N I
TT W E
h' E U 1 L L E 'l'° N-
1148.
Donderdag 29 September 1887.
12de Jaargang.
Eene gewichtige getuigenis en
hare moraal.
BUiTËNL Afl D.
ir.
De geheimzinnige schoenen.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Isederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afic ïnderljjke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
B U R E A St. Janstraat Haarlem.
SumjaiDE
ABONNEMENTSPBIJS
AGITB MA NOW AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIÊN
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag-
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: K P P E R S k L A U R E Y.
(Slot.)
Het was een belangrijk citaat, dat wij
leverden uit een onvoltooid werk van een
Staatsman, die jaren achtereen den belang
rijksten invloed badop de geschiedenis van ons
vaderland. In de dagen toen bij de woorden
schreef, welke wij aanhaalden, stond bij
evenwel ganscb andere denkbeelden voor,
dan hij later doceerde aan de academie en
»praktizeerde« als Bewindsman.
Maar die veraudering, welke bij Mr. Thor-
becke plaats greep, veranderde niets aan
de waarheid, door hem in 1831 ver
kondigd.
Zeer gewichtige gebeurtenissen, onder
den invloed van welke bij de getuigenis
tegen de revolutie schreef, waarop wij ons
beriepen, hadden er plaats. Door de groote
mogendheden was baar zegel gehecht aan
de omwenteling in België. Dat was een
ontzettende inbreuk op bet tractaat van
Weenen, onder inroeping vau den Naam
der Heilige Drievuldigheid gesloten.
Geen wonder, dat de betrekkelijk nog
jeugdige geleerde, die zich vooral wijdde
aan de studie van bet Staats- en Volken
recht (waartoe de edelmoedigheid van Ko
ning Willem I hem in staat stelde) opkwam
tegeu eeu bedrijf, dat revolutionnair moest
genoemd worden.
De Belgische revolutie moest wel, toen
zij uitbrak door alle vaderlanders wordeu
gewraakt. Eu nu sedert 57 jaren zijn ver-
loopen en wij hebben gezien boe de toe
stand zich hier en in België ontwikkelde,
moge men anders dan in die dagen over
de daad zelve der Belgen kunnen denkeu,
dat alles neemt niet weg, dat de houding
der groote Machten onverdedigbaar is en
blijft.
Aan die bedenkolijke afwijking, wij mo
gen wel schrijven, schennis der tractaten,
was reeds een ander vooraf gegaan. De
afscheuring van Griekenland van Turkije
was reeds gelegitimeerd en daardoor de
eerste bres geschoten in de sterkte, welke
het Congres van Weenen had opge
bouwd.
Later hebben wij nog veel meer revo-
lutiën op internationaal gebied aanschouwd.
De revolutiounaire diplomatie kon zich ver
lustigen in de afbreking van het gebouw,
in 1815 opgetrokken. Het zwaard maakte
een einde aan de agezellige verbintenis der
Rijkeu* gelijk die, na de verdrijving vau
den eersten Napoleon van den Franschen
troon, was gesticht.
41 Eene Italiaansche legende.
Vervolg en slot.)
Het was juist marktdag. Beppo nam eene plaats
in tusschen eene vischvrouw en eene groentever
koopster, hij maakte de schoenen van zijn stok
los, deed er voorzichtig de stof af, en stelde ze ten
toon. Niemand scheen ze op te merken; een
beetje teleurgesteld begon hij met luider stem
te rotpen:
Fazanten! goudfazanten! Wie koopt er fa
zanten?
Wat een lawaaischopper! bromde de visch
vrouw. Hij verscheurt je trommelvlies!
En ik moet mijn neus dichthouden, zoo
ruikt je viseh! antwoordde Beppo, en opnieuw
begon hij te schreeuwen:
Fazanten! mooie goudfazanten! Wie koopt
er fazanten?
Wat leutert die vent toch? zei op haar
beurt de koolverkoopster. Waar zijn je fazanten
dan, lomperd?
Fazanten! fazanten! herhaalde Beppo, zon
der haar een woord te verwaardigen.
Eenige straatjongens kwamen aanloopen en
bleven stilstaan om den man aan te gapen, die
een paar schoenen omhoog hield.
Kijk eens, Pépé! Pépé, wat een gek, die
daar, met zijue fazanten! Zeg, groenvrouw, is die
vent nieten de kleine deugniet maakt de
beweging, ook aan de Napolitaueu eigen, die hierin
De derde Napoleon voltooide] hetgeen
ziju oom was begonnen; de leer der sa
menvoeging der volken tot groote Rijken
werd op geduchte wijze toegepast. Al de
veranderingen kwamen tot stand (Mr. Thor-
becke is profeet geweest) op den bodem
der revolutie. Eerst was liet Napoleon III,
die de Italiaausche revolutie mogelijk hielp
maken. Door den aanval, welke Orsiui op
ziju leven deed, verontrust, daar hij zich
niet sterk kon voelen in God, maakte hij
gemeene zaak met de mannen der loge en
der andere geheime genootschappenItalië
wilde hij zoogenaamd vrij maken. Eu hoe
wel niet dadelijk alles werd verkregen wat
de Italiaausche omwentelingsmanuen, Ca-
vour en Garibaldi, weuschten, toch was
het wettig gezag ondermijnd.
Welhaast werd het werk der omwente
ling voltooid. Oostenrijk was reeds uit Ita
lië gejaagd, doch men had het nog een
deel van zijne bezittingeu gelaten; maar
Von Bismarck, ook de revolutiounaire po
litiek omhelzende, gordde zich, eu .dat wel
iu alliantie met, Italië, ten strijde tegen
Oostenrijk en zoo werd aan de Habsbur-
ger Monarchie, op eeu zeer klein stukske
na, geheel haar Italiaansch grondgebied
ontroofd.
Aan Denemarken ontnamen Pruisen en
Oostenrijk, zoo het heette als uitvoerders
van den Bondsraad, Sleeswijk-Holstein.
In 1870, toen Napoleon III, die ten min
ste de volkomeue executie van het wereld
lijk gezag des Pausen belette, was ont
troond, verjoeg men feitelijk den H. Vader
van zijn wereldlijken troon, in strijd met
het advies van een Protestant als Guizot.
Bij het eindigen van den oorlog tusschen
Frankrijk en Duitschland, lieteu de andere
mogendheden toe, dat Gallië te diep werd
veruederd en dat Elzas-Lotharingeu er aau
werd ontrukt.
Dat alles gebeurde zonder dat het trac
taat van 1815 vormelijk was terugge
nomen.
De geest der revolutie zegevierde dus,
ook op internationaal gebied zoo volkomen
mogelijk.
Mr. Thorbecke getuigde zoo geheel naar
waarheid, dat de diplomatie (wij hebben
reeds gezien, dat zij de legers .leidde en
volgde) welke uit de revolutie geboren was,
heerschappij wilde voeren over alles. Zij heeft
Europa 't onderstboven gekeerd en vooral
ook kleine Staten, doch die juist bestemd
schenen om kweekplaatsen der ware, der
heilvolle vrijheid te wordeu, uit de rij der
Machten van den tweeden en derden rang
doen verdwijnen.
Door Mr. Thorbecke zouden al die ver
anderingen genoemd worden: eene nieuwe
bestaat, dat zij het voorhoofd met den vinger
aanraken, om aan te duiden, dat zij een dwaas
voor zich hebben.
Fazanten! goudfazanten! herhaalde Beppo.
Schoenen, oude schoenen, zei do groenvrouw.
Zerlina, die man i3 malende.
Je bent zelf malende, zei Beppo.
Wat, scheldt hij ons uit? riep de vischvrouw,
terwijl zij hem een slag met een schol gaf.
Eeu vechtpartij! vooruit, flink zoo! riepen
de visch- en de groenteverkoopsters door elkaar.
Een van haar wierp Beppo een grooten sinaas
appel naar het hoofd eu dat was het teeken
voor een hagel van projectielen, gelijk men er
op een markt zoo in massa bij de hand heeft.
Beppo zwaaide schuimbekkend van woede met
ziju stok in het rond, maar door zijn naaste
buren spoedig ontwapend, werd hij door hen
beetgepakt en in een ommezien in het bassiu
van de fontein, die in het midden van de markt
stond, gedompeld!
Houdt den dief! houdt den moordenaar! De
politie! de politic! brulde de troep koopvrouwen
in koor.
De arme Beppo nam een stortbad; telkens
als zijn hoofd boven water kwam, drong een
nieuwe regen van projectielen hem, weder onder
te duiken, evenals Polichinel, tot de agenten
kwamen om er een eind aan to maken.
Aha, zeiden zij, dat is een openbare rust
verstoorder, een oproermaker, die trachtte een
opstootje te bewerken. En de gerechtsdienaren
maakten zich van Beppo meester en lieten hem
samenleving der volken, gegrond op den
bodem, dien de omwenteling beeft verwoest.
De revolutie is zelve getreden in de rij der
historische verschijnselen; zij werd een an
tecedent voor de volgende leeftijden; aan
welks invloed men zich te vergeefs tracht
te onttrekken.
Mr. Groen Van Priusterer hechtte ook
aan die uitspraak zijn zegel. Bedriegen wij
ons echter niet, dan spraken zich in die
betuiging reeds de beginselen uit, waarnaar
Thorbecke (aan wien wij overigens de eer
niet geheel zullen betwisten praktisch veel
goeds te hebben verricht) later haudelde.
Volgens ous inzien kan nimmer uit het
geen op zich zelf absoluut kwaad is, iets
goeds voortkomen. Het nieuwe zaad, dat
uit den bodem der omwenteling ontkiemde,
heeft rampzalige vruchten opgeleverd. De
nieuwe samenleving der volken iu deze eeuw
ontstaan, is allerminst een gezellige ver
bintenis der Rijken* geworden. Het meest
grove egoïsme beheerscht de verhoudiug
tusschen de onderscheiden landen.
Waar de kogels nog worden terug ge
houden, daar vecht men met tarieven en
nota's.
Elk waarachtig gevoel van gemeenschap,
zooals dat uit het christelijk beset geboren
wordt, ontbreekt. Het zwakkere wordt stel
selmatig dood gedrukt en de sterkeren wor
stelen nog om het overwicht. De sterteren
worden door de sterksteu voortdurend be
dreigd.
De nieuwe samenleving is eigenlijk een
gezamenlijk sterven geworden. Daarom zeg
gen wij: met de revolutie moet volkomen
worden gebroken; het volkenrecht moet op
den bodem der eeuwige waarheid van recht
en gerechtigheid wordeu gevestigd. Dan
eerst zal de vloek van Europa worden af
gewend, die er nu bijkans eene eeuw, door
en als gevolg der groote revolutie op rust.
De H. Vader heeft 4000 franks geschon
ken voor de slachtoffers der aardschuiviug
te Zug in Zwitserland.
Keizer Wilhelm heeft aan Prins Von
Bismarck ter gelegenheid van diens Miuister-
jubilé, eene hoogst prachtvolle vaas en een
zeer kunstig uit ijzer gesmeed bouquet ten
geschenke gezonden.
Door de Beiersche Tweede Kamer is
de Brandewijn-wet met de overgroote meer
derheid van 137 tegeu 18 stemmen aan
genomen.
Op de Beiersche begrooting komt dit
jaar voor het eerst een belangrijke, nieuwe
post voor, ten bedrage van 5000 Mark
tot schadeloosstelling van onschuldig ver
uit het bassin komen, om hem naar het poli—
tieburcel over te brengen, van waar hij naar
de gevangenis werd overgebracht, meer dood
dan levend tengevolge van de hem gedane be
dreiging, dat hij opgehangen of minstens dood
geschoten zou worden.
Hij, Beppo, de arme dorpsschoenmaker, plot
seling veranderd in een oproermaker, een samen
zweerder! Deze metamorphose scheen hem nog
wonderlijker (eu in de gegeven omstandigheden,
helaas! zelfs veel gevaarlijker) toe, dan die van
zijue schoenen in fazanten. Hij had geen greintje
vau de ziel viel van Brutus in zich. Hij dacht
er volstrekt niet aan, zich in den democratischen
mantel te hullen eu zoo voor de rechters te
verschijnen, het aan 't nageslacht overlatende
om er een vonnis over te vellen,
Gelukkig dangdo er hulp voor hem op. Alles-
sandrino, de Burgemeester vau het dorp, waar
Beppo woonde, toevallig te Napels zijnde, had
Beppo's gevangeuneining vernomen en spoedde zich
naar de gevangenis. Beppo bekende hem, hoe hij
was verleid geworden door hebzucht en begee-
righeid, en hoe bij met luider stemme Tito
had verwenscht. Hij was er van overtuigd, dat
een van die booze geesten, die hij zoo vele ma
len had aangeroepen, hem eindelijk zelf in zijn
verderf bod gevoerd.
Alessandriuo, die zich die dubbele gedaante
verwisseling vau een paar schoenen in fazanten
en van een schoenmaker iu een staatsmisdadiger
niet wist te verklaren, vermeed alle uitlegging,
die het berouw van den gevangene had kunnen
oordeelden. Dit geschiedt overeenkomstig
een door den Bondsraad te kennen gegeven
»wenscb.« Eene voorstelling om die scha
deloosstelling bij de wet te doen regelen,
was door den Bondsraad verworpen, maar
dit Lichaam verklaarde daarbij het wen-
schelijk te achten, dat de verschillende
Bonds-Staten zelveu deze aangelegenheid
regelden. Aan Beieren komt de eer toe,
dat het de eerste Bouds-Staat is, die deze
teedere zaak ter hand neemt.
Omtrent een vrij wat belangrijker ge
val dan de beide »incidenten-Schnaebele«,
wordt uit Epiual het volgende bericht. Men
verneemt namelijk, dat een luitenant van
het garnizoen te Luneville, die aan eeue
jachtpartij deelnam, door twee geweerscho
ten zoo ernstig aan het been is gewond,
dat eene afzetting noodzakelijk is; zijn be
diende werd door een derde schot gedood.
Volgens verklaring der geueesheereu, was
daarbij gebruik gemaakt van vuurwapenen,
die iu den oorlog wordeu gebezigd.
De Duitsche soldaat, die geschoten heeft,
was aan de houtvesters toegevoegd, ten
einde de strooperij te beletten. Hij zegt,
driemalen den jagers te hebben toegeroe
pen stil te staaD, en eerst geschoten te
hebben, toen zijne sommaties vruchteloos
bleken. Hij zegt volgens het algemeeue con
signe gehandeld te hebben.
De jagers verzekereu, geene sommatie te
hebben gehoord, terwijl de soldaat, die ge
schoten heeft, door het geboomte voor hen
was verborgen.
Graaf Munster is door deu Minister van
het Buiteulandscbe zaken ontvangen, die
hem het resultaat van het onderzoek heeft
medegedeeld, hetwelk van Fransche zijde
naar het voorval aan de grenzen is inge
steld.
De Fransche Regeering heeft besloten,
eene gerechtelijke vervolging iu te stellen
tegen de Burgemeesters, die het aanplak
ken van het manifest vau den Graaf van
Parijs in hunne gemeenten hebben toege
laten.
Volgens het Journal des Débats houdt
de Minister van Financiën zich bezig met
het denkbeeld eeuer conversie van de oude
4x/2 perceuts schuld, ten einde de noodige
middelen te hebben om aan de buitenge
wone uitgaven op de begrooting van 1888
het hoofd te bieden.
Op het eilaud Corsica is de cholera uit
gebroken. In de laatste dagen zijn er 40
gevallen, waarvan 11 met doodelijken afloop,
geconstateerd.
De Spaausche Koningin-Regentes
heeft oen bezoek gebracht aan de geboor
teplaats van den h. Ignatius van Loyola,
den stichter der Jezuiëten-orde, en de
verzwakken. De goede man ging oogenblikkelijk
naar den clief der justitie om hem liefderijk tot
voorspraak te dienen. Gelukkig voor Beppo
ontving deze ambtenaar op hetzelfde oogecblik
een brief met dezen inhond:
„Excellenza, enz. enz.
„De vereeniging, waarvan gij eertijds ook een
ijverig en nuttig lid waart, zendt u de volgende
inlichtingen. Beppo, de schoenmaker, had geen
woord gehouden aan Tito, zijn klant, uit be-
geerigheid, ijverzucht en hebzucht, in de hoop
hem meer geld af te zetten dan deze hem schul
dig was. De vereeniging, van deze bizondere
omstandigheden onderricht en juist in de nabij
heid zijnde, besloot Beppo tot zijne beterschap
te straffen, terwijl zij de dingen op weg van
Beppo's dorp tot aan Napels zoo beschikte, dat
Beppo werkelijk eindigde met te gelooven, dat
zijne schoenen fazanten waren. Beppo is verder
gegaan dan de vereeniging bedoeld had; maar
juist zijne domheid rechtvaardigt hem voor elke
overige beschuldiging, die tegen hem kan zijn
ingebracht. Gij zult hierin gesloten tien lire
vinden, zijnde de prijs der schoenen, die Beppo
op de markt heelt verloren. Wij noemen ons,
Excellentie, met allen eerbied.
Uwe zeer onderdanige dienaren
De Mezzo-Natti."
De tien lire bleven bij de politie voor de
boete, maar Beppo werd dienzulfden dag vrij
gelaten en keerde naar zijn dorp terug, waar
bij Alessandriuo hartelijk dankte, dat deze hem
zoo welgeslaagd tot voorspraak was geweest.
