NIEUWE No, 1203. Vrijdag 10 FebruariJ1888, 13de Jaargang. Het Duitsch-Oostenrljlïsclic tractaat. II U i T E [VLA I), BUREAU: St. Janstraat Haarlem. 3) In een laatsten trein. msihj: ABONirSMElfTSPH IJ 8 f 0,85 1,10 1,80 0,06 Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor liet Buitenland Afzonderlijke Hummers Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. A&ITEMA HON AGITATE. FBIJS DEK ADVEHTEKTTIÉÏÏ Van 16 regels.30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentiè'n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en Vrij dag* avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPEES LAUREY. De openbaarmaking van het op den 9den October 1879 te Weeneu gesloten tractaat tussehen Oostenrijk en Duitschland, is, om zoo te zeggen, eene verrassing geweest, of schoon men sinds laug wist, dat er iets bizonders in 't verschiet was. Men begreep dat Duitschland en Oostenrijk den een ot anderen maatregel moesten nemen tegenover de voortdurende militaire bewegingen in het Russische Rijk Men besloot dus alvorens tot diplomatieke stappen over te gaan, eene waarschuwing van anderen aard naar bt. Petersburg te zenden. Deze waarschuwing nu is door de open baarmaking van het tractaat geschied. Zij mag noodzakelijk beeten in de ernstige en drukkende tijdsomstandigheden, waarin wp, helaas verkeereo. Dat de krijgstoerustingen in Rusland een dreigend karakter aannamen is bekend en dit karakter werd niet veranderd door de vredelievende verzekeringen, welke de Rus sische bladeu steeds ontwikkelden. Noch Duitschland, noch Oostenrijk ziet in een aanval op Rusland eenige winst of voordeel. Dit werd door den Duitscheu Rijkskanselier den Russischeu Keizer, tijdens diens kort stondig verblijf te Berlijn, duidelijk ver kondigd. De woorden van Von Bismarck, hadden echter geenszins de gewei.schte uit werking. In de officiëele Russische bladeu kon men waardeerende en erkentelijke ar tikelen lezen, dat was ook alles. Iu de zaak zelve kwam geene verandering. In deze omstandigheid besloot men te Berlijn en te Weenen, in het belang van den 'bedreigden vrede, de artikelen van liet tractaat te openbaren, om daardoor het be wijs te geven, dat Duitschland en Oosten rijk slechts een rein defensief doel voor oogen hebben. Het eerste artikel van het Uactaat luidt: Mocht een der beide Rijken door Rusland wordeu aangevallen, dan zijn de conti ac tanten verplicht elkander met de gansche krijgsmacht hunner Rijken bij te staan en dienovereenkomstig slechts te zamen en in onderlinge overeenstemming den vrede te sluiten. Het tweede artikel luidt: Mocht eene der coutracteereude partijen door eene andere mogendheid worden aan gevallen, dan verbindt zich hierbij de an dere contractant, den aanvaller vau zrju bondgenoot niet slechts niet bij te staan, maar minstens eene welwillende neutrale houding tegenover den mede-contractant aan te nemen. Mocht echter in zulk geval de aanval lende mogendheid van den kant van Rus land, hetzij in den vorm eener actieve sa- menwerkiug, hetzij door militaire maatre gelen, welke den aangevallene bedreigen, ondersteund worden, dan treedt de in art. 1. van dit verdrag overeengekomen verplich ting van wederzijdschen bijstand met de gansche strijdmacht ook in dit geval tei- E l LLE T O N. Vervolg en Slot.) Ik verzoek u, stel u gerust: er is geen gevaar bij. De wanden van ket koffertje zijn stevig en sekuur; zie zelf maar eens, hoe solide het be werkt is. Daarbij klopte de kerel zoo onvoorzichtig met de vuist op het deksel, dat ik ontzet naar den uitersten hoek van den coupé stoof. Om 's hemels wil, blijf er toch af. gilde ik. Raak dat ding toch niet aan en leg je si gaar weg. Kom, ik reis al vijf jaren met het konertje en heb er altijd bij gerookt, bromde de nitro- glycerine-man en wierp zicli zoo wild achter over, dat het kistje op onheilspellende wijze in de hoogte vloog. Het bloed stolde mij m de aderen. Ik besloot een minder boogen toon aan te slaan en op 's mans gevoel te gaan werken. Lieve medereiziger, zoo begon ik stame- stond in werking, en de oorlogsvoering der beide contractanten wordt ook dan eene gemeenschappelijke tot de gezamenlijke slui ting des vredes. Het derde artikel bepaalt, dat dit ver drag, in overeenstemming met zijn vrede lievend karakter en om elke miskenning daarvan huiten te sluiten, door de beide contractanten zal geheim gehouden worden en aan eene derde mogendheid slechts iu overeenstemming tusscheu beide partijen en iu volledige eenstemmigheid zal medege deeld worden. Voor de algemeene openbaarmaking van dit tractaat werd de inhoud twee maal aan andereu medegedeeld: eenmaal, toen Italië in den bond trad, de tweede maal, toon Keizer Alexander III zich te Berlijn bevond. Opvallend mag het genoemd worden, dat, terwijl vroeger steeds verzekerd werd, dat dit verdrag voor een bepaalden tijd werd gesloten, in het tractaat van een termijn- bepaling niet wordt gesproken. Het trac taat is derhalve geldig, tot dat de con tractanten het ontbinden, of tot er om standigheden zich voordoen, die de ont binding ervan op de eene of andere wijze noodzakelijk maken. Ook wist men tot dusver niet, dat de gansche krijgsmacht ook dan moet ter beschikking worden ge steld, als een der contractanten door Rus land alleen wordt aangevallen. Het is thans eene uitgemaakte zaak, wanneer Rusland een aanval op Oosteurijk-Hongarije zou wagen, Duitschland met zijne gezamenlijke krijgsmacht den bondgenoot moet ter hulp snellen. Duitschland is dus thans gedwon gen, de buitenlaudsche aangelegenheden van Oostenrijk-IIougarije als de zijne te beschouweu en de houding van dezen Staat tot Rusland, als Duitschland direct ra kende, aan te zien. Eveuzoo heeft Oosten rijk dezelfde verplichtingen tegenover Duitschland. Ook na de openbaarmaking van het Duitscli- Oosteurijksche tractaat blijft nog veel onduidelijks en duisters over. Zoo kan het b. v. tot een geschil aanleiding geven, wat onder een aanval wordt verstaan. Stellen we eens het geval, dat Rusland toe bereidselen maakt om troepen naar Bulgarije te doen marcheeren; Oostenrijk protesteert. Maar Rusland acht dit protest niet en vindt dan aauleiding om zich door 't ge weld der wapenen een weg te banen. Wie is dan de aanvaller Naar men verzekert hebben Oostenrijksch-Hongaarsche Staats lieden gezegd, dat eene bezetting van Bul garije door Russische troepen, niet als een casus belli zal beschouwd worden. Het is te hopen, maar zeker kan men van de zaak niet zijn. Veronderstellen wij van den anderen kant, dat Frankrijk een aanval doet op Duitschland, dan moet Oostenrijk minstens eene welwillende neutrale houding aan nemen. Valt Rusland alsdan ook Duitsch land aan of neemt de Czaar dreigende militaire maatregelen, dan is Oostenrijk verplicht met zjjne geheele krijgsmacht Duitschland bij te staan. lende, maar met eene ongewone goedaardigheid in mijne stem, ik smeek u, ter wille van alles wat u lief en dierbaar is, laat asjeblieft dat kistje niet op den grond vallen. En wilt gij de maat van uwe edele goedheid volmeten, werp dan s. v. p. dat eindje sigaar uit bet jjor- tier; wij zijn hoogstens vijf minuten van het station af, en het zou toeh wat al te hard we zen, in die ongelukkige vjjf minuten nog gauw eventjes in de lucht te vliegen! Terwijl ik die roerende en op zijn gemoed werkende aanspraak hield, lachte de vent mij onbeschaamd in het gezicht uit; zijn cynisme dreigde mij wanhopig te maken. Op dit oogenblik weerklonk bet fluitje van de locomotief en de trein begon zachter te loopen en stond eindeljjk stil. Ik stond op, om tegen het glas van 't portier te tikken, teneinde van waggon te verwisselen en zoo spoedig mogelijk het portatieve kruitma gazijn te verlaten. Ilij scheen bevreesd te zijn, dat ik hem in onaangenaamheden zou wikkelen; misschien werd hjj ook wel door mjjne klagende taal geroerd. Laten we hopen, dat de genomen bui tengewone maatregel, de openbaarmaking van het tractaat, het gewenschte gevolg moge hebben. Rusland en gansch Europa weten nu op authentieke wijzo, dat het verbond van Duitschland en Oostenrijk slechts den vrede beoogt en dat de geal lieerden geen plan hebbeu hunne buren te bedreigen of lastig te vallen, maar dat zij vast besloten zijn, met gezamenlijke krach ten op te treden, zoodra de vrede door een derde wordt verstoord. De inhoud van het thans openhaar ge maakte tractaat is wellicht geschikt aan den hoogmoed der Russen en aan de zucht naar wraak der Franscheu paal en perk te stellen. Wellicht zeggen wij we willen het ten minste hopen, ofschoon we onze vrees dien aangaande niet willen en niet kunnen ontveiuzeu. Met algemeene stemmen heeft de be- grootingscommissie uit den Rijksdag on veranderd het leeningsontwerp van 280 millioen voor militaire doeleinden aange nomen. Uit tal van plaatsen in het Duitsche Rijk stroomen telegrammen aan den Rijkskanse lier, waarin met geestdrift hem instemming met eu dank betuigd wordt voor zijne uit gesproken rede, of hem daarmede geluk geweuscht wordt. Het Journal des Débats verklaart, dat Von Bismarck's rede in den Rijksdag, Europa, dat sedert drie dagen in onrust verkeerde, gerust zal stellen. De Duitsche Rijkskanselier heeft zeer vredelievend ge sproken. Figaro beschouwt de rede als vrede lievend, omdat hij er uitdrukkingen in vindt ten gunste van den vrede, en Von Bismarck zegt den vrede te willen; maar de rede op zichzelve is niet geruststellend, want zij geeft niet de minste hoop voor de toekomst. L'lntransigeant meent, dat de rede het bewijs levert, dat de openbaarmaking van het Duitsch-Oo3tenrijksche tractaat meer tegen Frankrijk dan tegen Rusland is ge richt. Voor La Lanterns is de moraal van Bis- mark's rede, dat men gereed moet zijn. Rusland zal er dezelfde gevolgtrekking uit maken. Le Radical is van meening. dat men met te luisteren naar hetgeen Von Bismarck zegt, moet zien wat hij doet. De nieuwe leeuing dient tot versterking van het leger. La Paix verklaart, dat het vredelievend karakter der rede haar niet verwoudert. Wij hebben zoo iets verwacht, voegt het blad er bij. Yon Bismarck's rede wordt in de Eugelsche bladeu over het algemeen be schouwd als bevorderlijk aau de handha ving van den Europeeschen vrede. De Ti mes en Standard maken echter de beden king, of de toestand wel voldoende er door Laat maar, 't kan geen kwaad. Dat heb je mij den gelieelen weg langs al gezegd; maar ik vind, dat het al heel veel kwaad kan, amtwoordde ik en zag reikhalzend naar buiten. Kijk maar, riep hij lachend uit en wierp plotseling het gevaarlijke koffertje mij midden voor de voeten. Ik stiet een gil uit, en sprong achteruit alsof ik in de lucht vloog. Maar er gebeurde niets. Bevende van angst, bleef ik het ellendige ding aanzien, elk oogenblik vreezende, dat bet nog uit elkander zou spatten want ik had blijk baar met een waanzinnige te doen. Er zit niets in dan geld.zeide de andere; ik zag je met die revolver spelen en toen werd ik benauwd. Daarom heb ik 't jon ge- gemaakt, meneertje. Daarbij trapte hij glimlachend het kostbare valies in een hoek. Daar begon mij een licht op te gaan. Ik heb je voor een gttuwdief aangezien, sprak de man. Machtig vleiend! zeide ik, daar ik het ge val begon te begrijpen. is op gehelderd, en de vrees voor het uit breken van een grooten oorlog wel geheel er door verdreven zal zijn. De Markies van Bute, aangesproken zijnde om oene bijdrage voor eene nieuwe katho lieke kerk in de arme gemeente Rotliesay, in het Schotsche Bisdom Argyll en de Ei landen, heeft ziju voornemen te kennen gegeven om alleen die kerk te latea bou wen. Hij neemt alle kosten, geraamd op 16,000 p. s. (f192,000) voor zijne reke- ning. De president der Chili Mining Company heeft eene particuliere dépêche ontvangen, volgens welke de Engelsche Regeering be vel gezonden zou hebben aau hare West- Indische en Noord-Amerikaansche eskadeis, om te Trinidad bijeen te komen. Volgens dépêches uit Madrid zijn bij de onlusten der mijnwerkers van Iluelva in eene botsing met de troepen, verschei dene personen gewond en 17 gedood. Thans houden 800 man het district bezet, ter wijl nog nieuwe troepeu aankomen. Uit Coustantinopel meldt men, dat de nieuwe Turksche Minister van financiën thans verklaart, niet bij machte te zijn, het tekort op de begrooting lager dan 2 millioen pond te ramen, terwijl de vorige Minister zeide, dat dit 600,000 bedroeg. Iu officiëele kringen wekt de mededeeling verontwaardiging, geen verwondering. Eene Irade van den Sultan bekrachtigt de overeenkomst betreffende het Suez-ka- naal, met de reeds bekende wijzigingen. De JVowoje Wremja zegt met groote sympathie van Von Bismarck's redevoering te hebben kennis genomen. Een der Russische bladen geeft een over zicht van den toestand in Siberië, waar aan het volgende is ontleend: Op lo. Januari 1888 bedroeg het aan tal ballingen naar Siberië in het Gouver nement Jrkoetsk eu Jeunisseisk, benevens in het gebied van Jakoetsk aagekomen, volgens de opgemaakte lijsten, in een rond getal 110 000 personen. 42 000 bevouden zich in de hun tot verblijfplaats aangewezen steden eu dorpen 20 000 ballingen waren van geleid- brieven voorzien, werkzaam voor korter of langer tijd buiten hun eigen verblijfplaats en 48 000 hunner ontbraken op het appèl. Zij waren spoorloos verdwenen eu kans op hun terugkeer scheen er niet te bestaan. Het aantal gevluchte ballingen klom der halve tot 45 percent. Uit westelijk Siberië was het officiëele verslag nog veel ongunstiger. Bij de ge houden telling was niet meer dau 33 per cent der aangekomen ballingen op de hun aangewezen verblijfplaatsen. Het aantal vluchtelingen was aldaar niet minder dau 67 pereent. Op grond van dit officiëele verslag mag worden beweerd, dat Siberië als een groote openstaande gevangenis behoort te wordeu beschouwd. De Minister-President Crispi heeft Zaterdag in de Kamer van Afgevaardigden, hij de beraadslaging over de begrooting, de Ja; waarom heb je anders dat vuurwapen voor den dag gehaald?. Om je de waarheid te zeggen, dacht ik, dat jij me won bestelen, riep ik uit, weer moed vattende, daar de portieren werden opengeslagen. Machtig vleiend, sprak ook hij lachende, wij hebben elkander dus niets te verwijten. Ons beider toon was ongekunsteld, zoodat wij er niet meer aan dachten, om van waggon te verwisselen, nu het eens tot eene explicatie was gekomen. De aanrandingen op spoorwegen, voor al des avonds, behooren echter niet tot, de on mogelijkheden, en daar wij beiden eene aanzien lijke geldswaarde bij ons hadden, waren onze angst en ons wantrouwen wel te hegrijpen. Wij kwamen tevreden, goed en wel aan, zon der dat het kistje met nitroglycerine was ge sprongen en zonder dat ik mijn revolver had afgevuurd. Maar het genoegen, dat wij daarover hadden, kon mij de herinnering aan den gru- weljjken doodsangst, dien de andere mij op het lijf had gejaagd, niet uitwisschen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1888 | | pagina 1