GEMENGDE BERICHTEN. Dr. J. M. Hoogvliet. Voor geest en hart. schen aangeboren; zij wekt ijzer en leven, en waar zij ontbreekt, ontstaat kwijning, die spoe dig tot verval voert. Eu dat is het grootste maat schappelijke euvel zoowel voor de allerlaagste als voor de allerhoogste standen. Bij de eersten bestaat hoegenaamd geen hoop maar op eenige standverheffiug; vandaar geen enkel edel streven naar eene betere toekomst, men leeft voor het oogenblik, men geniet wat men genieten kan, men derft elk eergevoel, en zoo komt het door gaans vooral in de groote steden tot de laagste gemeenheid. Onder anderen vorm komt men tot dezelfde uitkomst in de hoogste klassen, wan neer daar overvloedige rijkdom en de hoogste rang bereikt ziju; men teert vau hetgeen men heeft opgelegd, men leeft van het verledene, doch de prikkel tot werkzaamheid bestaat niet meer: men rekent zich op de wereld om te ge nieten. Genot nu zonder inspanning leidt on vermijdelijk tot zelfzucht, onbeduidendheid, ze denbederf, verval. Veel groote familiëu gaan langs dezen weg ten order. Onze maatschappelijke toestanden voeren, he laas! maar al te veel naar deze twee uiterateri. Dikwijls hoort men zeggen: de middelstand ver dwijnt. De waarheid van dit beweren is inder daad een feit, dat ieder kan opmerken, die eene kleinere plaats, welke men gemakkelijker kan overzien, vergelijkt met hetgeen zij was voor veertig jaren. Alles schijnt er te zijn vooruitge gaan; doch men ga den toestand eens wat die- pel' na: wat zal men ontwaren? Enkele personen, wier ouders oppasser de, werkzame burgertjes waren, zijn nu rijk geworden en spreidon eene weelde ten toon, waarbij hunne voorouders zich allerminst gelukkig zouden bevonden hebben; maar daarnevens tienmaal ;meer andere mensckeu, die vóór ettelijke jaren in hun ambacht eeu goed bestaan hadden en thans genoodzaakt zijn om door werkeu voor loou onder een meester of op eene fabriek zich eeu karig stuk brood te verschaffen. Daarin schuilt, naar onze meeniug, een der grootste kwalen van onzen tijd, en wel wat Ne derland betreft in het bizonder, dat onze kleine ambaebtsstaud meer en meer achteruitgaat en dreigt te verdwijnen. Alle arbeid gaat meer en meer in de groote industrie ten onder. Reeds ziju die verwarring en ineensmelting der fabrieksarbeiders en ambachtslieden begon nen. Het heeft ons zeer getrufien, dat de Tweede Kamer besloot, eene enquête in te stellen naar den toestand van fabrieken en werkplaatsen. Die verwarring komt bierdoor uit, dat voor de en quête-commissie zonder onderscheid geroepen werden meuschen, die op een dusgenaamde fa briek arbeiden, en smeden, bakkers, huisschil ders, kleermakers, timmerlieden, 'i Is, naar onze msening, voor den gotden gang der enquête eene fout geweest, dat deze twee zoo geheel verschil lende klassen van arbeiders niet beter uit elkander zijn gehouden. Hare behoeften loopen te veel uiteen; zij kunnen niet nuar denzelfden maatstaf worden beoordeeld. Wil de Staat tusscbenbeide komen, dan zal bij ook geheel andere maatre gelen voor de eene dan voor de andere moeten nemen. Nu loopt men groot gevaar, dat de maat regelen, dio door de werkzaamheid der enquête zuileu worden uitgelokt, indien zij zich niet strikt tot het fabriekswezen zullen bepalen, maar zich ook tot de ambachten ^uitstrekken, onvolledig, misschien ondoelmatig zullen wezen, dewijl de toestand der ambachten in het land mogelijk geheel anders is dau te Amsterdam. In elk geval, de enquête heeft een tipje op gelicht van den sluier, die over den toestand der ambachteu in de .hoofdstad hangt. Den sluier zeggen wij; want inderdaad, de toestaud op de fabrieken is, ook zonder de enquête, veel beter bekend dan in de werkplaatsen. Van allen kant komen de leidende geesten onder de liberalen aansnellen met minder of meer heldere flambouweu om de liberale kudde voor te lichten op het duistere en door nige pad dar Grondwetsherziening, zegt de N. IJselbode. Bij het bespeuren dat zij nog zoo geweldig in den donker zat, heeft dan ook de door en door liberale Eerste Kamer zich genoopt gezien tot de verklaring dat de voorstellen tot Grondwets herziening nog niet genoegzaam voor openbare behandeling zijn voorbereid. Wij voor ons hebben deze mededeeling opge* vat in dezen zin, dat de liberale meerderheid nog tot geeue overeenstemming gekomen is no pens de houding, die zij tegenover eenige der aangelegensto voorstellen innemen, zoodat men waarschijnlijk trachten zal die zaakjes achter de schermen ïu orde te brengen. Is onze gissing juist, dau kan de Eerste Kamer dezelfde sluip wegen bewandelen, waarop de liberale meerder heid de Tweede Kamer haar is voorgegaan en door eene overeenstemming «onder meer, door het toepassen van la mort sans phrase, alle minder welgevallige voorstellen verwijderen. De stemming over de splitsing der groote ste den, amendemeut-Sehaepman-Van den Bieseri, heeft de groote virtuositeit der liberalen op dit punt getoond. De heer Earncombe Sanders zal den 13n dezer vrijwillig voor de vierschaar zijner kiezers treden, in eene openbare vergadering te Haarlem. „Uit den aard der zaak mag men verwachten zegt de Opr. Haarl. Ct.dat hij daarbij aan zijne kiezers rekenschap geven zal van zijne hou ding in de Tweede Kamer, waarhij een der „zeven" was." Al de couranten, zegt het Dagblad, praten dit na. Niemand schijnt er aan te denkeu zóó heeft art. 194 Nederland verblind dat er nog iets anders is, waar de heer Earncombe Sanders rekenschap heeft te geven, namelijk waarom hij op 16 Juni vóór (le kleine kiesdistricten een schitterend pleidooi hield en er, zonder één woord van toelichting, den 17n tegen stemde. Ons dunkt, van dat feit is moeielijker op be vredigende wijze rekenschap te geven, dan van de reeds vrij voldoende en afdoend verdedigde houding der „zeven". Het bestuur van den Katholieken Zuid- Noord-Hollandschen Boud heeft in eene circulaire aan de Kiesvereenigingen medegedeeld, dat de afgevaardigden van den Bond op de vergade ring van 21 Juni te Utrecht tot stichting van een Centralen Bond, niet werden toegelaten, en dat, mocht deze Bond dus tot stand komen, dit zal moeten geschieden zonder medewerking van den Zuid-Noord-Hollandschen-Bond, die zich echter bereid zal verklaren om, waar bet noodig is, in minnelijk overleg te treden over de te voe ren politiek. Beverwijk, 6 Juli. Heden ochtend werd al- bier geopend de tentoonstelling van paarden, vee en tuinbouwvoortbrengselen, welke wa3 uit geschreven door de afd. Velzen en omstreken van de Hollandsche Maatschappij van landbouw, uitsluitend voor leden dier afdeeling. In de vergadering van den ge meenteraad van Sagnati (Prov. Silezië) werd on langs medegedeeld, dat in den afgeloopen winter niet minder dan 163 liters spiritus werden ge bruikt, om bevroren straatlantarens te ontdooien. Onder algemeene vroolijkheid werd besloten, als zuinigbeidsmaatregel, den spiritus ondrinkbaar te maken. Hoe heilzaam bosschen wan neer men door deze tegen den Noordenwind wordt beschermd en de huizen zoodanig gelegen zijn, dat de zou daarin kan doordringen op de gezondheid inwerken, moge uit het volgende blijken: Volgens de verslagen van den toestaud der gemeente 's-Gravenhage biadz. 2 en 3 bijlage 6, en iulichtiugen van met zoodanige werkzaamheden belaste ambtenareu, zijn iu de laatste jaren gemiddeld jaarlijks overleden Te 's Graveuhsge 1 van de 43 iuwoners en aan den Bezuidenhout, Zuid-Oost of landzijde, I van de 145 bewoners. De levensduur van de overleden personen bedroeg in dat tijdsverloop van acht jaren gemiddeld: Te 's-Gravenhage ongeveer 261/2 jaar, en aan den Bezuidenhout, Znid-Oost of landzijde, ongeveer 43V2 Jaar- Een merkwaardig voorbeeld van vraatzucht gaf eeu snoek, die bij de run te Christ- church het vorige jaar werd gevangen. Het dier had beproefd zich met een zalm van 101/s pond vol te stoppen, was hierin met groote krachtsin spanning tot op een zekere hoogte geslaagd, maar stikte in het omvangrijke hapje. Een Franschman, de heer Batby, is met een driewiel in acht dagen tijds van Pa rijs naar Weeneu gereden. Waar zulke par force toeren noodig voor zijn begrijpen we niet. Dat men door dit middel van vervoer vau de eene stad naar de andere kan komen, behoeft niet meer te worden bewezen. Hoe snel men rijden kan blijkt bij eiken wedstrijd. En er loopt eeu spoor trein, die de hoofdstad van Frankrijk met die van Oostenrijk verbiudt en minder kost dan zulk een tocht per rijwiel, daar de heer Batby zeven nachten in hotels moest slapen en zevenmaal moest dineeren. Eene pleizierreis per tricycle te maken is aangenaam en betrekkelijk goedkoop, maar deze snelle toeht zonder langer oponthoud dan noodig is om uit te rusten wij herhaler, het heeft geen doel en geeft geen genot, zegt de Arnh. Ct. Ophet goederenterrein te Zwolle heeft een leeuwerik genesteld onder tegen de spoor staaf van een druk bereden lijn. De flensen der wielen gaan rakelings over het nest. I 11 de Frkf. Ztg. wordt gemeld, dat door de nieuwe Duitsche rijksleening het ge- vraugde bedrag 7 malen is geteekend. Dezer dagen meldden wij dat Dr. Hoogvliet (te Doetichem) naai de Congo-negers zou trekken ter bestudeeriug van hunne taal. Thans plaatst de heer Hoogvliet dienaangaande in de N. R. Ct. de volgende grappige „rectificatie": Mijnheer d* Redacteur. Aan alle belangstellenden heb ik de eer bij deze mee te deelen, dat ik, in strijd met hetgeen door de bladen is medegedeeld, na rijp beraad besloten heb niet naar Afrika te vertrekken en de negertalen van den Congostaat voorloopig onbeoefend te laten. Redenen, die mij tot dit besluit brengen, zijn de volgende: 1°. het buitengewoon lastige van de coujugatie en de syntaxis der bovenvermelde talen; 2°. de ongast vrijheid en de slechte manieren der Congo-negers; 3'. de vrees om door tijgers of krokodillen te worden opgegeten; 4°. de buitengewone duurte der aardappelen en wortelen, zoodat de Leidsche hutspot zelfs op 3 October een onbereikbaar ideaal zou ziju; 5°. het verre en vermoeiende van de reis; 6°. de moeilijkheid om in dat klimaat room- of vanille-ijs te bewaren; 7°. het pijnlijke afscheid van vrienden eu betrekkingen in het moederland, en eindelijk 8". (last not leasthet feit, dat het geheele bericht, eergisteren door de Rotterdammer en gisteren door tal van audere bladen medege deeld, niets anders is dan een verzinsel, eene aardigheid, die de een of andere „vernufte- ling" zich te mijnen koste veroorloof heeft. Ik blijf, Mijnheer de Redacteur, u dankende voor de verleende plaatsruimte en in kalme be rusting afwachtende, in welke andere onherberg zame oorden de heeien journalisten in liet ver volg nog zullen goedvinden mij eene betrekking te bezorgen. Uw dw. dr. Op den weg van Groenloo naar Zwilbroek staat eea overigens flink boerenhuis, bewoond door een horlogemaker en diens fa milie, zonder dak. Men leeft dus in de open lucht, alleen zijn op céu der hoeken van het huis eenige plaggeD, waaronder de familie slaapt. De niet onaardige oorzaak hiervan moet zijn, dat de bewoner te groote bouwplannen heeft gehad en toen hij aan het dak was genaderd, geen geld genoeg bezat om dat onmisbare gedeelte er op te plaatsen. Uit Amsterdam meldt men ons: Ter Voedingstentoonstelling nam men dezer dagen proeven met voeding van soldaten te velde. Eerst werden 300 militairen van het garnizoen op bet Marktplein onthaald door den heer Van Houten te Weesp op brood m?t chocolade, waarbij bleek dat binnen anderhalve minuut 84 personen konden voorzien worden tegen 0:017 per kop. Te 3 uren ontvingen zij warm eten, vleesch en groente, uit de fabriek van Dennerlein te Chariottenburg, waarbij Heineken bier verschafte. Alles werd met graagte genuttigd. Het „hoogste" lied ter gelegen heid van het jubilé der Koningin van Engeland hebben twee Eugelsche predikanten, gezongen, die den 21 Juni den Mont Blanc beklommen, om er het God save the Queen aan te heffen. De Tijd klaagt over den inhoud van het Officieel Orgaan der Tentoonstelling van Voedingsmiddelen. Daarin toch komen herhaal delijk uitdrukkingen voor, die kwetsend en be- leedigemi zija voor God en godsdienst. Wijl de programma's der muziekuitvoeringen uitsluitend in dat blad worden vermeld, zegt Het Centrum, en liet om die reden door velen gekocht wordt, kan de klacht van De lijd zeker niet overbodig genoemd worden, tenzij het de bedoeling der Commissie mocht zijn, dat enkel Joden of heide nen de tentoonstelling bezoeken! Te Ween en is dezer dagen eene Russische Vorstin: Prinses Hilly Dolgorouka, in het Prater voor het eerst opgelraden als violiste. Haar overleden echtgenoot liet haar in vrij be hoeftige omstandigheden achter, en de Prinses besloot nu, op deze wijze haar brood te verdienen. Een os in zijn geheel gebraden. Dit werd te Liss, eeu dorp in Hampshire op den jubileumsdag gedaan. Een os werd daar aan kettingen opgehangen boven een gat, in den grond gegraven, waarover eeu steenen stelling was gebouwd. Door katrollen werd het dier dich- tei bij het vuur gebracht ot er van verwijderd, al naar het noodig was. Na zeven uur gebraden te hebben werd het dier opgehaald, onder het spelen vau eenige volksliederen. Naar men zeide, was het gebraad overheerlijk. De oudste mat in Hongarije, en misschien in Europa, is Franz Nagy, die 131 jaren oud is. Hij was eerst herder, maar werd later soldaat, en vocht in 1813 als „oud-huzaar" mtde in den volkensing bij Leipzig. In den laat- sten tij! leefde hij van liefdadigen onderstand. Nagy is lichamelijk nog vrij gezond, en in het bezit van al zijne geestvermogens. Hoorde men tot hiertoe nog slechts van land- eu watervélocipèdes, eu vooral van verbeteringen in den laatsten tijd var. de eerst genoemde voertuigen, thans is een uitvinder te Berlijn voornemens eene geheel andere soort te vervaardigen, en wel eene luchtvélocipède. Evenals het luchtschip zal ook zij sigaarvormig en uit dikke zijden stof vervaardigd zijn. Zij zal eeu inhoud hebben van 154 M3 en met waterstofgas gevuld worden door middel van eene daaraan verbonden machine. Onder aan den ballon hangt een soort vau rijwiel, dat 8 vleugels heeft, die door den luchtwielrijder met de beeneu in be weging worden gebracht. Waarin iemand zijn neus al niet steekt! Op het achterbalkon van den tram stond in Den Haag aan den Hoogenwa! een heer, juist op het oogenblik toen de tram derailleerde door welken lieftigen schok de heer met zijn neus door eeue ruit geraakte. Zoowel neus als wang en ruit droegen de kenteekenen van het déraillement. Men schrijft uit Amsterdam aan de Kölnische ZeitungNauwelijks is een maand verloopen sedert eeu hoogleeraar aan de Amster- damsshe Universiteit zich bediende van een aan ieder Staatsburger, ook bij de nieuwe Grondwet toegekend recht, zich naar goeddunken belachelijk te maken, door openlijk de begenadiging van Domela Nienwenhuis te vragen; of de bladen ge wagen weder van eeu, en ditmaal opnieuw door hooggeleerde heeren, gedanen stap ten gunste vau den gevangen oproermaker, welke pogiug echter reeds door eene afwijzende beschikking des Konings spot dig werd verijdeld. A1b die mededeelim; juist is, dan zal de wetenschap zich weldra met eeue nieuwe geesteskrankheid, eene Boort van Jebris professoralis hebben bezig te houden. Over spuitwatersoorten, limona- des gazeuses eu hare vervalschingen wordt in het Maandblad tegen de vervalsching van levens middelen en handelsartikelen het volgende aange voerd. Sinds verscheidene jaren is het spuit-, mineraal- of seltzerwater, onder onze dagelijkeche dranken opgenomen. Het kunstmatig spuitwater (ten onrechte beschouwd als eene imitatie van het „Selters"-wat«r), is in werkelijkheid slechts duin-, rivier-, bron- of regenwater, waarin eeue grootere of kleinere hoeveelheid koolzuur is op gelost. Het koolzuur wordt verkregen door een zuur (zwavel- of zoutzuur), op krijt, marmer, enz. te laten inwerken, door deze stoffen aan eene gloeihitte te onderwerpen, of uit „bonbons" met verdicht koolzuur. Het is natuurlijk van het hoogste belang, dat deze drank, die in groote hoeveelheden door de bevolking wordt gebruikt, met de meest mogelijke zorg wordt bereid. Het is dan ook deu fabrikanten gelukt spuitwater te vervaardigen, waarin geeuerlei metaalverbindingen welke tot de schadelijke behooren, opgelost zijn. Vroeger hoorde men veel van lood-, koper-, en zickhoudende spuitwatersoorten, tegenwoordig echter (ofschoon nog niet genoeg) worden geheel metaalrrije kunstmatige mineraalwaters in den handel gevonden. Het is van het hoogste belang, dat de watersoorten zuiver drinkwater zijn, en ook hiertegen wordt helaas! niet weinig gezon digd. Streven de mineraalwaterfabrikanten in deze, hier te lande steeds naar loffelijke verbetering, geheel anders is het gesteld, op enkele gunstige uitzonderingen na, met de industrie der zooge naamde „limonades gazeuses". Citroenlimonade behoort te bestaan uit citroensap, zui»ere suiker en goed water, evenals frambozenlimonade be hoort te bestaan uit dezelfde bestandleelen met verwisseling van citroensap in frambozensap. Wat is evenwel bet geval bij de overgroote meerder heid der „limonades gazeuses", welke in den handel voorkomen? Wijnsteenzuur en citroenzuur met een of andere aethersoort, welke smaak aan het mengsel geeft, worden met suiker in water opgelost, en dit fabrikaat wordt met fuchsiua (voor „frambozenlimonade") of met eene gele kleurstof (voor „citroenlimonade") gekleurd. Het is nu zeer de vraag of deze preparaten wel zoo onschadelijk zijn, als men over het algemeen denkt. Verschillende geleerden meenen iu het dagelijksch gebruik van kunstmatige aethersoorteu eeu gevaar voor de gezondheid te zien, en ook mag men wel vragen, of de kennis van de fa brikanten dor limonades groot genoeg is, om de juiste maat van de op te lossen zuren te weten, zonder dat het organisme er ouder lijdt. Mogen deze dranken dus voor de gezondheid niet geheel onschadelijk zijn, ook ii: de beurs wordeu de afnemers getroffen, daar ze voor een betrekke lijk hoogen prijs (gewoonlijk 30 cents iu publieke lokalen) een product bekomen, dat nauwelijks der waarde heeft. Het zou dus van belang zijn, dat de bevoegde autoriteiten ook deze in dustrie eens aan nauwkeurige wettelijke bepalingen onderwierpen (zooals bij de kunstboter geschiedt), opdat men in plaats van limonade geeu chemisch mengsel ontvangt, waarin de citroen en framboos tot de onbekende grootheden behooreu. Een treurig ongeluk heeft in de Zwitsersche stad Zug plaats gehad. Daar ziju Dinsdag 17 huizen van de voorstad plotseling in het meer gezakt. Esrgisterenuackt stortten nog 40 andere huizeu in. De geheele voorstad is nu veiligheidshalve door de bewoners ontruimd, daar er gevaar is voor verdere iustortingen. Het aan tal slachtoffers van de ramp moet aanzienlijk zijn. Gisteren waren er 17 dooden en 30 gewon den gevonden, en er worden nog ongeveer 100 personen vermist. Een dergelijke ramp trof iu 1806 het niet ver van daar gelegen stadje Galdau. Dat plaatsje werd in genoemdjaar verwoest dooreeue bergstorting, en 567 menscheu kwamen daarbij om het leven. B. en W. van Rotterdam hebben dezer dagen antwoord gegeven op het adres der koffiehuisknechts, waarin dezen hun nood klagen over de vrouwelijke concurreulie, nl. dat de wet huu het recht niet geeft, aan enkele persoueu de uitoefening van een beroep te verbieden alleen om anderen voor nadeel ts behoeden. Van al de jubileu m-g esehenken, die Koningin Victoria wel heeft willen aanne men, is er zeker geen eenvoudiger geweest dan twee versche eieren, welke eene arme Iersche we duwe aan de zorg van eeu Geestelijke toevertrouwde die de Koningin ging feiiciteeren. Het Iersche vrouwtje vroeg Z. Weleerwaarde, of de Koningiu die twee mooie eiereu wel zou willen aannemeu voor haar ontbijt. Ue Geestelijke meende van ja en bracht de eiereu zorgvuldig over liet kanaal van St. George, waarna hij ziju boodschap op Windsor ging doen en niet naliet eene beschrijving er bij te guven van de armoedige omstandigheden van het vrouwtje, die alleen door hare innige trouw aan het Vorstenhuis werdeu geëvenaard. De Kouiugin nam de eieren aan en zal nu wei eea geschikt contra-gesohenk voor de loyale Iersche ouderdaue vinden. TeBeverwijk is in eene vaart aan den openbaren weg drijvende gevouden het lijk eener Indische dame, die aldaar bij eene voor name familie was gelogeerd. Men Vermoedt, dat haar een ongeluk is overkomen. Het honorarium, dat dr. Macken- zie voor da behandeling van den Duitschen Kroonprins krijgt, is 20,000 Mark, behalve ver goeding voor reiskosten en tijdverlies, als hij naar Berlijn gaat. Aan de Tentoonstelling van Voe dingsmiddelen zal eene verloting wordeu ver bonden. De commissie is voornemens eeue eerste serie van 25000 loten uit te geven; wanneer deze geplaatst zijn, geeft zij eene tweede serie uit en zoo vervolgens naarmate het debiet grooter wordt. De prijs vau eik lot is bepaald op f 0,25; aan elke serie zal een hoofdprijs worden verbonden, terwijl alle prijzen zooveel mogelijk bruikbare zaken zullen ziju. Als eene bizonder held wordt g e- meld, dat aan het veer te Capelle (N.-B.) iu het Oude Maasje 5 steuren gevangen ziju, waaronder eeu, die 140 a 150 kg. woog. Een nieuw rijwiel voor militair gebruik. Eene zeer belangrijke proef heeft onlangs ia het kamp van Aldersbot plaats gehad met een door Singer uitgevonden lijwiel, dat men wel multicycle zou mogeu noemeu, daar het voor 12 man is inge richt, waarvan ééc stuurt. Men heeft er zelfs op afwisselend ongelijk terein eeue snelheid van 20 a 30 kilometer per uur mee verkregen. Het Eu gelsche legerbestuur laat de proeven met veel zorg nemen, daar deze multicycle in vele omstan digheden te velde belangrijke diensten kan be wijzen. Eeue ongestoorde rust ontstaat uit eeu goed geregeldeu toestand der ziel.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1887 | | pagina 2