N I E U W 1157. Vrijdag 2! October 1887, 12de Jaargang. f/Vercenigingen." II UIT i\L A fSi jj. MSI, (Slot.) De geheimzinnige gevangene.. M.A1S1 LEhDK 1 ABOHNEMBNTSPBIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het Buitenland Afzrmderljjke Nummers Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Janstraat Haarlem. AGITE MA IfOlf AGITATE. PBIJS DER ADVEBTENTIÉB Van 16 regels.30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en V r ij d a g- a v o n d voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPEKS bAUREÏ. De leden dezer Broederschappen moesten, volgens hun regel, werken der liefde be oefenen, de weduwen en weezeu ondersteu nen, de zieken en gevangenen bezoeken, de doodeu begraven en door het oprichten van scholen voor het onderwijs der kinderen zorg dragen. Wij hebben nog, zegtTaille- pied, een brief van den heiligen Paulinus, Bisschop van Nola, waarin hij tot lof van der. heiligen Victricius, Aartsbisschop van Rouaan, ten tijde van den heiligen Mar- tiuus van Tours, verkondigt, dat genoemde Yictricins het geloof in Rouaan met zulk een uitstekend gevolg heeft verkondigd, dat de stad in de gansche wereld even beroemd is, en wegens hare heiligheid, even hoog ver eerd wordt in het Westen, als Jeruzalem in het Oosten. Deze Broederschappen waren zelfs be vorderaarster der literatuur. Ten tijde van Willem den Veroveraar placht de Broe derschap vau de Onbevlekte Ontvangenis inde kerk der Carmelieten te Rouaan jaar lijks een prijs uit te loven, voor hem, die den scboonsten lofzang ter eere van de Allerheiligste Maagd Maria leverde. Een zelfde gebruik bestond bij de Broederschap van de heilige Caecilia in de O. L. V. kerk en de burgers van Dieppe volgden dit voor beeld na. Werken der liefde en godsvrucht bleven echter de hoofdtaak der Broederschappen. De zilversmeden zonden jaarlijks eene aan zienlijke som aan het gasthuis te Parijs ter ondersteuning van arme werklieden, die het vak van zilversmid uitoefenden, en in het jaar 1399 bouwden zij een eigen hos pitaal met eene kapel voor oude zieken en weduwen van hun gilde. De meesters van elk ambacht waren volgens de statuten hunner Broederschap verplicht, hunne werk lieden in den nood bij te staan, als zij ziek waren, voor ben te z rgen, als zjj stierven, hen te begraven, als zij weduwen en wee zen achterlieten voor dezen zorg te dragen, de kleinen op te voeden en hun een behoorlijk uitzet te geven. In het jaar 1830 werd te Londen bewezen, dat het gilde der ijzer- koopers een vermogen van 104,000 bezat en een jaarlijksch inkomen van 3000, eeu en ander door legaten verkregen. Ook over het zedelijk gedrag der leden waakten de wetten dezer Broederschappen. Weelde was verboden. De kosten van den maaltijd, als een meester werd geiustalleerd, mochten den prijs van tien sous per hoofd niet] overschrijden. Hij, die zich aan eene onzedelijke handeling had schuldig gemaakt, had alle aanspraak op de privilegiën der Broederschap verloren. Bij elk ambacht werden slechts leerlingen aangenomen, die uit een wettig huwelijk waren gesproten. Men had opzichters, wier taak het was, na te gaan of de werklieden op een behoor- F E U ILL ET O N. 5) Vervolg.) De //stomme// scheen hoogst verwonderd, toen op een avond in Juli, terwjjl men hem van de gevangenis naar het paleis van justitie zou rijden om een nieuw verhoor te ondergaan, de gendar men, den wagen voor een politiepost stil lieten houden om een anderen gevangene er uit te laten, welken zij in het bureau binnen brachten en vergaten de deur van den wagen dicht te grendelen. Hij bleef eenige oogenblikken ver suft zitten kijken, doch daar de gendarmen niet onmiddellijk terugkeerden, waagde hij het de deur wijder te openen en het hoofd buiten het por tier te steken. Een paar voorbijgangers, die haast schenen te hebben, lbpen den wagen argloos voorbij en aan de brug, die over de Seine ligt, stond een oude, gebrekkige bedelaar met een blauwen bril en op zijn stokje leunende in het water te kij ken. De zon was pas ondergegaan en de sche mering liet de enkele rijtuigen en voetgangers, lijken tijd ter ruste gingen, dat er op feest dagen niet werd gewerkt en dat zi) op werkdagen niet te vroeg en niet te laat aan den arbeid gingen. Een meester of gezel, die een onzedigen omgang had, werd uit het gilde verwijderd. Het was den meesters streng verboden een werkman, die geëx communiceerd was, in dienst te nemen. Bij feestelijke gelegenheden hielden de gilden met hunne banieren waarop eene afbeelding van den Patroonheilige en sym bolen van het eveutuëele ambacht geschil derd waren, eeu optocht door stad of dorp. Elke Broederschap had hare eigene gods dienstoefeningen en eene haar aangewezene kerk, waar voor de gestorveu leden Uit- vaart-diensten op kosten der Broederschap werden gehouden. Was de Patroon van eeu ambacht tegelijkertijdjde patroon van eene dichtbij gelegen kloosterkerk, dan plachten de leden van het gild op den feestdag van dien Patroon in het klooster het middag maal te gebruiken; dit deden ook de bier brouwers van Rouaan in het klooster van den heiligen Amandus. Deze bizonderheden mogen onbeduidend schijnen, toch geven zij een schoon beeld van de harmonie, welke er tusscheu de verschillende standen bestoud, van den troost, die voor de armen was bereid en van de grenzen, welke aau eene eventuëele gierigheid van den meester waren gesteld. Een blik op dit beeld der maatschappij maakt het ons duidelijk, hoe in eene ka tholieke stad de wildvreemste mensch zich nimmer verlaten kon gevoelen; er waren steeds tal van gelegenheden om met oud en jong in aanraking te komen; hij nam deel aan dezelfde godsdienstoefeningen, welke hem uit de dagen zijner jeugd zoo dierbaar en eerwaardig waren, aan het gemeen schappelijk avondgebed, aau de plechtige processiëu, aan dezelfde heilige Offerande, welke ook voor hem aau den Almachtige werd opgedragen. Een andere merkwaardige trek der ka tholieke samenleving was het godsdienstige en poëtische karakter, 't welk de meest gewone en nederigste bezigheden der lagere volksklassen daardoor verkregen, dat zij met het eeuofaudor verheven Geheim van den godsdienst in verbinding werden gesteld; een vriendelijk, heilig licht bescheen op'deze wijze het levenspad van eeu ieder, hoe ge ring hij ook mocht zijn. In den armen tim merman zag men den heiligen Jozef, in de eenvoudige visschers, die Apostelen, welke, met zooveel bereidwilligheid Christus volgden. Al schrijven de moderne redders der maatschappijnog zoo vele verhandelingen over het nut van Vereenigiugen ouder de arbeidende klassen, nooit zullen ze der menschheid het goede geven, 't welk liuuue voorvaders aau de Broederschappen hebben ontleend. De banieren met het beeld van den heiligen Jozef, van de Allerheiligste die zich over de brug bewogen, in de verte tot éene donkere massa samensmelten. Het terrein met een bliksemsnellen blik over zien hebbende, was bet besluit van den gevangene dadelijk genomen. Met éen wip was bij den wagen uit, schoof langs den bedelaar en rende zonder om te zien de brug op. Alhoewel de gevangene slechts als een wind langs hem was gestreken, scheen de bedelaar uit een droom te ontwaken en de schijnbaar oude beenen vleugelen gekregen te hebben. Nog twee personen spoedden zich in aller haast de brug over: een krantenveuter en een straatveger. De bedelaar blijft den gevluchte het dichtst op de hielen, doeh zoover van hem af, dat deze niet merken kan, dat hij wordt gevolgd. De //stomme// heeft het rennen vervangen door een fikschen snellen pas. Eene menigte straten gaat hij zoo door. Verscheidene pleinen worden over gestoken. Eindeljjk komt de gevluchte op den boulevard. Daar houdt hij stil, kjjkt links en rechts en gaat bedaard naar een rijtuigstation en neemt eene vigelant, waarvan de koetsier, uit zijn dutje wakker gemaakt, de slechte kleeding van zijn rij-klant niet schijnt op te merken. Doch ook de bedelaar heeft een rijtuig geno men en is zelfs op den bok er van geklommen, Maagd Maria, van den heiligen Paulus, zoo eenvoudig als ze mogen schijnen, had den meer waarde, dan duizend boeken van de moderne sophisteu, meer dan gansche bibliotheken ter verspreiding van zooge- naamdo nuttige kennis en wetenschap. Te Berlijn twijfelt men sterk aan de juistheid van het bericht uit Kopenhagen, volgens hetwelk de Czaar toch nog een bezoek zal komen brengen aan den Keizer. Onderscheidene bladen houden het bericht voor eene beurs-manoenvre bestemd om de Russische fondsen in de hoogte te jagen. De Reichsanzeiger zegt, dat Dr. Macken zie, bij zijn bezoek aan den Duitschen Kroonprins te Baveno, opnieuw voortgaande beterschap heeft bevonden, doch de groot ste voorzichtigheid bij het spieken en een verblijf in een warm klimaat onvoorwaar delijk noodig acht. De Kroonprins blijft dientengevolge te Baveno 6u zal wellicht later naar de Riviera gaan. De President der Franscne Republiek is te Parijs teruggekeerd. Zijn eerste werk zal wezen om, in overleg roet den Minis terraad, den datum vast te stellen voor de heropening der Kamers. Nog steeds wordt de naam van des Pre sident's schoonzoon, den befaamden Wil son, in de bladen genoemd, in verband met de Caffarel-schandaleu. Ook bladen, die niet aan zijne directe schuld geiooven, dringen er op aan, dat Wilson's positie als schoon zoon van den President eene minder offi cieuze worde en hij, om te beginnen, zijue kamers in het Elysée zal ontruimen. De politie te Bellegarde nam den löden dezer twee personen, O'Dann en Wollitz, op het oogenblik dat zij van den trein ko mende, voet op Fransehen bodem hebben gezet, gevangen. Tegen beiden, vreemde lingen, was reeds den 5den Februari een bevel tot uitzetting uitgevaardigd. Zij had den namelijk een soldaat te Lyon willen bewegen, hun tegen een goeden prijs het nieuwe geweer met eene daarvoor vereischt.e patroon at te staan. De soldaat gaf hier van dadelijk kennis aan zijne chefs, en de beide vreemdelingen werden toen gevat. Doch daai zij niet gevangen konden wor den gehouden als spionnen, werden zij het land uitgezet. Vooraf werden photogra- phische afbeeldingen van hen genomen, die aller wege aau de politie werden toegezon den. Hieraan is het te danken, dat de politie te Bellegarde hen onmiddellijk, heeft gesnapt. Daar nu de wet bepaalt, dat een terug keer na een bevel tot uitzetting gestraft wordt met eene gevangenzetting van eene maand tot zes maanden, zoo zullen beide personen in de eerste dageu wel in Frank rijk blijven. Te Northampton heeft Zondag, bij een na aan den koetsier eene kaart te hebben vertoond: de kaart van de agenten der veiligheidspolitie, die alle Parjjsche koetsiers kennen. Het zal niemand verwonderen, dat ook de krantenventer en de straatveger spoedig vertrou welijk in eene vigelante zitten, die op een groo- ten afstand het rjjtuig van den bedelaar volgt. Meer dan éen uur hebben zjj gereden, toen de bedelaar ziet, dat het rijtuig, waarin de ont vluchte zit, stilhoudt. Onmiddellijk rukte hij den koetsier de teugels uit de hand en houdt het paard in. De bedelaar stjjgt af en gaat strompe lend verder. Zijn oog is gericht op den persoon, die ginds in hevige woordenwisseling met den koetsier is, daarhij de vracht, die geëiseht wordt, niet schijnt te kunnen betalen. Dit tooneel duurt niet lang, want de ontvluchte wacht geen ver dere scène met den koetsier af en zet het op een loopen. Het rijtuig van den krantenventer en den straatveger is inmiddels komen aanrijden, de bedelaar spingt op den bok en legt de zweep, die hij uit den koker rukt, over het paard. Het is een afgelegen weg van Parijs, waarover zjj voorthollen, slechts hier en daar gestoffeerd door eene prachtige villa, bewoond door adellijke heeren, die's winters den faubourg St. Germain bevolken. De ontvluchte heeft blijk baar gemerkt, dat hij achtervolgd wordt, want bezoek van een der zoons van den Engel- schen Kroonprins, een anarchist, Reich ge naamd, eeu zwarte vlag ontplooid en ge tracht ongeregeldheden te verwekken. Het volk bleek echter zoo weinig in te stem men met zijne opruiende toespraken, dat hij de hulp der politie moest inroepen, om er heelhuids af te komen. Dinsdag-ochtend had er te Londen opnieuw eene volksbijeenkomst plaats op Trafalgar Square, maar de politie te voet en te paard verhinderde de menigte eeneeigenljjk verga- deriug te houden. Het aantal lieden groei de intusscheu steeds aan, en de politie had groote moeite om den doortocht vrij te houden. Er hadden verscheidene op zich- zelve staande botsingen plaats tusschen politie-agenten en individuen, die de menigte wilden toespreken. Twee personen werden in hechtenis genomen. De houding van het volk was dreigend. Nadat de menigte verjaagd was van Tra falgar Squarehebben zich ongeveer twee duizend lieden naar Hyde Park begeven, waar enkele socialistische redevoeringen werden gehouden. De sprekers verklaarden, dat men later naar Trafalgar Square terug zou keeren, als de politie moede zou zijn geworden vau hare jacht op het volk. Na het aauhooren van redevoeringen in het Hyde Park heeft de volkshoop zich in optocht, met roode en zwarte vlaggen, door het park heen in westelijke richting begeven. Bij de Victoria Gate echter vond de troep het hek door de politie gesloten. Toen vervolgens het hek geopend werd, optstond er eene heftige botsing, het ge peupel rukte jjzeren staven uit het hek en brak stoelen aau stukkeu, om aau wape nen te komen, waarmede het op de politie aanviel. Verscheidene agenten werden ern stig gekwetst. Er werden eenige personen gevat, en ten slotte deed men het park door de menigte ontruimen. Achttien personen verschenen voor den rechter, beschuldigd van dezer dagen op en nabij het Trafalgar-pleiu geweldda digheden te hebben gepleegd tegen de po litie. Sommigen zulleu nader iu verhoor worden genomen, andere werden veroordeeld tot gevangenis van éene tot zes maanden. De Prefect te Barcelona heeft eene bende falsarissen ondekt, bij welke men valsche wissels en effecten ter nominale waaide van eenige millioenen heeft ge vonden. Eerst tegen 27 Octoter is de Bulgaar- sche Sobranje bijeengeroepen. In ziju jongste onderhoud met enkele buitenlandsche agen ten, moet Stambouloff zich met groot ver trouwen over de toekomst hebben uitge laten. Bij het Noorweegscbe ministerie is een hevige strijd uitgebroken. Drie leden, de heeren Aritander (binuenlaudsche zaken), Astrup (openbave werken) en Kildel, eischen dat hun medelid Jacob Sverdrup, neef van eensklaps waagt hij een sprong over eene bree- de sloot en klautert over den muur, die den tuin van een der villa's omsluit. Alles is zeer vlug in zijn werk gegaan, doch de drie vermomde politiemannen zjjn al even lenig. Zij springen uit het rijtuig en sommeeren den koetsier en een paar voorbijgangers uit naam der wet tot assis tentie. Lebrun want deze is de bedelaar zet om den tuin wachtposten uit en gaat zelf met Pierre aan de voordeur der villa aanbellen. Men opent hem. Hij toont zijne kaart en verklaart in een paar woorden de reden van zjjne komst. Hier is iemand in den tuin verscholen, dien wij zoeken. Voor ieder Parjjzenaar is de veiligheidspolitie een geheiligd wezen en Lebrun vindt dan ook eer medewerking dan tegenstand. Hij laat de voordeur sluiten en steekt zelf den sleutel in den zak en begeeft zich in allerijl met den herculisehen Pierre in den tuin. Van voor tot achter wordt deze onderzocht doeh nergens is een levend wezen te ontdekken en de muur wordt te goed bewaakt, dan dat de ontvluchte daarover weer buiten den 1;uin kan komen. Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1887 | | pagina 1