetering van het lot van de 13 millioen werklieden in het Vereenigd Koninkrijk. Te Londen heeft men bericht ontvangen, dat met kracht gewerkt wordt aan het in staat van verdediging brengen van Sebas- topol eu de andere Russische havens in de Zwarte Zee. Door de zorgen van Ameri- kaansche ingenieurs ziju metalen draden gelegd op zekeren afstand van de kusten; zij dienen om, met behulp van electrische lie zit ann het boveneinde der tafel. Mr. Owell spreekt zeer luid; als hij spreekt, zwijgt ieder een en hij spreekt steeds. Hij critiseert de spij zen, de bediening, de geheele plaats en is nooit te vreden. Hij heeft zeer voorname gewoonten. De kellner siddert voor hem. Aan het souper legt hij zijne beenen op een tweeden stoel. Wan neer hij ze op deu schoot zijner buurdame of op de tafel wilde leggen, zou zulks hem niet kwalijk genomen worden„quite English" zou men zeggen. Waarschijnlijk iemand van de hooge aristocratie incognito. Onmetelijk rijkEens maakte Mr. Owell een verschrikkelijk lawaai aan de table d' hóte. Men heeft zijne plaats veran derd voor een nieuwen gast: „Lord Anytody" staat in 't vreemdelingenboek. Mr. Owell weet dat niet; hij raast en tiert over zijue terugzet ting. De kellner siddert als een espeblad. Mr. Owell hoeft beloofd hem de soepterrine naar 't hoofd te werpen. Een eenvoudig gekleed heer, de nieuwe gast, treedt binnen. De kellner voert hem naar zijne plaats naast den heer Owell. Deze wordt bleek. De nieuw aangekomene kijkt verwondeul. „Kellner 1" roept hij, „U be veelt?" „Geef mij eene andere plaats! Ik ben niet gewend naast mijn schoenmaker te zitten!" Tableau. De kellner siddert niet meer voor den heer Owell.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1886 | | pagina 1