NIEUWE No. 1050. Donderdag 21 October 1886. 11de Jaargang. De sociaal-democratie in Europa. BUITENLAND. Per 3 maanden voor Haarlemr Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het Buitenland Afzonderlijke Nummers Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. 0,85 1 1,50 0,06 Van 16 regels30 Cent.. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advert.nti. a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrjjdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgever»; KU'pPE RS t LAURET. De sociaal-democratie neemt wijd en zijd meer en meer onrustwekkende verhoudin gen aan. In landen en Staten, waar men, eenige jaren geleden, zich overtuigd hield, dat deze pest der maatschappij niet kou door dringen, neemt men thaus dezelfde ver schijnselen waar, welke sinds jaren in Frank rijk, Engeland, Duitschland en ook in ons dierbaar vaderland zich vertoonen. Door allerlei middelen tracht men revolutionuaire vereenigingen in 't leven te roepen of te releveeren. Zoo zal in het volgende jaar te Londen bij gelegenheid van het daar te houden internationale-arbeiders-congres, de Internationale» weder worden opgericht. Londen schijnt daarvoor eene bizonder ge schikte plaats te zijn, immers de eerste »Internationalü« werd den 28 September 1864 ook daar ter stede in 't leven geroepen. Ook de onlangs verleende toestemming tot vertegenwoordiging der Engelsche Trades- unions bij de vergadering tot herstel der Inter nationale was vooruit te zien. Reeds op de laatstgehoudene internationale werklieden conferentie te Parijs verklaarden de afgev aar- digden der Trades-unions, Jones en Burns, dat de sociaal-democratie in de groote Engel sche arbeiders-vereenigingen, uit ongeveer 600,000 werklieden bestaande, haren in tocht had gehouden en er welig tiert. Het in Huil gehouden 'jaarljjksch congres der Trades-unions heeft deze verklaring beves tigd. De door dit congres g.kozen presi dent, Maddison, die eveneens te Parijs ter vergadering was, opende deze met de me- dedeeling van een radicaal socialistisch programma, 't welk o. a. ook de land- onteigening volgens het voorstel van Henry George en Jozef Archs en het boycot-sys teem a«r Amerikaansche ridders van den arbeid» aanbeveelt. Het socialisme heeft in de laatste jaren voornameljjk in Engeland groote vorderin gen gemaakt. Het fiasco der Trades-unions bij de vele werkstakingen heeft aan de so- ciaal-democrateu vele recruten geleverd. Handel en industrie kwijnen. Sociaal-demo cratische geschriften, gevloeid uit de pen van zekeren Henry George, worden bij honderd duizendtallen door het gansche land v.r- spreid en oefenen een ontzaglijk kwaden invloed uit op de pachters en arbeiders van het gansche Rijk. Het sociale gebouw van het groote eiland kraakt iu al zijn voegen en de openbare werklieden-vergaderingen te Londen, in den laatsten tjjd bijna uit sluitend door sociaal-demoeraten geleid, worden steeds dreigender en gevaarlijker. De eigenlijke sociaal-democratische partij in Engeland schijnt verdeeld te zijn: de feuilleton. Eene gevaarlijke visite. Een Londenech dokter verhaalt eene visite, die hij onlangs aflegde, aldus: Een lang, sterk gebouwd man kwam haastig bij mij iuloopen en wenschte dat ik aanstonds meeging. Is er haast bij, vroeg ik. J», dokter, een patiënt van een jaar of vier, die een splinter in den voet heeft getreden. Dat kan erg genoeg zijn, maar als ik mor gen eens aankwam. O neen, geweldige pijn haast niet te hou den; eene gevaarlijke ziekte. Kom, dan zullen we u dadelijk helpen. Heeft u chloroform bij u, dokter? Chloroform? Voor een vierjarigen patiënt En by de operatie van een splintertrekkerij Social-democratic federation, onder leiding van Hyndmac, met haar orgaan Justice,* staat tegenover de Socialistic league, welke door Morris en Dr. Aveling wordt bestuurd en welker orgaan Commonweal is geheeten. Beide richtingen bestrijden elkander op de meest vinnige wijze. Maar au fond en hoofd zakelijk iu gevallen van beslissing heeft die omstandigheid weinig te beteekenen. 't Wordt meer dan tijd, dat ook het trot- sche Albion het met de Ierscke woude, deu Achilleshiel in Indië en de sociaal-demo cratie ernstiger opneemt, anders zou het wel eens kunnen gebeuren, dat Londen, zooals lord Roseberry eenmaal profeteer de, het signaal gaf tot eene algemeene revolutie. Het is buiten kijf, dat de leider» der sociaal-revolutionnaire bewegingen iu de verschillende landen van Europa en ook daar buiten, krachtiger dan ooit zijn opge- tieden. De leiders der Engelsche Trades- unions staan thans in verbinding met den algemeeneu raad der Belgische arbeiders partij en de Belgische en Fransche werk lieden zijn reeds jaren lang nauw verbon den. De vonken kunnen z«o gemakkelijk van het eene land naar het andere vliegen. Dat hebben we in den jongsteu tjjd het best in 't eigen vaderland kunnen waar nemen. In België staan de zaken ook bijster slecht. De gisting blijft onder de werklie den bestaan. Iu Frankrijk hebben reeds zeven sociaal-democraten zitting in het huis van afgevaardigden, die het grootste ge deelte der werklieden vertegenwoordigen en de radicale linkerzijde beheerschen. En hoe het met de gezindheid in de burgerlijke kringen van Parijs gesteld is, zulks heeft de vrijspraak der sociaal-democratische lei ders Jules Guesde, Lafarque en Susini van de beschuldiging van moord en uitplunde ring zeer drastisch bewezen. Als burger- ljjke gezworenen de snoodste misdaden der sociaal-democratische leiders ongestraft la ten, dan geeft zulk eene uitspraak inderdaad zeer leerrijke perspectieven. Ook zelfs hoog in het Noorden bewegen zich de elementen der sociale revolutie op zulk eene wijze, dat reeds na deu eersten ZweedsehenRijksdag eene socialisten wet volgens Duitsch model zal ingediend worden. De sociaal-democratie is van Duitschland naar Denemarken en van daar naar Zweden en Noorwegen overgeplaut. Terwjjl nog kort geleden op het Zweedscke werklieden-congres te Oerebro, het bestuur een voorstel kon verijdelen, dat ten doel had den Zweedschen werklieden-bond met de gociaal-democratie te vereenigen, heeft het jongste Gothenberger congres, dat door 40 Zweedsche, 17 Deensche en 5 Ik zou liet u aanraden, mijnheer. De man wilde mij niet laten gaan voordat ik aan zijn wenscli had voldaan en een floschje met bedvvelmende essence bij mij had gestoken. Het duurde niet heel lang of wij waren ter plaatsebij was blijkbaar naar deu eersten den besten dokter in de buurt geloopeu. „Ik zal u maar voorgaan," sprak hij, en het bleek noodig ook. Eerste verdieping, tweede, derde, vierde; we waren er nog niet. Toen ging het weer de trappen af, aldoor naar beneden. Ik begreep er niets van. „Ik kon u moeilijk achter inlaten, mijnheer, zeide mijn gids we zijn er zoo." Toen we er waren stond ik in een soort van tent of ledig pakhuis. Het was er tamelijk donker. Is dit de ziekenkamer.? Ja, dokter, neem u in acht Maar ik zie geen mensch, ik zie geen patient. Terwijl ik dit zeide zag ik achter in het pakhuis e»n paar groote oogen als kolen vuur» Noorweegsche vakvereenigiugen werd be zocht, het volgende programma aange boden: Scandinavische vakvereenigingen hebben te streven naar invloed op de wetgeving, opdat de werklieden met de overige be volkingsklassen politiek gelijk worden ge steld en er wetten worden gemaakt, die de atbeiders beschermen tegen de uitmer geling van den kant van het kapitaal. De vak-vereeuigingen regelen met den werkgever het loon der arbeiders, omdat het tegenwoordige aaudeel der arbeiders in de winst iu omgekeerde verhouding staat met het geproduceerde werk en de werkman alzoo geheel en al zonder be scherming leeft en aan da concurrentie is prijs gegeven. Het werken, bij aanneming of >op accoordc mag slechts volgens tarief worden gedaan. Opdat de werklieden gele genheid hebbon zich bekend te maken met de industrie van het buitenland en aange zien de tegenwoordige productie tijdelijk gebrek aan werk veroorzaakt en voorna melijk de jongere werklieden tot reizen dwingt, is het noodzakelijk, dat er bizonaere kassen worden opgericht,die aan deze werk lieden hulp verleenen.c Buitendien werd er besloten, dat het sinds eenigen tijd te Stockholm verschijnende blad De Sociaal-democraat voor de Zweedsche arbeiders als Centraal-orgaan zou dienen. Centrale zetels der sociaal-democratie viudt men te Kopenhagen, Christiania en Stock holm. Te Kopenhagen heeft de -sociaal-de mocratie reeds de overhand; haar orgaan telt 18,000 abonnés. In het folketliing is de sociaal-democratie reeds vertegenwoor digd en bij de aanstaande verkiezingen hoopt zij ook onder de bevolking op het platte land propaganda te maken. Da oud ste leider der linkerzijde, de bekende Alberti, heeft in twee vergaderingen in Jutland ge houden, zich openlijk als een voorstander van de sociaal-democratie verklaard. In Zweden heeft de in de Tweede Kamer heer- scheude boerenpartij aan de sociaal-demo cratie bovendien nog krachtige hulp ver leend. Aldus is het duidelijk bewezen, dat de sociaal-democratie heinde en verre hare vertakkingen heeft en zich hoe langer hoe meer ontwikkelt. In alle landen, hier meer, daar minder, heeft zij haren intrek geno men en hare ijzeren tenten opgeslagen. Komt op het congres te Londen, 't welk iu 't volgend jaar zal gehouden worden, de oude Internationale» weder tot stand, dan kan deze eene vreeselijke macht worden, tegen welke alle mogelijke socialisten-wet ten niets zullen vermogen. Men ziet hoeveel energie de sociaal-de mocratie aan den dag legt, om tot eene en koorde ik een licht gebrul. Een leeuw, voor zoover ik zien kon, niet eens aan een ketting bevestigd, trekkende met den eenen voorpoot, kwam op ons aan. Hij is zeer lastig van daag, zeide de die- reutemmer (want nu vermoedde ik met wien ik te doen had). U zal hem moeten bedwelmen als ik hem vastleg wordt hij razend. De pijn in den voorpoot scheen den leeuw niet te beletten om snuivende en brullende zich tot den sprong gereed te leggen en elke minuut verwachtte ik, dat mijn patiënt mij zou aanvlie gen om mij te worgen. Ik bedacht me geen oogenblik en smeet het fleschje met zijn inhoud het ondier tegen den muil. De chloroform werkte het beest zonk terug en lag in zwijm. Ge moogt u wel haasten, dokter; want lang is hij nooit bedwelmdhij is zoo weer bij, zeide de dierentemmer. Ik haastte mij om den splinter uit den klauw te werken en een verbaud te leggen, waarna ik internationale organisatie te komen. He*1 is derhalve meer dau tijd dat leiders en bestuurders der onderscheiden Staten in en buiten Europa maatregelen nemen om de geweldige beweging te bezweren, niet slechts door verstandige politie-wetten, doch daar waar het werkelijk noodig blijkt, ook door doeltreffende sociale hervormingen. De heer Ronvaux heeft, aangezien zijne caudidatuur voor het lidmaatschap der Bel gische Kamer van Afgevaardigden geene overeenstemming onder de verschillende fractiën der liberalen heeft kunnen te weegbrengen, zijne candidatuur ingetrokken. In zake den namaak van buitenlaud- scbe fabrieksmerken wordt bij een door de Fransche Regeering ingediend wetsontwerp, eene straf van 1000 a 5000 fr. boete met eeu gevangenisstraf van 3 maanden tot 3 jaren, te zamen of afzonderlijk bedreigd: le tegen hen, die op in het buitenland ge fabriceerde of van daar herstomstige arti kelen of op de omslagen, strooken of eti- quetten aanwijzingen doen, die zouden doen gelooven, aan de herkomst uit Frankrjjk; 2o. tegen hen, die, met hetzelfde doel, listige kunstgrepen aanwenden; 3o. tegen hen, die desbewust producten van dien aard te koop stellen, invoeren of verkoopen; 4o. tegen hen, die, ingeval de producten zijn vervaardigd in eene vreemde stad, welke denzelfden naam als een Fransche plaats draagt, verzuimen de herkomst van het artikel aau te wijzen. Bij herhaling wordt de straf verdubbeld. De delinquenten kunnen gedurende tien jaren van het kiesrecht voor de handels lichamen worden verstoken en het vonnis wordt ten koste van den delinquent publiek gemaakt. Z. H. de Paus Leeft Maandag jl. de Nederlaudsche bedevaartgangers ontvangen en hun ziju dank betuigd voor de uitingen van hun Katholiek geloof. Hij wees op de noodzakelijkheid van in den tegenwoordi- gen veelbewogen tijd steeds nauwer dan ooit zich rondom den H. Stoel te vereeni gen. God geve, dat de volken en regeeriu- gen meer en meer worden doordrongen van de onderwijzingen der Kerk, sprak Z. H. Hier in ditzelfde Rome wordt de verbit- terdste strijd tegen de Kerk gevoerd. De correspondent van de Daily Arews te Oonstantiuopel gelooft, dat er ernstige gebeurtenissen op handen zijn. De Porte heeft bevolen, de reserve naar Macedonië te doen oprukken. De Russische Regeering intrigeert ten paleize, om den Sultan over te halen deu Russisch gezindeu Ali Riza Pacha tot Groot-vizier te benoemen, ten met mijn geleidei eene verdieping hooger klom. De schrik zat mij nog in de leden en ik was driftig tevens. Wat zijn dat voor kunsten? vroeg ik hem, mij zonder waarschuwen in een leeuwenhok te brengen Dokter, als ik één woord gezegd had, waart ge niet meegegaan. Mijn heele kostwinning was er aau gelegenik bad er veel voor over. Dit zeggende stopte hij mij eene banknoot van 5 pond sterling in de hand. Alle moeite om hem te bewegen dat geld terug tenemen baatte niet. Ik had het trouwens zuur genoeg verdiend. Nu, dan dank ik u wel, zeide ik eindelijk, om van hem af te komen, en als u ooit eens weer zoo'u patient hebt, van een jaar of 4 en toch zoo lastig en gevaarlijk O, dau kom ik stellig bij u, mijnheer. Neen, dat bedoel ik niet, ga dan asjeblief bij een van mijue collega's. lüRLMSlHi COUR4NT. ABOJOTEMEHTSPBIJS AGITE MA WOW AGITATE. PRIJS DER ADVERTEWTIÉW

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1886 | | pagina 1