NIEUWE
Mo. 1042.
Donderdag 23 September 1S86.
11de Jaargang.
Duitschland en Rusland.
BUITENLAND.
Loon naar werk.
HA MIE
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem1
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afz imderljjke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
BH BE AU: St. Jansstraat Haarlem.
AG-ITE MA NON AGITATE.
II RAIT.
PBIJS DEB ADVEHTEHTIÊN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrjjdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÏlPPEES LAUEET.
De moraal, het christelijk-zedelijk gewe
ten, het rechtsgevoel der volkeren hebben
in den laatsten tijd in de onafhankelijke
Duitsche pers, die niet knielt voor de Ko
zakken en die het aan de officieuze huur
lingen overliet, de revolutie te verdedigen
en het legitimiteitsbeginsel met voeten te
treden, eene tamelijk groote rol gespeeld.
Men plaatste het zedelijke bewustzijn der
volkeren tegenover de ergerlijke, brutale po
litiek van Rusland en tegenover de Kozak-
kenpers, die de staatkunde vau den Noord-
schen kolussus verdedigt. Men stond ver
baasd, dat de Czaar zelf, op de meest on
beschaamde wijze kon eischen dat Prins
Alexander, Vorst van Bulgarije, gehoor
zou geven om voor de revolutie te buigen
en zijn vaderland te verlaten; maar moet
men er zich veeleer niet over verwonde
ren, dat zulke feiten de verbazing der we
reld nog opwekken? Wanneer toch heeft
de politiek moraal en een zedelijk gewe
ten gehad? Van de oudste tijden af tot
den huiaigen dag, huldigde zij de grond
stelling: wie de macht heeft, heeft ook het
recht. De groote heeft te allen tijde den
kleine onderdrukt of vernietigd, gelijk de
leeuw het lam en de adelaar de duif ver
scheurt. De Perzen vielen in Egypte en
Griekenland, omdat zij zich sterker gevoel
den dan hunne tegenstanders; Alexander
de Groote onderwierp Azië, Rome bracht
het toenmaals bekende aardrijk onder het
juk; later zetten de Hunnen, Gothen en
Vandalen hun voet op deu nek van het
overmoedige en vermolmde Italië; de Span
jaarden en Portugeezen onderwierpen de
Indianen van Amerika; Engeland, dat de
zeeën beheerscht, sloeg alle volksstammen,
in wier bereik het zijne kanonnen bracht,
in boeien; Frankrijk verwoestte en brand
schatte de Duitsche landen; de eerste Na
poleon zwaaide zijn geesel over gansch
Europa, doch geen van allen bekom
merde zich om het rechtsgevoel der vol
keren en zou men het dan nu plotseling
gerespecteerd willen zien, nu het groote
Rusland den kleinen Bulgaarschen Vorst
uit het land verjaagt Het moet ons
veeleer nog verwonderen, dat de officieuze
huurlingen nog niet tot een beroep op vroe
gere feiten hunne toevlucht hebben geno
men en dat de onafhankelijke pers het
luxe-artikel der moraal nog ab wapen in het
veld voert. Toen de woeste horden van
Lodewijk XIV in het jaar 1689 in den
FEUILLETON.
14) Vervolg slot.)
//Och, dat is malligheid!" zei Jakob. «Ik
heb een paar glazen te veel gedronken en dan
denk je niet bij al wat je zegt. Je hebt er toch
niets van geloofd? Was David geen slechte
kerel, dan zat hij niet gevangen. Hij krijgt wat
hij verdient. Je had maar eens moeten zien,
hoe hij zijn mes zat te slijpen, toen ik er aan
kwam."
«Zoo? Ik dacht, dat hij zich in den wijn
gaard had verstopt?" vroeg zij zoo onschuldig
mogelijk.
«Ja, ja?" riep Jakob, hoe langer zoo onrus
tiger. „Maar spreek er niet meer over. Thuis
heb ik een grooten ketting van mijne moeder,
tien snoeren granaat met een groot gouden slot,
dat geef ik je morgen voor je kermis."
„Neen, houd dat maar," zei Geertrui. „Dat
is mij te kostbaar."
„Nu, als ik er nog een paars zijden schort
naast leg?" vroeg hij.
Het meisje gaf geen antwoord en Jakob dacht,
dom te Spiers met de hoofden der Duit
sche Keizers eu Koningen aan 't kaatsen
waren, ontstelde de wereld over een der
gelijk afschuwelijk feit; doch hebben de
vorstenkronen in onze dagen eene hoogere
waarde dan toen? Er bestaat slechts een
klein onderscheid in den toestand van voor
heen en thans; 't ziin geen overmoedige
soldaten, die de Bulgaarsche vorstenkroon
hebben vertrapt en verbrijzeld, geen woes
te, teugellooze volksmenigte, maar een
Keizer, wiens macht slechts op het auto
riteitsbeginsel rust. De mogendheden heb
ben den verdreven Vorst van Bulgarije
geraden, do revolutionnaire belhamels niet
ter dood te doen brengen, omdat bjj eene
nieuwe politieke omwenteling represailles
in dat opzicht zouden genomen worden.
Revolutie eu contra-revolutie worden op
eene lijn geplaatst, niettegenstaande de
eerstgenoemde de misdaad vau hoogver
raad pleegde en de laatstvermelde slechts
het wettige recht van den Vorst tegen de
hoogverraders wederom herstelde.
Men ging nog verder in het verguizen
van recht en billijkheid; de samenzweerders
Clement en Zankow werden op vrije voeten
gesteld, de opper-bel hamel Katkow kreeg
eene hooge Russische ridderorde; Russische
officieren verkrijgen wederom de hoogste
posten in het Bulgaarsche leger en sarrend
roept de Russische persRusland is sterker
dan ooit, wie zijne vrijheid in 't geringste
wil beperken, zal zijne macht moeten voelen!
Toen Prins Alexander Sofia verliet, ver
kondigde men, dat Rusland de vrjjheid en
de rechten van Bulgarije ongedeerd zou
laten, niemand zou zich met de binnen-
landsche aangelegenheden van het land
bemoeien, thans echter zegt men, dat zulke
beweringen even ongehoord als vermakelijk
zijn, want de Russische Regeering heeft geen
enkele verplichting op zich genomen.
Waarom zou Rusland ook niet de rol van
een Europeeschen dictator kunnen spelen?
't Schijnt immers alsof Rusland in Europa
alleen iets te bevelen heeft. Voor ongeveer
80 jaren geleden boog Europa voor den
wil van een Bonaparte, thans buigt het
voor den wil vau den Czaar, die het ver
drag van Berlijn aan flarden scheurde.
Wie echter tegen zulke daden vau geweld
en ongerechtigheid in Duitschland zijne
stem verheft, die aan de moraal en het ze
delijk bewustzijn der volkeren herinnert,
die is in de oogen van de »ofïïcieuzen«
een rijksverrader, die behoort tot de »ultra-
montaansche, Wellische of Poolsche liga,
dat zij aau de verleiding van dat schort geen
weerstand kon bieden. Hij stak haar de hand
toe: „Daar, sla toe!" Het meisje veegde lang
zaam de hand aan haar schort af. „Het is goed
zoo!" zei ze.
Nu scheen de nicht haar geduld te verliezen,
en zij gaf Jakob, juist niet met de vriendelijkste
woorden, te kennen, dat hij weg kon gaan,
want dat zij naar bed verlangde. De oude vrouw
verdedigde haar huisrecht zoo krachtig, dat de
toch reeds wat bedaaid geworden Jakob wel
moest gehoorzamen.
Toen de deur gesloten was, keerde Geertrui
zich met fonkelende oogen om. „Hebt gij het
gehoord, nicht?" vroeg zij met bevende stem.
De oude had namelijk die bizondere soort van
doofheid, die stokdoof is, als zij iemand niet
wil verstaan. „Ik ben doof, ik versta er niets
vanl" placht zij te zeggen, als de persoon, die
haar sprak haar niet beviel. Al schreeuwde men
dan nog zoo hard, nicht was doof. Daarentegen
verstond zij wonderlijk goed, als men er niets
van vermoedde.
„Wat zou ik het niet gehoord hebbenDie
gemeene schurk heeft hard genoeg geschreeuwd,"
antwoordde zij.
welke Duitschland in een oorlog wil wikke
len. Het verraad aan 't vaderland* moet
als dekmantel dienen, om in Duitschland
de vrees voor den Russisehen beer te ver
bergen. Yoor de eerste maal sinds 25 ja
ren is er tusschen het politieke gevoel van
het Duitsche volk en Von Bismarcks bui-
tenlandsche staatkunde eene klove geko
men, want het volk is overtuigd, dat
Duitschland en Oostenrijk zich hebben ge
bogen voor eene schurkeu-politiek en ge
wichtige belangen hebben prijs moeten
geven, nu zij Bulgarije aan Rusland over
lieten en daarmede den Czaar den weg
naar Constantinopel baanden. Wat van.
daag in Bulgarije geschiedt, kan morgen
in Servië gebeuren, want het is eene be
kende zaak, dat ook Koning Milan, we
gens zijne sympathie voor Oostenrijk, den
Czaar een doorn in 't oog is en even als
de Batten berger* een Vorst is, geze
teld op een vat buskruit, 't Is de over
macht van het onverzadelijke Rusland,
waartegen het geweten der Duitsche na
tie is gekant. Het is intusscheu niet dan
vuige laster, wanneer die gerechtigde op
positie zoodanig wordt verklaard, alsof
Windthorst en Richter den Rijkskanselier
tot een oorlog met Rusland zouden willen
aanhitsen. Is dan de macht van Duitsch
land niet grooter, dan dat zij slechts de
keus heeft tusschen den oorlog en het goed
keuren van de begeerlijkheid van den Noord-
scben kolossus?
Dat Duitschlands politieke beteekenis in
deze aangelegenheden ontzaggelijk geleden
heeft, behoeven we niet te vermelden. Het
machtige Duitschland is bang voor het
Russische Rijk, men vreest in Germanië
de klauwen van den roofgierigen beer.
Eens kon Prins Von Bismarck ver
klaren, dat er zonder zijn wil geen schot
in Europa zoude vallentot dusver
was Duitschland de eerste toongevende
macht, dat is echter anders geworden.
Rusland speelt thans de eerste viool en de
tijd is wellicht niet meer verre, dat de
Europeesche Staten zich op onderdanige
wijze tot den Russisehen alleenheerscher
moeten wenden om toestemming te ver
krijgen tot het bouwen van vestingen, en
panserschepen en tot het houden van ma
noeuvres te land of ter zee.
De Russische knoet schijnt zijn zege
praal nabij!
„Dan moet gij moe getuigen," zei Geertrui-
„Van avond nog! Ik ga dadelijk naar de recht
bank."
En zij deed liet. Vergeefs liep Jakob den
volgenden dag het dorp op en neer om Geer
trui te zoeken met zijn ketting en zijden schort.
Hij begreep er niets van, waar zij was. Maar
toen hij tegen den avond twee gendarmes in de
„Adelaar" zag komen, met last om hem te
vatten, toen werd het hem duidelijk, wat Geer
trui had gedaan.
Hij poogde te ontkennen, maar hij was tegen
al de vragen en wedervragen van den rechter
niet bestand. En toen nu Jakob als meineedige
werd veroordeeld,toen veranderde het geheele dorp
van meeuing; de eene had Jakob nooit vertrouwd,
de andere wist wel dat Jakob een leugenaar was,
een derde kende David als een degelijken en
bedaarden jongen en zoo meer.
Wat te voorzien was gebeurde. David werd
ontslagen en Jakob ging in zijne plaats het
tuchthuis in.
„Moeder!" riep de oude Abraham, op den
dag, toen David in de ouderlijke woning terug
keerde. „Moeder, wij hebben ons vastgehouden
aan Gods gebod en de waarheid gezegd, daarom
Het dagblad la Charente deelt een feit
mede, dat, als het waarheid blijkt te zijn
een treurig licht werpt op de Fransche
legerorganisatie. Het blad wijst namelijk
op ernstige dwalingen, welke op eene kaart
van den staf voorkomen. Op een enkel vel,
dat van Périgueux, in Mei 1884 gedrukt,
worden over eene lengte van tien kilome
ters, tusschen de vallei vau Baudiat en die
van La Belle, meer dan tien groote wegen,
gemeenschapswegen en departementale we
gen niet gevonden; ja en zelfs de spoor
weg van Nontrou komt er niet op voor.
Het blad is van meening, dat herzie
ning van de kaarten dringender noodig is
dan het dragen van den baard en andere
kinderachtige hervormingen, door den Mi
nister Boulanger ingevoerd.
De Standard behandelt het Egyp
tische vraagstuk, en zegt, dat Engeland
lichtzinnig handelen zou, indien het thans
zijn leger uit Egypte terugtrok. Enge
land zou om zekere redenen thans Egypte
niet mogen ontruimen, zelfs indien zijne
taak aldaar reeds ware volbracht. Enge
land doorziet het oogmerk van de Rus
sische diplomaten; doch (vraagt het blad)
wat denkt Frankrijk te winnen, door van
Engeland te verlangen, dat het nit juist
Egypte outruime? Indien Von Bismarck,
na Fraukrijk en Rusland van elkander ver
wijderd te hebben, eene verkoeling tusschen
Fraukrijk en Engeland teweeg wilde bren
gen, ten einde Frankrijk geheel te isolee-
ren, zoo kou hij niet beter doen, dan de
laatstgenoemde mogendheid te bewegen,
om thans de vraag tfl stellen, wanneer En
geland Egypte zal ontruimen. Het ant
woord op zulk eene vraag is duidelijk, en
Engeland is ten volle bereid het te geven,
niet alleen aan Frankrijk, maar aau de
gansche wereld.
De limes meldt uit Sofia, dat de Rus
sische Regeering steeds blijft weigeren het
regentschap te erkennen, met hetwelk zij
slechts privatim verkeert. De correspondent
interviewde Stambouloff, den president van
het regentschap, die zeide, dat het regent
schap, den trooucandidaat zal voorstellen,
dien Rusland aanbeveelt, mits de groote
mogendheden Ruslands keus goedkeuren.
In het Lagerhuis stelde Parnell de tweede
lezing van zjjn ontwerp betreffende Ier
land voor. Hij vorklaarde van de aanne-
neming betere gevolgen voor Ierland te
verwachten, dan van het zenden van een
stond God ons met Zijne waarheid bij. De waar
heid zegeviert altijd over de leugen en ah er
niemand is, die ze aau het licht brengt, dan
moet de leugenaar het zelf doen, of hij wil of
niet. Laat ons dus de waarheid liefhebbeu, en
op haar vertrouwen als op eene rots, want de
leugen is een slecht en gevaarlijk wapen, dat
onder de handen breekt. Zij daarom uw ja, ja
en uw neen, neen; wat daarbuiten is, is uit
den booze.
En op de waarheid grondden zijn hun huis
en als David later zijne redster als vrouw op
de hoeve bracht, en zijn gezin bloeide en tierde
onder den zegen Gods, dankten zij dat aan de
wederzijdsche trouw, die hield wat zij beloofde.
Toen Jakob uit het tuchthuis kwam, verzonk
hij al dieper en dieper in dronkenschap en
zwelgerij. Nog een tijd lang leefde hij in de her
bergen, en onthaalde de gasten op allerlei stout
bezworen leugens, tot men hem op zekeren mor
gen dood op een hoop stroo vond liggen, dien
hij zeker voor zijn bed had aangezien.
