Hij voegsel beliooreode bij de
NIEUWE
van Zondag \Z Juni 1887.
De schulden der Europeesehe
Staten.
In de vorige week zagen wij welke ont
zaglijke, duizelingwekkende sommen in
Europa (8000 millioen gulden 's jaars) voor
het krijgswezen, de meest verslindende en
de minst productieve instelling der wereld,
worden besteed.
Wij verwijderen ons steeds meer en meer
van het gouden tijdperk, waarin het ge
schut en de wapenen tot ploegkouters,
ploegscharen, tot nuttige landbouw- en
andere werktuigen zullen verwerkt worden.
Hoe verder wij ons van dit desideratum
verwijderen, hoe dieper wij in de schulden
rakeu. Ook het schuldenmakeu, wordt in
onze verlichte eeuw, door de mauueu van
verlichting, die hun licht ontstaken aan de
nieuwe leer der staathuishoudkunde, voor
uitgang genoemd.
Europa gaat op eene treurige wijze voor
uit. Met den dag wordt de militaire macht
en het aantal soldaten grooter. De schulden
der Staten houden met dezen vooruitgang
gelijken tred.
De gezamenlijke schulden der Europeesehe
Staten bedroegen in het jaar 1884 reeds
de fabelachtige som van 118,745,737,573
frauks, en in de laatste drie jaren zijn die
merkelijk vermeerderd en vermeerderen
die nog.
Van aflossen is nergens sprake.
Men krijgt slechts een klein begrip van
de ontzaglijke grootte dezer schulden, als
men weet, dat er meer dan honderdduizend
waggons, ladende ieder 5000 kilogrammeu,
zouden noodig zijn om ze, waren ze in zil
ver, te vervoeren.
Onze verlichte eeuw, dia zoo fier op hare
verlichting en haren vooruitgang is, laat
haren nalduderen geen begeerlijke erfenis
in het verschiet.
Als het hun vrijstond, de erflating onder
beneficie van inventaris te aanvaarden, zij
zouden het gewis doen.
Het krijgswezen eu de algemeeue dienst
plicht is toch een heerlijk ding.
En wie moeten al deze sommen met de
iutresten opbrengen?
Wie anders dan de burgers; de voort
brengende en vruchtbare krachten.
's Pausen macht.
Het Pausdom heeft uitgediend. Wie
heeft deze tirade niet reeds voor jaren in
alle slag van anti-Katholieke bladen hon
derden keeren in duizendenden periphra-
zen gelezen? Paus Pius IX. gunde men
nog zijne laatste levensdagen in Rome te
slijten. Na hem zou er geen sprake van
Pauskeuze meer zijn. Pruisen, Engeland,
Rusland, de machtigste Staten na Oosten
rijks nederlaag bij Köuiggratz, na Frauk-
rijks vernederingen iu 1870-71, zouden
uit antipathie al het mogelijke doen, olu
een conclave te verhinderen. Italië's Re
geering wenschte niets liever dau van den
lastigeu Paus ontslagen te worden. Oosten
rijk en Spauje, waarvau de Paus eenigen
steun te hopen had, zouden blij zijn, dat
zij zich neutraal mochten houden.
Eu zoo zou het gebeureu, dat er na
achttien eeuwen geen Paus meer zou ge
kozen worden. Mocht er al een opvolger
vau Pius IX. komen, zijne macht eu zijn
invloed zouden luttel wezen. Zijne stem
zou zijn, als die eeus roependen in de
woestjjn. Eu de Paus en de pauselijke
macht zouden, dank zij het ouderaard<che
woelen der geheime genootschappen en de
tegenwerking van al wat steeds op Rome
scheldt, enkel omdat het de Katholiciteit
vertegenwoordigt, voortaan tot geschied
kundige oudheden behooreu.
Zoo luidde de profetie der anti-godsdien
stige bent, die zweert bij de staatsmacht
eu haar egoïsme.
En wat zien wij gebeuren?
Prins Yon Bismarck, de stichter van den
cultuurstrijd in Duitsehland, kiest hem, uit
eigen beweging,als scheidsrechter, tegen den
zin van meer dan de helft van Duitschlands
bevolking, die protestantsch is; tegen den zin
van Duitschlands liberalen verzacht hjj
de wetten tegen de Katholieken, en dat
ter wille van den gevangene op het Vati-
caan. De enghartige Protestanten kregen
het zelfs benauwd en vroegen zich af, bij
al deze gebeurlijkhedenZouden de
Keizer enVou Bismarck wel goede Protestan
ten zijn? Hebben zjj vergeten, dat de Curie
te Rome het hoofdkwartier is van den
strijd tegen de Evangelische Kerk?«
De anti-clericale Popoio Romano vau
de laatste allocutie des H. Vaders sprekende
zegt: De verklaring van den verlichten
Paus hebben recht op de aandacht onzer
staatslieden, eu, als het Hoofd der Kerk
HAARIMSC
