BINNENLAND.
Koloniën.
GEMENGDE BERICHTEN.
ingegeven, besluit, van den Bey van Tunis,
waarbij bepaald wordt, dat alle in het Ra-
gentschap bestaande vreemde scholen, bi-
zondere zoowel als openbare, voortaan ouder
worpen zijn aan de inspectie der Pransche
overheid. Naar thaus uit Tunis wordt be
richt, heeft de Italiaansche Consul-Generaal
aldaar de Italiaansche hoofden van scholen
last gegeven geene vreemde inspecteurs in
hunne lohalen toe te laten.
De Rumeensche Regeering heeft een
decreet uitgevaardigd waarbij de toegang
tot bet Rumeensch grondgebied verboden
wordt aan iederen vreemdeling,die niet voor
zien is van een pas, welke door de Ru
meensche consuls in het buitenland moet
geviseerd zijn.
Bij de verkiezing voor 24 ledeu van
de Zweedsche Eerste Kamer zijn 20 voor
standers van beschermende rechten en 4
vrijhaudelaren gekozen.
Batavia, 13 September. In de Javasche
Courant wordt aan alle departementen, au
toriteiten, colleges, civiele en militaire amb
tenaren en aan de ingezetenen bekend ge
maakt, dat het bestuur van Nederlandsch-
Indië aan den door den Koning benoemden
Gouverneur-Generaal, Zijne Excellentie Mr.
C. Pijnacker Hordijk, zal worden overge
geven op den dag van den intocht van
Zijne Excellentie te L'atavia, des voormid
dags te half elf uur, en dat na die overgave
door den Gouverneur-Generaal op het paleis
te Weltevreden zal worden verleend eene
buitengewone audiëntie ter gelegenheid van
de aanvaarding van het bestuur.
Professor Spruyt te Amsterdam. Men herin
nert zich ongetwijfeld, welke hatelijke rol de
Amsterdamsche Prof. Spruyt bij de laatste alge-
meenc verkiezingen jegens de geloovige partijen
aan welke hij het grootste gedeelte zijner bezol-
digiug te danken heeft, gespeeld heeft, o. a. door
artikelen in de liberale bladen bladen en inzon
derheid door eene brochure, welke hij heeft uitge
geven.
Daarvoor is hem nu eene geduchte kastijding
toegediend in het verslag der afdeelingen van
den Raad, die de begrootiug voor Amsterdam
hebben onderzocht.
Men leest daarin het volgende:
//Zonder in het minst te kort te willen doen
aan de vrijheid der Professoren van de univer
siteit, om hunne politieke zienswijze in geschrift
en hij monde te openbaren, meende een der leden,
dat zij toch niet uit het oog mogen verliezen,
dat zij onderwijs geven aan eene universiteit,
toegankelijk voor de studenten van elke gezind
heid en richting, en waarvan de kosten door alle
belastingschuldigen worden gedragen. Dat lid
had met verontwaardiging kennis genomen van
een verkiezingsgesclirift: In geen geval een Ultra'
montaan! Een woord aan de Protestantsche kiezers
door Dr. C. B. Spruythoogleeraar te Amsterdam.
Uitgegeven 13 Maart 1888 bij J. H. de Bussy,
te Amsterdam. Dat woord vloeit over van haat
tegen de Katholieken. Zij worden daarin gegriefd,
zooveel als in een bestek van 6 pag. mogelijk is.
Protestanten worden tegen de Katholieken als
aanstaande landverraders gewaarschuwd, enz.
Dergelijk geschrift kan, naar gezegd lid, niet
strekken ter bevordering van den roem der uni
versiteit, noch tot verhooging van de achting
voor gezegden hoogleeraar.//
De flinke daad van het Amsterdamsche raads
lid heeft welverdiende waardeering gevonden in
de vergadering van Hecht en Orde, jl. Woens
dag gehouden ter verkiezing van candidaten voor
de aanst. gemeenteraadsverkiezing.
(De Heer Raaijmakers van Nieuwer-Amstcl bracht
daar de zaak ter sprake en noemde het „eene
zaak, die alle Katholieken in geheel Nederland
aangaat//. Spr. wist niet, wie dat raadslid was,
maar dat belette niet, dat hij hem irr't openbaar
dankte en hulde bracht.
Hij vroeg den Voorz., of het niet gepast zou
zijn, dat er door het bestuur eene motie aan
de vergadering werd voorgelegd, waarin deze
vereeniging hulde bracht aan het kloeke raadslid,
door hem bedoeld, //opdat geheel Nederland
verneme, dat de Katholieken zich door niemand
laten beleedigen, ook niet door een Professor
aan de A.msterdamsche universiteit. Zoo ja,
dan wenschte h\j, dat die motie ter kennis van
den Gemeenteraad werd gebracht.
De vergadering, door ongeveer 450 leden bij
gewoond, nam onder daverend gejuich en met
algemeene stemmen de volgende motie aan:
//De vergadering van Recht en Orde, ken
nis genomen hebbende van het verslag der af
deelingen over Gcmeentebegrooting, heeft met
onvermengd genoegen het oordeel vernomen
van een lid van den Raad over het publiek
optreden van Prof. Spruyt, en brengt dat lid in
het openbaar hare hulde.//
Prof. Spruyt is dus met zijn //papeuhaat// van
't voorjaar den winter nog niet door.
Want zegt de Mb., //wordt de motie ter ken
nis van den Raad gebracht, dan zullen onge
twijfeld ook de niet-katholieke leden hunne
afkeuring te kennen geven over de hartstochte-
telijke wijze, waarop de Heer Spruyt bij de twee
vorige verkiezingen is opgetreden.//
Het blad heeft goede reden tot deze veron
derstelling, omdat, reeds een der liberale raads
leden, nl. de Heer W. Heinéken, in Juni op
eene meeting zich in den zin heeft uitgelaten.
{De Zoom)
Als vermeldenswaardig feit deelt de lnd.
Mere, mede, dat sedert 9 Mei ji. voor niet min
der dan f 6,300,000 aan zilveren muntspecie
voor rekening van particulieren, naar Ned. Oost-
Indië is gezonden. De hooge wisselstand, thans
103 pet., is hiervan de oorzaak. Het is nl. voor-
deeliger de stoombootvracht en de assurantie
van de specie te betalen, dan tegen den tegen-
woordigen koers wissels te koopen.
Z. M. de Koning heeft aan de Neder-
landsche Heidemaatschappij, als blijk van zijne
belangstelling in deze zaak, de belangrijke gift
geschonken van f 25,000.
Een Reutertelegram uit Weltevreden, ge-
dagteekend 14 October, maakt melding van het
ontdekken van eene samenzwering tegen het
Nederlandsch gezag in Madioen (Java).
42 Opruiers ziju gevangen genomen. Elf ande
ren, die weigerden zich over te geven, zijn dood
geschoten.
Eene eenigszins andere lezing van blijkbaar
hetzelfde feit vonden wij gisteren-avond in de
Staats-Courant luidende:
Blijkens telegraphisch bericht van de Indische
Regeering vernam de Resident van Soerakarta
in den nacht van 11 op 12 dezer, dat een dertigtal
inlanders, als priesters gekleed, zich meester ge
maakt hadden van de pasangrahan te Tawang-
Mangoe, in het district Karang-Pandan, nabij de
grens van Madioen, en door de politie niet waren
te verdrijven.
Terstond werden militairen derwaarts gezonden,
met een gedeelte van de lijfwacht-dragonders en
van het legioen van Pangeran Prang-Wedono,
terwijl zich ook de Resident en genoemde Pan
geran daarheen begaven. Tengevolge van dit
krachtig optreden werd de poging tot verzet in
lmre geboorte onderdrukt.
Van de bende in de pasangrahan gaven zich
42 personen, waaronder vrouwen en kinderen,
over, terwijl de leider der bende on tien anderen,
die zich niet wilden overgeven, werden gedood.
Niemand is ontkomen. De bevolking is volkomen
rustig.
Het hypnotisme heeft onlangs
dienst bewezen bij een gerechtelijk onderzoek.
Zekere Pichereau, een sehoenmakersknecht uit
Painboeuf, werd beschuldigd van zijn patroon
230 franks ontstolen te hebben. Hij ontkende
alle schuld; rnsn kon geen bajvijzeu tegon hem
aanvoeren, en bet gestolen geld was niet te vin
den. Toen stelde de „gedachtenlezer" Zamora,
die juist te Painboeuf séances gaf, den rechter
van instructie voor, hem te helpen, en deze nam
dit aanbod aan. Zamora ondervroeg deu beschul
digde in bet bijzijn van den rechter en verscheidene
getuigen, liet zich blinddoeken, nam Pichereau
bij de hand (op de manier van Cumberland) en
bracht hem naar eene plek bij een otden muur,
waar men, ouder een steen, een bedrag, nage
noeg gelijk aan het gestolene, verborgen vond.
Pichereau, die nog steeds bleef ontkennen,
stond nu terecht, voor het gerechtshof der Bene-
den-Loire. Zamora verscheen niet als getuige,
en er werd door het Openbaar Ministerie vol
strekt geen melding gemaakt van het hypnotisme.
De verdediger wees cr op, dat hit vinden van
de som, Welker bedrag bekend was, uog volstrekt
geen bewijs voor Pichereau 'a schuld mocht,
heeten; het geld kon er zeer goed begraven zijn
alleen om gevonden te worden. Maar ondanks
die betoogeu werd de beschuldigde, zonder neder
bewijs, veroordeeld tot twee jaren gevangenisstraf.
Figaro acht terecht deze verootdeeling op zulk
een grond een bedenkelijk verschijnsel. „De ge
zworenen,// zegt het blad, „lieten zich reeds al te
dikwijls door hunne zenuwen leiden. Er ontbrak
nog maar aan, dat de „suggestie" hen het spoor
geheel bijster maakte, en ook dit is thans
geschied."
Korps 10 van het Leger des Heils,
hetwelk te Hattem zijn hoofdkwartier had, is
ontbonden.
De officieren en cadets zijn bij andere korpsen
ingedeeld, terwijl de soldaten huiswaarts keeren
om hunne gewone werkzaamheden weder te her
vatten.
Verminderde belangstelling in dat leger, en
daardoor gebrek aan fourage, zijn de oorzaak.
Hout en literatuur. De Amerikanen
ziju terecht vermaard om de groote ontwikkeling,
die zij aan hunne industrie hebben weten te geven.
De Populair Science News geeft er een aardig
voorbeeld van.
Men weet dat in de Vereenigde Staten, gelijk
trouwens ook hier, het papier voor dagbladen
goeddeels vervaardigd wordt uit houtpap. De
houtvezels ondergaan daartoe een bepaald schei
kundig proces en moeten door bepaalde machines
worden verwerkt.
Ia de Vereenigde Staten heeft men deze be
werking tot zulk eene volmaaktheid weten te
brengen, dat er niet meer dan zes en dertig
uren uoodig zijn om een jougen boom om te
hakken, te drogen en te zagen, het hout in
houlpap om te zetten, daaruit het papier te ver
vaardig! n en de courant te drukken en in omloop
te brengen.
Het laat zich aanzien dat eene dergelijke in
dustrie in weinige dagen een bosch zou weten
te veranderen in eeue complete bibliotheek.
Een paar Belgische werktuig-
kundigen hebben eene water-velocipède van
nieuwen vorm uilgevonden: een driewieler met
gom-elastieke randen om de wielen. Men moet
daarop zeer gemakkelijk over het water glijden.
De uitvinders namer. te Brussel welgeslaagde
proeven en zullen eerstdaags op zee gaan wiel-
lijden. Er is zelfs sprake van een vélocipè ie-
tochtjo over het kanaal van Galais naar Dover.
Door eene muis tot staan gebracht. Op de
Italiaansche spoorweglijnen geeft een electriack
toeate', bij het vertrek van een trein, zes slagen
op eene klok in het volgende station. Eens hoorde
de stationschef te Capri drie slagen in plaats van
zes, en dadelijk maakte hij de gevolgtrekking,
dat er iets op de lijn niet in orde was, en liet
het electrisch waarschuwingsseiu gevtn.
De trein, die reeds in vollen gang wae, slopte
onmiddellijk. Nu begon er eene wisseling van
telegrammen. Da passagiers wisten niet wat er
aan de hand was en wachtten ia groote onge
rustheid, terwijl de telegrammen over en weer
gingen. Uit het ingestelde onderzoek bleek, dat
alles op de lijn in orde was, en na een lang
oponthoud giDg de trein weer voort.
Intusschen ging de stationschef ook eens naar
zijne klok zien, en daar vond hij tusschen de
kamraderen van het electrisch toestel eea muisje.
Het arme diertje was toen het érn sloeg in het
inwendige van de klok, en in zijne poging om
weg te loopen was het door de moorddadige ra
deren gegrepen. Hot kleine lichaampje wa3 groot
genoeg om het geheele toestel te doen stilstaan,
en bij gevolg den trein ook.
„Velocipède-drosclrkeu" voor
vier personen worden tegenwoordig door eene
firma te Berlijn, Dumstrey J ungk, vervaardigd.
Die rijtuigen zien er zeer sierlijk uit en rijten
even snel door de straten der Duitsche hoofd-
Btad als gewone twee- en driewielers.
Toost en toosten. Iedereen weet wat
deze woorden beteekenenook dat ze uit het
Engelsch tot ons zijn gekomen. Hoe, is misschien
niet iedereen bekend.
Het woord toost is ïd het Engelsch geroosterd
brood, eene gevierde schoone en een gezondheids
dronk. Bij ous alleen het laatste.
Ia lang vervlogen tijden, toen men nog meer
uit groote koppen, tassen genoemd, en glazen iu
den vorm der champagne-coupes, dronk, legde
meu in Engeland daarin onderin een sneedje ge
roosterd brood. Ieder gast dronken om beurten
uil die drinkschaal, die daarna hij dengeen, die
den toost had ingesteld, terug kwam, waarop deze
het sneedje brood opat.
Zulke toosten werden op het einde van een
maal uitgebracht.
Het geroosterd brood is lang verdwenen, maar
het woord is gebleven. Voor 1789 schreef de
Transchman toste, tostes. Na dat jaar schrijft
hij toast. De Laliauen, Spanjaarden en Portu-
geezen gebruiken het woord niet maar zeggen
sande, santé. De Dritscher gebruikt het bij uit
zondering, muar meer het deftige Trinkspruch,
De Deen kent hel niet, de Zweed wel.
De geldel ij ke toestand dor stad
Frankfort a/M. is tegenwoordig zoo gunstig, dat
B. en \V. den Gemeenteraad zullen voorstellen,
het volgende jaar de woning- en huurbelasting
met 10 pCt. te verminderen, en woningen be
neden 300 Mark geheel daarvan vrij te stellen.
Ook zullen voortaan de gemeenteambtenaren en
ouderwijzers niet meer behoeven bij te dragen voor
het weduwen- en weezenfonds.
De Engelsche kooplieden in steen
kolen ondervinden veel last van het gruis of
stof, dat zich steeds meer verzamelt en waar
mede zij geen weg weten. Thans is door de
heeren Mowil en Messinger te Dover eene me
thode uitgevonden om dat gruis te gebruiken
voor het maken van briquetten, die elk een ]/4
Engelsch pond wegen. Het gruis wordt vermengd
met 10 percent pik en daarna in aanraking ge
bracht met stoom, die het pik doet smelten en
het geheel tot eene saamgepakte massa maakt.
De machines kunnen 14 briquetten per minuut
of 5 touuen per dag van 12 uren afleveren,
kosten betrekkelijk weinig en vereischen geeu
geoefenden arbeid. Zij kunnen door stoom of
door paardekracht worden bewogen. De materie
brandt goed en laat weinig asch na. De machine
is verkrijgbaar bij de „Universal patent fuel
machine company" 32 Eeuchurchstreet, London
E. C.
Een merkwaardig braadspit. De Graaf
van Gastel Maria, een der rijkste heeren van
Treviso, had een braadspit, waarop 130 stuk
ken vleesch tegelijk gebraden konden worden;
bovendien speelde het 25 muziekstukken, dis
elk met een zekeren graad vau braden in ver
band stonden, waarnaar de kok zich regelde.
Een schapenbout a l' Anglaise was bijvoorbeeld
goed bij het 12a stukje; eeu kapoen a la Flamande
bij het achttiende, enz.
In den Londenschen Standard wordt
vermeld, dat jaarlijks niet minder dan 2500
Eugelacheu op de meren en rivieren verdrinken
omdat zy niet kunnen zwemmen. t Is verba
zend," zegt het genoemde blad, „hoe een land,
dat op eeue zoo uitgebreide zeemacht en de
overleveringen van een eigenaardig volksleven
kan roemen, welks geheele wezen van smaak
voor de zee doordrongen is, kan dulden dat
jaarlijks het water zooveel menschenlevens kost.
Negen van de tien Engelachen aan de zeekust
bewegen zich op het water; elke daartoe geschikte
waterstreek heeft hare roeiclub. Men zou mee-
neu dat alle inboorlingen van zulk een lar.d zich
vauzelf op de zwemkunst zouden toeleggen. Bij
de vloot werd onlangs het zwemmen ten minste
geleerd; maar onder de bemanning der koop
vaardijschepen is een zwemmer nog eene zeld
zaamheid.
Ook voor Nederland geldt dit uog maar al
le zeer 1
Dat het beroep van kellnernog
zoo kwaad niet is bleek o. a. dezer dagen uit
het feit, dat twee Duitschers, die iu hunne be
trekkingen in verschillende lauden de voornaamste
Europeesche talen geleerd halden, en dezen zomtr
te Scheveningen als kellner ziju werkzaam geweest,
dezer dagen, ieder in hot bezit van circa 3000
aan goud geld, naar Duitschland terug
keerden.
Een millionnair. Men spreekt zoo gauw
van iemand, die heel rijk is, als van //millionnair".
Vroeger was dat iemand die een millioeu be.ut
van de in het land zijner inwoning geldelijke
eenheid. B. v. guldens iu Holland, franks iu
Frankrijk, lires in Italië, roebels in Amerika.
Thans hebben de groote geldpotentaten in Ame
rika en Engeland bepaald, dat een millionnair,
onverschillig welk land hij bswoout, esn parsoon
is die een millioeu pond sterling bezit, dus on
geveer twaalf millioan gulden.
Het srort zal dus wel'tra zeldzaam zijn ge-
wor den
Volgens de Werkmansbode is h e t g e-
bouw cfGeelvinck te Amsterdam, Maandag in
publieke veiling voor f 45000 verkocht, door tus-
sclieakomst van den makelaar G. J. Vermeulen,
overgegaan in handen van den Amsterdamschen
Werkmansbond.
Het is zeker niets vreemds, wan-
neer iemand bij het sloopen van ziju eigendom,
om gegronde redenen daartoe, door autoriteiten
belet wordt, vreemder echter wanneer dit belet
wordt door den bewoner. Zoodan'g geval doet
zich te Dinxparloo voor, waar de eigenaar bezig
is zija eigendom te sloopen eu te midden vau
de puinhoopen onaangeroerd moet laten eene ka
mer, waarin zich eene familie van vijf personen
bevindt. De bewoner, veel jaren huur achter
stallig, wil zijne woning niet verlaten en de eige
naar mag op gevaar voor menschenlevens niet
verder sloopen.
Volgens de „Nijm. Ct." melding ma
kende van het beslag leggen op een paar kost
bare voorwerpen door de gewezen „Millioenen-
Jufïrouw" te Nijmegen ten verkoop aangeboden,
is de waarde van het in beslag genomene op
f3000 te schatten.
Een schatrijk orgeldraaier. Onder de o r-
geldraaiers te Berlijo is volgens de Nat. Ztg.
een ware Croesus. Hij heeft eeue uitstekende
standplaats bij den dierentuin, waar 's middags
pantoffelparade gehouden wordt en waar menig
geldstukje in het bakje van deu invalide valt.
's Morgens houdt hij zich met zijne zaken bazig
en alleen 's middags, op het wandeluur, staat
hij achter ziju orgel. Hij is eigenaar van twee hui
zen te Charlottenburg eu zijue dochter kon hij
bij haar huwelijk 80,000 mark, baar geld, me
degeven.
Door B. Van Ophuizen, z a 1 m d r ij
ver tusBchen Lobit en Millingen, werd Dinsdag
avond een steur gevangen, wegende ruim 700
halve Kilogram.
Een bierglas voor Von Bismarck. Tijdens het
bezoek van Keizer Wilhelm te Miinohcn bezocht
Graaf Herbert Von Bismarck ook het nationale
museum voor kunstnijrerheid. Daar viel ziju
oog op een fraai bewerkt bierglas met het op
schrift: „Mensch, erger u niet."
//Te drommel!" zeide de zoon vau den Duit-
schen Rijkskanselier tot een der heeren, die hem
geleidde „dat zou een goed glas voor mijn
papa zijn."
Op het gebied der Vereenigde
Staten van Noord-Amerika zijn thans 34 elec-
tri8che spoorwegen iu gebruik, waarop 223 wa
gens loopen.
De vorderingen, die de moderne
beschaving in China maakt, blijken nu ook uit
het toenemend vtrbruik aldaar van. zeep. De
ontvanger der inkomende rechten der aan de
Yautze-rivier gelegen stad Wuhu, meldt in ziju
officiëd! rapport over het afgeloopen jaar, dat (te
invoer van buitenlandsche zeep aanmerkelijk to -
neemt. In 1887 werd 30 percent meer verbruikt
dan in 1886, eu zoo snel zijn de bewoners vau
het Hemelsche Rijk aan het nieuwe artikel ge
wend geraakt, dat de invoer in de laatste vijf
jaar met 133 percent is toegenomen. „Als de
koopers hunne handen en hun gelaat ook niet met
zeep wasschen", zegt een deskundige, „dan was-
schen zij er althaas hunne kleederen mede en mis
schien ook hunne stoelen en tafels".
Ook het vensterglas wordt in China meer en
meer bekend en neemt allengs de plaats van het
g< oliede papier of de oesterschelpen in.
Op a a n d r i n g'e n van het bestuur
der „Vereeniging tegen onzedelijke geschriften",
te Gei ève wordt te Neufchatel beraadslaagd over
de vraag, hoe men het best de uitgave, den
uitvoer en den verkoop van onzedelijke boeken,
platen en photographieën kan tegengaan.
In het volgende jaar hoopt men een internatio
naal congres bijeea te roepen ter behandeling
van die vraag.
Advertentiën, zoo zegt een Be 1-
gisch blad, ziet men 't meest in de brandpunten vau
de nijverheid, bv. te Luik, waar dc dagbladeu
met kolommen, ja met volle bladen adverleutië i
piijken.
Iu Engeland en Amerika, verklaart de man
van zaken 't openlijk, de couranten met mijne
aunoncen, dat is het jachtveld waarop ik mijne
klan'en moet vangen, maar dat niet door eene
advertentie, o neen! onder verschillende vormen,
in hetzelfde nummer, twintig-, vijftig-, hoD-
derdmaal, ja jareulaug herhaald, op die wijze
dwingt men de koopers bij ons in te gaan.
Hoe doet de courantenlezer?
De
Ie i
maal
1. Ziet hij de advertentie niet.
2e
li
Ziet hij die wel, maar leest die niit.
n
3a
n
Hij leest.
4e
n
Hij leest den prijs van het artikel.
li
5e
Hij spreekt er zijne vrouw over.
li
6e
n
Hij besluit het artikel te koopen.
n
7e
n
Hij koopt.
Een
E
n gelach predikant vair
adellijke familie en gehuwd met eene Spaansche
vrouw, heeft een hartstocht voor lange namen.
Hij heeft 13 kinderen, die gezamenlijk 100 voor-
nameu hebben. Een zijner zoons, thans 12 jaren
oud, heeft de volgende voornamenLyuloh Yd-
walls OJiu Nestor Egbert Lyonel Toedraag Hugh
Erclrenwyue Saxon Esa Cromwell Orma Nevtll
Dysart Flautagenet, terwyl eene zijner dochtera
heet: Lyona Decina Veronica Esyth Undine Cyssa
