N I E U W E
Zondag 4 September 1887,
12de Jaargang.
Rusland en de Europeesclie
vrede.
BUITENLAND.
B 1 N N E ft L A N
%9. 1141.
3.
Een aardig kind.
ABOMEMENTS]?BIJ8
Per 3 maanden voor Haarlem r 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p, p. 1,
Voor het Buitenland 1,50
Affïoiiderlyke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
M AiNTlWT) R Ti
SB ca®
Mm
PBIJS DEB ADVEBTEHTIÉW
BUREAU: St. Janstraat
Haarlem.
AÖITE MA NON AQ-ITATE.
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vr ijd ag-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÜPPEES LAUREY.
Zoowel in conservatieve als in liberale
kringen van Duitschland was men sinds
langen tijd overtuigd, dat er eene botsing
moest plaats hebben tussehen de Slavische
en Germaansche volken, een beslissende
oorlog tussehen het vereenigd Duitschland
en het naar de wereldheerschappij strevende
Czarendom; en moet men bekennen dat voor
zulk een krijg wel terdege aanleiding be
stond, eeuerzijds door den haat tegen het
despotisme van den Czaar, aan den andereu
kant door het afsluitingssysteem vanRuslaud,
't welk aan de landen aan de Russische
grenzen, groote schade veroorzaakt.
De Jonkerpartij in Duitschland betoonde,
in tegenstelling met de liberalen, voorna
melijk ten tijde van Nicolaas, eene groote
vereering voor de Russische Regeeriug en
men herinnert zich zeer goed, dat de voor
lezer van Frederik Willem IV, de Hofraad
Schneider, nog meer de vertrouweling was
van den Russischeu alleeubeerscber, dan
dien van den Pruisischen Koning. En toen
Prins Von Bismarck door den oorlog van
1866 Oostenrijk uit het Duitsche Rijk wierp,
zou het zelfs als hoogverraad worden be
schouwd, als men aan de innige vriend
schap tussehen Duitschland en Rusland,
die door de persoonlijke sympathie der
beide heerschers werd gesteund, zoude
twijfelen.
Doch waarom zoo ver in 't verleden ge-
diongen? Toen de onafhankelijke pers, eeu
jaar geleden, hare verontwaardiging aan
den dag legde over den schurkenstreek door
de huurlingen van den Czaar tegen Vorst
Alexander gepleegd, werd zij hevig aange
vallen en van landverraad beschuldigd,
omdat zij Rusland moedwillig tot den oor
log aanspoorde. Eu Prins Von Bismarck
stelde ODgeveer zes maanden geleden, in
den Rijksdag de gansche vrijzinnige party
verantwoordelijk voor de uitingen van de
Pers der Fortschrittspartij en overlaadde
haar met de scherpste en heftigste verwij
ten, dat zij hem had genoodzaakt zich met
de Bulgaarsehe quaestie te bemoeien, eene
quaestie waarmee het Duitsche Rijk eigen
lijk niets had te maken. Op stelligen toon
verklaarde de Duitsche Rijkskanselier als
dan: Onze betrekkingen en verstandhouding
met Rusland, zijn zooals altijd, goed; wij
zijn met Rusland door dezelfde vriendschaps
banden verbonden, als ten tijde van den
vorigen Keizer. Wij zullen Rusland niet
aanvallen; dat. Rusland ons zal attaqueeren,
gelooven wij niet, evenmin dat Rusland
andere bondgeuooten zoekt.
Maar sinds eenigen tijd zijn de bakens
verzet. In de officieuze pers, in de organen,
die met de Pruisische Regeeriug op een
goeden voet staan, wordt sinds weken een
toon tegen Rusland aangeslagen, gansch
onderscheiden van de taal, die vroeger werd
gevoerd, wanneer het Rijk der Czaren ter
sprake kwam. De Kreuzzeitung, het orgaan,
FE U IJL L E TO N.
Vervolg en slot.)
Mijn goede luim was tenvolge van dit voor
val verdwenen. De kleine Richard werd wel
dra tot bedaren gebracht, doch mijn gemoed kou
riet tot bedaren komen. De beminnenswaardige
huisvrouw had mij alleen opdat ik mij met
Richard weder mocht verzoenen", aan de zijde
van dit wonderkind geplaatst en ik durf dit
diner gerust tot de verschrikkelijkste diners van
mijn leven rekenen. Bij een lijkmaal moet men
opgeruimder geweest zijn, dan ik het was. Eere
der waarheid! De paradijssoep was niet slecht,
neen, de jongen was het. Richard was zoo vrij
o:n zijn lepel in mijne soep te duiken en mijn
wit vest met roode soepdruppels te bevlekken. Hij
at de helft van der. inhoud van miju bord en, om
deze onrechtvaardigheid wed er goed te maken,wierp
hij een stuk ruudvleesch, dat zijne moeder hem
later gaf, op mijn bord. Ik werd woedend als
een leeuw, dien men een stuk vleesch voor den
't welk met Rusland heel wat op had, publi
ceert, dat li6t gevaar van een oorlog zeer
nabij is en verklaart boudweg: »Wij al
thans rekenen voor een onafzienbareu tijd
niet meer op het herstel van de vriend
schap tussehen Rusland en Duitschland.
Als men de meeste Pruisische bladen
wilde gelooven, zou men geneigd zijn naar
het nieuwste nummer van den Reiclis-An-
zeiger met angst en zorg te grijpen, vree-
zende daarin eene oorlogsverklaring te ont
moeten.
Gelukkig is het nog ver van sabeltrek-
ken. De veldtocht der officieuze Pers tegen
de Russische Staatspapieren en effecten is
slechts eene poging om de Russische Re
geeriug tot omkeer te brengen; doch zij
antwoordt op die politiek door het ver-
hoogen van het toltarief en door het ver
jagen van de Duitsche bevolking, voorna
melijk uit de Oostzee-proviuciën. Of deze
tactiek het gewenschtè gevolg zal hebben,
staat te bezien, maar zelfs in 't ergste ge
val, is een Duitsch-Russischen oorlog nog
ver in 't verschiet. De finauciëele en so
ciale toestanden van het Russische Rijk
zijn den tegenwoordigen beheerseher van
den Noordschen kolossus te goed bekend,
dan dat hij geneigd zou zijn, van de ver
warring in zijn Rijk door een grooteu oor
log niet met eene kwijnende macht,
als Turkije maar met eene groote mi
litaire mogendheid (misschien zelfs met
twee groote Rijken) aan de wereld te doen
blijken.
Ondanks de uitspraak van onzen groot-
sten veldheer, zegt de Kölnische Volkszei-
tungdat de steeds toenemende wapenrus
tingen der Europeesehe Staten tot eene
spoedige beslissing dringen, gelooven wy,
dat het gevaar voor eeu Duitsch-Russischen
oorlog niet zoo nabij is, als men algemeen
verkondigt. Ook de overige Staten van
Europa hebben even als het aan de treu
rige gevolgen van een eigenzinnig despo
tisme lijdend Rusland, groot belang bij het
behoud van den vrede, waarvan de stoor
nis de mateiiëele en intellectueele welvaart
der volken voor langen tijd zal vernieti
gen en de sociale revolutie zal verhaasten,
die ongetwijfeld het einde moet zijn van het
in 't grootste gedeelte van Europa heer-
schende Regeeriugsstelsel.
Dit alles, schrijft genoemd orgaan, we
ten de tegenwoordige leiders der Staten,
dit alles weet ook de Czaar; hij is over
tuigd, dat niet alleen zijne persoon en zijne
gausche dynastie door een nog vree^elijker
lot zal bedreigd worden dan zijn vader
ten deel viel, maar dat ook het hei
lige Rusland* en de heerschappij der Cza
ren tot den ondergang gedoemd zullen
zijn, ais hij het besluit neemt de oorlogs-
toorts te doen ontbranden,
De Belgische overheid heeft krachtige
maatregelen genomen om te beletten, dat
de visschers te Ostende opnieuw tot on-
neus werpt. Doch de ouders lachteu van pleizier.
„Een aardig kind!" lispelde de moeder en
hare oogen straalden van vreugde. „Hij deelt alles
met den armen, tot zelfs zijn dagelijksch brood."
„Ja .zelfs het vleesch," viel ik haar bits in
de rede.
„Een snoezig kind!" fluisterde de moeder, die
dankbaar naar de zoldering keek.
„Zeker, een lief kind", herhaalde ik spottend;
doch de ouders merkten mijn spotlach niet, zij
zagen mij gelukzalig aan en aten door.
Nu kwam er een oogenblik rust en ik wilde
deze aan mijn bord wijden, toen Richard aan
mijne zijde plotseling opsprong alsof hij de ezels
brug ondekt had, waarover hij mij wegecbip-
peren kon.
„Wat deert u?" vroeg de bezorgde vader,
„wat wilt ge?" riep de bekommerde moeder.
Richard zag mij met een verpletterenden blik aan
en riep:
„Die.(die die wrs ik) die heeft mij geene
bonbons medegebracht!"
Nauwelijks had hij deze woorden geuit of de
moeder bedekte zijn mond met kussen, het ka-
meimeisje lachte heimelijk, de vader lachte en
gereldheden overslaan en o. a. de hulp der
gendarmerie gerequireerd, die thans regel
matig aan de haven patrouilleert.
In de Berlijusche Regeeringskringen
is volgens de daar verschijnende Post
sprake van een wetsontwerp, waarbij
de buitenlandsche fondsen aan eene be
lasting worden onderworpen.
De aanwezigheid van de Russische fa
milie te Kopenhagen geeft natuurlijk aan
de chauvinistische pers in Duitschland
ruimschoots de gelegenheid om haar tegen
Denemarken op te hitsen. Nog altijd blijft
men redeneereu over hetgeen de Deensche
Minister Bahnsou onlangs verklaarde no
pens de noodzakelijkheid van Denemar-
ken's defensie.
Het Bulgaarsehe vraagstuk blijft nog
altijd de quaestie van den dag. De houding
van Rusland beheerscht natuurlijk nog
altijd de positie.
Men had gemeld, dat Rusland bepaald
staat op de vervulling van zijn eisch, vol
gens welken de verkiezing van Prins Fer
dinand onwettig verklaard, en een Gou
verneur, met uitgebreide volmacht voor
Bulgarije zou benoemd worden. Voorts zou
door eene nieuw te kiezen Sobrauje eene
nieuwe Vorstenkeuze plaats hebben, welke,
als de Volksvertegenwoordiging onder Rus
sischeu invloed werd samengesteld, niet
gunstig voor den thans zegevierenden Vorst
zoude uitvallen.
Later werd weder tegengesproken, dat
de nota van Ruslaud zoo absoluut zou
luiden. Te Weeueu verhaalt men ten minste,
dat de Czaar zich veel gematigder uitliet.
De Russische nota zou het Europeesch
overleg, hetwelk nu in gang is, volstrekt
niet verstoren.
Allerlei combinatiën worden, met be
trekking tot het Bulgaarsehe geschil, in
de groote Europeesehe bladen aangekon
digd. Men zal echter wel doen niet te veel
waarde te hechten aan zulke, dikwerf wel
vernuftig verzonnen, doch met de histori
sche waarschijnlijkheid niet wei overeen
te brengen groepeering van Machten.
Dat de positie van den nieuwen Vorst
niet benijdenswaardig'" is, dat zal wel door
ieder moeten worden toegegeven. Hij heeft
natuurlijk evenzeer te worstelen met nati
onale als met internationale bezwaren.
De Porte, van welke eene zelfstandige
beslissing door Rusland wordt gevorderd,
wijkt geen baar breed af van de gedrags
lijn, die zij steeds volgde.
Te Constantiuopel heet het: De Sultan
kan niet op eigen autoriteit handelen, maar
moet de beslissing van de Kabinetten der
groote Mogendheden afwachten.
De toeleg van de Porte is zeer duide
lijk: Zij wil, dat de groote Mogendheden
het eens zullen worden over Bulgarije, veel
toegegeven, zoo zij er maar geen last van
heeft.
Verscheidene Mogendheden gaven Tur
kije vertrouwelijk den raad uit eigen be
weging Ruslaud's voorstel af te slaan om
tegelijk met een Turksulien Commissaris
zijne lippen prevelden duidelijk: „Eeu aardig
kiod".
Het gebraad zon opgedragen worden en even
als alle groote gebeurtenissen, had ook deze
hare schaduwzijde. Richard was haast van den
stoel gevallen, doch mij had hij het te danken,
dat deze catastrophe niet plaats greep. Hoewel
ik Richard zoo vast hield, dat hij het uit
schreeuwde, was het mogelijk toch beter geweest,
dat ik hem had laten vallen. Want de cata
strophe was, jammer genoeg, wel uitgesteld, doch
niet kwijtgescholden. Nauwelijks was het koste
lijke hoen, vergezeld vau een schotel zoeten
kompot en een schotel salade, op tafel, of Ri
chard gilde hel uit: „ik val, ik val!"
„Voor miju part", dacht ik, val maar toe en
ja hij viel. In den val greep hij het tafel
laken, rukte het mee en in minder dan geen
tijd zwom hij in eene zee van kompot en salade.
Nu werd het mij te erg! ik hief den van zuur
en zoet druipenden knaap op en gaf hem eene oor
vijg. Doch als eene leeuvviu, die men hare welpen
outrooven wil, sprong de moedertoe, kuste het kind
den kompot van het gelaat en riep: „Gij barbaar! gij
plaagt mijn kind reed9 urenlang, gij afoot het
een Russischeu Generaal naar Bulgarije
te laten afvaardigen.
Men verzekert in diplomatieke kringen van
Weeneu, dat de Porte van Riza Bey rapport
ontvangen zou hebben dat, in geval Tur
kije dwangmaatregelen tegenover Bulgarije
mocht nemen, in Oost-Rumelië de revolutie
zou uitbarsten.
De Spaansche Kamers zullen den
15 November geopend worden, #onder
troonrede.
De Sultan van Turkije heeft zich
zeer boos gemaakt over caricaturen, welke
eenige Weener humoristische bladen van
hem hebben gegeven. Aan de redactiën dier
bladen is daarom van Regeeringswege
verzocht, geen dergelijke afbeeldingen van
den Sultan meer openbaar te maken, omdat
misschien Oostenryksche onderdanen in
Turkije hiervoor zouden boeten.
Volgens het onverdacht getuigenis van De
Amsterdammer doet ook De Tijd opmerken, dat
de liberale partij uit personen bestaat, aan wie
bijna zonder uitzondering liet geloof aan een
persoonlijken Ood vreemd is;derhalve uit
atheïsten.
De klove, zegt De Tijd, welke de wereldbe
schouwing van geloovige Christenen scheidt van
die van athtïsten, is ontzettend; zij is grooter
dan die tussehen de levensbeschouwing van Chris
tenen en eigenlijke heidenen Het geldt bier
geen betrekkelijk verschil, geen verschil van
meer of minder, maar een absoluut verschil.
Zooals te allen tijde het logische en consequente
op den duur het onlogische en inconsequente
overwinnen moet, zoo zal het ook hier gaan.
Op geslachten van inconsequente atheïsten, die
in het individnëele, maatschappelijke en staat
kundige leven in veel gevallen nog als Christe
nen handeleiï, moeten noodzakelijkerwijze gene-
ratiën van consequente atheïsten volgen, welke
httgeeu zij hunne beginselen noemen, in de prac-
lijk trachten te verwezenlijken. Een Christelijke
en een consequent atheïstische maatschappij nu
kunnen onmogelijk naast elkander bestaan. Tus
sehen de leden vau deze twee maatschappijen
zouden alle punten van aanraking ontbreken; zij
zouden opgehouden hebben elkander te verstaan
en te begrijpen; twee geheel verschillende soorten
van zedenleer en leveuspractijk zouden tegen
over elkander staan; ééne wetgeving voor Chris
tenen en athtïsten zou meer en meer eene on
mogelijkheid blijken.
Voorzeker zal niemand zóó dwsas zijn, het
ftit, dat de liberalen op staatkundig gebied bijna
zonder uitzondering atheïsten zijn, op godsdienstig
gebitd voor eene toevalligheid te houden. Tus
sehen de staatkundige en de godsdienstige over
tuiging der liberalen bestaat derhalve verband;
als wij de eene bestrijden, besttijden wij tevens
de andere.
Volgens de Arnh. Ct., zouden bij de Re
geering ernstige plannen bestaaD, opnieuw het
aantal gerechtshoven, in 1875 op vijf gebracht,
te verminderen.
Twee plannen zouden in overweging worden
genomen; volgens het eerste zouden drie hoven
overblijven, en deze te 's Bosch, 's Hage en
Zwolle gevestigd zijn; volgens het andere zouden
slechts de hoven vau 's Bosch en 's Hage bljjven
bestaan.
De leider der socialisten E. Domela Nieu-
wenhuis, wieu Z. M. de Koning kwijtschelding
van den stoel en slaat het nog bovendien! Och,
arm zoet kind!" riep zij, terwijl zij de krenten
als zoovele eilandjes vau het gelaat van haar
lieveling afkuste.
Ik wendde mij tot mijn vriend: „Gij ziet lieve
vriend", zeide ik, doch het overige vulde hjj
aan. Van nu af waren wij noch vrienden, noch
bekenden. Hel was gedaan met onze wederzijdsche
vriendschap hij, hij wilde mij niet meer zien,
van mij niets meer hooien. Ik was een barbaar, ik
had Richard geslagen, dien lieven jongen, dat
aardige kind!
Hoe ik thuis gekomen ben, weet ik niet meer.
Ik hoorde Richard schreeuwen en don kanarie
vogel huilen. Toch bezat ik nog zooveel tegen
woordigheid van geest, dat ik het kamermeisje
geen fooi in de hand stopte en met vluggen
tred naar huis ijlde. Ik maakte balans: le miju
kaalhoofd ontwijd, 2e miju horloge bedorven, 3e
mijn priucenez onbruikbaar, 4e mijn horlogeket
ting stuk, 5e miju vest besmeurd, 6o den man
tel achtergelaten en al die rampen, had ik
te danken aan den lieven Richard, r/dat aardige
kind."
