NIEUWE
No. 1275.
Zondag 5 Augustus 1888.
13de Jaargang.
üe loge in Duitschland.
BUITENLANih
Wordt vervolgd
Willi
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,8b
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1.10
Voor het Buitenland 1,80
jLfzinderljjke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA BOlf AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels,30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentie n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers-, KÜPPERS LAUREY.
De logebroeders in Duitschland zitt6u iu
zak en aseli. Ernstige ongerustheid vindt
hare uitdrukking iu de logebladen en in
die nieuwspapieren, welke het geheim ge
nootschap der vrijmetselaren eeu goed hart
toedragen, sinds door de mededeeling van
bi.'. Fitniel in de door hem uitgegeven
Biiuhiitte* (Nummer 26 bladz. 210 en volg.)
werd bekend gemaakt, dat Keizer Wilhelm
geen deel wil nemen aan de vrijmetselarij.
Op adressen van loges aan den Keizer ge
richt, aldus verhaalt dit vrijmetselaars-or
gaan werd zelfs niet geantwoord. Het
verzoek van een hooggeplaatst persoon, die
zich tot den Keizer had gewend om eeu
beschermheer te vragen, bleef eveneens on
beantwoord. De br.\ berichtgever zegt, dat
de verklariug dezer verschijnselen moet ge
zocht worden in net feit, dat Keizer Wil
helm een onoverwiulijkeu afkeer heeft van
de broederschap der vrijmetselaars.
Terwijl men tot dusver prat ging op
het protectoraat van Pruisen en andere
vorsten en men daarom de beschuldiging
dat de loge »in politiek doet,kou van de
hand wijzen, vindt men thans reeds ont
boezemingen* als de volgende iu de ge
noemde bladen.»Het is nog maar eeue vraag,
of het vorstelijk beschermheerschap voor de
loges een gioote zegen is. Wanneer bescherm-
heereu blootgesteld zijn aan den invloed
van intriges, brengen zjj geen heil aan; der
halve zou klaarheid in de tegenwoordige
omstandigheden zeer gewenscbt zijn. Zij
zou aanleiding kunnen geven, dat het ver
langen naar protectoraat van velen, merk
baar werd afgekoeld en men wat meer moed
kreeg om op eigen beeueu te gaan staan.*
Dergelijke ontboezemingen van de ma-
$onnieke bladen herinneren aan de fabel
van den vos eu de druiven, die de leeperd
voor zuur verklaarde, toeu hjj zag, dat de
vruchten voor hem te boog hingen.
Het Berlijnsclie ïna^niiieke Bundesblattz
ziet daarentegen in het eventueel gemis
van bet protectoraat teen ernstig gevaar*
voor de vrijmetselarij in Duitschland en
daarom beijveren zich de bladen, welker
redacteurs eu uitgevers tot de loge behooren,
de voortreffelijkheid der vrijmetselarij, haar
humanitair streveu eu de bevordering van
den ma^onnieken arbeid door Keizer Wil
helm I en den overledeu Keizer Friedrich
als Kroonprins, in een bizouder schitterend
licht te stellen zjj betitelen de tegenstanders
der loge met den naam van »duisterlingen«
eu noemen de zotternijen en apenkunsten
der logeshet stralende licht
Wat nu de protectie van Keizer Wil
helm I aangaat, zou het inderdaad van
groot belang zijn, zoo meu diens persoonlijke
meening had kunnen vernemen over de
vrijmetselarij gedurende den laatsten oorlog,
FE V<LLE TON.
Een offer.
//Van daag komt George, tante!// riep een hel
dere stem //en denkelijk nog wel voor den middag.//
Het jonge meisje, dat zich aldus liet hooren en
deze woorden sprak voor zij de kamer inkwam,
trad deze nu binnen en sloot de deur.
//Hjj zal zeker zoo vroeg komen als liem maar
mogelijk is, doek ik kan natuurlijk het uur
zijner komst niet met zekerheid voorspellen,//
klonk het van de sofa. //Hebt gij echter uw
morgengroet geheel voor mij vergeten, lieve
Emma?// Emma bleef een oogenblik verlegen
staan, liep toen naar de sofa, knielde voor de
daarop zittende dame neder en zeide: Yergeef
mij, lieve tante! Gjj weet immers welk een ge
wichtige dag het heden voor mij is.//
„Alsof ik dat vergeten kon! Is het dan niet
natuurlijk, dat gjj met het grootste ongeduld
eener minnende bruid de komst van uw verloofde
wacht? Gij kunt die gevoelens van uw hart voor
mij niet verbergen, dat weet gij.// Zoo sprekende
legde de waardige matrone het boek neder,
waaruit zij misschien haar morgengebed had
gelezen, zette haar bril af en stak die in zijn
huisje.
«Zeker,antwoordde Emma zacht, //doch
toen het :>Groot-Oo .ten vau Frankrijk« op
bespottelijke, hooghartige wijze vau deu
overvviuueuden monarch als broeder*
eischte, het overwonnen gebied te doen
ontruimen. Vermits er op dien onzinuigeu
brief van de Frausche vrijmetselarij geen
antwoord kwam, doch de Doitsche troepen
al verder en verder iu het vijandige land
trokken, maakte het Groot-Oosten van
Frankrjjk zijue bedreiging tot waarheid. Het
veroordee'de broeder* Wilhelm Vou Ho-
henzollern tot de verschrikkelijkste straffen.
't Is inderdaad jammer, dat tot dusver
niet bekend is geworden, wat Keizer Wil
helm van deze loge-fratseu heeft gezegd.
Het is echter een historisch feit, wat wij
hier van het Groot-Oosteniu Frankrijk
verhalen. Het toont ons ten duidelijkste,
welke onvoorwaardelijke macht de loge
over al hare leden zich aanmatigt uit te
oefenen.
Nog belangwekkender is eeu woord van
den afgestorven Keizer Friedrich. Hjj had
den 1 Maart 1874 als Kroonprins, zijn
ambt als Grootmeester nedergelegd eu zich
van de loge teruggetrokken, daarbij ver
klarende, »dat bij door de loge in ver
bindingen komt, die voor de gerechtigheid
van een Vorst hinderlijk kunnen zjjn.«
Commentaren zijn hier overbodig.
Heeft Keizer Friedrich in vroegere jaren
gunstig over de loge geoordeeld, de aan
gehaalde woorden vernietigen dat oordeel
totaliter en het is nu gemakkelijk te ver
klaren, waarom Keizer Wilhelm II met
de loge niets te doen wil hebben.
De gevolgeu van deze onthouding, waar
over wij ons hartelijk- verblijden, zullen
spoedig geuoeg zijn waar te neiuen.
De Kreuzzeitung is van oordeel, dat de
officieren uit de loge zullen treden, als zij
zien, dat hun Keizer een onoverwiulijkeu
afkeer van de vrijmetselarij heeft eu uit
Beieren bericht het Fremdenblall,* dat
men in dat land spoedig eeu decreet wacht
van den Prins-Regent, waarbij aan offi
cieren eu militaire ambtenaren het bevel
wordt gegeven uit de loge te treden.
De loge-kranteu hebben geen ongelijk,
als zij met bezorgdheid op hot gemis der
keizerlijke bescherming wijzen. De vrijmet
selarij zal daardoor in Duitschland een knak
ontvangen, dien zij, zelfs niet met de hulp
van buiteulandsche loges zal kunnen her
stellen.
Over de bedenkelijke politieke werkdadig-
heid der loge heeft men in wijdereu kring
juistere ophelderingen ontvangen. Br.-. Fin
del bericht thans reeds, dat de veranderde
positie des Keizers tot de loge, bij menigeu
br.\ vkwaad bloed* heeft gezet. De Kreuz
zeitung schrijft omtrent de opvatting van
deu ioge-arbeid, die zich tot dusver met
het schild der protectie van deu Keizer eu
deu Kroonprins wist te dekken liet volgende:
mag ik liet bekennen?bij mijne liefde voor
en mijn verlangen naar George bezielt mij sinds
eenige dagen nog een ander gevoel.//
„Spreek dat gevoel uit," sprak de dame;
//steeds hebt gij vertrouwen in mij gesteld en
nog slechts weinige uren behooren ons geheel
toe.//
//Juist dat is liet, wat mjj treurig en angstig
maakt,// riep Emma.
//Tante, lieve, beste tante, uw hart en uw
huis zijn steeds mijne toevlucht geweest; nooit
heb ik iets anders gekend; uwe liefde vergoedde
mij, hulpeloos kind, het gemis mijner ouders:
gij waart immer mijne beschermster, mijne
moeder.//
//En binnen weinige dagen zult gij een schoo
ner te huis en hooger huiselijk geluk vinden, aan
de zijde van uw echtgenoot. Emma, ik begrijp
uw gevoel ea juist dit schijnt mij toe een nieuwe
waarborg voor uw toekomstig geluk te zijn. Een
stap als deze, die over het wel of wee van uw
geheel volgend leven beslist, mag noch licht
zinnig, noch onbedachtzaam worden gedaan.
Veel beter is het de toekomst met eenige angst
valligheid te gemoet te gaan, dan met een al
te groot vertrouwen.//
//Tante, gij leest in mijn hart alsof het een
geopend boek voor u ware.//
„Gelooft gij dan, dat uwe gedachten, uwe
gevoelens mij ten eenenmale vreemd zijn? Ik ben
»Het is buiten kijf, dat reeds sedert het
laatste tiental jaren, die elementen, welke
men in Pruisen als de beste beschouwd,
zooals b. v. den adel, het officierskorps,
de diplom rtie, de leden van regeercolleges
euz. zich systematisch van de vrijmetselarij
afwenden, zoodat nieuwe ledeu uit deze
kringen reeds lang tot de zeldzaamheden
behooren. Twintig a dertig jaar geleden
was het nog »mode«, om ons vau eene
vulgaire uitdrukking te bedienen, vrijmet
selaar te wor.leu; den jongen beambten was
het te doen, om zich bij hunne superieuren
iu eeu gunstig daglichtte stellen. Thans
is het gelukkigerwijze geene »aaubeveling«
meer vrijmetselaar te zijn eu met recht,
want het is langzamerhand duidelijk ge
worden, dat de internationale vrijmetselarij
eeu der steunpilaren is vau eeu internatio
naal Jodendom eu dat, ouder het masker
der humaniteit, in de loge de zaken van
het Jodeudom worden behartigd. Dat was
niet altijd zoo, maar thans is de vrijmetse
larij iu Duitschland feitelijk achteruit ge-
gaau. Dat Keizer Wilhelm II uooit lust
heeft gehad het schootsvel aan te trekken
is iu elk geval een belangrijk eu zeer ver
blijdend teekeu van den ondergang van de
loge in Duitschland. Geen eukel officier in
Pruisen zal lid worden van eeu genootschap
of vereenig'ng, tegen welke de Keizer on
verbiddelijk is gekant.
Lateu wij dus hopen, dat nu het met de
zaken zoo geschapen staat, de officieren en
verder alle christelijk en nationaal gezinde
elementen, bij massa's uit de loge treden.
Dan zullen de loges in 't openbaar dat
gene voorstellen, hetgeen zij dusver iu 't
verborgen reeds waren: filialen der alliance
Israelite.
Toeu, nog niet lang geledeu Paus Leo XIII
zijne encycliek over de vrijmetselarij uit
vaardigde, raasden eu tierden de Italiaausche
eu andere buiteulandsche loge-krauteu tegen
den H. Stoel; de Duitsche vrijmetselaars
bladen, iu hun gevoel van zekerheid onder
het protectoraat van den machtigeu Duit-
schen Keizer, spotten met den amachte-
loozen grijsaard iu het Vaticaans of zwegen
zijue decreten dood met eene deftige kalmto
en gelatenheid. Wij hebben er nooit aan
getwijfeld, dat de woorden van deu H. Vader
aan de gausche Christenheid gericht, hunne
werking zouden missen. Wij vertrouwen
dan ook, dat zij thans, door het onover
winnelijk vooroordeel van Keizer Wilhelm II
tegen de vrijmetselarij gesteuud, aan de
heerschappij van het onzalige genootschap
in Duitschland eu elders weldra eeu lang
gewenscbt einde zullen maken.
Jl. Woensdag, 1 Aug., trad in Duitsch
land de nieuwe suikerbelastiugwet iu wer-
ook eens jong geweest, Emma. Doch wat denk
ik aan mij zelve! George bemint u innig cn
trouw en gij beantwoordt zijne liefde.
//Met uwe toestemming, tante," viel Emma
haar in de rede.
//Natuurlijk, maar zou ik deze gegeven heb
ben, als uw verloofde, wion ik mijn zorgvuldig
bewaarde scliat toevertrouw, niet voor een braaf
en edel mensch hield? Geloof mij, kind, in den
tegenwoordigen tijd zijn zulke nieuschen zeld
zaam. Zware beproevingen, moeilijke omstan
digheden zullen u wellicht evenmin ontgaan als
anderen, doch George's liefde zal u beschermen;
te zamen verdraagt men dat alles veel gemak
kelijker; aan zijn hart zult gjj onder alle stormen
des levens eene veilige plaats vinden.//
Dankbaar zag Emma hare tante aan; zij lachte
weder, doch hare oogen waren nog met tranen
gevuld.// Tante,// vroeg zij eindelijk, //waarom
moeten wjj van elkander scheiden?//
„Waarom? De II. Schrift zegt, dat de vrouw
haar man zal volgen en vader en moeder zal
verlaten, dus ook eene oude tante. Geloof mij,
gij zult voor mij wel vergoeding vinden.//
//Spreek toch zoo niet, lieve tante, dat grieft mij
te zeer. Gjj denkt in uwe belangelooze liefde slechts
aan anderen en niet aan u zelve. Gij zult op
uw ouden dag alleen zijn. Gij zelve beselt dit
maar al te goed, want dit woord is u voor eenige
dagen ontvallen,//
king. Door die wet wordt de belasting op
beetwortelsuiker van 1.70 M. tot 0.80 M.
per kilogram en de uitvoer-vergoediug van
17.25 M. tot 7.50 M, per 100 kilogram
verminderd. Daarentegen wordt een ver
bruiksbelasting van 12 Marie per 100 ki
logram ingevoerd.
Professor Gerhardt is tot Rector van de
universiteit te Berlijn gekozen, en wel, op
voorstel der niet-medische faculteiten, om
deu professor een blijk van waardeeriug
te geven voor zijne waardige houding ge
durende Keizer Friedricb's ziekte. De can-
didatuur van prof. Virehow, die wederom
gesteld was gewoïden, werd ook ditmaal
niet genoegzaam ondersteund.
Met des Keizers reis naar Weenen zal
een bezoek aan Rome onmiddellijk gepaard
gaan, vermoedelijk omstreeks half October.
De Foss. Ztg. ontkent, dat E»geland een
militaire of zeemogendheid kan g6noemd
worden. Zelfs zegt het Berliji sche blad:
Het is niet waard in dat opzicht met de
andere Europeesehe mogendheden iu een
naam genoemd te worden. Keizer Wilheltns
staatkunde tegenover Engeland wordt, on
danks al wat men daarvan gezegd heeft,
eukel geleid door de belangen van Duitsch-
laud eu van deu vrede van Europa«.
Eene intere/santé vergadering had eer
gisteren in Princes Hall plaats. Onder de
auspiciën vau de Aiiti-slaveruij-Vereeniging
hield Kardinaal Lavigerie, Aartsbisschop
van Algiers en Carthago, eeu zijuer aan
grijpende redevoeringen tegen den slaveu-
haudel.
Volgens Zijne Eminentie, die als leider
eener uitgebreide zending in Afrika zeer
goed op de hoogte is van dit onderwerp,
wordt de toestand niet beter, maar veeleer
gruwelijker nog. De troepen slavenjagers
uit noord en oost, gaau met de grootste
regelmatigheid eu met eeue voor de in-
landsche stammen onweerstaanbare machts
ontwikkeling te werk, zoodat gansche stre
ken van het door de natuur zoo gezegende
ceutrale hooglaud worden ontvolkt. Jaar
lijks komen er 500,000 negers door den
slavenhandel om het leven. Een dorp wordt
omsingeld; alle verzet is hopeloos; de zwak
ken en ouden worden op de plaats afge
maakt; de jongen en sterken als lastdieren
weggedreven.
Kardinaal Lavigerie acht liet den plicht
der Enropeesche natiën, die Afrika ouder
elkander verdeeld hebben, de handen snel
eu krachtig iueen te slaan, om aau dit
schrikkelijke euvel voorgoed een einde te
maken.
Ouder hen die zijne vurige opwekking
aanhoorden, waren ook Lord Granville (als
voorzitter) en Kardinaal Manning.
De werkstakers van Saint Etienue
hebben een gelukkigen inval gehad. Zij
hebben ingezien, dat niet te arbeiden vrouw
//Werkelijk, lieve Emma, ben ik zoo zelfzuch
tig g'eweesl? Neen, dat had ik niet moeten zeg
gen, althans niet op die wijze.//
Verliest gij, sprak Emma, //eene dochter, als gij
daarbij een zoon wint? George's landgoed is
slechts weinige mijlen van de stad verwijderd;
wij kunnen elkander dus dagelijks bezoe
ken
„Laten we ons daar niet te veel van voor
stellen, kind," viel tante haar in de rede. „Gij
neemt weldra nieuwe plichten op u en zult die,
dat weet ik, trouw vervullen. Mijne oude Jo
hanna is dan hij mij; gij, mijne kinderen, zult
niet ver van mij zijn verwijderd.//
„Zoo moeten wij dan toch scheiden! Ach,
waarom moet het geluk meest altijd door een
offer verkregen worden?// vro-g Emma, na eenig
zwijgen.
//God heeft bet. in zijne oneindige wijsheid
zoo beschikt, dat de mensch zeer zeldzaam alles in
zijn bezit krijgt, wat hij wenscht. Meestal moeten
wij het eene geluk ojioü'eren om een ander grooter
geluk te verkrijgen. En geloof mij, lieve Emma, dat
het zoo goed is. Onze liefde wordt beproefd
in het offer, dat wij vrijwillig voor anderen
brengen: zij worden ons daardoor slechts dier
baarder. Zoudt gij dan lis ver uw verloofde ver
laten dan u van uwe tante scheiden?// vroeg de
dame schertsend.
