■M
NIEUWE
1080.
Donderdag 3 Februari 1887,
12de Jaargang.
De liefdegaven voor den
H. Vader.
B IJ 1T E röT P.
BP
HA4RLEHSCIHË COIttiïT.
ABONNEMEWTSPBIJB
Per 3 maanden voor Haarlemt
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzinderljjke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansetraat Haarlem*
0,85
1-
1,50
0,06
.IE MAINTlENDIi
,gBg**
AGITE MA NOH AGITATE.
PBIJS DEK ADVEKTENTIËE
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÏTPPER8& LAUREY.
Het jubilé van Z. II. den Paus en de
gesckenkeu, welke den gemeeuschappelij-
keu Vader der Christenheid zullen aange
boden worden, houden duizenden Katho
lieken bezig. Elk jaar en elke dag heeft
zijue zorgen; ja, van alle kanten komen
de zorgen,doch ouder deze kau voor eeuwaar-
lijk katholiek hart de zorg niet de geringste
zijn hoe de h. Vader, bij de steeds klim
mende behoeften der Kerk, in alle landen
der aarde, de uitgaven voor het bestuur
der Katholieke Kerk heeft te bestrijden,
vermits zijn wereldlijk eigendom hem is
ontnomen.En deze zorg is niet zonder grond,
want het scheen, eeuigeu tijd geleden, alsof
de ijver der Katholieken, die tot dusver
den h. Vaderde middelen had verschaft,
welke hem anders uit zijn wereldlijk ko
ninkrijk toevloeiden, hier en daar aan 't ver
flauwen was.
De gaven van kinderlijke liefde en
vereering, waardoor de geloovigen der gan-
sche wereld den h. Vader schadeloos stel
len voor het verlies van de inkomsten uit
den hem ontroofden Kerkelijken Staat en
die, omdat zij den Paus als opvolger van
den h. Petrus aangeboden worden, »St.-
Pieterspenuing* worden genoemd, zijn een
offer, dat wij, Katholieken als we er
toe in staat zijn, verplicht zijn te bren
gen. Het zal derhalve niet doelloos zijn
als we over het ontstaan vau den St. Pie-
tespenuing hier iu 't kort het een en ander
mededeeleu.
Do St. Pieterspenuiug is niet, zooals
velen meenen, het eerst tijdens de regeering
van onzen onvergetelijkeu Paus Pius IX
iu zwang gekomeu, neen, hij is overoud.
Gewoonlijk wordt Koning Offa in Enge
land, die aan het einde der achtste eeuw
stierf, als de eerste wereldlijke Vorst aau-
gewezen, die in zijn land den St. Pieters
penning invoerde, als een teeken van bi-
zondereu eerbied en liefde voor den gemeen-
schappelijken Vader der Christeuheid. Dit
liefde-offer werd met groote nauwgezetheid
in het gausche land van elke familie, die
een zeker jaarlijksch inkomen had, iu ont
vangst genomen en den Pau3, dikwerf ver
gezeld van lraaie geschenken, toegezonden.
Engeland wilde daardoor zijne dankbaar
heid aan het Opperhoofd der Kerk betui
gen, aan den Paus, die Engeland van Mis
sionarissen had voorzien, zooals b. v. de
heilige Augustinus, en zoo doende het land
uit de macht van het heidendom had ge
red. Ook nog eene andere beweegreden tot
dankbaarheid moet Koning Offa voor den
den h. Petrus hebben gehad. De geschied
schrijvers verhalen ons namelijk, dat de
Koning door de voorspraak van den h. Pe
trus onderscheiden overwinningen over zijne
vijanden had behaald. Op enkele uitzon
deringen na hehben alle opvolgers van
Koning Offa dit liefde-offer getrouwelijk
F E U ILL E T O N.
Angelika.
40
Vervolg)
II.
De beeltenis.
Om haar vader niet te lang op het boek te
doen wachten, deed zij het rouwfloers weder
voor het beeld, sprong van den stoel en sloot
zij de deur met alle behoedzaamheid dicht.Zij legde
den sleutel op de schrijftafel, want vond de
Graaf de deur niet gesloten, dan koii hij ver
moeden, dat zij in de kamer was geweest. En
wie kan weten of hem dit vermoeden opnieuw
geen leed zou veroorzaken? Dat wilde zij tot
eiken prijs verhinderen.
Bij haar vader gekomen, scheen deze haar
lang uitblijven niet opgemerkt te hebben, want
de geslachtsregisters zijner voorouders, die hij bij
zich droeg, trokken zijn geheele aandacht.
Hij nam het boek, en Angelika ging zich met
haar borduurwerk bezig houden hare gedachten
echter waren in de kamer op het beeld. Hoe
gaarne had zij geweten, wien het voorstelde en
den b. Vader aangeboden. Vooral Koning
Edelwolf en zijn zoon Alfred de Groote
ijverden voor het verzamelen van liefdega
ven. Laatstgenoemde Vorst was iu 872 zelf
te Rome bij Paus Adriaan II, die hem
tot Koning van Engeland kroonde. Latere
Koningen eischteu den St. Pieterspenning
met groote nauwgezetheid als een aan den
H. Vader verschuldigden cijns. Eerst Hen
drik VIII hief, na zijn afval van de Kerk,
het liefdewerk van den St. Pieterspen
ning op.
Wij zouden ons echter deerlijk vergissen,
als we meenden, dat alleen inEngelaud de St.
Pieterspenning werd opgebracht; neen, ook
Fraukrijk, Polen, Duitschlatrd en andere
landen der Christenheid, hebben, volgens
de getuigenis der historie, met Engeland
iu het bijeenbrengen van liefdegaven voor
deu Paus gewedijverd. Wij zouden ook
dwalen, als wij Koning Offa als dengene
zouden beschouwen, die het eerst op de
gedachte was gekomen, het Opperhoofd
der Kerk te ondersteunen en voor het hei
lige doel der Kerk ook geldmiddelen iu
's Pauseu hand te leggen; neen dit gebruik
is zoo oud als het Christendom zelf. De
sporen ervau vinden wij reeds iu de ge
schiedenis der Apostelen en in de eerste
eeuwen; voornamelijk treden zij aan het
daglicht ten tijde van de vervolging dei-
Kerk. De geloovigen wilden door huune
liefdegaven niet alleen den Paus voor ge
brek behoeden, maar zij verlangden ook,
dat de Opperherder iu staat zou zijn deu
noodlijdenden hulp te verleenen. De mar-
telaarsacteu vau den k. Paus Sixtus II en
van zijn beroemden h. Diaken Laurentius
bewijzen, dat de geloovigen deu Paus rijke
gaven ter beschikking hebben gesteld. Paus
Damasus (366384) kon reeds groote
sommen voor kerkelijke doeleindeu (voor
namelijk tot bet doen vervaardigen van
handschriften der h. Schrift), besteden en
Gregorius I of de Groote (590604) kon,
gesteund door de liefdegaven zijner kinderen,
zijne weldaden reeds over de gansclie wereld
verspreiden en ook met stoffelijke mid
delen in de gausche wereld voor de uit
breiding van Christus' Rijk, werkzaam zijn,
zooals onder an leren Engeland zulks zoo
zegenrijk heeft ondervonden. Ook de
Pausen Pius VI, Pius VIT eu Pius IX
hebben in hooge mate den steun hunner
kinderen ondervonden. Blijven we bij Pius
IX een oogenblik staan, een Paus, wieu
een euthusiastische liefde, als weinigen
zijner voorgangers genoten, ten deel viel.
Toen deze Opperherder in 1848 naar
Gaëta vluchten moest, was de gausche
Katholieke wereld onmiddellijk bereid, om
den h. Vader met deu St Pieterspenning
ter hulp te komen. Allereerst werden er
in Frankrijk, later in de gausche katho
lieke Christenheid liefdegaven verzameld.
Oud en jong, meesters en ondergeschikten
ja, zelfs Protestauteu, allen droegen bij
om den Paus te ondersteunen, voorname
lijk toen de Kouing van Piemout Rome
den sluier opgelicht, welke over de jeugd vau haar
vader hing, doch hot dit te doen?! Haar vader
durfde zij er niet naar vragen, daarom moest
zij er toevallig zien achter te komen.
Met zulke gedachten zich bezig houdende,
waren er spoedig «en paar uren verstreken en
de avondkoelte maande tot den terugkeer. Lus
tig zingende, stapte Angelika met haar vader
weder het slot binnen.
Zeker, zij was wel de zonnestraal in 't leven
haars vaders; dit ondervond de Graaf ook da
gelijks meer en meer en met bekommernis dacht
hij aan den tijd, waarop hare lieve stem, haar be
koorlijke lach de wolken van ziju voorhoofd
niet meer zouden verdrijven.
Zulke gedachten hielden hem steeds bezig,
vooral, sedert Angelika van een vroolijk kind
tot eene bekoorlijke maagd was opgegroeid.
Dan trokken er, wel is waar, vele genoeglijke
beelden zijn geest voorbij, die hem aan eeu
vroeger genotvol huiselijk leveu herinnerden,
doch schielijk vertoonde zich weder eene zóó
zwarte eu dreigende onweerswolk voor ziju blik,
dat bij weder in sombere gedachten wegzonk,
waaruit alleen de Slotkapelaan, als naar gewoonte,
in staat was, met zijne vriendelijke taal, hem te
wekken.
had geannexeerd. Negen parochiën in Het
arme Ierland brachten o. a. /T80,000 bijeen;
daar draagt de bedelaar zelfs met vreugde
aan den St. Pieterspenning bij.
Een bewijs hoezeer het heiligscheunende
onrecht door de Pimonteezen den h. Vader
aangedaan eu de overtuigiug, dat het op
perhoofd der Kerk hulp en bijstand moest
verleend worden, ook iu niet-Katkolieke
gewesten en harten werd gevoeld, zien we
in het feit, dat na de gebeurtenissen van
1859, Mecklenburgsche Protestanten den
h. Vader 3000 Thaler (ƒ5250) benevens
een iu hartelijke bewoordingen geschreven
brief toezonden. Eene Protestantsche dame
zelfs zond eeu geschenk in geld en zeide:
»Als de Paus hulp noodig heeft zou ik,
zoo 't mij veroorloofd werd, van stad tot
stad willen rondgaan, om bijdragen te
verzamelen ter ondersteuning vau den b.
Vader.
Er worden iu onzen tijd vele, vroeger
niet gekende offers van de Katholieken
geëischt; het beroep op onze weldadigheid
is niet gering. Onderscheiden vereeni-
giugen, werkzaam tot leniging van de ellen
de onzer medebroeders, kloppen om giften
aan onze deur en talrijke hulpbehoevenden
door den nood gedwongen, doen eeu beroep
op de barmhartigheid hunner Katholieke
medebroeders. Maar hoe groot ook de
nood is, grooter nog is de echt Katholieke
liefde, welke zich, naar het voorbeeld des
Heereu, in goede werken, in offers openbaart.
Niemaud trouwens heeft ia nood verkeert,
omdat hij naar zijne krachten voor goede
werken heeft bijgedragen. Geeft,* zoo
vermaaut ons de Heer, »eu u zal gegeven
worden,* zoo luidt Zijne belofte.
Luxemburgsche bladen melden, dat de
politie iu de Pruisische greusplaats Ech-
teruaelierbruck de verzamelplaats van eene
socialistische bende ontdekt heeft, die, onder
voorwendsel van een hulpfonds op te rich
ten, eene verbroedering van de aan de gren
zen wonende Luxemburgsche werklieden
met dB Duitsche socialistische partij trachtte
te bewerken.
De Duitsche Post behelst tegen Gene
raal Boulanger, den Frauscheu Minister
van oorlog, een zeer scherp artikel, waarin
gezegd wordt, dat hij machtiger is dan
Thiers en Gambetta waren. Hij heerscht
door oorlogszuchtige bewegiugeu, waaraan
hij den stoot heelt gegeven. Hij moet nu
op dezelfde wijze voortgaan, als hij zich
wil staande houden. Hij kau het Franscbe
volk thans niet meer tot vredelievende ge
dachten terugbrengen.
De National Zeitung ontvangt een
bericht uit Alexandrië, volgens hetwelk
Prins Alexander vau Bulgarije belast zou
worden met het bevel der Eugelscbe troe
pen te Waki Alfa.
De Japansche Minister van marine is
thans te Berlijn, om er militaire en andere
inrichtingeu te bestudeeren.
III.
Een onverwacht bezoek.
Op zekeren dag werd de tot hiertoe bestaande
rust op het slot toevallig gestoord. Zware stappen
dreunden op het voorplein en kondigden een
onverwacht bozoek aan. Men trok aan de bel.
In allerhaast opende men de poort en twee be
dienden in goudlivrei verzochten vriendelijk bun
beer, die bewusteloos in den wagen lag, op te
nemen. Luideus hunne verklaring was het de
Markies Waldino uit Aken; die door bet stei
geren der paarden en bet omkantelen van den
wagen, eene ernstige verwonding aan het hoofd
had gekregen. Koetsier en livreibedienden waren
er met eenige lichte kueuzingen afgekomen.
De slotbewoner kwam aanstonds aan bet open
raam, en geboord hebbende, wat er gebeurd was,
gaf bij onmiddellijk bevel, den gewonden Mar
kies met alle voorzichtigheid binnen te brengen.
Iu allerijl werd een gemakkelijk en passend
rustbed in gereedheid gebracht.
Vader Francesco was een der eersten om den
ongelukkigo bij te staan: nauwkeurig onderzocht
hij de wondeu, verhoud ze met kunstvaardige
hand, ontdeed den Markies verder van de be
nauwende kleeren, en bemerkte toen, dat de recli-
Iu het feit dat de Chineescbe Regeering
met eene Duitsche firma eene leeuiug ge
sloten heeft, welke in Rijk»marken bere
kend werd, ziet de Nordd. Allg. Ztg. eeu
bewijs voor het welslagen van het veelzij
dig streven om re'iatiën aan te knoopen
tussehen Duitschlamls handel eu industrie
met China.
De Kreuzzeitung trekt te velde tegen
het verspreiden vau oorlogsgeruehten. Het
blad ziet deu toestand niet bedenkelijk in.
Het Eugelscbe legerbestuur is druk
bezig met het uitwerken der bizonderheden
vau eeu mobilisatie-plan voor het leger,
hetwelk zoodanig zal zijn ingericht, dat
steeds een gedeelte gereed zij om onver
wijld te velde te trekken. Vóór April zal
de eindregeling der mobilliseering van twee
legerkorpsen gereed zijn, en binnen 24 uren
nadat het bevel hiertoe gegeven wordt,
zou alsdan eene strijdmacht van 63,000
man kuuuen ingescheept worden naar het
buitenland. Vau h^re zijde brengt de Ad
miraliteit eveneens een mobilisatie-plan
voor de marine in gereedheid, waarbij ook
voorzien wordt in de behoefte aan trans
portschepen voor het leger.
Het Hoogerhuis heeft bij de tweede lezing
de hill verworpen tot het toekennen vau
het kiesrecht aan de vrouwen.
Iu de Fransche Kamer heeft Zater
dag de Afgevaardigde Pichon de opheffing
der begrooting van Eeredieust voorgesteld.
Dit voorstel werd zoowel door Mgr. Frep-
pel als door den Presideut-Miuister Goblet
bestreden, en de Kamer sloot zich bij hen
aan door met 340 tegen 180 stemmen het
eerste hoofdstuk der bedoelde begrooting
aan te nemen.
De Parijsche Univers bevat eeu bericht
uit Rome, onder anderen iuhoudende, dat
het Vaticaau iu het begin der vorige week
eeu Pruisisch wetsontwerp betreffende ker-
kelijk-politieke aangelegenheden heeft ont
vangen, en dat er thans op den grondslag
van Pruiseu's voorstellen eene overeen
stemming is tot stand gekomen. Volgens
het bericht zijn iu het ontwerp opge
nomen:
lo. Terugkeer der Geestelijke Ordeu,
uitgezonderd de Jezuïetenorde,omtrent welke
iaatste de Rijksdag heeft te beslissen. 2o.
Opening van twee nieuwe groote semina
rian, te Limburg eu te Osnabrück, zoodat
er in Pruisen zes meer zullen ziju dan
vóór den kerkelijk-politiekeu strijd. 2e.
Afschaffing der Meiwetten aangaande het
administratief beheer over de Bisdommen.
De berichtgever seint er nog bij, dat
de onderhandelingen op eenige punten van
oudergeschikteu aard worden voortgezet.
Uit St. Petersburg wordt aan de Stan
dard gemeld, dat aldaar in de hoogste
kringen het geloof heerscht, dat in 1887
de Europeescbe vrede bewaard zal blijven.
Op Rusland's verlangen zullen de bespre
kingen over de Bulgaarsche aangelegenhe
den, die op het oogenblik te Constantino-
pel plaats hebben, zoo weinig mogelijk
het karakter eener Conferentie dragen. De
terarm was gebroken. Met alle kunstvaardigheid
zette hij dien iu een verband en bracht den zieke
voorzichtig te bed. Nu verscheen de Graaf om
iets naders omtrent den lijder te vernemen.
Francesco was van oordeel, dat hoewel de kwet
suren aan het hoofd zeer gevaarlijk waren, hij
toch, met Gods hulp, den vreemden heer zou in
't leven houden.
De Markies kon do ar verzwakking tengevolge
van het bloedverlies, nog geen teeken van leven
geven. Met innige deelneming beschouwde hij
den grijsaard met zijne zilveren lokken en sneeuw-
wilt-ui baard. Uit zijne trekken straalde, de op
rechte liefde. Eindelijk, na vele inspanning,
opende de ongelukkige de oogon, doch sloot
ze aaustonds met een diepen zucht weder dicht.
De nacht, waarin Vader Erancsco en de Graaf,
beiden bij de legerstede waakten, verlibp kalm,
doch t-gen den morgen richtte zich de gewonde
op oil staarde met verwonderde blikken op zijne
nieuwe omgeving. Francesco bood hem een ver-
frisschenden drank aan en stelde hem met
woorden van de innigste deelneming gerust.
Daarna zonk het hoofd weer afgemat op het
smartbed neder, en eeue hevige koorts kwelde
hem gedurende geruimen tijd.
Wordt vervolgd.)
