N I E U W E
1122
Donderdag 30 Juni 1887.
12de Jaargang.
agite ma now agitate.
De Graaf i)e Mm en de jeugd
in Frankrijk,
IJ IT E L A lï
ABONÏTEMEIÏTSFB IJ S
Per 3 maanden voor Haarlem0,81)
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,
Voor het Buitenland 1,50
Afionderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BIT HE A TT: St. Janstraat Haarlem.
TIE N D R.'
PBIJS DEH ADVEBTENTIÉH
Van 1 6 regels
Elke regel meer
30 ••nis.
5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÜPPERS MAUBET.
Wegens den feestdag van de HH. Apostelen
Petrus en Paulus verschijnt dit nummer een dag
vroeger.
li.
(Slot.)
»Wiezal nu autwoordeu op de stem vau
het volk?« zoo gaat Graaf De Mun voort.
Welke macht bestaat er, die rustig ge
noeg is, om het volk lief te hebben, krach
tig genoeg om het te leiden? O, er bestaat
slechts éeue dusdanige macht en ik noem
haar met trots, met fierheid en niet het
vertrouwen van een zoon, die zijne moeder
noemt: het is de katholieke Kerk.
Mén heeft alles gedaan, om haar te ver
nederen, haar invloed te vernietigen, hare
werkdadigheid te stuiten en om haar on
trouw te doen worden aan hare wetten.
De Regeeringeu hebbeu tegen haar samen
gezworen zij heeft alles geduld, alles
verdragen, zij heeft zich steeds vreedzaam
getoond. Eu thans, nu de Regeeringeu
verdwenen, de tronen gevallen en de men-
schelijke macht gebroken is, thans staat de
Kerk alleen tegenover het volk, dat eiken
dag ellendiger en eiken dag gevaarlijker
wordt, dat zijne kracht voelt, gerechtig
heid eisclit. en dat dreigt alles omver te
werpen. De Kerk staat tegenover het volk;
onwaukelbaar iu hare kracht en in hare
liefde, strekt zij hare armen uit naar het
volk.
Hebt gij gelezen, wat te Rome is ge
schied? Vau die Bisschoppen der nieuwe
wereld, welke over den Oceaan naar het
graf der Apostelen zijn gekomen? Wat
wilden zij in de heilige stad? Zij wenschten
voor den heiligen Vader de zaak der werk
lieden te bepleiten. Hebt gij het verslag
van Kardinaal Gibbon gelezen ten gunste
van de ridders van den arbeiden de be
slissing van den heiligen Vader, die hun
recht laat wedervaren? En den brief van
Kardinaal Manning, die uit het aristocra
tische Engelaud zijn bjjval scheukt aan de
woorden vau den Aartsbisschop van Bal-
timore, otn voor de gansche wereld liet
vaste verbond der Kerk met het volk te
bekrachtigen? Dat, mijneheeren, is de groote
gebeurtenis vau deu dag. Ik weet, dat men
zich te onthouden heeft van algemeene
toepassingen en overdreven uitleggingen,
maar de idee, de grondstelling straalt in
haar vollen glans en als gij straks deze
plaats verlaat, dan moet gij doordrongen
zjju van deze waarheid, welke het richt
snoer van uw leven dient te zijn. Gij zijt
Katholieken, gij hebt op u genomen de
Kerk te dienen: vergeet echter nimmer, dat
gij u daardoor ook hebt verbonden, dat
gij gedwongen zijl, ware vrienden van het
volk te zijn. Een waar Katholiek te zijn,
heet niet, zich van alles af te houden, wat
onzen tijd in enthusiasme breugt,om een waar
Katholiek te zijn moeten we ons niet slechts
met direct en uitsluitend religieuze zaken
bemoeien, om een waar Katholiek te
zijn, moet men zich ook met allen ijver
FEU1LLE TO N.
Een Romeinsch gastmaal.
Lucullus, een der voornaamste Romeinsche
Senatoren, die tijdens de Regeering van Keizer
Augustus leefde, bezat een groot vermogen eu
de gastmalen, door hem bij zekere gelegenheden
ten beate gegoven, vormen eeuig bewijs hoezeer
het weelderig toebereiden eu het voordienen der
Sf ijzen bij den Romeinschen patriciër in die da
gen werd in acht genomen.
i)e gasten van onzen schatrijken raadsheer
namen op schildpadden of ivoren rustbedden
plaais, het hoofd tnet amaranten of welriekende
planten gesierd, nadat zij hunne handen in gou
den schalen met reukwater hadden gereinigd.
Het eerste gerecht bestond gewoonlijk uit
zwarte en witte olijven, keurige vleeschpastijen,
Syrische pruimen en granaatappelen, moesgroen-
toeleggen op de bevordering van het wel
zijn van ons laud. Wij moeten de groote,
de ware, de eeuige vruchtbare politiek
uitoefenen en niet tot heu belmoren, welke
deu Godsdieust slechts in de tempels alleen
willen uitoefenend zien.
Overal in uw openbaar- zoowel als iu
uw privaat-leven moet gij een dappere
strijder zijn voor Christus eu Zijue Kerk.
ik houd niets voor u verborgen; de ver
plichtingen, welke gij op u hebt genomen,
ziju ernstig en moeilijk; ik weet hetgeen
u te wachten staat, als gij deze zaal hebt
verlaten. Niet de bedreigingen uwer vijan
den ziju het, welke ik vrees O neen
maar de lauwheid, de onverschilligheid en
den spot uwer vrienden! Zij zullen u lachend
zeggen»Meu moet het u vergeven, 't is het
vuur der jeugd, dat spoedig weer verdooft.
Wapeut u derhalve met een drievoudig
pantser tegen deze gebeurlijkheid; zij is het
grootste gevaar, dat u dreigt.*
Na een korten blik te hebben geslagen op
de overwinningen, welke de katholieke Kerk
in Frankrijk in onze eeuw heelt behaald,
gaat de Graaf De Mun voort: »En onze
eigen ondervindingen! Toen wij de vaan
der Katholieke Vereenigingeu hadden ont
plooid, kwam na eeuigen tijd van geest
drift de onverschilligheid der meuschen; men
beschouwde ons als dwepers; men beschul
digde ons de sociale vraag te tragisch op
te vatten, haar te overschatten, haar te
misbruiken. En thans? Hoort, wat men
zegt; leest de hoeken, de nieuwsbladen, van
elke richting, zoowel vau conservatieven,
als van liberalen en radicalen eu gij zult
zien, dat uit alle slechts een roep weerklinkt:
De sociale vraag is eene groote, eeue drin
gende vraag van onzen tijd, wie weet haar
op te lossen?!
Toen wij van genootschappen spraken,
lachte men ons uit, men zeide, dat wij
droomden eu thans begroet ik niet alleen
hier de banieren der genootschappen dezer
stad (Angers) maar er verschijnt ook geen
over volksaaugelegenheden handelend boek
meer, waarin niet gesproken wordt van ge
nootschappen, van organisatie, van sociale
vrede eu belangen.
Houdt dus moed! Laten we nimmer vrees
toonen voor den spot der menscheu.
Mijneheeren, ik heb ergens gelezen, dat
bij Solferino de aanvoerder van een Oos
ten rijksch regiment, Prius Windiscbgriits,
ofschoon doodelijk gewoud, zich aan de
spits zijner troepen liet dragen, om ze tot
den strijd aan te moedigen eu dat de sol
daten, om deze bloedige tropee geschaard,
onwaukelbaar bleven in het vuur! Jouge
manuenl Gij draagt voor u uit uweu Aan
voerder, Die, voor u en voor het volk werd
gedood, Jezus Christus. Zult gij wijken?
Zult gij niet, om deze verheveu tropee te
eereu, het leven van uw hart, het bloed
van uwen arbeid en edelmoedige offers ge
ven? Ik reken er op en ik zweer het voor
u. Gij zult, wat er ook gebeure, aau uwen
eed getrouw blijven. En voer den strijd
zult gij medebrengen, ik vraag het dringend,
die jeugdige geestdrift, welke uwe macht
eu de heerlijkste uwer gaven is. De hedeu-
ten, radijzen en asperges, die met pepermunt
water waren gestoofd; oesters en slakken. Daar
bij werd door de slaveu in zilveren bekers wijn
aangeboden, waarvan de wereldberoemde honig
van den Hymettos bet voornaamste bestanddeel
uitmaakte.
Het tweede gerecht bestond uit woudduiven,
lijsters, zeehanen, tarbotten, snippen en kapoe
nen, terwijl bet mi ld lstuk op tafel door een
groot stuk wildbraad werd gevormd.
Het derde gerecht werd door vier slaven op
gezet, die onder bazuingeschal binnenkwamen.
De hoofdschotel was een reusachtig wild zwijn,
omgeven door tien speenvarkentjes van nog geen
jaar oud. Aau de beide slagtanden van bet groote
dier hingen twee kunstig gevlochte korfjes met
fijne dad-Is.
Wanneer nu de voorsnijder zich onledig hield
met het zwijn te ontleden, gingen j niga slaven
in gala-gewaad rond ra,:t de dadels en ontving
iedere gast, wanneer hij het verkoos, op ziju
bord een speenvarken.
daagsche jeugd sterft van koude en onver
schilligheid; men spreekt over de waarheid,
doch men heeft geen enthusiasme voor
haar. Geeft gij, mijneheeren, aan deze ver
kleumde, aan «leze bevroren jeugd, het leveu
weder, het zal de roem zijn van uw ge
nootschap. Blijft jong, vurig en bezield voor
uw heilig geloof en snelt deu onverschil
lige, den geblaseerde voorbij als soldaten,
die ten strijde trekken voor God en voor
het vaderland.
Eeu Keizerlijk decreet is verschenen, be
treffende de uitgifte eener 31/3 percent-
leeniug van ruim 218 millioen voor
spoorwegen eu militaire doeleinden, waar
toe de Rijksdag zjjue toestemming heeft ge
geven.
De Bondsraad heeft de wet op de kunst
boter, zooals die door deu Rijksdag is ge
wijzigd, verzonden aau de daarbij betrokken
commissiëu uit ziju midden.
Omtrent de suikerbelasting zal in eeue
der eerstvolgende zittingen eeue beslissing
worden genomen.
Voorts ziju iu den Bondsraad Zaterdag jl.
onder andereu aangenomen: de wet betref
fende de belasting op gedistilleerd, de wij
ziging in de gesubsidieerde stoomvaart
lijnen, de wetten betreffende Elzas-Lotha-
ringen.
Er worden onderhandelingen gevoerd
tusscheu de Duitsche eu Fransche Regee
ring, over de Elzassers, die door het Hoog
gerechtshof te Leipzig veroordeeld werden.
Dezer dagen is te Warmbrunn overle
den de Geheimraad Kratzig, die als eerste
offer van deu Culturkampf viel. Hij was
chef van de Katholieke afdeeling aan het
Departement van Eeredieust, die is opge
heven. Later beschuldigde men hem, dat
hij documenten uit het archief van het
Departement had ontvreemd. Na eenigeu
tijd moest men openlijk verklaren, dat hij
onschuldig was. Het einde vau deu Cul
turkampf heeft hij uiet lang overleefd.
Wellicht zou men in vervolg van tijd ge
legenheid hebben gevonden aau den man
nog goed te maken, wat meu aan hem had
misdaan.
Bij vernieuwing wordt uit Beieren iu
't breede geschreven over de waarschijn
lijkheid, dat de Prins-Regent tot Koning
zal worden uitgeroepen. Wel zoudeu hij
den Prins-Regent groote bedenkingen te
gen zulk een maatregel bestaan, doch hjj
zou verklaard hebben, dat hij zich tegen
deu uitdrukkelijke;! volkswil niet verzetten
zou. Als dus de Volksvertegenwoordiging
een votum uitbracht, iu den geest van de
bedoelde verheffing, zal de Prins meer dan
waarschijulijk in de zaak berusten.
De Standard verneemt, dat de onder
handelingen met Rusland over de punten
aau de Afghaansche grenzen, waaromtrent
nog geeue overeenstemming was verkregen,
een bevredigenden loop nemen, zoodat
er hoop bestaat op eeue spoedige oplossing
vau alle geschilpunten.
United Ireland schrijft over de Jubileum
feesten:
Op liet geschal der bazuinen, eon '.eeken, dat
van de buiten galerij werd grgeven, verdween alles
iu e« li oogwenk en andere slaven brachten
weder een dergelijke» reusachtige» schotel op
tafel, die een« combinatie bevatte van ptiuwen,
levers van zeldzame zeevisschen en fazanten.
Na dit derde gerech', dat op gelijke vlugge
wijze werd afgenomen, ging de zoldering eens
klaps open, eu men zag iu het midden der gas
ten op de tafel een groot zilveren aairecht-
blad nederdalen, waarop goeden en albasten
reukilacous, kransen en fijne bloemen, verschil
lende kleine kunstvoorwerpen en zeldzame kost
baarheden waren geplaatst.
Eindelijk kwam het nagerecht, dat volgens
de Romeinsche schrijvers somtijds meer dan
honderdduizend sestertiën had gekost.Naast on tel
bare taarten eu gebakken van verschillende vor
men en afmetingen en voor den uiteenloopen
den smaak der gasten toebereid, bestond het
uit de fijnste ingelegde confituren, met rozijnen
en vijgjes gevulde snippen en eene groote me-
»Eik beschaafd land was bij het feest ver
tegenwoordigd op ééu na, namelijk Ierland.
Ierland stond alleen morrend opzij. Wan
neer men nog eeu commentaar behoeft op
Eugeland's wanbestuur over Ierland, dan is
het de houding der Ieren bij het jubileum
feest.- Aau Ierland had de plaats naast
Engeland nevens den troon der Kouiugiu
toegekomen. Ons bloed heeft medegehol-
pen, het uitgestrekte Rijk te grondvesti-
geti, 't welk zich thans iu het jubileum
heeft verheugd. En wat is on« loon ge
weest? Armoede, ellende, slavernij en hon
gersnood. Aan Eugelauds strijd eu moeite
hebben wij deelgenomen; aau zijn triumfen
mogen wij niet deelnemen. Wie vermeet
zich te zeggeu, dat Ierlaud's houding van
koele reserve deloyaal is? Als Ierland treurt
terwijl alle anderen juichen, dau is dat
niet Ierlaud's schuld. De motieven voor
Eugeland's blijdschap zijn juist de redenen
voor Ierlaud's droefheid. De Eugelschen
verheugen zich over eene halve eeuw lang
genoten vrijheid, welvaart en vooruitgang;
wij treuren om vijftig jaar lang geleden
honger, ellende en verdrukking.*
De Minister Crispi heeft eeue circulaire
uitgevaardigd, waarbij het dragen van re
volvers in Italië ten strengste is verboden.
Er zjjn vrij ernstige ongeregeldheden
ontstaau te Canet in de provincie Barce
lona, ter gelegenheid van de verkiezingen
voor den gemeenteraad. Er werden geweer
schoten gelost, eu er zijn verscheidene ge
kwetsten.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat
de Keizer de bouwplannen heeft goedge
keurd voor eene groote Siberische spoor-
weglijn naar Vladivostock. Hierdoor zal de
reis, gedeeltelijk per spoor en gedeeltelijk
te water, tusscheu St. Peters en Vladivos
tock, over Tiurnen, Tomsk, Irkutsk, langs
het Khankameer en de Amur-rivier binnen
twee weken kunnen volbracht wordeu. Met
het bouwen wordt spoedig eeu aanvang
gemaakt onder toezicht van den Minister
van oorlog. De lija moet binnen vijf jaren
voltooid zijn.
De Zwitsersche Bondsregeeriug heeft
met de firma Grusson, te Buckau, contract
gesloten voor de levering van een pant
sertoren ten behoevo van de foitificatie aau
den zuidkant vau de St. Gotbard-tunnel,
voor den prijs van 180,000 franks.
In autwoord op eeue interpellatie in
deu Stendeuraad is van Regeeringswege
medegedeeld, dat er in eene der eerstvol
gende zittingen een ontwerp, betreffende
eenige bepalingen der boudswet op burger
lijken stand en huwelijk, zal ingediend
worden. Dit zal geschieden naar aanleiding
eener motie van 25 Maart 1885, tot strek-
kiug hebbende de echtscheiding moeilijker
te maken.
Eindelijk is Rusland met een voorstel
tot oplossiug der Bulgaarsche quaestie
voor deu dag gekomen, dat wellicht eenige
kans heeft iu ernstige overweging te wor
deu genomen. Men weet, dat men te St.
Petersburg, na liet mislukken der zending
van Kaulbars, plechtig heeft laten verkla
ren, dat men vast besloten was de oudauk-
nig dergelijke lekkernijen. Iu het midden van
dit alles stond een kunstig bewerkt standbeeld
van Vertumna, geheel van fijn banketdeeg
gevormd, dat in zijn voorschoot saprijke vruch
ten van allerlei jaargetijde droeg, omgeven door
meloenen, die in velerlei figuren waren gesneden.
Terwijl de gasten het weelderig vernuft van
den gastheer bewonderden en de Romeinsche
neiging tot geestesoefening en slagvaardigen tafel
kout zich in taliooze verrassende wendingen open
baarde, gingen de slaven weder rond eu boden
tandstoker» var fijn ivoor aan.
Het uagereoht duurde soms den geheelen
nacht, want de Romeinsche Senatoren waren
bij hunne ingetogenheid en mannelijke zelfbe-
heersching in het clagelijksche levon, op de feesten,
hun door hun vriend Lucullus geboden, niet
vervaard voor een slapeloozen nacht bij een
stouten beker wijn.