NIEUWE
No. 1245
Donderdag 24 Mei 1888.
13de Jaargang.
Een nieuw werk der christe
lijke liefdadigheid.
B IT E NLA M I).
IÜ1HISCIECIDIA9T.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzjuderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
MAmEsnr»i
AGITE MA HOE AGITATE.
PRIJS OER ADVERTENTIÉ»
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: K UPPERS LAUSEÏ.
Wanneer wij anders geen bewjjs hadden
voor de Goddelijkheid van het Christendom,
dan zouden de onuitputtelijke liefdewerken,
welke wij dagelijks kunnen waarnemen,
daarvoor toch reeds voldoende ziju.
Zeker bestaat er geen ambt, dat bet
Goddelijk gebod, elkander lief te hebben,
getrouwer vervult, dan het verheven ambt
van den Missionaris. Deze toch verlaat zijn
land, zijn haard, zijne bloedverwanten en
al wat hem dierbaar is, om zich te bege
ven naar die zielen, welke zijne liefde red
den wil met het vooruitzicht, ja met het
verlangen,het Missiewerk vruchtbaar te doen
zijn door een wellicht gruwelijken dood, die
hem wordt bereid door degenen, voor wier
geluk hij is gekomen.
Zoo is het sinds de Heiland zjjne boden
des heils uitzendt en zoo zal het zijn, zoo
lang er zielen zullen ziju te winnen.
Wjj stipten reeds aan dat de christelijke
liefde onuitputtelijk is en zoo zjjn ook im
mer de vormen nieuw, waarin zij zich giét,
overeenkomende met de behoeften en den
tjjd, waarin God hulp wil zenden en de om
standigheden haar den weg banen.
Eene dezer nieuwe vormen is de redding
van de Afrikaausche vrouw door de vrouw:
d. w. z. door de Missie-Zusters.
Ten einde dit nieuwe werk van christelijke
liefde naar zjjne volle verdienste te waar-
deeren, zullen wij voor alles een blik slaan
op den toestand van de vrouw in Afrika,
een toestand, die te treuriger en ellendiger
wordt, naarmate wjj meer doordringen in
de binnenlanden van dit werelddeel.
De oorzaak van dien droevigeu toestand
is de zonde. Door den zondenval ging de
achting voor de schoone eigenschappen der
ziel, gehoorzaamheid, zelfverloochening en
ootmoedige offervaardigheid, verloren en
dieutengevolge werd de vrouw, die in haren
aard de belichaming is van die goede eigen
schappen, een voorwerp van algemeene ver
achting en zulks voornamelijk in die stre
ken waar het volk zich het meest van God
verwijderde. Zoo is in het binnenland van
Afrika, bjj de negers, waar slechts bijge
loof en Fetischine heerscbt, de toestand der
vrouw nog beklagenswaardiger, dan in het
Noorden, waar het aan het Mohamedauisme
niet gelukt is, elk spoor van het Christen
dom, geheel en al uit te wisschen.
In gansch Afrika is de vrouw feitelijk
nog slavin. De man koopt eene echtgenoote.
Dat daardoor de vrouw van hare edelste
gave, den vrijen wil, wordt beroofd en het
bewustzijn van diens bezit verloren is ge
gaan, zulks is de diepste diepte der verne
dering van de Afrikaansche vrouw. Ver-
F E UIL L E T O N.
1) Het mes van den strooper.
Eene Veluwsche novelle.
't was nacht. Nergens meer licht dan daar
boven aan het firmament, waar de sterren
fonkelden als; diamanten en indrukwekkend ge
tuigden van de grootheid en almacht Gods. In
het° dorp en in de talrijke arbeiderswoningen,
op het vlakke veld en tusschen het groen,
heerschte diepe stilte. In éen dezer woningen,
van voren halverwege bedekt door twee glad
geschoren lindeboomen, werd bijna onhoorbaar
het zijraam opgeschoven; het hoofd, dat er uit te
voorschijn kwam, behoorde aan een kloek en
stevig jonkman met door de zon gebruinde wan
gen, levendige donkerbruine oogen en kort af
gesneden, donker kroeshaar. Nauwkeurig bespied
de hij den omtrek. Als aardhoopen deden zich
de kleine huizen voor van hier tot ginds bij
de groote beukenlaan, en als eene zwarte, lange
streep strekte het heuvelachtige Soerensche bosch
zich uit in de verte. Anders was er niets te zien,
niets te onderscheiden, dan het van lichtvonkende,
schitterende uitspansel.
De bespieder schoof het raam nog hooger op
(5P sprong naar buiten. Hij was slank en vlug
waarlooziug eu verachting, welke hiervan
het gevolg ziju, geven aan de tiraunie steeds
meer voedsel.
Als slaviu is de vrouw in Afrika aau al
de onmenschelijke behandeling overgeleverd,
die het begrip »slavernij« in zich bevat.
De Afrikaansche vrouw is geheel en al over
gegeven aau de willekeur van den man.
Zij wordt als slavin geboren en blijft sla
vin, onverschillig of zij bedelares is of tot
den hoogsteu adel behoort. Zij wordt out-
trokken aan eiken moreeleu invloed; zjj
wordt opgevoed zooals zij gedoemd is te
leven, d. w. z. tot een dierlijk leven, slechts
door zinnelijkheid en vrees geleid.
Het is bij de Afrikaansche volken, daar
toe door huune zinnelijkheid geleid, ge
woonte te voorkomen, dat hunne slavinnen
in 't gezelschap van andere mannen ver-
schijneu. En daardoor is het voor den Mis
sionaris onmogeljjk de Afrikaansche vrouw
te onderrichten eu voor het eeuwige leven
te winnen. Eu de slavin, die men geleerd
heeft een zondig leven te leiden, wil, mag
en kan het christelijk onderwijs niet bij
wonen.
Tegen dit euvel nu heeft de Kerk een
middel gevonden. Zij zendt naar de vrij te
maken vrouwde vrouw: de vrouw,
die door het Christeudom hare natuurlijke
rechten heeft terug erlangd en thans ook
haar eigenaardig aandeel in het godsdien
stige leven neemt.
En als nu de Missie-Zuster, die de vol
heid harer vrouwelijke natuur in deu dienst
der genade heeft gesteld, voor de verdrukte
vrouw van het ongelukkige Afrika treedt,
dan is zij reeds door hare verschijning de
verkondiging van de ware natuur der vrouw
en van hare bestemming in de eeuwigheid.
Zij brengt de mishandelde vrouw tot het
bewustzijn der natuurlijke vrijheid van haren
wil en van hare eer als vrouw en verkon
digt haar dat niemand anders dan God
Heer is, ook van haar leven. Langzamer
hand gelukt het haar ook, de hoop op den
Hemel bij de verdrukte vrouw op te wekken.
Zij verklaart haar, dat de menscheu slechts
daarom zoo wreed zijn, omdat zij zich van
God hebben afgescheiden, dat echter God
zelf deu vloek heeft weg genomen, die op deze
afscheiding volgde, dat reeds tal van volken
zich in die redding verheugen en in 't licht
eu in den vrede van verbeterde zeden wan
delen, dat deze redding ook haar volk ten
deel zal vallen eu dat dan geene verdruk
king der vrouw mag plaats hebben omdat
dan ook de vrouw vau de ongerechtigheid
zal bevrijd ziju, die de machthebbende zich
veroorlooft, dewijl er niemand is, die hem
die macht ontzegt. Eu wanneer eindelijk
de arme Afrikaausche vrouw Maria kent,
dan zal het haar duidelijk worden, dat het
leven der vrouw eene audere b&teekeuis
van gestalte en luchtig gekleed in eene donker
blauwe boezeroen, linnen broek en lange
schoenen. Om zijn midden droeg hij een riem,
die het lange mes vasthield, waarvan het verrader
lijk schitterende lemmet in delederen scheede stak.
Weder zag hij oplettend rond; toen dwaalden
nog even zijn oogen af naar de nederige wo
ning, die hij in 't geheim ontvlood, en haastte
hij zich heen, de heide op naar een schaap-
herderskooi aan den zoom van een sparrenbosch.
De hond van den schaapherder blafte, maar
slechts kort; zijn meester had fluks de schuurdeur
ontgrendeld en voort vloog het waakzame, trouwe
dier den welbekenden nachtelijken bezoeker
tegemoet. De meester volgde; een lange, schrale
figuur in hemdsmouwen, de bombazijnen broek
hoog opgetrokken en vastgehouden door den
riem om 't lijf, die ook het onbeerlijke lange
mes vasthield, een ruige muts op 't zwartharige
hoofd en de stokkerige beenen tot aan de knie
bedekt door hooge laarzen.
De speurhonden riekt hartevleisch, Hendrik
zegt de schaapherder op gedempten toon.
Ze zoekt streupers, alével aan gindschen kant
van 't bosch, waar ze 't geschikste ree vond.
Wie hebben vrie spel!
Vergenoegd wrijft hij zich in den handen.
Dirk! fluistert de jonkman, angstig
rondziende, ik heb er genoeg van, 'k ben
niet gerust meer.
heeft, dan er tot dusver werd aan gehecht.
Het bewustzijn van de viijheid van den wil
zal in haar ontwaken, en zij zal beseffen,
dat zij door deze vrijheid voor tijd en eeuwig
heid ban gered worden. Welk een troost
voor deze vrouw en welke vruchten des
heils zullen voor haar eu voor haar volk
uit dit beter begrip van hare waardigheid
voortspruiten.
(Slot volgt.)
De Belgische Kamer van Afgevaardigden
heeft met 61 stemmen tegen 16 onthou
dingen, aangenomen de buitengewone cre-
dieten voor militaire uitgaven, inbegrepen
die voor de fortificatiën aan de Maas.
Naar men wil, zal Von Bismarck's
tweede zoon, Graaf Wilhelm, tot Regee-
riugspresideut in de provincie Hannover
worden benoemd.
Verscheiden Duitsche bladen houden zich
bezig met de quaestie der erfopvolging in
Luxemburg, op grond van een artikel, het
welk de Heidelberger leeraar in het staats
recht Prof. Hermann Schnlze in de Mün-
chener Allgemeine Zeitung heeft openbaar
gemaakt. Schulze, die als een groote auto
riteit beschouwd wordt, acht het eene
uitgemaakte zaak, dat Hertog Adolf van
Nassau de rechtmatige troonopvolger is.
De National Ztg. meent, dat dit erfrecht
nauwelijks zal betwist worden. De Post is
van dezelfde meeniug, en voegt er bij, dat
de Nederlandsche en de Luxemburgsche
troonquaesties twee geheel afgescheiden za
ken zijn. De troonopvolging in Nederland
gaat Duitschland in het geheel niet aan.
Overigens zal ook onder Adolf van Nas
sau Luxemburg een geheel zelfstandig en
volstrekt neutrale staat, als België, moeten
blij ven.
De Nordd. Allgem. Zeitung komt nog
eens terug op de kort geleden, zonder be
kenden of verraoedelijken groud, op de
Fransche grens gebeurde tegeuhouding van
ecu Duitscheu reiziger, die verdor Frank
rijk in wilde reizen. Het blad noemt het
niet onwaarschijnlijk, dat deze tartingen
van Fransche zijde weerwraak van den Duit
scheu kant tengevolge zullen hebben.
Groote opmerkzaamheid verdient het zeg
gen in de Nordd. Allgem. Ztg. dat de on
aangenaamheden aan de Frausch-Duitsche
grenzen niet door Duitschland zijn begon
nen. Daarentegen is het niet onwaarschijn
lijk, dat op de Fransche provocaties Duitsche
représailles zullen volgen. In elk geval zal
Frankrijk geen recht hebben zich daarover
te verwonderen of te beklagen. De toon
van de geheele nota geeft den indruk, dat zij
rechtstreeks vau Vou Bismarck afkomstig is.
Er ziju een aantal valsche Fransche
Ze kriegt ons niet te pakken, Hendrik,
zoomin van nacht as lestens. Mien moeder ver
dient heur kwartjes veur 't angeaven van streu
pers? doar kan ze ons toch niet bie reakenen,
pasup
Zoo komt men van kwaad tot kwaad!
antwoordt Hendrik verontwaardigd. On-
schuldigen laat ze erin loopen! Neen dat bedrijf
past mij niet langer. Met uwe mooie praatjes
hebt ge er mij toe verleid, maar
Goed, goed I dus valt hem de schaap
herder in 't woord, goa dan gouwkes weer
noar huis. 'k Heb anders al een kooper van
't hert, Is 't oe 't zelfde dot Krel de bruloft
viert met Diene?
Dat zal niet gebeuren
Ai! is dan oe beurs al zoo goed espekt,
da'j 't bouwland oe eigen kunt maken?
Neen, die vrek wil er nog vjjftig gulden
bij hebben.
bljjf er dan moar noar uitkieken met oe
dagloon, pasup a'j Diene kriegtl Noe, atjuus,
'k mot vort.
Hendrik is in tweestrijd. Dat moedigt Dirk
aan tot eene laatste poging.
Een hert, zoo mans dat het een liefhebberie
jg) zegt hij met voldoening. Van het
doanig spartelen reet het zich 't vel van 't lief,
't brak ook een poot en toch lag 't nog wak
ker te kieken, toen ik 't zien bekomate gaf.
bankbiljetten van 500 fr. in omloop. Het
bestuur der bauk heeft biervan aan alle
openbare kassen, aan de voorname hande
laren en fabrikanten te Parijs, aan de hotel
houders, enz. kennis gegeven. De beide dagen
van Dinsdag en Woensdag jl. zijn er niet
minder dan 27 der aan de bank vertoonde
of ter inwisseling aangebodene biljetten
van 500 fr. erkend als valsch.
Het papier is dikker en stijver, en alleen
reeds daaraan behalve aan zekere andere
kenmerken, zijn ze te ouderscheiden.
Lucas, die voor eenige maanden te
Havre een moordaanslag heeft gedaan op
Louise Miehei (men weet dat, zij hem ver
giffenis heeft geschonken, zelfs in de bres
voor hem is gesprongen), is door de jury
vrijgesproken.
Een Oostenrijksch legerkorps heeft
aan de Bosnische grens de Montenegrijnsche
rooverbende vernietigd, die in den laatsteu
tijd een bedenkelijk verschijnsel aan de
grenzenwerd genoemd.
Uit Weeneu wordt gemeld, dat aldaar
gesproken wordt van de ontdekking eener
samenzwering om Koning Milan van Servië
weg te jagen eu Karageorgewitsch op den
troon te brengen.
De Spaansche Marine zal te Barcelona
den Officieren van het daar aanwezige in
ternationale eskader een feestmaal aanbie
den van 1000 couverts.
Te Kopenhagen is de Deensche ten
toonstelling geopend. De Koning gaf bjj
die gelegenheid een feestmaal, waar 350
genoodigden aanzaten.
De berichten uit New-York aangaande
de overstroomingen in het dal der Missis
sippi zijn hartverscheurend. Het water steeg
er hooger dan sedert 1851 het geval is
geweest. Nog steeds breken de dijken door
of loopt het water over deze heen. Duizen
den acres land zijn overstroomd, massa's
vee ziju verdronken, de oogst is verwoest,
de gemeenschap per spoor staat stil, voor
namelijk in den omtrek van Saint Louis
en Quiucy.
De President der Vereenigde Staten van
Amerika zoud een telegram van gelukwen
sching aan do Regentes van Brazilië, ter
gelegenheid van de bekrachtiging door
haar van de wet tot afschaffing der sla
vernij.
Te Rio Janeiro en elders is de tijding
door de bevolking met groot vreugdebetoon
gevierd.
Men verneemt uit Durban, dat de
boeren weder trachten ook Oost-Zoeloeland
in te palmen, alwaar zij betrekkingen heb
ben met de kafferhoofden Dinizoeloe en
Oesibepoe.
Het gerechtshof te Sidney heeft dezer
dagen uitgemaakt, dat het verhinderen van
de landing der Chiueezen onwettig is, daar
Theunis en Kloas hold de wacht. Veur 't geval
van onroad, jankt ze as de nachtuul.
'k Ga mee! zegt Hendrik beslist, en de
beide mannen stappen nu snel het bosch in ge
volgd door den hond. 't Is er zoo donker, dat
ze tastend den weg moeten zoeken. Als ze niet
op roof uitgingen, zou allicht de plechtige stilte
in dezen eeuwenouden natuurtempel eenigen
indruk op hen gemaakt hebben; nu waren ze
slechts vervuld met het gevaarlijke hunner onder
neming, hielden bij elk verdacht geluid den pas
in, kozen zich de ongebaande wegen uit, en
kropen dikwijls op handen en voeten door het
kreupelhout om den weg te bekorten. Eindelijk
bereikten zij het doel van hun tocht, een vier
kante, groene, moerassige plek, van alle zijden inge
sloten door hoog geboomte. Een donker voorwerp,
dat van verre op een steenhoop geleek, deed den
hond, die naar het voorbeeld zijns meesters het
stilzwijgen in acht nam, vroolijk kwispelstaarten.
Daar lag het hert, verstikt in het verraderlik
net, toen het argloos zijn dorst kwam lesschen
aan de bijna uitgedroogde bron. Was het maar
dadelijk gedood, maar urenlang had het gewor
steld om los te komen, urenlang zich vaster
gewrongen in het gruwelijk windsel en, bloedend
en wegkrimpend van pijn, gestreden tegen den
dood, totdat de messtoot van zijn belager het
eindelijk roerloos maakte.
(TYordt vervolgd.)
