NIEUWE
K». 1084,
Donderdag 17 Februari 1887.
12de Jaargang.'
Vrees en hoop.
K UIT K L K ih~
m
Angelika.
iARLE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland Ir. p. p.
Voor het Buiteulaud
Afsnnderljjke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem'
PRIJS DER ADVSRTENTIÉN
AGITE MA HON AGITATE.
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KUPPER8& I.AUBET.
Vervolg en slot.)
Dit lot kon wel eens in vele opzichten
afhangen van de positie van Pruisen te
genover het Vaticaan. Het is bekend hoe
zoowel iu het jaar 1859 ais in't jaar 1870
het verlangen der Katholiekeu werd uitge
sproken, dat Pruisen voor den Paus zou
intervenieereu. Wat, zoo heette het toen
schier overal, hoe kunt gij eeue inmenging
in de aangelegenheden van een ander land,
zelfs eene gewapende interventie verlan
gen. Eu er waren genoeg Katholieken, die
onmiddellijk eeue schrede achterwaarts de
den en zeiden: »Eeue gewapende tusschen-
komst verlangen wij immers niet.< Alsof
men zich voor zulk eeue tusschenkomst
zou moeten schamen; alsof Pruisen in het
jaar 1848 iu Baden en in 1864 in Slees-
wijkHolsteiu niet met de wapens iu de
hand was tusscheubeide gekomen.
Het mag zeker nog eeue quaestie kee-
ten op welk tijdstip Pruisen zal inter
venieereu als de nihilistische partij er
toe overgaat nog helscher aanvallen op het
Vaticaan te doen. Die interventie kan ge
schieden als de nihilisten eenmaal hun
doel, de republiek, hebbeu bereikt of reeds
vroeger als het Koningschap zich genood
zaakt gelooft, ondanks de waarborgwetten,
of na de afschaffing daarvan, tegen den
Paus te ageeren.
Maar, zal men zeggen, hoe kan Pruisen,
welk land het als zijne missie beschouwt,
een toeverlaat vau het Protestantisme in
de gansche wereld te zijn, het Opperhoofd
van den ouden godsdienst helpen, zouder
zich bij de Protestanten iu hooge mate ver
dacht te maken? Natuurlijk zal Pruisen
dan slechts intervenieereu als zijn eigen be
lang, zijne eigen positie zulks vereischt.
Waut Von Bismarck is er verre af deze
met de genoemde missie te vereenzelvigen.
Maar hij vereenigt beide, zoo lang en zoo
ver hij vermag. Terwijl de vestigiug van
Protestautsche Duitsckers te Rome met
alle kracht wordt bevorderd, terwijl de eene
Protestautsche kerk en school na de audere
te Rome verrijst en deze over rijke geld
middelen beschikken om arme katholieke
Volwassenen in de tempels, arme katholieke
kinderen iu de scholen te lokken, terwijl
zelfs in Rome protestautsche predikanten
zich niet tevreden stellen, hunne leer in
ïtaliaansche geschriften te verkondigeu,
doch liever iu zulke geschriften den katho
lieken godsdienst aanvallen, belette Pruisen
dat Duit»cke jongelingen, die onder de
oogeu van den Paus hunne studiën vol
brachten, tot dienstdoende Geestelijken in
hun vaderland werden benoemd. Doch ook
op dit gebied ontwaart men een ster der
hope. Al heeft het Protestautisme er ook
groot belang bij, den Paus als zoodanig,
d. w. z. het Pausdom zoo diep mogelijk te
FEUILLETON.
8.1
Vervolg.)
V.
Habe eerste reis.
Toen zij vatl den zandigen weg nog eens naar
het kasteel opzag, scheen het haar toe, als bracht
deze reis een keerpunt in haar leven.
Doch Eleonora wist door hare vnendelijKe
taal al dat akelige voorgevoel te verdrijven; ook
een blik op het lachende landschap, dat haar
omgaf, verhelderde haar gelaat.
Tegen den avond bereikte men Aken. Ange-
gelika werd door de geheele familie Valdino
mót alle hartelijkheid en liefde ontvangen en
men betreurde het ten zeerste, den Graaf, haar
vader, niet in hun midden te zien, op dat ook
hij deelgenoot aan de vreugde ware.
Aan den avonddisch zaten slechts enkele gasten.
Toen Angelika in haar eenvoudig schoon gewaad
binnentrad, hoorde men een algemeen gefluister
van verwondering, want in deze kleeding scheen
«ij als een wezen uit lang vervlogen tijden.
vernederen, nog meer dan vroeger, ja te
verdelgen voor altijd, als het mogelijk ware,
uit Rome te verbauneu, zelfs Rome iu eene
protestautsch-joodsch-heideusche stad te
veranderen, ofschoon er ook een massa
Protestanten ziju, die zulks iu 't belang van
het positieve geloof aan de Godheid van
Christus onder de protestanten, zouden be
jammeren,— het belang van Pruisen als we
reldmacht, gaat niet zoo ver. Pruisen zou
slechts gaarne zien, dat het Pausdom af
hankelijk werd vau den Pruisischeu Staat
om zich vau 's Pausen invloed te bedienen
ten einde te voorkomen, dat diens invloed
wellicht te Londen den Engelschen, te New-
York deu Amerikanen zou ten deel vallen;
want Rome is daar met zijne geestelijke
macht, die steeds van invloed is op de
wereldlijke zaken, Rome is daar, waar de
Paus is; dat weet You Bismarck wonder wel.
De Rijkskanselier is er ten volle vau over
tuigd, dat de Pauselijke macht, eene macht
is, waarmede rekeniug moet gehouden wor
den. Daarom heeft hij den Paus in de
laatste jaren wederom zoo veel eer bewezen.
De Kroonprins vau hetDuitsche Rijk bracht
den Paus een bezoek; de Heilige Vader werd
naar middeleeuwsch gebruik verzocht de
bemiddeling tusschen Pruisen en Spanje in
de quaestie der Caroliaeu-eilanden op zich
te uemeu; bij den Paus werd een bizonder
Gezaut van Pruisen geaccrediteerd, om
groote concessiëu voor kleine te verkrijgeu,
duurzame voordeeleu van ingrijpend belang
tegen oogenblikkelijke te ruilen.
Von Bismarck heeft tot dusver geen ge
ring suecès bij den Paus bereikt, en ook
niet minder iu de kerkelijke kringen van
Rome. Geen wonder dat de Rijkskanselier
vau den Opperherder der Christenheid met
zooveel hoogachting en vereering spreekt.
Prins Von Bismarck weet zeer goed,
waarom hij Paus Leo zoo hoog waardeert.
Eu het is niet gewaagd, wanneer men aile
feiten uit deu laatsten tijd nauwkeurig
overweegt, met zekerheid te kunnen aanne
men, dat Pruisen deu Paus niet geheel en al
aan zijn lot zal overlaten, al zou wat
God verhoede Leo of zijn opvolger moeten
vluchten of zelfs bij eeu opstaud bloedge
tuige worden, gelijk de Pausen der eerste
eeuwen. Kan Pruisen zulks uiet verhinde
ren, het zal zeker zorg dragen, dat de
nieuwe Paus, als hij niet, zooals men be
grijpen kan, in Duitschland wil resideeren,
nergens anders, dan te Rome zal verblij
houden. Alvorens Pruisen handelend op
treedt, is het mogelijk, ja hoogst waar
schijnlijk, dat het de revolutie-partij in
Italië gedurende een langen tijd vrij spel
laat, ja, dat het ergerlijke dingen tegen
het Pausdom en den persoon des Pausen
toelaat, om een goed motief te hebbeu Ro
me te bezetten, hetgeen zeer goed, op de
zelfde wijze als Frankrijk heeft gedaau, van
de zeezijde kan gebeuren.
Dat 'de redding langzamerhand zal ge-
Zouder schroom nam zij in hare nieuwe om
geving plaats. Met belangstelling luisterde zij
naar het gesprek der gasten, zonder veel deel
aan 't onderhoud te nemen, terwijl Eleonora
met al de haar eigen zijnde levendigheid schertste
en lachte.
Den volgenden morgen deden de beide vrien
dinnen eene wandeling in den rozigen tuin.
Eleonora overzag de geheele schare der genoo-
digden en haar oog ontwaarde ook een Duitschen
Graaf, die om redenen van gezondheid zich
langen tijd in Spanje had opgehouden. Deze
is eeu der voornaamste van de partij," verze
kerde Eleonora, „de jonkvrouwen zijn zeer voor
hem ingenomen, doch niemand kan er zich op
beroemen, den geringste» iudrnk op hem te
hebbeu gemaakt. Mijn verloofde komt ook,
en ik beu nieuwsgierig te weten hoe bij u zal
bevallen." De weinige dagen, die het feest voor
afgingen, besteedde men tot uitstapjes binnen,
en buiteu de schoone stad.
VI
Het feest.
De feestdag was aangebroken; de talrijke
gasten b;wogeuzich door de glansrijk versierde
ruimten. Eleonora aan de zijde hairs vaders
verwelkomde iedereu gast mat de meeste hoffe-
schieden, hiervan ziju wij inuig overtuigd.
Ook de kwaal is langzamerheid gekomen
en daarom zal zij ook langzaam moeten
genezen. De kwaal kan niet door een be
kwaam operateur worden weggesneden; zij
wortelt in de geesten en gemoedereu. Het
is de kwaal der rovolutionnaire ideeën, die
aan 't einde der vorige en in deu aanvang
dezer eeuw, twintig jaren lang, door de
Franschen werden uitgezaaid,vervolgens door
deEngelschen werden gevoed eneindelijk door
de Italianen over het gausche land werden
verspreid.
Gelijk eenmaal de wereld 4000 jaren
moest wachten tot de Verlosser kwam, «oo
zal ook Italië lang moeten wachten en
slechts langzamerhand tot de heilzame er
kenning komen, hoe ontzetteud het is den
Heer te hebben verlaten; Italië zal zich
moeten overtuigen, dat de zonde de volken
ellendig maakt; en slechts de algemeene
verspreiding van deze heilzame erkenning
geeft deu duurzamen grondslag tot het
langzaam terugkéereu vau betere toestan
den. Wij zeggen: tot het langzaam terug-
keeren van betere toestanden, want wie
zich de toekomst der Kerk op aarde als
een idealen toestand voorspiegelt, vergist
zich in hooge mate en verraadt weinig
historische kennis te bezitten. Reeds ge
durende bijna negentien eeuwen heeft de
Kerk aanhoudend naar den idealen toestand
gestreefd en er voor gestreden, zonder hem
in alle opzichten te hebben bereikt eu zoo
zal het duren tot den jongsteu dag. Daarom
blijft zij tot dat tijdstip de strijdende Kerk,
ook iu Italië eu te Rome. Maar evenals
iu vroegere eeuwen Italië en Rome zeer
sombere dagen aanschouwden, die, ternau
wernood door een enkelen zonnestraal ver
licht, later toch weer helder werden, zoo
zal ook, wij mogen zulks veilig hopen, na
het verdwijnen der doukere ou weerswolken,
die thans dreigend over het Vaticaan zwe
vende alles belevende zou te Rome wederom
met glans en schittering verrijzen.
De National Zeitung bevestigt thans het
gerucht, dat de aanvankelijk voorgenomen
keizerlijke proclamatie ter zake der ver
kiezingen voor deu Rijksdag niet zal wor
den afgekondigd.
Volgens de Post zijn de Duitsche auto
riteiten te Metz en te Straatsburg besloten,
deze beide vestingen in staat van beleg te
verklaren, wanneer bij de verkiezingen voor
den Rijksdag de heereu Kablé en Autoino,
behoorende tot de zoogenaamde protestpartij,
worden herkozen, dewijl daaruit zou blij
ken, dat de bevolking iu dreigend oorlogs
gevaar nog niet te vertrouwen is. Bij af
kondiging van den staat van beleg gaat het
geheele burgerlijk bestuur over op de mi
litaire autoriteiten, met onbeperkt recht
om alle verdachten er het verblijf te ont
zeggen.
lijklieid. Weldra bewoog men zich in een levendig
onderhoud door de ga-'g, hetgeen echter op
hield, toen de oude Markies met Angelika aan
den arm, in de zaal verscheen. Allen werden
als dooreen electrischen schok getroffen. In hot
eenvoudige kanten kleed eu zonder eenigen
tooi, clan een bouquet vergeet-mij-nietjes op
hare borst, verscheen Angelika daar als een
zonnestraal te midden vau het zeer talrijke
gezelschap.
De Markies stelde haar met de vleiendste
woorden aan de gasten voor, als de eenige
dochter var. Zijn vriend en levensredder.
Allen verdrongen zich rondom haar; ieder
wenschte aan haar te worden voorgesteld, ten
einde een woordje uit haar moud te mogen
vernemen.
Angelika was even vrij en onbeschroomd als
aan de zijde baars vaders. Den wensch, om ge
vierd en aangebeden te worden, kende zij niet.
Na het feestmaal liepen de gasten links en
rechts door elkander over de uitgestrekte wan
delpaden der tuinen. Nu naderderde haar Eleo
nora, aan deu arm van een jonkman, met de
woorden: „Angelika, ik heb de eer u mijn ver
loofde, den jongen Baron William Clifford voor
te stellen, en dit zeggende wendde zij zich tot
deu verloofde met de woorden:„Deze is mijne meest
Te Straatsburg hobben op bevel van
deu Rijks-procureur huisbezoekingen plaats
gebad iu verband met de relaties, welke
de Fran8che patrioten-liga in het Rijks-
laud onderhoudt.
In de Fransche Kamer van Afge
vaardigden heeft de heer Goblet, in ant
woord op eeue interpellatie over loterjjen,
de juistheid der handeling vau het Gou
vernement aangetoond, hetwelk aan slechts
30 vau de 140 aanvragers de verlangde
machtiging had verleeud, eu zich ook ver
der verbond om in de vergunning aan lo
terijen zeer gereserveerd te werk gaan. Hij
verklaarde in te stemmen met een eenvou
dig overgaan tot de orde van den dag.
Hiertoe werd besloten.
Iu het Lagerhuis heeft Fergusson
verklaard, dat het niet de bedoeling is, in
Egypte den verplichten arbeid te ver
vangen door eene belasting. De opheffing
vau deu verplichten arbeid zal in de plaats
treden van de vermiuderiug der grondbe
lasting, zoodat deze belasting blijft op het
oude bedrag, behalve teu aanzien van die
gevallen, iu welke de belastingplichtigen te
hoog zijn aangeslagen. Een kwart millioen
pond sterling, uit de opbrengst der belas
ting verkregen, zal worden besteed voor
het betalen van loon voor werken, die
anders iu verplichten arbeid zouden wor
den uitgevoerd.
Volgens Furgusson zouden deze voor
stellen iu beginsel kuuneu worden aange
nomen.
Over de wijze, op welke de vroeger ge
dane uitgaven voor militaire doeleinden
zullen verdeeld worden tusschen Engeland
en Egypte, wordt nog onderhandeld. Wat
het nieuwe fiuanciëele jaar betreft, kan
wordeu medegedeeld, dat Engeland thans
niet het voornemen heeft een deel der
uitgaven voor het burgerljjk bestuur op
zich te nemen.
Aan de Times wordt uit Constantinopel
gemeld, dat de Porte maatregelen vau
voorzorg neemt in Macedonië, waar geheime
agenteu tot oproer aanstoken; te Salouica
is de staat van beleg afgekondigd. Van
Batum komende reizigers verhalen, dat op
groote schaal aldaar Russische troepen dag
aan dag aankomen, welke terstond naar
Baku gezonden worden; Rusland schijnt
iu middeu-Azië eene verrassing voor te
bereiden. Door de pressie der Duitsche
Regeering heeft de Porte op onereuse voor-
waardeu een contract met Mauser geteekeud,
hetwelk o >k de leveriug inhoudt van
150,000 kardoezen.
Daily News verneemt uit St. Petersburg,
dat de hoop op het behoud van den vrede
spoedig is verminderd. Naar het heet, heb
ben de dienstplichtige Duitschers in den
Kaukasus het bevel ontvangen, zich gereed
te houden om naar Duitschland terng te
keeren.
De Daily News meldt uit St. Petersburg
geliefde en dierbaarste vriendin op aarde, de
jeugdige Gravin Angelika van Haren;" weder-
keerig maakte men eene buiging ter kennis
making.
Bij het levendig onderhoud, dat nu plaats
had, bemerkte Eleonora met innig misnoegen
hoe William steeds zijne oogen op Angelika
gevestigd hield en eene onbeschrijfelijke aan
doening maakte zich van haar meester. Weldra
vernam men de eerste tonen der muziek en dit
maakte aan het onderhoud een einde.
Al spoedig verdrongen zich Vele hecren
om Angelika, ten einde de eer te mogen heb
ben met haar te dansen. Een licht blosje kleurde
haar gelaat, en ronduit betuigde zij, dat tij
voor de eer, die meu haar wilde bewijzen,
bedankte, zij kon niet dansen."
Verwondering eu teleurstelling teekenden
zich op het gelaat dergenen, die zulks vernamen.
„Zoo iets is ongehoord! Zij zou niet kunnen
dansen, en de wijze waarop zij zulks verklaart,
zou ons doen meenen, dat het de nietigste zaak
der wereld betreft. Aldus dachten er de heeren
Wordt vervolgd.)
