NIEUWE
No. 1188.
Vrijdag 6 Januari 1888.
13de Jaargang.
Frankrijks verval.
BUITENLAN D.
De valst:lie munters.
MAMMSC
ABONNEMEHTSEBUS
Per 3 maanden voor Haarlem1 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B TT RE AU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NOW AGITATE.
mum
PEIJS DEE ADVEETENTIÉBT
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk M a a n d a g-, Woensdag-
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KÜPPEE8 LAUKET
Het jongste manifest vau den Graaf van
Parijs, als hoofd van het Huis Orleans,
waarin de ondergang van Frankrijk op zoo
drastische wijze wordt beschreven en het
feit, dat er dagelijks berichten uit dat land
tot ons komen, welke getuigen van het
ontzettende zedebederf 't welk in Gallië
^ïeerscht, geven ons aanleiding, de meer
verborgen oorzaken van dat bederf aan de
hand der statistiek eeuigszins nader te be
schouwen.
Reeds in het jaar 1883 heeft het artikel
vau een hoogst bekwaam statisticus in Frank
rijk groot opzien gebaard. In genoemd
artikel werd aangetoond, dat in vijf jaren
voor 1883 de Duitsche bevolking met
2,506,689 zielen was vermeerderd, de Fran-
sche echter slechts met 309,673, 't geen
wil zeggen* dat Duitschlands bevolking
zesmaal meer vermeerderde dan die van
Frankrijk.
Een korten blik in 't verleden mag hier
niet overbodig worden geheeten.
Terwijl Frankrijk ten tijde van Lode-
wijk XIV een vierde deel van de bevol
king telde van de toenmalige groote mo
gendheden: Rusland, Engeland, Duitsch-
land, Frankrijk, kwam de bevolking na de
Franscbe revolutie tot een achtste deel van
die der genoemde machten. Ja, men heeft
reeds geconstateerd, dat zelfs Italië, in een
niet al te ver verwijderd tijdsbestek, in
bevolking met Frankrijk zal gelijk staan,
niettegenstaande Italië elk jaar honderd
duizenden zijner bewoners naar bet buiten
land zendt, terwijl uit Frankrijk slechts
een klein getal landverhuizers vertrekken,
om in den vreemde bun fortuin te zoeken.
Frankrijks bevolking neemt dus in buiten
gewoon geringe mate toe, torwijl zijne bu
ren zich snel vermeerdereu, bun handel
en hunne taal over de ganscbe wereld ver
spreiden en met hunne emigranten uitge
strekte gewesten bevolken.
Hoe komt het, dat de vermeerdering der
bevolking in zulk een rijk land, niet gelijken
tred houdt met die van andere landen?
Waarom hebben landbouw en njjverheid
gebrek aan banden, zoodat de boer en de
industrieel verplicht zijn vreemdelingen in
hun dienst te nemen, om op het land te
arbeiden of in de fabriek werkzaam te
zijn Het is de vrijwillige kinderloosheid,
die Frankrijks bevolking ondermijnt. Het
buisgezin, zegt de 6ivilta cattolicawordt
in Fraukrijk in zijn bron aangetast. Het
huwelijk, verwereldlijkt als het overige,
is niets meer dan een zuiver meuscbelijk
contract, en velen, die daarin niets dan
een lastig verbond zien, geven de voorkeur
aan de vrije liefde. Men ziet dan ook bet
getal huwelijken merkelijk verminderen,
wat onlangs een Afgevaardigde in de
Kamer eene wet tegen bet celibaat deed
vragen, evenals in de meest bedorven tijden
van het Romeinsche Rijk.
»De echtscheiding, vrucht der revolutie
van 1789, in 1816 afgeschaft en weer
ingevoerd door den jood Naquet, onder de
derde republiek, is weinig in staat deze
scbaamtelooze buitensporigheden te ver-
FEU ILL E T O N.
18)
Vervolg.)
Doelloos dwaalde bij buiten de stad en be
vond zicb op eenmaal geheel onbewust te mid
den van het woud. Langzaam wandelde bij
een tijdlang tusschen de booge boomen been en
de eenzaamheid, te midden van de stille natuur,
maakte op hem een bevredigenden indruk: zjjn
gemoed werd kalmer. Niets immers is meer in
staat dit te bewerken, dan eene wandeling door
bet woud. Hel is, als legden zicb de stormende
baren onzer gedachten met den zachten, regel-
matigen omloop van bet bloed, hetgeen door eene
matige beweging in de open lucht en vooral in
het woud ontstaat. Wij gevoelen ons meer opge
wekt nu vrijer in bet geheimvolle donker van bet
beteren. De vrije vereenigingeu worden
naar genoegen pntbonden; de echtschei
ding vereischt kosten en processen. En
toch ondanks dezen hinderpaal, telt men
tegenwoordig in Frankrijk 1500 aanvragen
om echtscheiding per jaar, wat de ver
woesting van 3000 gezinnen per jaar
medebrengt.
»Meu is in Frankrijk*, zegt een Pro-
testantscb schrijver, »tot zulke afwijking
der zeden gekomen, dat weinig kinderen
te hebben eene eer en er veel te hebben
eeue schande is. Het venijn der revolutie
heeft de Franscbe maatschappij zoo ver
laagd, dat zij niets meer zoekt dan het
meeste genot bij het minste ongemak
Om aan de ontzettend hartstochtelijke
zucht naar genot, welke in Frankrijk
heerscbt, bot te kunnen vieren, worden
de meeste kinderen niet in het huisgezin,
niet onder het wakend oog van vader en
moeder opgevoed, maar worden ze aan
vreemde handen toevertrouwd om vooral
tocli niet in de vermaken te worden ge
hinderd of gestoord. Geen wonder, dat de
statistiek van de sterfte ouder de jeugdige
kinderen schrikbarende cijfers openbaart.
Immers het moet van algemeeue bekend
heid heeten, dat aan de opvoeding van
kinderen op het land, door lieden, die
zich uit louter voordeel en winstbejag met
die taak belasten, niet met die zorg, met
die oplettendheid geschiedt, dan znlks in
verstandige huisgezinnen plaats heeft. Wij
zeggen: verstandige familiën, maar onder
de rijke standen vindt men in Fraukrijk
al bitter weinig ouders, die op 't gebied van
opvoeden, een gezond verstand toonen te
bezitten. Het eeuige kind, le bébé, wordt
in Frankrijk vertroeteld, elke verharding
wordt systematisch ontweken. Geen won
der, dat men er tallooze weekeliugen ont
moet en dat er zoo velen zijn, die we
gens zwakte en ziekte als ongeschikt voor
den militairen dienst worden afgekeurd.
»De christelijke deukers», zegt de reeds
geciteerde Protestantscbe schrijver, zien in
Frankrijks groote misdaden de oorzaak der
straffen, welke het Fransche volk treffen;
de politieke economist ziet er het geheim
in van zijn snellen val.
»Zie hier eene statistiek, welke stof tot
nadenken geeft.
»Van 1876 tot 1881 hebben 34 depar
tementen 179,383 inwoners verloren. De
geringe vermeerdering deze andere is 5/7
gedaald en nog voornamelijk te danken
aan de immigranten. In 45 jaren is de
Fransche bevolking in de volgende ver
houding toegenomen:
Van 1821 tot 1830 met 8,89°/o jaarlijks.
1830 1840 v 5,07
1841 1850 4,49»
1851 1860 2,59»
1861 1866 1,81
In 1880 was de vermeerdering 1,08°/0
en de volgende jaren nog minder. Volgens
deze berekening zou Frankrijk 433 jaren
noodig hebben om zijne bevolking te ver
dubbelen, terwijl Duitschland er slechts
50 jaren toe behoeft.*
De noodlottige beginselen van '89 heb
ben Frankrijk schrikwekkend onzedelijk
woud, waar Gods adem als uit de eerste hand,
ons omzweeft en waar zelfs de terneergedrukte,
verstoorde ziel weder zooveel veerkracht krijgt,
dat zij een deel van baar leed en zorgen afwerpt,
de rest gemakkelijker draagt en in de donkerste
toekomst weder een lichtpunt ziet.
Na ruim een uur gewandeld te hebben, zette
bij zicb tegen een eik neder. Plotseling verlichtte
een bliksemslag den nachtelijken hemel, gevolgd
door een krakenden donderslag en bijna onmid
dellijk daarop viel de regen kletterend op de
breede bladeren van den boom neder. In ge
dachten verzonken bad Albert bet opkomen van
het onweer niet bemerkt en nu bleef hem geen
andere keus over, dan in bet woud te blijven tot
bet onweer voorbij was. De bliksemstralen volg
den elkander spoedig op en de bergen dreun
den van het ratelen des donders. Slag op slag
volgde en de regen viel bij stroomen neder, zoo
dat de boom, waaronder Albert zicli bevond, ten
slotte geen schuilplaats meer verleende. Het aan
houdend gekraak rondom hem, verraadde dat de
gemaakt. De opvoeding der kindereu wordt
er op ergelijke wijze verwaarloosd.
»De eenige erkende opvoeder in Frank
rijk,* zegt de Protestantsche schrijver, van
wien wij spraken, »is de Staat; krachtens
de in 1789 afgekondigde vrijheid, zijn de
ouders van al huune rechten om hunne
kinderen naar hun geest op te leiden, be
roofd. Tweemaal in 100 jaren tjjds hebben
zij een schijn van vrijheid op dit punt
veroverd en tweemaal heeft de Staat zich
gehaast haar hun die te ontnemen. Thans
onder de derde republiek houden de vrij
metselaars en de joden, die er de ziel en
het leven van ziju, de opvoeding en het
onderwijs der jeugd in handen.
»Wij spreken niet van de aan Duitsch
land ontleende leermethodes, om de hel
derheid van het Fransche genie te ver
warreu en te verduisteren. Wat het stelsel
van opvoeding betreft, het wordt geheel
geïnspireerd door de joden om alle chris
telijk gevoel uit de harten te rukken.
»De jood Levy publiceert eene politieke
handleiding, waarin hij alle godsdienstige
zinnebeelden uit de scholen verbant. De
kruisbeelden worden van de schoolmuren
gerukt en stuk geworpen.
»Meu gaat zelfs den naam van God
opheffen. In de Gerbe de V écolier van den
jood Giedroye, schrapt of vernedert hij
alle zinsneden, die op de Godheid betrek
king hebben.
»Iu Februari 1885 verwekte een andere
jood, Camilie Dreyfus in den gemeeuteraad
van Parijs een storm en slaagde er in, de
werken van Victor Hugo te verbieden,
omdat deze schrijver in een dichtstukje
over de Godheid spreekt.*
»Wat te denken, van eene jeugd af
komstig van eene school, waar de onder
wijzer, om zich offfciëele gunsten le ver
zekeren, er op studeereu moet God en
Christus te lasteren!*
(Slot volgt.)
De Pruisische Landdag is bij koninklijk
besluit tegen den 14en Januari a. s. bij
eengeroepen.
Door nieuwe katarrhale verschijnselen
is de Duitsche Kroonprins in het spreken
zeer belemmerd. Dr. Mackenzie verklaarde
dat, ook al is de ziekte geen kanker, zij
toch van langen duur zal zijn.
Prins Von Bismarck heeft aan een Ham
burger vriend, een man van groote zaken
aldaar, die door de oorlogszuchtige alarm-
berichten zich van nieuwe ondernemingen
wilde laten afhouden, geantwoord: »laat u
toch niet angstig maken! Lassen Sie Sich
doch nicht verbluffen!) Dit jongste gevleu
geld woord kenschetst de stemming, welke
thans heerscbt, en de National-Zeitung zegt
dan ook, dat deze goede raad van Prins
Von Bismarck als aan het geheele Duitsche
publiek" gericht beschouwd kan worden.
De Nordd. Allg. Zeit. zegt, dat sedert
maanden de toekomst zich niet zoo gunstig
heeft laten aanzien als thans; natuurlijk
echter zal de crisis niet minder langzaam
verdwijnen dan zij ontstaan is.
bliksem reeds menigen woudreus liad neerge
veld en zich zeiven bewust van bet groote ge
vaar, daar onder den koogen eik, besloot Albert
elders eene veiligere schuilplaats te zoeken. Dicht
in de nabijheid wist lijj, tegen een heuvel eene
oude vervallen but. Daarheen spoedde hjj zich.
Doch hoe groot was zijn verbazing, als hij deze
door een reusachtigen boom, dien de bliksem in
twee deelen had gespleten, geheel vernield zag.
Het onweer had den boom en diens wortels uit
den grond gerukt, eene menigte steenen en zand
waren van den steden afhang in de diepte op
de hut gestort en bedekte haar geheel.
Op eens echter koek hij verrast in de hoogte!
Geheel duidelijk bemerkte hjj, hoe ongeveer in
het midden van den afhang een lichtstraal door
de steenen drong. Wat zou dat te beteekenen
hebben? vroeg hij zich af.
Voorzichtig klauterde hij naar hoven op de
sjdcet, waaruit het licht kwam. Daar vertoonde
zich een zeldzaam schouwspel.
Bij eene draaibank stond vljjtig bezig met de be-
Aau de Engelsche Reyeering wordt
het voornemen toegeschreven de Iersehe
Nationale Liga ook te verbieden in de graaf
schappen Dublin en Meath, en het uitvoe
rend centraal bestuur op te heffen, dat te
Dublin is gevestigd.
Aan het Fransche Departement van
Oorlog is een aanvang gemaakt met het
inschrijven van de postduiven. Van 1 tot
15 Januari zjjn de duivenlievende Vereeui-
gingen en de eigenaren van postduiven,
zonder uitzondering, verplicht zich naar
de mairies te begeven om hunne namen be
roep en domicilie op te geven en op juiste
wijze de plaats der duivenhokken, het aan
tal duivbii en de wijze van africhting te
doen kennen.
Prins Ferdinand heeft in een schrij
ven aau den Minister-President voor de
houding der Kamer tegenover de Regeeriug
zijn dank uitgesproken en de hoop uitge
drukt, dat de tot stand gekomen maatre
gelen het vaderland zullen in staat stellen
de gevaren te trotseeren, welke het van alle
zijden omringen.
De Spaansche Ministerraad heeft zich
vereeuigd met eeu ontwerp van den Minis
ter van financiën ter vermindering der
grondbelasting en tot herzieniog van de
belasting op den alcohol en van de accijnzen.
De Portugeesche Cortes zijn eergiste
ren geopend met eene troonrede, waarin de
goede betrekkingen met het buitenland
worden geconstateerd en wetsontwerpen
worden aangekondigd betreffende het stem
recht, het onderwijs en de verhouding tus
schen kapitaal en arbeid. De fiuauciëele
toestand wordt »voldoende« genoemd, zoo
dat geene leening noodig zal zijn.
De Russische dagbladen klagen over
den toenemenden stroom van spionnen uit
Pruisen, die met behulp van behoorlijke
papieren als kooplieden of handelsreizigers
Rusland doorreizen.
Het Journal de St. Petersbourg spreekt
zijne levendige ingenomenheid uit met het
openbaar maken der valsche documenten,
waardoor het wantrouwen is weggenomen,
en waardeert de oprechtheid en loyauteit,
waarmede de ophelderingen zijn gegeven.
Volgens nadere berichten uit Hono
lulu (Hawai) is de dreigende omwenteling
aldaar bedwongen door het krachtig op
treden van de gezagvoerders der Eugel-
sche en Amerikaansche schepen in de haven,
die dreigden hunne troepen te zullen ont
schepen bij de eerste oproerige beweging.
Het land is echter in spanning en Ko
ning Kalakaua moet vee! kans hebben,
afgezet te worden, als hij zich nog langer
verzet tegen de besluiten der volksverte
genwoordiging.
In de Vereenigde Staten wordt telkens
sterker aangedrongen op inlijving van de
Sandwich-eiiauden bij de groote Ameri
kaansche Republiek.
Volgens berichten uit Zanzibar, heeft
het Britsch Oost-Afrikaansch Genootschap
eeu verdrag gesloteu met den Sultan van
Zanzibar, waarbij deze zich verbindt voor
50 jaren de souvereine rechten af te staan
over het gedeelte zijner bezittingen lange
de kust van Port Wauga aan de monden
werking van kleine ijzerstukjes, in 't midden
van den uitgekolden berg, door een mat talk
lampje verlicht, doeli geheel kenbaar, de smid
Langbeen en voor hem op de breede vlakte er
van lagen een aantal gouden en zilveren munten,
zoo 'l scheen. Albert had bij de waarneming
er van wel luidkeels willen roepen, dat hij nu
de valsche munters had gevonden, de menschen-
schuwende smid bijna daeht zijn hart te
springen van vreugde en schrik en zonder
twijfel ook zijn kameraad, de bruidegom van
Grietje ltoland. Dit waren dus de spijkers,
welke deze voorgaf te fabriceeren! Albert wist
niet, hoe hij den effen bodem weder bereikte,
dan echter haastte hij zich zoo snel als de voe
ten hem droegen, naar de stad en in//De Kroon,//
waar, zooals hij -Wist, de rechtercommissaris
zich bevond. Toen hij binnentrad hadden lusten
genoegen wel het hoogste toppunt bereikt. Bus
teloos bewogen zich de dansende paren.
(Wordt vervolgd
