NIEUWE
1126.
Donderdag 14 Juli 1887.
12de Jaargang.
Licht- en schaduwzijden van
den modernen tijd.
BUITENLAND"
Iets over zakkenrollers.
Uit Constantinopel wordt bericht, dat
de Sultan nog steeds aarzelt de conventie
over Egypte te ratificeeren; thans stelt hij
de volgende wijziging daarin voor: Inge
val er in Egypte binneulandsche onlusten
uitbreken, zullen Turksche troepen de Nijl-
delta bezetten, maar als de Porte mocht
weigeren troepen te zenden, zullen er troe
penkorpsen, gevormd uit de legers van de
Europeesche Staten, met toestemming der
groote mogendheden naar Egypte worden
gezonden, c
HAIRLEMSCHI EMIRAAT.
ABONSTEMENTSFBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem f 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,
Voor het Buitenland 1,50
Aisonderlpke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
B (JEE AU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA HON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTEHTIÉH
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentien worden uiterlijk Dinsdag- en Y r ij d a g-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÜPPEES LAUREY.
Vervolg en slot.)
Ondanks de moeilijkheid, die de zeevaart
aanbiedt,bereiken eenige snelvarende stoom
schepen de snelheid van deu spoorweg
d. w. z. 47 kilometer per uur. De stoom
schepen op den Atlantischen Oceaan heb-
beu echter in den regel eeue snelheid van
30 kilometer per uur. De reis naar Ame
rika wordt reeds door eukele groote
stoomschepen in minder dan acht dagen
volbracht. Het grootste schip, dat echter
thans uit de vaart is gesteld, is het be
kende stoomschip Great Easterndat 679
voet lang, 82 voet breed, 31 voet diep is
en een inhoud heeft van 18,915 ton. Het
heeft 10 stoomketels en kan 10,000 men-
scheu aau boord huisvesten. De grootste
stoomschepen, welke thans in de vaart
zijn, hebben een inhoud van ongeveer 5000
ton. Zulk een zeekasteel kost een tot drie
millioen gulden, ja het Italiaausche oor
logsschip Lepanto heeft ruim 13 millioen
gulden gekost. De nieuwere stoomschepen
zijn uiterst solide gebouwd en op de meest
comfortable wijze ingericht en van voor
treffelijke zekerheidstoestelleu voorzien. Het
totale verlies aau schepen en goederen be
draagt jaarlijks ongeveer een percent van
de verzekerde som. Door het graven van
verbiudiugskanalen, zooals het Suez kanaal
(1869) waarvan in 1885 door 3624 sche
pen werd gebruik gemaakt, het Noordzee
kanaal van IJmuideu naar Amsterdam, het
Panama-kanaal (sinds 1881 in wording),
hetkkanaal van Korinthe (sinds 1883 in
wordiug)euhet voor Duitschland zoo belang
rijke Noord-Oostzeekanaal (99 kilometer
lang) dat in 1895 zal gereed zijn, ge
niet de scheepvaart eene zeer voordeelige
tjjdsbespariug.
De handelsvloot wordt door eene ont
zettende oorlogsvloot beschermd, die o. a.in
Groot-Brittauuië bedraagt 551 oorlogssche
pen, waaronder 69 'gepantserde schepen en
bovendien nog 102 torpedobooten, te za-
men met ruim 3400 kanonnen bewapend
en in Frankrijk 568 oorlogsschepen waar
van 52 zjjn gepantserd.
Laat ons thans eene conclusie maken
van al deze voortbrengselen des nieuweren
tjjds.
Ongetwijfeld moet erkend worden, dat er
een hooge vlucht in het wereld-verkeer
heeft plaats gehad, als wij onzen tijd ver
gelijken met dien van de vorige eeuw. Voor
namelijk op economisch gebied moet ge
constateerd worden, dat ten opzichte van
de verzending van levensmiddelen ontzag
lijk veel is verbeterd. Terwijl nog voor
twintig jaren in Engelsch-Indië millioenen
verhongerden, werd daar de laatste hon
gersnood door snellen aanvoer van levens
middelen spoedig gestild, zoodat nauwelijks
honderd menschen het leven verloren.
FEUILLETON.
Vervolg en slot.)
Steeds «tonden er bij groote gelegenheden
een stuk of zes op deu uitkijk. Zij drongen
dan tusscken liet volk door en letten op, hoe
deze en gene zijne portefeuille, gouden snuifdoos
enz. borg; deze helpers deden zelf niets, maar
gaven alleen Lepreux kennis van hunne ontdek
kingen.
Een dier jongmaatjes-dieven kwam hem bij
voorbeeld in echte dieventaal influisteren:
Die oude heer daar op vijftien pas rechts
met wit haar en een wandelstok in zijn hand,
heeft een zware beurs in zijn linker vestzak
gestoken.
Goed! antwoordde Lepreux dan. Hier
is een frank!
Een kwartier later was de beurs in het bezit
van deu grooten zakkenroller, maar bleef er geen
twee secouden, Vlak naast hem stonden ver
scheidene medeplichtigen om het gestolene te
Maar ook het snelle vervoer heeft zijne
groote schaduwzijde, het opent namelijk
de deur voor de speculatie en door de
drukkende concurrentie van het buitenland
wordt de binneulandsche economie zeer
benadeeld. Natuurljjk kan eeue verstandige
wetgeving door hot toepassen van bescher
mende rechten groot nadeel voorkomen.
Overigens valt niet te loochenen, dat de
gewone man veel geniet, wat honderd ja
ren geleden voor hem onbekend of niet
bereikbaar was. De productie is verbazend
toegenomen, elke vooruitgang der techniek,
elke uitvinding werd in korten tijd het
gemeenschappelijk goed der menschheid,
't Moet echter erkend worden, dat de solidi
teit en de kunst bij vele voortbrengselen
niet steeds gelijken tred houden met de
quautiteit.
Wat het personen-verkeer betreft, mogen
we als de voornaamste verschijning op dit
gebied de landverhuizingen beschouwen.
Sinds 100 jaren hebben zich in Noord-
Amerika 13 millioen menschen gevestigd.
Ook naar Canada, Australië en Zuid-Ame-
rika emigreerde een verbazend aantal per
sonen. Hoe veel gemakkelijker is de reis
naar andere werelddeeleu tegen vroeger.
De laudverhuizing is voor vele landen eene
ware behoefte, een middel tot zelfbehoud;
het bevolken van braakliggende gewesten
is een lichtpunt in de geschiedeuis der
menschheid.
De vrijheid om het land te verlaten is
op zich zelve niet kwaad; wie zal het euvel
duiden, als iemand het land, waar hij
geboren werd, verlaat, om een ander op
te zoeken waar zijne arbeidskrachten beter
gewaardeerd worden en waar hij meer
kans heeft om in zijn streven naar vooruit
gang goed te slagen. De schaduwzijde de
zer vrijheid, het samenstroomen der arbei
dersbevolking met de gevolgen daarvan,
het uitputten der werkkrachten door het
alvermogende kapitaal, de oplossing van
familiebanden, kan door eene christelijke
wetgeving worden overwonnen. Paus Leo
XIII heeft door zijn weuscli, christelijke
werkliedeu-vereeuigiugeu op te richten en
ook in anderen zin door bevordering van
de Derde Orde van den heiligen Frauciscus
op de juiste richting en oplossing dezer
tijdsquaestie gewezen.
De vlugge, gemakkelijke eu goedkoope
verzending van brieven en drukwerken is
voor de goede zaak als zeer dienstig te
beschouwen. Als de kwalijk gezinde men
schen geen abonnement namen op slechte
nieuwsbladen enz. dan zouden deze ook
spoedig verdwijnen; als de Regeeringen
niet gedoogden dat geloof eu zedelijkheid
werden aangevallen, dan zou zulks niet
zoo dikwijls in het openbaar geschieden;
de moderne middelen van verkeer en de
ontdekkingen dragen er de schuld niet van.
Yan het moderne krijgswezen met zijne
repeteer-geweren, mitrailleuses, gepantserde
schepen, torpedo-booten enz. met het snelle
ontvangen; het ging van hand tot hand en
verdween in een oogwenk.
Mocht derhalve de bijna onmerkbare bewe
ging van den dief op het oogenblik van den
diefstal toch worden bespeurd, mocht zelfs d«
bestolene de hand van den schuldige grijpen,
dan nog was er geene mogelijkheid om de mis
daad te bewijzen.
In zulk een geval riep Lepreux dood-kalm
de omstanders ten getuige en vroeg hun of hij
er iemaud naar was, om eene beurs te stelen.
Hij haalde dan zijn eigen beurs voor den dag, liet
zien, dat zij wel gevuld was met goud en bank
jes eu liet de laatste quitantie voor betaalde
belastingen kijken als bewijs van zijne respecta
biliteit.
Niot zelden moest het slachtoffer dan nog
verschooning vragen en heengaan tusschen een
hoop menschen door, die diep verontwaardigd
waren over zijn gedrag.
Den dag, dat Rodde op de Place de la
Bourse kwam, ontmoette eeu vrederechter Le-
pieux tusschen eene dichte menigte nieuwsgieri
gen en republikeinen.
Wat doe je hier, vroeg de ambtenaar streng.
Wat de anderen ook doen. Ik kijk wat
rond.
vervoer van troepenmassa's door de spoor
wegen, moet gezegd worden, dat daardoor
de oorlogen wel bloediger zijn, maar ook
veel korter duren dan in vroegeren tijd;
de landen waar de oorlogstooneelen plaats
hebben, lijden er minder door en de offers
van den krijg hebben veel betere verple
ging dan vroeger. De schaduwzijde is de
strijdvaardigheid, welke de landen finan
cieel ruïneert; maar ook hierin kan voor
zien, kan hulp verleend worden, narneljjk
door eene algemeene ontwapening, die vrij
willig of gedwongen toch eenmaal zal
komen.
Men maakt zich natuurlijk aan verre
gaande overdrijving schuldig, wanneer meu
spoorwegen, scheepvaart enz. als de eenige
en voornaamste dragers der beschaving pro
clameert. Zeker, de verwijding, de vergroo
ting van onzen gezichtskring, zelfs de
energie van den wil wordt dikwijls door
de moderne verschijnselen bevorderd, maar
ook bij velen ontstaat oppervlakkigheid, ze
nuwachtigheid en zucht naar genot.
De geblaseerdheid van onzen tijd is geen
hersenschim, neen zij bestaat in werkelijk
heid en slechts door eeue goede opvoeding
kan zij worden verwijderd. Eu deze vraag
is de voornaamste quaestie onzer dagen.
De Staat, de gemeente, het huisgezin, het
individu wordt niet geschaad door de uit
vindingen van den nieuweren tijd en de
veranderingen, welke er het noodzakelijk
gevolg van zijn, maar door de goddeloos
heid, de vereering van het gouden kalf en
de vergoding van deu buik, om met deu
heiligen Paul us te spreken; zij vergiftigen
de gaven Gods. Gelukt het der Kerk (en
de waarheid moet toch eenmaal zegepralen)
hare grondstellingen van de vreeze Gods
eu der Charitas op elk gebied ingang te
te doen vinden, dan zal ten slotte alles ter
meerdere eer van God dienen en de scha
duwzijden zullen de lichtzijden te beter te
voorschijn doen komen. Zulks gevoelt ook
de beroemde geleerde Ile^zog, die in eeu
zijner redevoeringen over de middelen vau
verkeer o. a. zegt: »Het zijn niet slechts
de dwepers, die meenen, dat de moderne
uitvindingen van den nieuweren tijd, even
als de speer van Achillis, de wonden die
zjj slaan, ook onmiddellijk genezen. Zij
zullen den strijd der natiën doen eindigen
en de vreedzaam geworden volken tot Staten
vereeuigen eu het idealisme zal weder tot
zijn recht komen.*
En het ware idealisme voegen wij er bjj,
is de dienst van God, deu Heer van hemel
en aarde.
Te Berlijn zijn weder vele socialistische
geschriften in beslag genomen.
Bij de heropening van den Rijksdag zul
len de partijen, die de meerderheid vormen,
een voorstel doen om maatregelen te nemen
tegen het overstroomen der Duitsche markt
Ik ken je wel; je komt hier om niets
dan kwaad uit te richten 1
Ik zeg u, dat ik niet9 doe; vva*rom laat
u mij niet met rust. Is de weg niet wij?
Verkoop nu maar geen praatjes; maak
dat je weg komt of ik laat je oppakken. Je
komt hier om te stelen. Wij hebben al genoeg
te doen zonder jou. Pak je voort!
Bah! zei Lepreux, die kwaad werd. Laat
mij met rustl Jelui republikeiuen^ zijn geen knip
voor den neus waard. Ik heb meer dau vijfhon
derd van jelui zakken gerold en in geen enke
len iets noemenswaard gevondenl
Eens bracht een vreemdeling, zich Jaequin
noemde, Vidocq, het hoofd der Parijsche veilig
heidspolitie die het gevoelen was toegedaan,
met dieven vangt men dieven een bezoek
en bood dezen aan, hem aanwijzingen te doen.
Wat kan j«? vroeg de groote detective.
O, zoo veel! Ik kan prachtig zaken doen!
Neem die twee goudstukken dau eens en
koop me een paar vogels op de markt.
Toen hij terugkwam, overhandigde hij Vidocq
een prachtige koppel vogels en de twee goud
stukken.
Heel goed! antwoordde de meester.
Zeg me nu eens, hoe je'm dat gelapt hebt.
met buitenlandsche papieren, door middel
van het invoeren van een hooger uitgifte-
recht en eeue zwaardere belasting op de
reeds in omloop zijude effecten.
Volgens de Kreuz-Zeituzig zal binnenkort
Prins Yon Bismarck ontheven wordeu van
de portefeuille van Minister van Koophan
del, welke hij tot dusver in vereeniging
met het Minister-Presidentschap voert. Zelfs
wordt reeds de naam van een nieuwen
Minister van Koophandel genoemd, doch
dit is voorbarig te achten.
Volgens berichten uit Koburg, waarvan
men echter de waarde niet beoordeelen kan,
zou de Hofraad Fleischmann, die als ge
wezen leermeester van Prins Ferdinand bij
dezen in hooge achting staat, op verlangen
van Hertog Ernst van Gotha den Prins
het aannemen der Bulgaarsche kroon heb
ben afgeraden.
Generaal Boulanger is behouden te
Clermont Ferrand aangekomen, twee uren
te laat, door al het oponthoud. Een paar
honderd lieden stonden hem schreeuwende
op te wachten, maar het vermoeide uiterlijk
van den Generaal, die letterlijk »op« scheen,
hield al te uitbundige vreugde-betuigingen
tegen. Trouwens men moest ook iets be
waren voor den volgenden dag en den
plechtigen officiëelen intocht.
Deze heeft in goede orde plaats gehad,
te midden van veel geestdrift, van beter
gehalte, schijnt het, dan het straatjongens-
rumoer te Parijs. Bij de ontvangst van den
gemeenteraad legde Boulanger de tamelijk
overbodige verklaring af, dat hij Fransch-
mau is (aan zijn uaam zou men 't al zeg
gen!) en Republikein, en dat hij zich ge
heel wil wijden aan de belangen van het
leger en de grootheid des lands.
Te Marseille zijn eeu vijftigtal Fransche
eu eenige Italiaausche werklieden, die bezig
waren een Eugelsch schip te ontladen, door
eeu troep leegloopende Fransche werklie
den overvallen. Zij eischteu dat de Italianen
zouden weggaan. Deze voldeden vrijwillig
aau het verlangen, om een conflict te voor
komen. De zaak liep verder rustig af;
maar uit vrees van wanordelijkheden, is er
eene politie-afdeeling heengezonden. Overi
gens is de rust niet verstoord.
Het bericht der voorloopige aanne
ming van Prins Ferdinand vau Saksen-
Coburg heeft in geheel Bulgarije de groot
ste geestdrift teweeggebracht en allerwege
werd gevlagd en geïllumineerd.
Wel zóó, antwoordde Jaequin. Ik
leende een wit buis en dito muts en eene mand
van een kok, dien ik ken. Mijne mand was met
steenen gevuld, die ik met eenige stuivers groente
bedekte, toen ging ik als een brave kok naar
de koopvrouw in vogels. Ik deed haar een bod
op deze vogels en betaalde haar.
Mijne mand was zwaar en ik had die op mijn
hoofd. Daarom vroeg ik haar er mijne vogels
voor mij er in te leggen, daar het niet de
moeite was de mand op den grond te zetten.
Ik stond tegenover haar en bukte. Terwijl
zij bezig was met handen boven mijn hoofd,
waren de mijne bezig in den zak van haar
boezelaar. Ik kreeg mijn geld terug met nog
ongeveer veertig franks bovendien.
Werk je dikwijls? vroeg Vidocq.
Men moet doen wat men kan, antwoordde
de ander.
Je bent bescheiden. Goed! Van morgen
af neem ik je in mijn dienst.
De man kon gaan.
Maar terwijl hij zijn kunstukje uitlegde, had
hij levendig gegesticuleerd. Om kort te gaan
hij had Vidocq zijn horloge en ketting
ontfutseld.
