N I E U W E
H. T. FELTOBIRIi.
N®. 1169.
Zondag 20 November 1887
12de Jaargang.
1813—1887.
BUITEN LAN».
BI N N H I. A II.
Gemeenteraadsverkiezing van
a. s. Dinsdag.
i.
De twee Collega's.
H44R1E
ABOHJSrEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzouderljjke Nummers
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B ORE Aïï: St. Janstraat Haarlem.
i TIEN" PR 4?
AGITE MA RON AGITATE.
(0CE4IT.
PBIJS DER ADVERTENTIE»
Van 16 regels .30 Gents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÜPPEK8 8t LAURSÏ.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Zooals bekend is zijn de kiezers tegen
Dinsdag 22 dezer opgeroepen om hunne
stem te komen uitbrengen ter verkiezing
van een Lid voor den Gemeenteraad, eeue
verkiezing noodig geworden door het be
danken van den Heer Mr. R. H. J. Gal-
landat lluet.
Naar onze meening vindt deze verkiezing
voor de anti-liberalen onder zeer guustige
omstandigheden plaats. Daartoe draagt ook
bij de keuze van deu Caudidaat door de
Katholieke. Kiesvereeniging gesteld. De Heer
H. T. PELTENBÜRG toch is een man,
die hier gedurende vele jaren in eeue in-
dustriëele zaak is gevestigd en die er dus
ook persoonljjk belang bij beeft, dat onze
Gemeente in bloei en welvaart toeneemt.
Zj]u doel is, wij zijn er zeker van, de al-
gemeene eu bizoudere belangen van de stad
zjjuer iuwouing te bevorderen.
De Heer PELTENBÜRG paart aan
zjjne rijpe levenservaring een helder hoofd
en grooten werklast. Bij zjjue kalmte en
bedaard overleg bezit hjj gezond verstand
eu practischeu zin. Hjj bewoog zich steeds
onder de burgerij eu leerde dus bare be-
boefteu kennen. Met recht alzoo mag van
deu Heer PELTENBÜRG gezegd wor
den, dat hjj een geschikte Caudidaat is
voor den vacanteu zetel in onzen Ge
meenteraad.
Kiezers van Haarlem, komt dus allen ge
trouw aan de stembus en kiest allen een
parig den Heer
Brengen alle katholieke kiezers a. s. Dins
dag hunne stem op-dezen Caudidaat uit,
dan zal bij voorzeker de gewenscbte over
winning behalen.
Allen moeten komen, niemand mag weg-
bljjveu. Geschiedt zulks, doet ieder zjju
plicht, dan is ook de verkiezing van deu
Caudidaat der Katholieke Kiesvereeniging
nagenoeg verzekerd.
Wjj hebben wederom een gewicbtigeu
beriuueringsdag doorleefd; wij hebben bet
herstel van Neerlauds onafhankelijkheid
herdacht. Is de 17e November steeds een
dag van groote beteekenis, omdat hjj ge
waagd van de groote dingen, welke de
Almachtige aan ons dierbaar vaderland
deed, thans vooral, nu bet verbond tusschen
Vorst en Volk werd hernieuwd, gaf die
dag zeer veel stof tot roemen en dauken,
maar ook tot bidden.
Als wjj niet ondankbaar zjju kan eu
mag iu veel worden geroemd. De vijjheid,
welke in 1813 aan ons volk werd geschon
ken, is bet gelukkig deel ervan gebleven.
Groot is daarom de dankbaarheid, welke
FEUILLETON.
2)
Vervolg.)
In bet eerste oogenblik bad de Ilbeshauser,
verblind door de gouden tressen, den lakei voor
//een booge// aangezien,maar onmiddellijk gevoelde
bij zjjne misvatting. //Ik moet bij den Burgemee
ster sijn, zei bij norscb, //is bij tbuis?//
//Zijn Edel achtbare is tbuis,// antwoordde de
bediende, maar voor zaken is zijn Edel Achtbare
alleen op de gewone uren op bet Raadhuis te
spreken. Meld u aan op de griffie, als gij met
mijnheer te spreken hebt!
//Zaken heb ik niet de Hemel bewaar me!//
zei de bezoeker; ik wilde alleen maar uw beer
een bezoek brengen, anders niet. Zeg hem, dat
zjjn collega uit llbssbausen er is, en bem eene
visite wil maken.//
i)e knecht wist niet of bij bet geval voor de
grap aan zijn beer zou meedeelen, of wel den
wij schuldig zjju aan de mannen, die voor
74 jaren het afschuddeu van liet vreemde
juk hebben voorbereid en tot stand ge
bracht. Met moed en grooten tact gingen
zjj te werk. In deze zelfde dagen werd we
der op het driemanschap gewezen, 't welk
door zjju beleidvol initiatief de restauratie
tot een feit maakte, waardoor de groote mo
gendheden verplicht werden met onze her
boren onafhankelijkheid als met een gegeven
toestaud te rek/men.
Die restauratie was geen volkomene, het
geen was, keerde niet in denzelfdeu vorm
als het eenmaal bestond, weder. Ook dat
verraadde zeldzame staatsmanswjjsheid. De
republiek der geünieerde Provinciën was
geeu zegen voor Nederland gebleken. De
oligarchische Republiek was het tooneel der
jammerljjkste twisten, der meest kleingees
tige kibbelarijen vaak geworden. De een
heid der natie bestoud slechts iu naam; bet
wezen ontbrak volkomen.
Groot was de verbittering, welke eerst tus-
scbeu Staatsgeziuden en Priusgezindeu, later
tusscben de Keezeu en Oranjeklanten be
stond. Daarbij kwam nog de tegenstelling,
welke de verschillende gewesten onderling
opleverden. Iu elke provincie waren van
die kleine heerscbzuchtigeu, die meer invloed
bezaten, dan voor de vrijheid der bevolking
wenscheljjk kon heeteu.
Men bad feiteljjk vele Staatjes iu deu
Staat. Dat werkte verlammend en belem
merend op de ontwikkeling der Staatsinstel
lingen. Aan dien toestand nu maakte de
omwenteling van 1813 een einde. De een
heid tusscben de zonen van betzelfde va
derland werd waarheid. Wel liet de geljjk-
beid tusscben al de Nederlanders nog veel
te wenschen over, maar de grondsteen was
toch gelegd voor eert gebouw, waarin al de
bewoners van ons dierbaar vaderland een
maal op den voet van rechtsgelijkheid en
wetsgeljjkheid zouden kunnen wonen. De
Katholieken werden daardoor zeker zeer
gebaat. Met geestdrift werd dan ook door
ben Oranje, als symbool vau een gezag,
dat voortaan op allen zou steunen, geljjk
liet aan allen, in dezelfde mate zou ten
goede komen, begroet op deu vaderland-
scheu bodem.
Wat 1813 beloofde is steeds meer ver
vuld. Vooral bij de Grondwet van 1848
werd het beginsel van de vrjjheid voor
allen toegepast. Zware beproevingen werden
voor Nederland niet bespaard. Ons volk
had soms moeiljjke dagen te doorleven.
Reeds twee jaren na 1813 kwam de scbrik-
niare: De overweldiger is weder te Parjjs.
Doch ziet hjj werd bjj Waterloo verslagen,
vernederd en straks als een balliug naar
St. Helena gevoerd.
Weder vijftien jaren later brak de Bel
gische revolutie uit. Ook zjj eiscbte vau
Nederland groote offers, welke echter met
bereidwilligheid werden gebracht. Ouder
de roemrjjke aanvoering vau den Priuse-
lijkeu held werd de eer van Nederland te
genover de Belgen en Europa door onze
landgeuooten gehandhaafd.
ongenoodigden gast de deur wijzen; maar daar
hij de vroolijke geaardheid zijns meesters kende,
besloot hij toch hem van het zonderlinge bezoek
te verwittigen. Hij trok een eerbiedig gezicht,
wat het gemeentehoofd van Ilbeshausen niet
weinig streelde, en verzocht hem vriendelijk,
een oogenblik te willen waeliten, hetgeen met
een genadigen hoofdknik werd goedgekeurd.
Daarop verdween de gegalonneerde in eene
der benedenkamers, en kwam eenigo minuten la
ter, gedurende welke een duideljjk lachen de ooren
van den buitenstaande bereikte, met het ant
woord terug: //Mijnheer de Burgemeester ver
zoekt de eer te mogen hebben//.
Trotsch als een triomfator stapte onze Ilbes
hauser door de prachtige antichambre, die naar
het kabinet van den regeerenden Burgemeester
voerde.
De heer des huizes, een man in de kracht
des levens, in wiens geheele verschijning eene
uitdrukking van jovialiteit zich aan eene zekere
waardigheid paarde, ontving zijn collega, staande
bjj zijn kostbaren schrijflessenaar, in zwarte ge-
zelschapskleeding; nogal een verschil met de af-
De aarzeling van Koning Willem I om
te wijken voor de overmacht, baarde groote
geldelijke moeilijkbeden. Na de troonsbe
klimming van Koning Willem II werden
ook die, door de offervaardigheid der natie,
overwonnen.
Sedert kwamen geene catastrophen over
ons; wel bleven groote volksrampen niet
uit, wel eiscbte Indië bij herhaling het
bloed en goed van ons volk, doch wij kwa
men dat alles telkens zegevierend te boveu.
De juichtoon der natie op den 74sten ge
denkdag van Neerlands verlossing, kan
een danktoon zijn. Wij moeten getuigen
hulp van God verkregen hebbende, staan
wij tot op dezen dag. Ons roemen mocht
een danken zijn. Wat baat toch alle meu-
schelijke inspanAing als God zijne hulp,
ziju zegen onthoudt. Terecht beet het iu
eene bekende uitspraak! »Aau Gods zegen
is alles gelegen.
Waar wij dan ook aan de menscben,
die zooveel deden om den Nederlaudscbeu
Staat opnieuw te grondvesten, buide bren
gen eu dankbaar gedachtig zijn aan allen,
die het heroverden in 1813, door bun
arbeid en talent wisten te bewaren en te
volmaken, mogen wij allerminst Hem voor
bij zien, Wiens genadig bestuur gaat over
de vrije daden der menscben. Hij leidt aller
lot eu leven, Hij regelt aller lotgevallen.
Zijne wijsheid gaat boveu die van de ge
heele menschheid te zameu.
De Almachtige bewees zich jegens ons
geliefd vaderland een God der Liefde. Elke
wonde, in 't hart des volks iu die 74 jaren
geslagen, werd door Hem eerst verzacht,
dan geheeld. Eu hoeveel gevaren die dreig
den, werden door bem niet afgewend.
Op ons volk mag worden toegepast, wat
wij eens uit deu mond eeuer vrome vrouw,
wier leven rijk was geweest aan wonder
bare uitreddingen, veruameu; »tnjjn weg
ligt bezaaid van afgewentelde steenen des
bezwaars.Dat geldt metterdaad ook wel
van Nederland, als wjj maar willen zien.
Daarom voegt ons volk bij het indeuken
vau de geschiedenis van bijna twee derde
eener eeuw allereerst eu allermeest dank
aan God, niet bet minst ook als wij ons
lot vergelijken bij dat van vele audere
natiën. Elders vierde de tuimelgeest telkens
de rampzaligste uitwassen; hier werden de
Staatsinstellingen gehandhaafd, de groote
meerderheid der natie is nog als in 1813,
aan de leuze» (.franje en Nederlaud« gehecht.
Zal dat echter alles zoo blijven? Zjjn er
geeu teekeneu, die bet vaderlandslievend
hart voor de toekomst doen beven Be
staat er daarom bij alle stof voor roemen
en danken geene aanleiding tot biddentot
een vragen om een genadig bescbameu van
bezorgdheid en vrees?
Bjj de toekomst, ook in verband tot bet
beden, wenschen wij, in 't vervolg dezer
beschouwing, met onze lezers stil te staan.
Onze slotsom zal ook dan echter kunnen
wezen: hoopvol vertrouwen.
gedragen huisja3 waarin de goede gemeente van
ilbeshausen baar Burgemeester kon aanschouwen,
als een harer leden de toegang tot de binnen
kamers van den gestrengen heer was veroor
loofd. Maar daar was eene reden voor: de zwarte
rok was of haastig voor de ontvangst van deu
collega aangetrokken, of de drager daarvan
kwam pas van eene begrafenis.
Het zag er ook hier prachtig' uit, en de Il
beshauser collega geneerde zieh bijna om zijne
lompe spjjkersehoenen op het Brusselsche vloer
kleed te zetten; maar de Erankforter collega
begroette hem zoo vriendelijk, dat alle verlegen
heid dadelijk verdween. De advocaat had toch
ook gelijk; niet het kleed maakt den Burgemee
ster van Ilbeshausen, maar de man.
Maar hij was niet trotseh, en beantwoordde
vertrouwelijkheid met vertrouwelijkheid. //Goeden
morgen, collega!// zeide hjj, en bracht zijn ver
eelte vuist in onzachte aanraking met de wel
verzorgde rechterhand, die naar hem werd uit
gestoken; //ik stoor u toch niet? ik had juist
een uurtje tijd, en daar de advocaat ook ineent
dat ik //mijnsgeljjke// die eer eens moet bewjjzen,
De Reivhsanzeiger bevat aan bet hoofd
zjjuer mededeeliugeu een keizerljjk rescript,
waarin de Keizer zijn warmsten dank
uitspreekt voor de naar aanleiding der
ziekte van den Kroonprins aan deu dag
gelegde bljjken van innige deelneming. De
zware beproeviug, welke den Kroonprins
eu bet Keizerljjke buis is opgelegd, heeft
in alle deelen van üuitschlaud eu van het
buitenland aanleiding gegeven tot de on-
dubbelzinuigste betuigingeu van gehecht
heid en medegevoel. De Keizer is diep ge
troffen door deze algemeene teekeneu van
liefde voor zijn zoon, eu beeft -bevolen
dit ter algemeene kennis te brengen.
De zachte kankerplekken in bet strot
tenhoofd van deu Duitscheu Kroonprins
zjju begouueu te etteren eu verminderen.
Iu het wetsontwerp betreffende den on
derstand aan oude en iuvaliede werklieden
wordt bet bedrag der gezamenlijke jaar-
lijkscbe kosten geraamd op 156 millioeu
mark.
De beschuldigingen tegen Wilson
nemen met den dag in omvang toe eu som
mige daarvau dragen een zeer ernstig ka
rakter. Zoo beweerde Laurent, de directeur
der Paris, dat Wilson in overleg met Ge
neraal D'Audlau, voor 80,000 fr. een
grondeigenaar bet Legioen van Eer heeft
bezorgd eu wees bjj de persoon aan, die
over dit feit bizouderbedeu kon mede-
deelen. Tevens gaf Laurent zeer in vertrou
wen aan den President der enquête-com
missie den naam op vau een agent, die
een geheel pak brieven bezit, tusscben
Wilson eu D'Andlau hierover gewisseld.
De commissie heeft daarom den rechter
van instructie machtiging verzocht, deze
stukken iu beslag te nemen.
De voorzitter der Kamer van Afgevaar
digden beeft aan de Kamer mededeeling
gedaan van eeue aanvraag tot gerecbteljjke
vervolging van den heer Wilson. De Kamer
besloot die naar de afdeeliugen te verzenden,
welke onmiddellijk bijeen zjju gekomen,
waarna met 527 tegen 3 stemmen besloten
werd tot de vervolging machtiging te ver-
leeueu. In de couloirs beersebt groot6 opge
wondenheid. Er openbaart zich eene bewe
ging ten gunste der vervanging van den
President der Republiek. De Minister van
justitie Mazeau heeft officieel zjju ontslag
ingediend en wordt tjjdeljjk door den beer
Pallières vervangen.
CVervolg van de Buitenlandsche Berichten in
het Bijvoegsel
De N. lJselbode vraagt, waarom in. katholieke
streken hij voorkeur aan Protestanten rijksbetrek
kingen worden gegeven. Zjj noemt dit eene ne
telige vraag. Nog neteliger is, ons bedunkens,
de vraag, waarom, wanneer eene katholiek eens
eene dergelijke betrekking krijgt in een Katho
lieke streek, zjjne geloofsgenooten hem, hoe bere
kend ook voor zjjne taak, in den steek laten en
bjj voorkeur voor hunne aangelegenheden een
heb ik dat niet willen uitstellen, en daar ben
ik nu.
De Burgemeester had toevallig tijd iu overvloed
beschikbaar voor deu collega, met wien liij een
vroolijk uurtje hoopte te hebben. Hjj bood hem
een stoel aan, en praatte heel vertrouwelijk met
hem over de wederzijdsche verhoudingen in
hunne gemeenten, waarbjj de Burgemeester van
Ilbeshausen //zjjnegeljjken// van Frankfort veler
lei met een vertrouwelijk knipoogje mededeelde,
dat den collega onmerkbaar het hoofd deed
schudden.
Het intieme gesprek werd afgebroken door
het binnentreden van eene kostbaar gekleede
dame. Het was de echtgenoote van den Burge
meester, die dezen kwam roepen voor het ont
bijt, en met eenige verwondering naar den zon
derlingen gast, dien hij bjj zich had, keek. Enkele
in het Eransch gesproken woorden brachten haar
dadelijk op hoogte, en zij was onmiddellijk ge
reed om den bezoeker tot het gebruiken van een
eenvoudig ontbijt uit te noodigen.
Wordt vervolgd.)