NIEUWE
N». 1069.
Zondag 26 December 1886.
11de Jaargang.
Eene Kerstgedachte.
B UIT E IV L A N D.
IJST
Liefde en plicht.
ABONKEMENTSFBIJS
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland ir. p. p. 1,
Voor bet Buitenland 1,50
AfzDnderljjke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
■IE MAINTIENPK 11
B9EE AU: St. Jansstraat Haarlem'
AGITE MA HOE AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIÉN
Van 16 regels.30 Gents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrgdag
avond voor 6 uur ingewacht.
UitgeversKÜPPEB8 LAUI1Y.
Weder luiden de kerkklokken, doch nog
altijd blijft het vrede op aardeeene
profetie; hare vervulling schijnt zelfs met
elk jaar nog verder te wijken. Onrust en
onlust nemen wij waar in elke richting;
het rumoer der volken neemt toe. Zou dan
het Christendom werkelijk zijn, wat het on
geloof verkondigt, eene begoocheling, of,
erger nog, eene misleiding?
Verre van daar; het Kind iu de kribbe
is de Vrede-aanbrenger, de Verlosser, maar
de menschheid in haar geheel, luistert nog
niet naar Ilem. Ouder de leiding van het
Godsbestuur werd het eene deel der mensch
heid boven het andere bevoorrecht, om
den zegen van het Evangelie te ontvangen,
zoodat die volken, over wie het licht des
heils nog niet verrees, buiten hunne schuld
nog van de weldaad der Verlossing zijn
verstoken. Maar groot is de verantwoor
delijkheid van hen, die wel in 't heil der
genade leven en toch niet luisteren naar
de stem van de Eeuwige Liefde, Die alle
vermoeiden en beladenen tot zich roept
om ze te redden en te zaligen.
De weg, die tot Christus voert, wordt
gewezen en bewaakt door de Kerk, welke
Hij stichtte. Door de wereldsche wijsheid
wordt echter die Goddelijke instelling van
menschelijken oorsprong geheeten; hare
Dienaren ziju zelfs niet eens voor vervol
ging veilig. Tegen het Heilig Kind Jezus
blijven al de machten en krachten samen
spannen, die niet uit God, maar uit den
booze zijn.
Toch zal het Kindeke van Bethlehem
zegevieren, aan Hem behoort de einatoe-
komst. Die zekerheid ontheft echter Zijne
volgelingen niet om alles te doen, wat
hunne haud vindt om te doen, opdat de
zaak der Hoogste Waarheid, vau welke de
Kerk de draagster is, den triumf behale.
En het is juist op de hooge feesten der
Christenheid, dat ieder geloovige voor zich
de vraag heeft t« overwegen, of hij wel
naar eisch zich van den plicht kwijt, om
de zegepraal van het Kruis te bevorderen.
Het is waar, het Rijk der hemelen door
Christus gegrondvest, is niet van deze
wereld; maar ligt de wortel er van hooger
dan deze aarde, het is toch zeker bestemd
om ook deze wereld te doordringen, te
omvatten.
Velen willsn zich, met een beroep op
dat geestelijk karakter van het Rijk der
hemelen, onttrekken aan het medewerken
tot eiken arbeid, die beoogt om de be
ginselen des Evangelies invloed te ver
schaften op de samenleving, de maatschappij.
Het Geloof, zoo beweren zij, is eene per
soonlijke zaak; door persoonlijk den Chris
tus aan te nemen, doen wij genoeg.
Dat is zeer beslist, niet waar. Ging toch
de bewuste stelling op, dan zou men de
beteekenis van de menschwordiug Gods mis
kennen. Het Woord is Vleesch geworden
om geheel de menschheid van het Godde-
FEUILLETON.
15 J
Vsrvalg).
Een nieuw leven begon nu in de woning van
Helmbusch. Max wilde zijn tehuizen zijn vader,
die steeds ziekelijk was #n daarom zijne zaken
vaarwel zeide, niet meer verlaten. Max, Carola
en Sara leefden als broeder en zusters, evenals
vroeger, hoewel voor den opmerkzamen beschou
wer veel was veranderd geworden.
Carola was meestal stil en nadenkend, als
peinsde zij over een ernstig besluit; om
Max en Sara sloot zich stil en ongemerkt de
band der liefde. De jonge geneesheer, die tot
dusver alleen voor God en zijn beroep geleefd had,
waande niet, dat het liefde was, die hem steeds
tot Sara aantrok.
Sara echter kon het zich niet ontveinzen, dat
Max toch in geestes- en lichamelijke begaafd
heden ver boven alle anderen uitstak. Zij meende
lijk beginsel te vervullen. De samenleving,
de maatschappij, wordt gevormd deor de
menschen, die als ééue geheele gedachte,
weder de menschheid uitmaken. Het Chris
tendom is dus wel degelijk niet enkel een
louter persoonlijkehet is tevens eene ge
meenschapszaak. Het gaat alzoo niet aan
zich achter eene valsche voorstelling van
het Christendom te verschuilen, als men
te traag is om naar buiten voor de zaak
der Kerk op te treden. Als de Kerk, ge
lijk hare roeping en bestemming is, werkt
op de maatschappij, dan handelt zij over
eenkomstig de uitspraak van den Heiland,
Die eenmaal getuigde, dat het Rijk der
hemelen gelijk is aan het zuurdeeg,'t welk
het meel geheel moet doortrekken. Het
zuurdeeg moet dus niet naast het meel
blijven liggen, maar in het meel worden
gemengd. Dat doet de Kerk, als zij de
sameuleving, de maatschappij, door het
hooger beginsel des Evangelies wil bezielen
en verheffen.
De Kerk is weder gevormd uit leden;
daarom moet ieder geloovige mede-arbei
den aan de vervulling vau de hoogheerlijke
taak der Kerk opgedragen. Elk gebied,
waarop de altijd vooruitstrevende mensch
heid zich beweegt, is des Heereu. Wil men
dus de maatschappij waarlijk zegenrijk
hervormen, dan moet dat geschieden iu
den geest en iu de kracht van Hem, Die
eenmaal, als Kind, nederlag iu het kribje
van Bethlehem en bij Wieus geboorte de
Engelen nederdaalden op deze zondige
aarde.
De wereldwijzen willen echter van Hem
niets weten. Na achttien eeuwen zijn zij
nog even afkeerig van Hem als toen Hij,
iu meuschelijke gedaante, op deze wereld
rondging. Niet lang behoeft men naar de
oorzaak van die vijandschap te zoeken. De
bezwaren, vvelke de wereldwijzen tegen
Hem inbrengen, zijn ontleend aan het
verstand; zij gelooveu niet aan het heilig
en dierbaar wonder van de menschwordiug
Gods.
Dieper beschouwd, is de afkeer van het
wonder der wonderen iu verstaudsbeden-
king te zoeken. De ware reden waarom de
natuurlijke mensch zich niet met de Her
ders in Bethlehems velden, wil buigen voor
het Kind in de kribbe, moet gezocht wor
den in hun zondig hart. Omdat Christus
tot den zondigen mensch komt met den
ouverbiddelijken eisch, afstand te doen van
alle ongerechtigheid, daarom roepen velen:
wij willen niet, dat Deze Koning over
ons zij
Zoolang de Kerk tevreden is met te
worden geduldwillen de wereldwijzen haar
ongemoeid laten. Nauwelijks echter tracht
de Kerk, gelijk haar onvervreemdbaar recht
is, te heerschen, of de kreet: weg met haar!
wordt ijlings heftig aangeheven.
Die heerschappij van het Christendom
is evenwel (en dit weteu hare haters en
bestrijders ook wel) niet bedenkelijk voor
elke aardsche macht, die toont te besef-
zelfs, zulk een man te kunnen beminnen en
was overtuigd, dat hij des noods het zwaarste
offer zon brengen, zonder eene miuuut te aarze
len. Doch in weerwil van dit bewustzijn, kwam
zij hem te klein en min-beteekend voor.
Het was maar een zoete, korte liefdedroom,
waarop een treurig ontwaken volgde,
Op een avoud was Helmbusch buitengewoon
vroolijk en opgeruimd ia den kring der zij
nen toen hij bijna plotseling in zijne
rede bleef steken en half bewustloos iu zijn
stoel nederzonk. Eene beroerte had hem ge
troffen. Na eenige uren verkreeg hij echter het
bewustzijn terug, doch zijne ledematen waren
verlamd, zoodat hij zwak en hulpeloos besten
dig het bed moest honden. Het was eene
harde beproeving, doch hij verdroeg ze met den
moed en de overgeving van een oprecht Christen.
Wat liefde en opofferingen slechts gedoogden,
ontving hij van zijne kinderen, om zijn tren-
rigen toestand zooveel mogelijk te lenigen. Alle
andere gevoelens werden door de zorg om den
dierbaren zieke tot zwijg6n gebracht.
Aldus verliepen vele weken. In weerwil van
al de aangowende middelen, liep het leven van
Helmbusch met rassche schreden ten einde. Na de
feu, dat zij alleen aau God haar recht van
bestaan ontleent. De Kerk heerscht door
te dienen; zij grijpt niet naar de Kronen
der Vorsten; zij is geen gevaar voor eenige
Monarchie, voor eenige Regeering. Wat zij
echter vraagt, ja eischt, dat men haar niet
bemoeilijke om van hare roeping zich te
kwijten. Eu juist daaraan maken de out-
keuners van den Goddelijkeu oorsprong
van het Christendom zich schuldig. Niet
willende, dat Christus heersche in hun
hart, betwisten zij Hem ook de heerschappij
over de menschheid.
De vijandschap jegens de Kerk heeft
dus een diepen grond. Trouwens dit moet
ook wel zoo wezen, want waarom zouden
de mannen der omwenteling, die beweren,
dat zij vrijheid voor allen en alles willen,
alleen den oorlog aan den Godsdienst ver
klaren.
Het is goed dit alles op dit heerlijk
Kerstfeest te overdenken. In het licht, dat
op dit feest, als in den nacht van 's Hei-
lauds geboorte, stroomt over de aarde, moet
men de bronnen opsporen, waaruit de vij
andschap der wereld jegens het Kind van
Bethlehem opwelt.
Tweederlei roeping wordt ons door die
wetenschap, nopens den aard van dien af
keer der wereldwijzen van het Evangelie,
door den Heiland ter verriektiug opge
legd.
Allereerst moet ieder Christen, tegenover
de vijandschap, verdubbelde liefde, in daden
openhaarjegens den Redder der zondige
menschheid stellen.
Voor den smaad, Hem aangedaan door
hen, die Hem haten en vervolgen, moet
de liefde van zijne geloovige aanhangers
Hem (om ons menschelijk uit te drukken)
vergoediug schenken. Niets moet de geloo-
vigen te veel, te groot zijn, om het belang
der Kerk van Christus te bevorderen.
Op elk gebied van het maatschappelijk
eu politiek leven, moet in de kracht des
Allerhoogsten worden gearbeid.
Ten andere moet niets door de geloovigen
worden verzuimd, om de vijanden der
Katholieke Kerk te winnen voor Hem, Die
tot heden door hen werd verguisd. Dat zal
geschieden door woord en daad, door ge
bed eu handeling. De bekeering vau den
zondaar is het werk Gods, maar dat Hij
volbrengt door menschen. Hij wil, dat het
wordt ondernomen iu den geest der liefde.
Hieraan (zoo sprak de Heiland in den
laatsten nacht- vóór zijn lijden) zal de
wereld erkennen, dat gij Mijne leerlingen
zijt, zoo gij elkander liefhebt.
De macht der liefde, maar der heilige
liefde, zal de wereld overwinnen. Haar eer
ste woonstede was de stal, haar laatste
tempel zal de geheele, maar dan de verloste
en geheiligde menschheid zijn.
Moge deze Kerstgedachte ernstig wor
den overwogen en hare leering met ijver
behartigd!
troostmiddelen van onzen H. Godsdienst ont
vangen te hebben, richtte hij nog vele teedere
woorden ter vermaning en afscheid aan zijne
kinderen. Carola knielde snikkend voor zijn
sterfbed en bad, terwijl zij zijne hand aan hare
lippen bracht: „Vader, schenk mij uwen zegen,
tot het besluit hetgeen ik na rijp beraad ge
nomen heb."
„En dat is?" vroeg Helmbusch met- zwakke
stem.
„Met God en ten dienste der lijdende mensch
heid in 't klooster te gaan," was het antwoord.
„Dit is een Gode welgevallig besluit, kind,
hetgeen u zeker zegen zal aanbrengen; doch
vergeet niet te overdenken, dat de kloosterlingen
op eene geheel bizondere wijze in kruis en
lijden den Heer moeten volgen. Voelt gij u
daartoe wel moedig en sterk genoeg?"
„O, vader, de wereldlingen verduren met
vreugde de grootste lasten eu bezwaren, om een
aardsch, snel voorbijgaand zingenot na te jagen,
waarom zou ik als kloosterlinge niet vroolijk
mijn kruis op mij nemen, om hot eenig ware
en onvergankelijke goed te verkrijgen? Mocht
bijwijlen het kruis ook al wat zwaar vallen, dan
zal Simon van Cirene, de Heiland zelf, mij het
Een orgaan van de uationaal-liberaleu, de
Siiddeutsche Fresse, is overgegaan in han
den der sociaal-democraten.
De Parijsche Gemeenteraad heeft den
Prefect der Seiue gemachtigd, voor het In
stituut Pasteur voor 99 jareu een terrein
van 2500 M3 oppervlakte te verhuren, ge
legen in de rue Vauquelin eu grenzende
aan de reeds vroeger voor hetzelfde tijdvak
kosteloos afgestane gronden.
De Bulgaarsche Deputatie heeft Ber
lijn verlaten, evenwel niet om zich naar Lon
den te begeven. Zij besloot namelijk eerst
naar Parijs te gaau, waar ze de Kerstdagen
deukt door te brengen.
Te Berlijn blijkt ze door den jongen Von
Bismarck zoo weinig officieel mogelijk te
zijn ontvangen. Dit werd zelfs zoover ge
dreven, dat het drietal niet tegelijk werd
ontvangen, maar dat ieder zich afzonder
lijk en op een verschillend uur moest aan
melden. Naar de Deputatie aau het Regent
schap te Sofia deed weten, werd haar den
raad gegeven, dat Bulgarije zich met Rus
land zal verzoenen en wel door den Min-
greliër als Vorst aan t8 nemen. Veel troost
heeft men dus, bij alle vriendelijkheid van
ontvangst, hier ook niet kunnen ver
krijgen.
De Deputatie heeft trouwens de keuze
vau den Mingreliër eene onmogelijkheid
genoemd.
Aan de Times wordt gemeld, dat te
Sistowa een dertigtal Russen-vrienden eene
demonstratie tegen het Regentschap heb
ben trachten uit te lokken. Deze is echter
mislukt, daar de burgerij op de lieden
aanviel en hunne aanvoerders in hechte
nis nam.
Het Journal de St. Petersbourg vestigt
er de aandacht op, dat voor de ontboeze
ming der Morning Post van eergisteren juist
het oogeublik is gekozen, waarop de Ka
binetten zich ernstig iuspaunen om de be
langen, welke bij de Bulgaarsche crisis be
trokken zijn, met elkaar te verzoenen.
Het blad hoopt, dat de mogendheden, welke
deze door de Morning Post gesteunde op
ruiende politiek afkeuren, van hun besluit
om den vrede te handhaven zullen doen
blijken en pogingen om deu Sultan vrees
aau te jagen zullen trachten te verijdelen.
Uit Sofia verneemt de Daily News dat
Gadban Pascha in ongenade gevallen en
teruggeroepen is. De Sultan weigerde de
Servische decoratie welke een buitengewoon
Gezant hem bracht,omdat Servië den Sultan
niet vooraf gevraagd had of hij deze wilde
aannemen. De Servische vertegenwoordiger
te Coustautiuopel dreigt nu die stad te
verlaten.
Uit Philippopolis verneemt de limes Aai
Turkije groote troepenmassa's samenbrengt
in Macedonië.
De Times verneemt uit Madrid, dat de
Zorillisteu opnieuw een gewapenden op
stand voorbereiden.
helpen dragen," antwoordde Carola op lieflijken
toon.
Tot in het binnenste der ziel getroffen, strekte
de vader tot teeken van toestemming zijne ze
genende hand over bet hoofd van zijn vroom
kind uitwant bij was zoo zwak, dat hij nau
welijks meer ademhalen, veel minder spreken
kon.
Met Max had hij een lang en geheim onder
houd, van welks inhoud niemand iets kwam te
vernemen.
Tot Sara sprak hij troostend
„Ween zoo niet, mijn kind, want uwe tranen
vallen als kokende olie op mijn zwak harte.
Vooral om uwentwege valt mij het scheiden
hard, doch het vertrouwen troost mij, dat Gods
vaderhand u zeker en gelukkig langs alle ge
varen en klippen zal geleiden, die gij op uwen
levensweg zult ontmoeten."
AII03 was gedaan. Helmbusch rustte naast
zijne getrouwe levensgezellin onder eene prachtige
marmeren tombe. Nu kwam voor de kinderen
de vraag der toekomst.
(Wordt vervolgd.)
