N I E W E
N«. 1067.
Zondag 19 December 1886.
31de Jaargang.
Het Feest van Z. II. den Paus.
Allilons terugkeer.
I;»'
m
1 0,85
1,—
1,50
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland ir. p. p.
Voor het Buitenland
Afzjnderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
JöSM
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrjjdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Het Comité der Diocesaau-afdeeling Haar
lem voor de in December van het volgende
jaar te Rome,ter gelegenheid van het Gouden
Priesterfeest van Z. H. Paus Leo XIII, te
houden Tentoonstelling, heeft onder de
Katholieken van het Bisdom Haarlem on
derstaande cireulaire verspreid:
VOOlt HET GOUDEN PRIESTERFEEST
Z. H. PAUS LEO XIII.
Liefde en plicht.
Moge Hij, die zooveel voor ons lijdt, ons
terwille zulke zware lasten te dragen
heeft, zich wederkeerig door ons gesteund
gevoelen, opdat niet alleen het Gouden
Priesterfeest van Paus Leo XIII, voor Z. II.
een zedelijken en godsdieustigen triumf be
reide, maar over ons zelveu Gods beste ze-
geuingeu afroepe.
ABONWEMENTSFBIJS
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
r >-
AGITE MA NOH AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTEHTIÉH
Uitgevers: KUPPER8 LAUBïI.
VAN
Voor het gebied van het bisdom Haarlem
werd aan ondergeteekenden de taak opgedrage.n, de
deelneming van Neerland's Katholieken aan de
Vaticaansche Tentoonstelling te bevordereu en
te regelen.
Zij vsroorlooven zich met dit doel een beroep
te doen op Uwe offervaardige medewerking.
Gelijk U bekend zal zijn, heeft het door HH.
DD. HH. den Aartsbisschop en de Bisschoppen
benoemde Hoofdcomité ter waardige viering van
's Pausen Jubelfeest verschillends plannen ont
worpen, en in 't bijzonder voor de twee volgende
de medewerking ingeroepen van al de Katho
lieken in den lande.
Aan Z. H. den Paus, in vereeniging met de
Katholieken van andere landen, een geschenk in
geld aan te bieden, op de eerste plaats. De drin
gende nood, welken een snood onrecht den H.
Stoel bij vooitduring berokkent, noopte dit
plan voorop te stellen. Voor deze feestgift
zal in in het volgend jaar een algemeene col
lecte worden gehouden op nader te bepalen
wijze.
Tevens echter wenscht het Hoofdcomité de Ka
tholieken van Nederland naar hun best vermogen
te doen deelnemen aan een gesehenk van andereu
aard, hetwelk eveneens door de Katholieken
van alle natiën voor onzen beminden Vader en
Herder wordt bereid.
Dit geschenk zal aan Z. H. worden aangeboden
in de Vaticaansche Tentoonstelling. De Vaticaan
sche Tentoonstelling zul zijn eene schitterende
hulde door de Katholieke wereld aan haar feest
vierend Opperhoofd gebracht. Voor 's Pausen
troon toch zullen de geloovigen uit alle wereld-
deelen de voortbrengselen vereeuigen van hun kunst
en van hun nijverheid.
Zij zal tevens zijn eene schoone daad van kin
derlijke liejde. Want alles, wat zij zal bevatten,
bieden de inzenders den H. Vader ten geschen
ke aan, opdat Hij daarover beschikke ten bate
van zijne behoeftige kinderen.
Overgroot is in de Kath. wereld het aantal
arme missionarissen, behoeftige kerken, gemeen
ten en andere godsdienstige instellingen, welken
het aan middelen ontbreekt, om de heilige ge
heimen van onzen godsdienst waardig te vieren.
Zij allen komen van aller Vader en Herder hulpe
vragen. De Vaticaansche Tentoonstelling zal, zoo
God wil, Z. H. in staat steller, om in aller be
hoeften te voorzien.
Door dit doel wordt het hoofdkarakter der
Tentoonstelling bepaald. Zij zal in haar hoofd-
afdeeling al de soorten van voorwerpen bevatten,
welke tsepassing vinden bij den heiligen dienst.
Opdat echter ieder Kath. kunstenaar en indus
trieel gelegenheid hebbe, door zijn voortbreng-
FEUILLETON.
13A
Vervolg).
De wereld zal wellicht nog voor haar in
bewondering nederknielen," fluisterdon eenige
heoren tot den gastheer.
„Best mogelijk, antwoordde deze, maar deze
koningin uit hot morgenland zal bezwaarlijk
iemand, die aan hare voeten knielt, de hand
reikendit verraden genoegzaam de verachte
lijke blikken, waarmede zij diegenen aanzag,
welke haar zoo'u rijken bijval betuigden."
Carola stond tot tranen toe bewogen; zoo zeer
had haar dit gezang getroffen.
Helmbusch en zijne gemalin verheugden zich
over den welverdienden bijval, welken Sara in
oogste, doch bezorgd vroegen zij zich zeiven af:
of er wezenlijk in het hart \an hun lieveling
een storm woedde, zooals het hartstochtelijk
voorspel liet vermoeden en ware dit zoo, welken
afloop dat zou hebbeu? Het antwoord op deze
vtnag was nog in het bock der toekomst beslo
ten, waarvan de inhoud Gode alleen bekendis.
Helmbusch was innerlijk verheugd, toen do
tijd aan bal en genoegen een einde maakte
wai.t de voornaamste familiëu vereerden hem
Bet uitnoodigingeu, om zijne schoone dochters
seleu den Paus te huldigen, zal nog eene tweede
afdeeling worden ingericht voor voorwerpen van
anderen aard. De liefde, die vindingrijk is, zal
ook aan deze voorwerpen eene bestemming weten
te geven, welke aan bet doel der milde gevers
beantwoordt.
Ter verdere inlichting diene nog het volgende:
Aan inzenders, welke wenschen mede te dingen,
zullen beloooingen worden toegekend voor de
voorwerpen, welke eene. onderscheiding waardig
zullen zijn bevonden. Bevoegde iury s zullen vol
gens bijzondere reglementen de voorwerpen be—
oordeelen en de prijzen toekennen, welke bestaan
in: eerediploom, diploom van gouden medaille,
diploom van zilveren medaille, diploom van bron-
zen medaille, diploom van aanmoediging.
De eerste of Hoofdafdeeling zal worden ge
vormd door vier groepen. De eerste groep zal
bevatten weefsels linnengoed, liturgische ge
waden, enz.; de tweede voorwerpen in hout,
metaal enz. Vaten in metaal, verschillende
kerk- en altaarutensiliën, glas- en kristalwerk;
de derde Boeken - boeken bestemd voor den
h. dienst, boeken handelende over den godsdienst;
de vierde schoone kunsten en aanverwante
vakken bouwkundige ontwerpen en modellen,
schilderijen, beelden, orgels, klokken, enz.;
In bet Reglement der Tentoonstelling, dat bij
onzen Voorzitter steeds verkrijgbaar is, worden
al de voorwerpen genoemd, die onder de verschil
lende groepen vaÜen, en nadere bijzonderheden
medegedeeld omtrent de voorwaarden der mede-
dingiug.
Met het gezegde meenen wij te kunnen vol
staan, om U plan en doel der Tentoonstelling
te doen kennen en ons Uwe gewaardeerde mede
werking te verzekeren.
Aan de Kath. dames en de vrou-
welijke religieuzen van ons land zij het
overgelaten te zorgen voor onze waardige ver
tegenwoordiging in de groep weejsels. Op uit-
noodiging van het Hoofdcomité hebben zij alom
in den lande reeds haar arbeid begonnen.
Wij vragen Uwe hulp en Uwe bijdragen voor
namelijk voor de Nederlandsche inzending in
de andere groepen en afdeelingen.
Wordt door U een of andere tak van knust,
in 't bijzonder van kerkelijke kunst, of nijverheid
uitgeoefend, dan meenen wij op een of meer
dere van uwe producten te mogen rekenen. Is
zulks niet het geval, dan verzoeken wij U, eene
passende gave te doen vervaardigen of aan ons
met dat doel eene geldelijke bijdrage te overhan
digen. Wellicht ook kunt Gij door Uw invloed
in een Kath. Vereeniging deze overhalen,
om hetzelfde te doen. Gaarne belasten wij ons
met de uitvoering van Uwe wenschen; aan ver
dienstelijke kunstenaars, welken wij het vervaar
digen van geschikte voorwerpen kuunen opdragen,
ontbreekt het in ons vaderland niet.
Wenscbelijk i3 het zeker, dat op de Vaticaan
sche Tentoonstelltng het Kath. Nederland prijke
met voorwerpen, die door kostbaarheid en uit
voering den roem van onze liefdadigheid en
kunstvaardigheid handhaven, maar het doel der
Tentoonstelling doet ook de meest eenvoudige
stukken welkom zijn. Aan ieder welgezind Katho
liek richten wij derhalve met vertrouwen de
bede: help ons door Uwe bijdrage, hoe gering
lij ook zij, aan Onzen Beminden Vader en Her
der hulde, aan onze behoeftige broeders hulpe
bieden.
in hare kringen te zien en in het vooruitzicht
Sara's stem te hooren.
De ernstige Carola vond reeds na den eersten
avond der bijeenkomst geen lust meer in dat
bedwelmend genoegen; de laffe vleierijen en niets-
beduidende gesprekken der voorname salonhelden
walgden haar, doch gehoorzaam aan den wensch
der ouders, overwon zij weldra haren tegenzin
en was vroolijk en lustig, alsof haar de bals en
de bijeenkomsten het grootste genoegen verschaf
ten. Zij vond vele aanbidders, doch over haar
gansche weeep. lag zulk een waas van kuischheid
en zielenadel, dat niemand haar durfde aan
spreken.
De geestrijke baron Wertheim, die haar in
s'ilte aanbad, vergeleek baar treffend bij eene
lelie, die de velden siert, doch in eene nog zoo
schoone feestzaal niet op hare plaats is.
Sara gaf zich zoodanig aan de genoegens over,
als ware dit de hoofdzaak des levens. Haar
toilet was steeds kostbaar, doch van den hoog
stelt eenvoud, want zij vermeed het, hare schoon
heid door uiterlijk praalvertoon te doen uitko
men en zag met verachting op al degenen neder,
die door uiterlijken glans wilden schitteren.
In weerwil der talrijxe aanbidders kon zich
toch niemand beroemen, zelfs het geringste toe
ken barer gunst ooit te hebben verworven. Zij
was in waarheid trotsch en ongenaakbaar als
eene koningin.
Den jeugdigen Graaf Sandini, die haar bij
Aangenaam zal het ons zijn, het hier volgend
formulier weldra ingivuld van U terug te mogen
ontvangen. Gaarne hadden wij vóór 1 Januari
van liet volgende jaar de geldelijke bijdrage,
welke U bereid is voor da Vaticaansche Ten
toonstelling te schenken. Later zullen wij een
lokaal aanwijzen, waarheen de voorwerpen uit
ons bisdom voorloopig kunnen worden gezonden.
Waarschijnlijk zal bet Hoofdcomité van de
ingekomen geschenken, alvorens zij naar Rome
worden verzonden, hier te lande eene tentoon
stelling houden, en vervolgens in overleg met
het locale comité te Rome zelf voor de ver
zending en goede plaatsing zorg dragen.
Het Nederlandsch Comité voor de
Vaticaansche Tentoonstelling.
Diocesaan-afdeeling Haarlem.
F. L. STRACKÜ, Jnz. Voorzitter, Haarlem.
J. J. GRAAF, Ouderkerk.
J. A. DE RIJK, Hageveld.
A. B. J. STERCK, Amsterdam.
J. DE BRUYN, 's Gravenhage.
J. A. SNICKERS. Rotterdam.
Het comité mocht voor die verspreiding op
de bereidvaardige hulp der Parochiale Kerk
en Sb. Viuceutius-armbesturen, enz. reke
nen. Het kou echter zijn, dat niet iedereen
in het bezit er van geraakte; om aan dit
verzuim, zoo mogelijk, te gemoet te ko
men, verzoeken wij beleefd hun, die zulks
mochten verlangen, zich daartoe wel bi)
genoemde besturen of bij een der leden van
het comité te willen aanmelden.
Ounoodig voorzeker is het een goed ge
voelend Katholiek hart nog meer aan te spo
ren.Het bloedt voorzeker bij de gedachte aan
de vele en aauhoudetide rampen, die Chris
tus' Kerk op aarde treffen, vooral in kaar
zichtbaar Opperhoofd, onzen geëerbiedigdeu
Opperherder, die aan de gruwzaamste en
meest pijnigende vervolging ten prooi, reeds
zoovele jaren, zijne middelen dagelijks ziet
verminderen en de hulpbronnen, waarover
Christus' Stedehouder eertijds zoo ruim
schoots kon beschikken, ziet opdrogen,
waardoor voornamelijk het werk der Ka
tholieke Missiën, zooal niet verhinderd,
althans aanmerkelijk wordt benadeeld.
Kan er zich wel schooner gelegenheid
aanbieden om aan onzen H. Vaderde blij
ken onzer grootste sympathie en van onze
teederste verknochtheid te geven, dan door
Hem, bij dit zjju heerlijk Gouden Jubel
feest, op de meest praktische wijze onze
hulde te brengen, met ons, de inspraak
van ons hart volgende, bij Hem te doen ver
tegenwoordigen, door hetgeen Z. II. reeds
bij herhaling heeft doen blijken, zoozeer
voor zijne Kerk te behoeven?
Niet allen kuunen wij in December van het
volgende jaar naar Rome gaan, maar wel
kuuneu wij, hetzij in persoon, hetzij ons
bij groepeu vereenigend, voor liet schoone
doel, de voorziening in de behoeften van
onzen H. Godsdienst, de versiering van Gods
Huis, het werk der Missiën, eene bijdrage
elke gelegenheid verzekerde, dat hij haar harts
tochtelijk beminde en zonder haar niet leven
kon, zeide zij met een onbeschrijfelijken blik dei-
diepste verachting; „Wat hebt gij in uw leven
nuttigs voor de mensclielijke maatschappij ge
daan, heer Graaf? Ik geloof nog in 't geheel
niets. De man echter, die mijn hart wil ver
overen, moet iets grootsch tot stand gebracht
hebben voor het welzijn zijner medeburgers,
even als de helden der oudheid
„Schoone dweepster," was het eenvoudige ant -
woord van den Graaf. Hij verwijderde zich
onder eene diepe buiging, doch durfde Sara
geen woord meer toe te spreken.
Op deze en soortgelijke wijze weerde zij
allen at', die het waagden, hunne bewondering
in woorden uit te drukken, hoewel het den
schijn droeg, nis waren haar de eer'oèwijzingen
niit onaangenaam. Mocht dit nu ook het ge
val zijn, dan bezat zij toch verstand genoeg,
om in te zien, dat zulke opmerkzaamheden meer
de rijke erfgename, dan wel haar persoon be
troffen en daarnaar richtte zij haar antwoord in.
Aldus vloog de tijd ong merkt voorbij. Sara
had haar één en twintigste jaar voleindigd en trad
nu, volgens den wil haars vaders, in hot onge
stoord bezit van het groot vermogen, waarover
Helmbusch' tot hiertoe, volgens plicht en gewe
ten, het gezag had uitgeoefend. Toen hij aan
Sara verantwoording gaf van het beheer over hare
goederen en haar zeide, dat zij nu haar eigen
geveneeni.g Kerkelijk- of Kunstvoorwerp
laten vervaardigen of schenkenter instand
houding en tot steun vaD, maar vooral als
bewijs onzer innige gehechtheid aan onze
Moeder de H. Kerk.
Dat er in Engeland sinds langen tijd eene
krachtige beweging ten gunste der Ka
tholieke Kerk plaats vindt, is eene bekende
zaak. Eenige nadere bizonderheden, welke
wij aan een Engelscb Protestantseh blad
ontleeneu (eeu onverdachte getuige aldus)
zullen daarom voor onze lezers, achten we,
van niet gering belang zijn.
Zooals het Engelsche blad zegt, heeft
de Aartsbisschop van Westminster (Londen),
Kardinaal Manning, reeds bij de aanvaar
ding van ziju verheven ambt gezegd, »dat
het Anglicaausche schisma evenals het Ari-
aausche en Douatistische uit vroegeren tijd,
zal verdwijuen en na verloop van eeu paar
eeuwen hoogstens eene curiositeit zal zijn
en dat Engeland ongetwijfeld tot het Katho
licisme zal terugkeeren.In eene vergade
ring vau Geestelijken (te Liverpool den
24steu October 1878 gehoudeu), heeft ge
noemde Kardinaal verklaard,dat sinds de her
stelling der Katholieke hiërarchie in Enge
land (welke in 1851 plaats had) de uitbrei
ding der Katholieke Ksrk de stoutste ver
wachtingen in velerlei opzicht heeft over
troffen en den 25sten April 1885 heeft
dezelfde Prelaat, by de inwijding eener
kerk te Londen, verkondigd, dat het En-
gelschi volk zich niet meer Protestantseh
noemt en ternauwernood weet wat Protes
tantisme beduidt. In den negatieven vorm
als tegenstander van de Katholieke Kerk
moge het bestaan, als een religieus Geloof is
het reeds lang verdwenen. Het aantal Pries
ters in het Bisdom Westminster is in
den tijd vau 1850 1875 van 113 tot
283 geklommeu; volgens Kardinaal Man
ning vermeerdert aanhoudend het aantal
Missiën, scholen en kloosters en slechts
dan wanneer hij buitengewone middelen
uitvindt, kan de Kardinaal voldoen aan
de aanhoudende vraag naar zielzorgers.
Volgens officiëele opgaven zijn in deze
eeuw Katholiek geworden 1051 personen
uit voorname familiëu, 142 van het leger
(waaronder 1 Veldmaarschalk, 6 Generaals
en 4 Generaais-Majoor) 29 van de vloot
(o. a. 7 Admiralen), 48 geneesheeren, 72
rechtsgeleerden, 31 schrijvers, 12 ambtena-
lieev en metster in doen en laten was, wierp
zij zich in zijne armen en vroeg gansch ontsteld
„Wilt gij uw kind nu in den vreemde ver-
stooten, waar mij overal uwe liefde zal ontbro
ken; wat geef ik om rijkdom, als ik uwe liefde
moet ontberen."
Helmbusch drukte een kus op haar voorhoofd
en zeide ontroerd: „Gij zijt en blijft ons lief
kind, Sara; maar de wettelijke bepalingen
moeten worden nageleefd. Gij zijt meesteres van
oen groot vermogen, waarover gij naar hartelust
kunt beschikken. Doet gij dit zooals het behoort,
dan kant gij veel geluk en zegen verspreiden,
bedenk ecliter, dat genoegens en kostbaarheden
niet. het doel van ons leven ziju en dat een
nog zoo rijke bron kan uitgeput raken. Neem
deze vaderlijke vermaning wel ter harte, want
wie weet welk raadsel de toekomst voor ons
verborgen houdt."
Sara sloeg den arm om ziju hals en kon hare
tranen nauwelijks bedwingen, want een voorge
voel maakte zich van haar moester, dat de ge
lukkigste dagen haars leveus geteld waren en
er nu dagen van storm voor haar in aantocht
wart ndoch wat er ook komen mocht, zij be
sloot moedig hat hoofd te bieden en voor de
groote vrouwen, met lrunr in schatten gelijk,
niet onder te doen.
Wordt vervolgd.)
