NIEUWE No. 1236 Zondag 29 April 1888. 13de Jaargang. Een teelten des tijds. BU1TENL AN l). BINNENLAND. RÜRLMSfHIflOÏRMT. ABONNEMENTSFBIJ8 Per 3 maanden voor Haarlemt 0.85 Voor de overige plaatsen in Nederland ir. p. p. 1.10 Voor het Buitenland 1,80 Afzinderlpke Nummers0,06 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Janstraat Haarlem. AQ-ITE MA BOBf AGITATE. PBIJS DEB ADVEBTEKTIÉW Van 16 regels.30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPEES i I.AUEEY, ii. Het leven is een geschenkeene vrije gave der goedheid Gods, ia dier voege echter, dat de Almachtige alleen het eigendomsrecht op het meuscheljjk leven bezit. God de Heer is het doel en eiude van alle redelijke wezens en alles wat Hij in Zijue goedheid iu 't aanzijn heelt gebracht, dat heeft Hij ter wille van zich zeiven gedaan, d. w. z. tot Zijne eer, zoo dat niets anders, dan Zijne eer en verheerlijking net hoogste doel van alles is. Maar hoe geeft Ou de zelfmoordenaar aau God de eer welke Hem alleen toekomt? Handelt hij volgens zjjne bestemming. Iu geeuen deele. Hij rergeet zijne heiligste plichten, welk ver zuim hem voor eeuwig ongelukkig zal maken. De zelfmoordenaar zondigt tegen zich zeiven en tegen het hed zijner onsterflijke ziel. Hij verzaakt alle plichten, welke de mensch voor zijn eigen lichaam heeft te vervullen. Hij woedt tegen zijn eigen aanzijn; hij verwoest met eigen hand de woning zijner ziel en vernietigt alle goede kiemen, die in hem zjjn. Hij verwoest het beeld Gods. Hij berooft zich elke gelegenheid tot het verzamelen van verdiensten in zjjn leven hij verscheurt het boek, waarin zijne deugden Vermeld staan en werpt het weg, zoo dat zelfs al 'net goede, dat hij wellicht, door groote offers en strijd heeft volbracht, als kat voor den wind weg waait. De eenmaal bedreven zonde van den zelf moord kan nimmer worden goedgemaakt. Ou- getwjjfeld zijn sinds de eerste zonde onzer stamouders 'vele audere misdaden bedreven geworden, zij worden ook thaus gepleegd en zij zullen'ook in de toekomst nog steeds genoeg te betreuren zjjn. Als we echter nauwkeurig toezien, dan zijn er onder bet zeer groote aantal beleedigiugen Gods ook vele, die door 't een of ander kunnen her steld worden. Maar de vreeseljjke misdaad van den zelfmoord is onherstelbaar. Bij de vele zonden en misdaden van den mensch, heeft deze ten minste uog een troost, dat hij door berouw en boetvaardigheid den be- ganen misslag weder kan veranderen eu verbeterende zelfmoordenaar echter snijdt door zijne vreeseljjke daad elke gelegenheid tot boete en bekeering af. De zelfmoordenaar benadeelt anderenop de eerste plaats zijne eigene familie. Niemand kan eene onrechtvaardigheid plegen zonder ook andereu te schaden. Wij allen zijn tot oene groote meuschenfamilie verbonden en Wel is waar niet door de banden des bloeds alleen of door godsdienst en nationaliteit, maar bovenal door de banden der mensche- lijke waardigheid. De nauwe betrekking van den mensch tot den mensch brengt ook wederzijdsche plichten mede. De zelfmoor denaar nu verscheurt moedwillig de heiligste familiebandeu, welke hem aau ouders en verdere bloedverwanten verbinden; hjj be- F EVIL LE T O N. Kinderliefde. Jakobus II was door Willem van Oranje zijn trouwloozen schoonzoon, van den Engelschen troon gestooten, en had zijne toevlucht gezocht hij zijne trouwe Ieren. Den 11 Mei 1689 landde hij bij Kinsale aan de Iersche kust, en nauw had zich de mare van 's Konings komst verbreid, of van alle kanten verhief zich het getrouwe volk voor de zaak van Stuart, en binnen korten tijd was Jakobus II meester over het groene Erin. Doch even kort duurde, helaas, zijne heer schappij. Willem III wist door omkoopen en kuiperijen de voornaamste officieren der land en zeemacht tot afval van hun rechtmatigen heer te verleiden, en het door list, verraad en geweld zoo ver te brengen dat hij zelf tot Onder koning werd uitgeroepen. Snel bracht hij eene geduchte krijgsmacht op de been, en zegevierde in den slag bij de Boyne, zoodat Jakobus zich genoodzaakt zag naar Frankrijk te vluchten. Dagen van bitteren nood en ellende kwamen reidt hun namelooze smarten en vaak de diepste ellende. De zelfmoordenaar benadeelt ook den Staat en de maatschappij. Staat en maatschappij zijn niet anders, dan eene vereeuiging van een kleiner of grooter aautal familiën. Ieder mensch heeft in de wereld zijne bepaalde plaats, op welke hij voor het al- gemeon welzijn moet werken. Een ieder is in dit opzicht een noodzakelijk individu, dat, uaar Gods wil, als het eenmaal aan wezig is, niet als overvloedig mag beschouwd worden. Ieder mensch is in de rij der le venden gesteld, hij is een deel van het ge heel en behoort dus tot het geheel. Gelijk in een uurwerk, of in eene ma chine, zich raderen, stiften, schroeven enz. bevinden eu geen enkel dezer deelen voor zich zelf aauwezig is, maar een geheel uit maakt en dit geheel dient, zoo zijn ook alle meoschen te zamen eene uitgebreide fami lie, een groot geheel. De enkele mensch is gelijk aan een rad of aan een tand van het rad, een deel der groote machine eu even als de eukele deelen der machine hunne beteekeuis en waarde hebben voor het ge heel, zoo ook de enkele mensch tegenover de gansche menschheid. Derhalve kunnen wij ook zeggen, de mensch is iu zoo verre een uoodzakeljjk wezen, als hij, eenmaal ge schapen zijnde, zeer bepaald het door den Almachtige gewilde doel zal dienen; hij is dan een integreereud deel van het geheel geworden. Neem eeue schroef uit eene ma chine, breek een kleine tand uit het rad van eeu uurwerk en gij zult zien, dat de machine ophoudt te werken eu het uur werk stil blijft staan. Redeueereu we thans zonder beeldspraak. Door onze woorden eu daden, door ons goed voorbeeld, opwekking en werkdadige liefde moeten wij vooi* elkander rusteloos arbeiden. Er bestaat geen mensch zoo arm of gering eu iu zoo nederige positie, die niet geroe pen is, aan zijn medemensch en aau de gansche menschel jjke maatschappij groote en gewichtige diensten te bewijzen. Wat doet nu de zelfmoordenaar? Met misdadige hand grijpt hij in het door God zoo won dervol geschapen uurwerk der menschelijke maatschappij; hij vernietigt het. Hij maakt eene leemte iu Gods scheppingsplan eu be rooft den evennaaste van allen zegen eu van alle weldaden der geestelijke en licha melijke hulp, die van eeu mensch uitgaan kan eu moet. Vrijwillig treedt hjj uit de rij zijner medemenscheo, en treedt hij af vau het tooueel des levens; (hjj hondt op een dienend deel van het geheel te zijn eu weigert aan zijne medemenschen al die dien sten te bewijzen, die hij volgens Gods hei ligen wil, inderdaad bewijzen moet. De zelf moordenaar misdoet alzoo tegenover de gansche maatschappij, hij verstoort de door God gewilde orde op aarde; hij zou het gansche wereldplan verdelgen als het zijne misdadige baud ware veroorloofd. De zelfmoordenaar begaat eene misdaad nu over het //groene eiland//; dezelfi e gruwel- tooneelen werden herhaald als ten tijde der wreede Elizabeth en van den ijzeren Cromwell. Toch geven eenige stammen den moed niet op, en beproefden zich tegen de onderdrukkers en roovers van hunne vrijheden te verweren; zelfs na de vlucht van Koning Jakobus waren nog geheele graafschappen in openbaren opstand tegen den overweldiger. Een der vurigste verdedigers van de rechten van het huis Stuart was Graaf Wiliam Patrick, heer van Frenny Moor. Trouw hing het volk van zijn graafschap hem aan, vereerde hem en had hem lief als een vader, en volgde hem met opoffering van goed en bloed op al zijne krijgstochten en ondernemingen, waarin hij de zaak van den overweldiger groote afbreuk deed. Doch hoe edeler en hooger geplaatst iemand is, des te zwaarder wordt hij soms door de God delijke Voorzienigheid beproefd. Op een zijner koene strjjiltochten, viel Sir William Patrick in eene hinderlaag van de Orangisten. Zijne kleine schaar werd deels in de pan gehakt, deels op de vlucht gedreven, en na eene kloekmoedige verdediging werd Patrick, uit meerdere wonden bloedend, gevangen geno- tegenover zijne heilige Moederde Kerk. Hooger dan de plichten tegeuover Staat en huisgezin zijn die, welke wij jegens de Kerk hebben te vervullen. In den godsdienst toch eu in het leven der H. Kerk op aarde zetelt het meuschelijk aanzjjn in zijn eind doel. Daar is 's menschen eigenljjke en hoogste beteekenis te vindeD, en in de Kerk moet de mensch de verheveue taak zijns levens vervullen; iu den tempel Gods moet hij gesticht worden en naar volmaking streven. Maar de zelfmoordenaar rukt zich vrijwillig uit de Kerk, waarin de Al machtige hem, onverdiend, heeft geplaatst. Hij berooft zich van alle genade, die hem daar toevloeit. Hjj berooft de Kerk alle hulp, welke zij gerechtigd is van hem te eischen en te verwachten. Als een afge scheurde rank vau deu wijustok kan hij geen vruchten meer dragen. Hjj is een gescheiden en daarom afgestorven lid, dat der verrotting ten prooi is. De zelfmoordenaar pleegt in verschillend opzicht jegens den Almachtige het gr rotste onrecht. Onze plichten jegens God zjjn de hoogste en gewichtigste, welke wjj op aarde te vervullen hebben. Geen enkele macbt op aarde is iu [staat den zwarea last dezer plichten van den mensch af te nemen. De zelfmoordenaar, die den draad zjjus levens afsnjjdt, maakt zich schuldig aau een feit, dat hem voor eeuwig ongelukkig maakt. De zelfmoord is de grofste ondankbaarheid jegens God, die ons het leven als een on verdiend geschenk Zjjner liefde en genade heeft geschonken. Maar de zelfmoordenaar werpt dit geschenk voor Gods voeten eu slin gert de goede gaven in 's Heeren aangezicht. Verder is de zelfmoord iu hooger be teekenis een greuzeulooze opstand tegen God en een vloekwaardig ingrjjpen in 's Heeren majesteitsrechten. Het leven is immers niet ons eigendom, waarmee wjj kunnen doen wat wjj willen het behoort geheel eu al aan God. Het is niemand geoorloofd, het tooueel zjjus levens ook maar eene seconde vroeger te verlaten dan God door Zijn heiligen wil heelt bepaald. Wie de hand aan 't eigen leven slaat, maakt zich aau eene strafwaardige ongehoorzaamheid schul dig. Als een verraderlijk soldaat legt hjj de wapens af, verbrijzelt ze, veriaat hjj de gelederen en zegt in houeuden overmoed: Ik wil niet meer strjjdeu, ik wil Gode niet langer onderdanig zjjn. (Slot volgt.) Terwjjl alle overige Duitsche bladen slechts gunstige berichten bevatten over den toestand des Keizers, schrjjft de National- Zeitung, dat de zware koorts der vorige week thans het karakter sehjjnt aangeno men te hebben eeuer zoogenaamde hectische koorts. Het Deutsche Tageblatt verneemt, dat de Keizer den Rjjkskauselier den titel van Her men. Groot was het gejubel onder de vjjande- ljjke soldaten, want een aanzienljjke prjjs was hun toegezegd, zoo zjj Sir Patrick levend of dood in handen kregen. Onder allerlei beschimpingen en mishandelingen toerden zij den held zwaar geboeid naar Limerick, waar men zijne wonden ruw verbond, en hij in een diepen kerker werd geworpen. Om aan hunne vervolging tegen Sir William Patrick een schijn van wettigheid te geven, werd er in der haast een krjjgsraad bijeengeroepen, die hem veroordeelde om opgehangen te worden. Slechts eenige dagen mocht hjj nog blijven leren tot de onderteekening van het doodvonnis uit Dublin gekomen was, waar de overweldiger zjjn hoofdkwartier had. Hartverscheurend was het afscheid van zijne echtgenoote en kinderen. Half bewusteloos moest men de arme vrouw wegvoeren; de kinderen, die zich aan hun vader vastklemden, moesten met geweld wor den losgerukt. Ook verscheidene van zjjne beste vriende°n wisten verlof te krjjgen in den duisteren kerker af te dalen om Patrick nog eenmaal te zien hem een laatste troostwoord, een laatste vaarwel toe te roepen. Slechts éene enkele van zjjne gansche talrijke familie was nog niet in tog zou hebben aangeboden, welk aanbod echter door Prins Yon Bismarck dankbaar zou zjjn afgewezen. Yan stadswege is te Karlsruhe een be drag van 200,000 mark vastgesteld ter op richting van een gedenkteeken voor Keizer Wilhelm daar ter plaatse. De Fransche Senaat heeft achtereen volgens van de legerwet aangenomen: art. 1, hetwelk den persoonljjken militairen dienst voor alle Frauschen voorschrijft; art. 2, waarbjj de duur der militaire verplichtin gen op 25 jaren gesteld wordt, en de artt. 3 en 4. De Fransche Kamer heeft het voorstel omtrent de obligaties, uit te geven ten be hoeve van de Panama-kanaalmaatschappjj, in behandeling genomen en het urgent verklaard. De discussie daarover wordt nog voortgezet. De Standard ziet in de ontmoeting der Koningin met de drie vorsten van het vredeverbond een gelukkig voorteekeu. De Daily Telegraph meent dat de ontmoeting tusschen de Koningin en Prins Von Bis marck de goede verstandhouding tusschen Engeland eu Duitschland zal versterken. De Boulangisten, die inzien welk een diepen indruk de niet dubbelzinnige ma nifestaties van de gevoelens der studenten in het laud gemaakt hebben, pogen thans iu het Quartier Latin eeu comité van bou- langistische studenten tot stand te brengen. Eeue delegatie van 8 boulangistische stu- denteu heeft eergisteren een bezoek aau le Figaro gebracht en opname gevraagd van de volgende mededeeling: »Een comité van protest van boulangis tische studenten is tot stand gekomen. Het neemt alle adhaesies in ontvangst. Zjj zjjn niet voornemens eenige manifestaties naar buiten te doen, maar verklaren zich be reid aan elke uitdaging weerstand te bieden. De bedevaartgangers zjjn te Rome in den loop dezer maand in groote getale toegestroomd. Er kwamen, in ronde cijfers 7000 Fransche, 1700 Oostenrjjksch-Hon- gaarsche, 800 Croatische, 600 Poolsche, 700 Istriscbe, 450 Trentjjuscbe, 500 Bel gische, 450 Hollandsche, 300 Catalaansche, 200 Portugeesche en 7 of 800 Italiaansche pelgrims naar de Eeuwige Stad opgetrok ken. Iu het geheel ongeveer 13,500. Boven dien verwacht men eerstdaags nog een vrij talrijk gezelschap uit Tirol, een 300tal Mexicanen en twee gezelschappen uit Malta en Algiers, ander aanvoering van Mgr. Lavigerie. De meeste dier pelgrims zjjn reeds in plechtige audiëntie ten Vaticane ontvangen. De tijdeljjke voorzitter van de Tweede Kamer, de Heer Yan der Schrieck (oudste lid in jaren), zal in de vergadering van aanstaanden Dinsdag middag voorstellen, de eerstvolgende zitting te houden op Woensdag 2 Mei te 3 uren 'snam., zijne gevangenis verschenen, hoewel hij reeds herhaalde malen naar haar gevraagd had; want zjj was Patricks oogappel, de hoop van zjjn ge slacht en de vreugde van zijn vaderhart, zijne geliefde dochter Jane. De avond begon reeds te vallen en deonder- aardsche kerker was reeds geheel duister. De gevangene had juist zijn karig avondmaal ge bruikt, en stond nu met het hoofd tegen den kouden muur gedrukt vol smart dat liet hem niet eens gegeven was zijne geliefde dochter nog eenmaal te aanschouwen. Terwijl hij zoo in droe vige mjjmeringen verdiept was, knarste de zware ijzeren kerkerdeur op hare roestige hengsels, en zwjjgend trad de gevangenbewaarder binnen. Op den voet werd hij gevolgd door eene jeugdige hooge gestalte, vol edelen moed en fierheid. Helder glinsterden haar zwarte oogen, doch haar gelaat verried diepen kommer en leed, te groot en te smartvol om in tranen te kunnen uitbar sten. Hare schoone, zwarte lokken omkransten een hoog marmerbleek voorhoofd, en vermeer derden nog de weemoedige uitdrukking van haar fraai gezicht. Bjj het binnentreden van den ge vangenbewaarder hief de gevangene het hoofd op, (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1888 | | pagina 1