NIEUWE Woensdag 16 November 1887. 12de Jaargang. Een merkwaardig oordeel. BUITENLAND. Ne. 1167. ABONNEMEIfTSFBIJS Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het Buitenland 1,80 AfïDuderljjke Nummers0,06 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. BÜHEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem. AGITE MA NOW AGITATE. (lOVRilT. FBIJS DEB ADVEBTENTIÊN Van 16 regels.30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: K UPPERS UAUREY. De Pall Mall Gazetteeen Loudensch dag blad, dat niemand voorzeker van sympa thie voor het Katholicisme zal verdenken, bevatte onlangs een artikel, dat tot op schrift droeg: Thé Catholic Priest* (de ka tholieke Priester). Tot onze verbazing was dit opstel ge schreven in een gansch anderen geest, dan wjj wel hadden verwacht. Immers wanneer in anti-katholieke bladen, zoowel van het binnen- als van het buitenland, personen of zaken den katholieken godsdienst betref fende, worden behandeld, getuigt het ge schrevene in verreweg de meeste gevallen vau eene hatelijkheid, die hoogst ergerljjk mag heeteu en van eene onwetendheid, die geene grenzen kent. Niet alsdus is het be doelde artikel van de Pall Mall Gazette. Wij hebben het met onverdeeld genoegen gelezeu en achten het zoo merkwaardig, dat wij ons gedrongen gevoelea, het aan onze lezeressen en lezers mede te deelen, geenszins twijfelende of het zal hun aange naam zijn, het oordeel over den Katholieken Priester van eene zjjde te vernemen, die in den regel niets dan smaad en misken ning voor al wat Katholiek is, over heeft. Na eene inleiding en eenige opmerkin gen omtrent het Priesterschap, zegt de schrijver: »Iu de Engelsche Kerk, zooals in alle protestautsche Kerken, beslaat feitelijk de kansel de plaats, welke in de Roomsch- Katholieke Gemeenschap het altaar inneemt. Voor een Anglicaansch Predikant is de eerste preek datgene, wat de eerste H. Mis voor den Katholieken Priester is. Eene niet minder gewichtige plicht in het ambt der Katholieke Geesteljjken is het biecht-hoo- reu, eene zaak, die in de Engelsche Kerk, door de wet opgericht, geen genade heeft gevonden. Confiteor Leo omnipotenti. et tibi paterzegt de biechteling en de naam »Vader« voor den Priester, als ver tegenwoordiger van Hem, Die uit den Hemel kwam op de aarde, is de hoogste, de ver- hevenste en de eervolste zjjuer titels." De Katholieke Priesters genieten hunne opvoeding en vorming in een seminarie. Daar worden zjj, ouder de oogen van den Bisschop, in de heiligste wetenschap ouder wezen volgens de bepalingen welke het Concilium Tridentinum met de grootste nauwkeurigheid heeft omschreven. Zeker, er zijn ook candidaten, die op rijperen leeftijd tot de heilige Wijding worden toe gelaten b.v. bekeerde Engelsche Predi kanten en voor dezen is eene kortere FE U ILL ET O N. Een Zondag in Engeland. De verslaggever van de Courier de Bruxclles, die een pleiziertocht naar Dover, welke door het comité der Roei wedstrijden van Ostende was georganiseerd, heeft medegemaakt, beschrijft op de volgende wijze den indruk,dien hij van den Zon dag, in Engeland doorgebracht, heeft bekomen. Wij wilden de gelegenheid om de Engelschen in hun eigen land te leeren kennen, niet laten voorbijgaan, en besloten dus de stad in alle richtingen te doorkruisen. Deze zeehaven is eene versterkte plaats, de geheele ree wordt beheerscht door het vuur van eene serie kanonnen, waarvan men de af fuiten kan zien tc midden van de schietgaten der galerijen of tunnels, die in de krijtachtige rots zijn uitgehouwen en 's avonds door gas zijn verlicht. Met inbegrip van het zeer talrijke gar nizoen, bedraagt de bevolking ongeveer 40,000 zielen. Welnu gisteren bood Dover een indrukwek kend schouwspel aan. Al de magazijnen, men mag wel zeggen al de huizen der stad, waren gesloten. Niet een koffiehuis of restauratie, geen slachters- of bakkerswinkel was open. Dé bevol king neemt blijkbaar de Zondagsrust met eene bewonderenswaardige gestrengheid in acht. Daar entegen zijn de kerken, de kapellen, in een woord de verschdlende bedehuizen, wijd geopend. De kroeg is verlaten, maar de tempel is dicht bezet. W ij zien de Engelsche soldaten de zoogenaamde voorbereiding voldoende. De algemeeue re gel iu de Katholieke Kerk is echter, Gees telijken te vormen »a teneris annie, adpie- tatem et religionem*heu van kindsheid af tot deu heiligen Dienst te leiden, gelijk Samuel in het oude Testament. Als de studietjjd voorbij is en de Seminarist de vier kleinere Wijdingen heeft ontvangen, vervolgens het Subdiocanaat in het Diaco naat, wordt hij tot het Priesterschap toe gelaten onder de heerlijke ceremoniën van het Pontificaal. Zjjne afscheiding van de wereld is dan eene uitgemaakte zaak. Hij heeft een stand gekozen, die hem van an dere, door zjju strenge eischeu ten opzichte van een vlekkenloozen levenswandel, zelf opoffering en gehoorzaamheid onderscheidt. Zyne zorgen, moeite, tjjd, kracht en ge zondheid zjju niet de zijnen meer. Zijne hei lige Missen, zjjn breviergebed, zjju verblijf iu deu biechtstoel, zijne studiën, zijne pree- ken, de broederschappen, welke hjj te be sturen heeft, zjjue bezoeken bij de zieken, zjjne bemoeiingen voor het onderwijs, zijne zorgen voor de behoeften zjjner armen, ziedaar de bezigheden, welke hij eiken dag te verrichten heeft en die geenszins ver goed worden door eene prettige huise lijkheid, welke het leven van den leek zoo afwisselend en aangenaam maakt. »Het kan niet geloochend worden,* zegt Kardiuaal Manning in zjjne voortreffelijke verhande ling over het eeuwige Priesterdom,* dat het leven van deu Priester eou leven is vol ontzegging en verzaking. Hjj verlaat ouders, bloedverwanten en vrienden, hij verlaat zjju geboortegrond en begeeft zich naar verre gewesten; zelfs zjjn naam geeft hjj prijs. Hjj leeft van de wereld afgescheiden; zjju gansche leven wjjdt hjj aan den dienst van zjju grooteu Meester. Hy bljjft, als de Zoon Gods, een Priester iu eeuwigheid. Eu hij heelt als de Heilaud, hoofdzakelijk drie klassen lief. Zjjne bizoudere vrienden zjjn de kinderen, die als door een bizonder in stinct zich tot hem aangetrokken voelen. Deze kleinen voor het leven voor te be reiden, is de troostrjjkste zjjner plichten. Op de tweede plaats zjjn het de armen, tot wie hjj gezonden is, gewoouljjk in Apos tolische armoede. Ten derde zjju het de zieken, die hjj in hun mateloos ljjden en leed opzoekt en als de ure is aangekomen, ook sterkt in den laatsten strjjd. Hjj is tot hun dienst bereid op elk uur van deu dag en van den nacht. De gedachte, dat een zjjuer zielen door zjjne schuld onvoor bereid, niet reisvaardig*, naar gene zjjde van het graf is vertrokken, zou hem zjju leven lang eene vreeseljjke gewetenskwel- red jaquets, of zooals men te onzent zou zeggen infanterie-soldaten uit de kerk komen. Het i6 tref fend te zien, hoe deze flinke mannen, alle vrij willigers met krijgshaftig voorkomen en scherp geteekende trekken, met het kleine mutsje op het hoofd, het gebedenboek onder den arm of in de hand bij groepen van tweeën of drieën, zacht met elkander sprekende naar de kerk gaan. Zjj gaan op militaire wijze met de officieren aan het hoofd naar de oefeningen hunner ver schillende eerediensten en keeren met nieuwe kracht voor den strijd des levens gesterkt van daar weder. Welk eene schrille tegenstelling met ons land! Vervolgens ziet men de verdere kerkgangers bjj kleine groepjes naar huis terug kseren. Men kan het hun aanzien, dat de Sunday niet alleen voor allen is een dag van verplichte rust, maar ook een dag, die door de oefening van den godsdienst moet geheiligd worden. Een volk, dat geheel vrij en vrijwillig zich aan die dubbele wet onderwerpt, omdat het be grijpt welke zedelijke, maatschappelijke en na tuurlijke weldaden zij aanbrengt, toont met een betereu geest bezield te zijn dan het onze. Aldus begrepen ook onze voorouders den Zondag, zon der er evenwel zulke stroeve vormen bij in acht te nemen; want het verzet, de vreugde, het la chen schijnen ook in Engeland te zjjn verboden, ten minste in het openbaar. Daarin bestaat de overdrjjving. Maar in weerwil van deze overdrij ving geeft de wijze, waarop zij een der grond wetten der maatschappjj en van den godsdienst begrjjpen, getuigenis van eene practische en ern stige levensopvatting. liug zjjn. Geen vrees voor besmetteljjke ziekte houdt hem van de krankeu terug. Integendeel, ik keu Priesters, die in elke heilige Mis God bidden te mogen sterren als offer van hun priesterljjken arbeid om door het martelaarschap der liefde van zonden gezuiverd, onmiddelljjk tot de zalige aanschouwing te komen en aan de straffen vau het vagevuur te ontkomen.* Hetgeeu ik h^b gezegd, zal wel voldoende zjjn om den lezer een kleir. begrip te geven van den Priester iu zijn leven en werken, van den Priester in zjjne heilige zending; van deu Priester, de vertegenwoordiger van dat groote Genootschap, 't welk zich ten taak stelt aan alle natiën de Goddelijke waarheden te verkondigen tot het einde der wereld. Mogen deze regels dienen om het groote onderscheid te doen uitblinken, dat bestaat tusscheu den Roomscben Clerus en de predikers van alle andere bel jjdeuissen. De schrjjver zegt dan verder, dat hij met deze woorden voldoet aan deu drang zjjner waarheidsliefde en bestrjjdt voorts de be staande vooroordeelen tegen de Katholieke Geesteljjkheid. Het coelibaat vindt in hem een warmen verdediger. Het slot van het artikel luidt: Wat kan een mau bewegen een levensweg te kiezen, die hem vau alles scheidt, wat de wereld gewoouljjk hoogschat een leven welks eerste en laatste woord verzaking is? Het antwoord is zeer eenvoudig: de on- begrjjpeljjke macht der roeping. De katho lieke Priester hoort de stem, die ook de Apostelen vernamen; >Volg mjj.« Eu dan staat hjj op, verlaat alles en volgt Hem.* Het artikel heeft in Engeland groot op zien gebaard en bewjjst o. a. weer, hoe groot in vele Engelsche kringen het ver langen is, om wederom met de oude Moe derkerk te worden vereenigd. De bekende socialistische afgevaardigde Hasenclever is Zaterdag plotseling waanzin nig geworden. Hij kwam 's middags met zjjne vrouw te Berljjn. In het hotel afge stapt, praatte hjj verwarde taal en verlangde bjj prof. Virchow gebracht te worden, die hem verklaren moest, dat zjjne vrouw waan zinnig was, maar hjj zeer gezond. Ondub belzinnige aanduidingen, alsmede zjju ge heele voorkomen bewezen, dat hjj eensklaps in zjjne geestvermogens gekreukt was ge worden. Partjjgeuooteu, die er bjj geroepen wer den, brachten hem naar een krankzinni gengesticht. De natie, die bet drukst in de weer is, die het meeste handel drijft, de meest industriëele, die zich het meest beijvert geld te maken, to make money, is juist deze, welke het best den Zondag viert. En hare zaken gaan steeds in gelijke mate vooruit. De stoffelijke welvaart, welke het Pro- testantsche Engeland geniet, heeft het dan ook vooral dairaan te danken, dat het onder dit opzicht meer christelijk is gebleven dan eenige natie op het vasteland. Alleen de spoorwegen zetten hun dienst op den Zondag voort, evenals de mail van Dover naar Ostende, dit zijn gevallen van noodzake lijkheid. De Zondagswet wordt stipt nagekomen. Uit geput door de hitte, vonden wij slechts eene gelegenheid om ons te verfrisschen door de wel willendheid van een vreemdeling, die ons op geheimzinnige wjjze door een donker gangetje in de koffiekamer van een klein hotel bracht. Bij wijze van gunst en zacht sprekende uit vrees voor de politie, was men bereid ons snel een paar glazen ginger beer voor te zetten. Men verzocht ons beleefd, ons zoo stil mogeljjk te houden, want de koffiehuishouder, die Zondags op de verboden uren bedient of bjj wien men gerucht maakt, wordt met eene boete van 2 p. s. of 50 fr. gestraft. De billijkheid gebiedt hier bij te voegen, dat deze strenge wet niet wordt toegepast des morgens van 6 tot 9 uren en 's namiddags van 6 tot 9 t/s uren Op dat laatste uur hoort men een kanonschot, dat is de gewone waarschuwing om te sluiten. Alsdan wordt alles gesloten en de soldaten wor den door het trompetgeschal teruggeroepen naar Zaterdag-avond gaf de Reichs-Anzeiger het eerste officiëele bericht waarin de kwaal van den Kroonprins bjj haren waren naam genoemd en het erkend wordt, dat zjj »ou- getwjjfeld van carcinomateuzen aard«, met andere woorden kanker in het strottenhoofd is. Daarmede worden alzoo alle berichten, die iu de laatste dagen worden ver spreid, officieel bevestigd. Niettegenstaande verschillende geneeskundige autoriteiten eene uitwendige operatie door insnjj- diug iu het strottenhoofd dringend hadden aanbevolen, heeft de Kroonprins Yrjjdag, na het geneeskundig consult te Sau Remo, zich wel daarentegen verklaard, maar hier mede is nog niet het laatste woord daar omtrent gesproken. Er moest nu eerst nog worden gewacht op Dr. Schmidt, die uit San Remo naar Berljjn komt, om aangaande zjjne waarnemingen bericht te geven, ter mededeeling aan den Keizer. Inmiddels wordt ook Prins Wilhelm te Berljjn terug verwacht, en evenzoo Prins Yon Bismarck. De verdere behandeling van den patiënt zal dus niet enkel afhangen van zjjn ei gen wensch, maar ook van een besluit des Keizers en diens overwegingen aangaande de daarbjj betrokken Staatsbelangen. Nu de doodeljjke kwaal geconstateerd is, bljjft het slechts de vraag, door welke ver dere geneeskundige behandeling het leven vau den Prins zoolang mogeljjk kan ge rekt worden. Want de hoop op eene volledige genezing heeft men thans, he laas! wel moeten opgeven. Naar men be weert, heeft Dr. Mackenzie, op bevel van Koningin Victoria om ronduit de waarheid te zeggen, dezer dagen naar Londen bericht gezonden, dat hjj vertrouwde, onder zjjne behandeling deu Kroonprins nog D/g h 2 jaren iu het leven te kunnen behouden. De geneeskundige autoriteiten aldaar zjjn echter nog niet tot zulk eene streng geformuleerde conclusie gekomen en willen eerst afwachten wat Dr. Schmidt omtrent zjjne eigene waarnemingen zal mededeelen. In de aller eerste plaats zou dan moeten worden vast gesteld of de algemeene toestand van den Kroonprins inderdaad zoo gunstig is als in de telegrammen uit San Remo wordt te kennen gegeven, en welk stadium alsdan de ontwikkeling van den kanker is ingetieden. De eerste medische autoriteiten te Ber ljjn zjju vooralsuog van meeuiug, dat, bjj gelukkig verloop eener operatie tjjdeus een niet te groote ontwikkeling der kwaal, de Prins nog wel meerdere jaren in het leven zal kunnen bljjven. Doch de groote en voor den Staat gewichtige quaestie is en bljjft: of het groot gevaar eener onzekere operatie de kazerne, welke daar in de schaduw van dat indrukwekkend kasteel uit den tijd der Nor- mandiërs op de kruin van een heuvel is gele gen. De troepen, die uit Indië of Egypte we- derkeeren verblijven den eersten tijd op die ge zonde plaats, waar zij in ruime mate defrissche zeelucht kunnen genieten. Wjj beschouwden nauwlettend de meeste An- glicaansche kerken en kapellen. Eenige zijn pronkstukjes van Gothische bouwkunst, eerbied waardige en aanlokkende oudheden, door de bloeiende klimop als in een groen kleed ge huld. De meeste zjjn omgeven door het kerk hof met zijne oude monumentale zerken, die men onder geen voorwendsel zou durven schen den. Daar wordt nog begraven en niemand brengt iets in tegen dit vroom gebruik, dat men bjj ons ten onrechte in het belang der gezond heid tracht te weren. De Engelschen toonen den meesten eerbied voor de dooden, zjj omringen hunne graven met schoone bloemen en planten en in hunne wijze van vereering der afgestorvenen herkent men hunne liefde voor de kunst en de schoone natuur. De Engelsche natie begrjjpt, dat de levende natuur en de bezielde steen onafscheideljjke ge zellen zijn, dat de bouwwerken door het gebla derte als met een natuurlijk kleed worden ver sierd, en dat de meesterstukken der schoone natuur evenzeer als die van de groolste bouw meesters moeten geëerbiedigd worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1887 | | pagina 1