Bijvoegsel behoorende bij de
NIEUWE
van Zondag 11 September 1887.
Een afkeurend woord van Jules
Simon.
De man, die sedert jaren op het gebied
van onderwijs thuis is, die een Minister
van onderwijs wa3, komt na jarenlange
ondervinding zijne stem verheffen tegen het
overladen van de leerlingen met lessen en
schoolwerk. Er zijn scholen, waar de leer
lingen genoodzaakt ziju twee en een half
uur te studeeren. Twee en een half uur
onbeweeglijk stil zitten, 't Is een marteling
voor den levenslustigen knaap. Studiën van
2 en 21/, uur, nadat de jongens den hee-
len dag door hebben les gehad. En dat
vordert men van knapen van 10 tot 15
jaar.
't Is klaarblijkelijk, dat zij, die gedurende
2 uur niet werken, kwaad verrichten, en
zij die werken, doen dit slechts gedurende
een uur met lust en opgewektheid.
Reeds 15 jaar strijd ik voor verbetering
in deze zaak, doch helaas met weinig gun
stig gevolg.
In het geheel moest door leerlingen van
het middelbaar onderwijs niet langer dan
8 a 9 uur gestudeerd worden. Al het
meerdere toch schaadt meer dan het nut
aanbrengt.
Maar wat het ergste kwaad aan onze
scholen is, dat zijn de uitspanningsuren.
De uitspanningen zijn erbarmelijk. Een
hoopje van 10 a 12 jongens springt haasje-
over bij gebrek aan iets beters, de overige
wandelen twee aan twee, met ernstig, ge
laat, voor zich uit starende als gevange
nen of diepdenkende wijsgeeren. Dat is
geene uitspanning, dat is geene beweging,
dat zijn geen jongens. Er moet gespron
gen, gesjouwd, geloopen, geschreeuwd wor
den. Het onbeweeglijk staan in een hoek
moet als een misdaad streng worden
gestraft.
Bij de Priesters heb ik het gausch an
ders gezien. Da Studieprefect schort zijn
toog op en toont dat hij da vlugste loo-
per, de flinkste springer, de kloekste bal
slager is. Onze studiemeesters zijn te groote
heeren, om zich buiten den school- of
studie-tijd met de jongens bezig|te houden.
Wie zou ooit gedacht hebben, dat een
man als Jules Simon, die alles behalve een
ultramoutaan is, ooit iets goeds bij de
Geestelijken had kunnen vinden. Op meer
dan eene plaats roemt hij het onderwijs
en de opvoeding, die de jongens bij de Je
zuïeten en in de collegiën, door Geestelij
ken bestuurd, ontvangen.
Een socialistische banvloek.
De liberale heeren en andersdenkende
hebben de Kerk er herhaaldelijk een ver
wijt van gemaakt, dat zij gebruik maakte
van den banbliksem. De socialisten hebben
den banvloek uitgesproken over een hunner
adepten. Een zeker heer Lootens van Gent,
herbergier, bij wien de generale staf der
socialisten dikwijls vergaderde, is in den
ban geslagen.
Iu Vooruit, werd deze week 's avonds
eene algemeeue vergadering gehouden
waaraan meer dan 700 leden deelnamen.
Ia deze vergadering werd besloten Lootens
voor altoos uit den socialistischen bond te
verbannen. 14 leden wilden hem behou
den, en hem slechts voor drie maanden
uitsluiten. Doch dit voorstel vond geen
bijval. Zonder genade werd hij voor altoos
uit den bond gesloten.
Eu van welk misdrijf werd de goede man
beschuldigd
Hij had eenige van zijne bekende mede-
bondgenooten, die hij wel degelijk kende
laten lasteren, zonder dat de lasteraars
eenig bewijs van hun lasterlijke aantijgin-
hen konden bijbrengen.
Wat meer is, hij heeft niet willen be
loven, iu zijn huis zulke lastertaal of aan
tijgingen tegen socialisten te beletten.
En de lui, die zoo handelen, schreeuwen
over de tirannieke handelwijze als het Op
perhoofd der Kerk zijn banvloek uitspreekt
tegen mannen, die zich aan oneindig groo-
ter vergrijp hebben schuldig gemaakt. En
dezelfde bladen, die de handelingen van
den Paus afkeuren, prijzen de kordaat
heid en de wijsheid van de socialistische
bondgenooten.
De Duitsche en de Belgische
schoolmeester.
Iu het begin van den Culturkampf, toen
het kerkelijk huwelijk in Pruisen faculta
tief werd gesteld, vroeg een Duitsch school
meester aan den toenmaligen Minister Falk
(onz. gedachtenis) of hij volstaan kon met
een burgerlijk huwelijk te sluiten. Volgens
de wet, schreef Falk, staat het u als school
meester volkomen vrij. Doch weet, dat gij
dit doende als onderwijzer en opvoeder der
jeugd in een christelijken Staat niet meer
bruikbaar zijt, en dat uw ontslag onmid
dellijk na het burgerlijk huwelijk zal volgen.
In België maken de liberale bladen met
veel ophef gewag van het huwelijk van
zekeren openbaren gemeente-onderwijzer
Dewamme met Laura Derard, dat enkel
burgerlijk zal voltrokken worden.
Of de man als opvoeder en onderwijzer
iu eene katholieke gemeente te Charleroi
zal big ven fuugeeren, weten wij niet. In
ieder geval is dit niet zeer bemoedigend
voor godsdienstige ouders, die hem hunne
kinderen moeten toevertrouwen.
Het liberaal Bestuur gefopt door
de boeren.
De heeren liberalen van het stadje Herve
in België, had, door zijn buitengewoon li
beraal bestuur de financiën der gemeente
totaal in het riet gestuurd. In de gemeen
tekas was 6en groot deficit, dat moest
