NIEUW
No. 1318.
Vrijdag 16 November 1888.
13de Jaargang.
Merkwaardige statistiek.
BUITEML A i\
7
HAMEI
1BOH flEMEK TaPK 10 6
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzjnderlpke Nummer0,0,3
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
BüBBAÜ: St. Janstraat Haarlem.
£SÏ®.d8sBS®
MM
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIËB
Van 1 6 regels.30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KUPPERS LAUREY.
Vervolg en slot).
De katholieke bevolking van Iudo-China
bedraagt ruim 600,000 zielen, die in 14
Apostolische Vicariaten zijn ingedeeld.
Daarvan bevindeu er zich 3 in Birma; in
Cambodjah bestaat een Vicariaat, 3 zijn
er in Cocbinchiua, 2 in Siam en 5 in Tou-
king. Voorde Katholieken in Ne lerlau lseh
Oost-Iudië bestaat een Apostolisch Vica
riaat te Batavia; de Engelsche bezittiugen
van Borneo eu Labuan vormen een Apos
tolische Prefectuur.
China, het hemelsche Rijk, heeft in ziju
oumetelijk gebied ongeveer 540,000 katho
lieke Christenen, die in 34 Apostolische
Vicariaten en 2 Prefecturen zijn ingedeeld.
In een dezer Vicariaten arbeiden de Pries
ters uit het Missiehuis te Stejjl (Nederland).
Het keizerrjjk Japan telt 35,000 Katholie
ken verdeeld iu 3 Apostolische Vicariaten.
Corea telt 15,000 geloovigeu ouder een
Vicariaat.
Afrika is in de statistiek verdeeld in
drie deelen: 1) Noord- en Middel-Afrika,
2) Z iid-Afrika eu 3) de eilanden. In Noord
en Middel-Afrika bevinden zich behalve het
Metropolitaan-Bisdom Carthago eu 2 Suf-
fragaauzetels, 9 Apostolische Vicariaten en
6 Prefecturen. Zuid-Afrika bevat 10 Vica
riaten en 3 Prefecturen. Op de Afrikaau-
sche eilaudeu zjjn e n Bisdom, Port Louis,
twee Vicariaten en 2 Prefecturen. Het ge
zamenlijke aantal Katholieken in de Mis
sielanden wordt op ongeveer 400,000 ge
schat, een klein getal voorzeker in verhou
ding van de millioeueu bewoners van het
zwarte werelddeel, die nog in het heiden
dom of in het Mohamedauisrae verzuchtei
bedroevend bovenal bij de gedachte aan de
eertijds zoo bloeiende Afrikaansche Kerk,
maar toch in elk geval we Ier een veelbe
lovend begin.
Het meest verblijdeud bericht van ge-
stadigen vooruitgang is dat uit de nieuwe
wereld. Daar viuden wjj iu de Engelsche
bezittingen van Noord-Amerika 6 Kerk
provinciën met 23 diocezen, 3 Vicariaten
en 4 Prefecturen. Het aantal Katholieken
is ongeveer 2,000,000, bijua de helft der
gezamenlijke bevolking.
Het uitgestrekte gebied der Noord-Ameri-
kaausche Unie bevat 13 Kerkprovinciën
met 73 diocezen, 7 Vicariaten en eeue Pre
fectuur. Van algemeene bekendheid is het,
dat daar de katholieke godsdienst zich van
dag tot dag uitbreidt, eu nieuwe tempels,
semiuariëu en kloosters worden opgerichten.
Eau blik iu de katholieke bladen van
het land is voldoende, om zich van de
heerlijke vorderingen der Kerk te overtuigen.
Er verloopt geen dag zonder nieuwe gun
stige mededeeliugeu en cfc? Kerk is daar
iuderdaad eene macht geworden. Midden- en
Zuid-Amerika zijn iu Kerkprovinciën ver
deeld, die niet als eigeuljjke Missielanden
worden beschouwd, ofschoon, wegens gebrek
FEUILLETON.
Dat maakt niet uit.
(Vervolg.)
Heeft u geroepen? vroeg liij bedeesd.
Ja, mijn beste Selders! antwoordde de no
taris, vrooljjk gestemd kom binnen asjeblieft!
Selders zette groote oogen op beste Sel
ders? Komaan! Wat was er nu aan
de hand? Zoo had de notaris hem nog nooit
toegesproken.
Je kunt ontzettend veel eten, zegt men.
Ik eet gezond meneer!
Uitstekend! l)an ben je overmorgen mijn
gast in het hotel N.
Asjeblieft mijnheer!
Goed maar op deze eene voorwaarde, dat
gij heden en morgen zoo weinig mogelijk eet,
om mijn maaltijd overmorgen zooveel meer eer
te kunnen aandoen.
Aha! wees daarvoor niet bezorgd mynheer,
grinnikte de lange jongeling vroolyk, waarbjj
zjjn groote, goedaardige mond zich tamelyk wijd
aan inheemsche Geestelijken, ook daar zeer
vele Missionarissen aan den arbeid zijn. De
kerkelijke toestaudeu laten daar echter vtel
te wenschen over. Zendiugsdistricten iu
den eigenlijken zin bestaan in Guiana,
waar de Engelsche eu Hollandsche bezit
tingen elk een Vicariaat en de Pransche
bezittiagen eeue Prefectuur vormen. Ook
Patagouië is een zeudingsdistricthet noor
delijk gedeelte van dit land is een Vica
riaat, het zuidelijke gedeelte eeue Prefectuur.
Eindelijk vormen ook de eilanden Jamaica
eu Curasao elk een Vicariaat.
Op het vaste lanl van Australië en op
de Zuidzee-eilanden bestaan 6 Metropoli-
taan- eu 21 Suffragaan bisdom men alsmede
3 Vicariaten. In dit werelddeel belooft de
zendingsarbeid zeer veel.
Het gansohe verslag geeft ons een heerlijk
overzicht van het onschatbare Missiewerk
der Katholieke Kerk. In schier alle deelen
dei wereld vindt men Missionarissen, overal
ontwaart men hunne zorgen, overal ont
dekt men sporen vau hun y ver, moeite en
ook van hun lijden, naast de resultaten,
welke zij verkregen. Maar het verslag toont
ons ook duidelijk aan, hoeveel er nog te
doen is, alvorens bij alle volken iuderdaad
het licht des Evaugelies schijneu kan. Er
zijn nog steeds te weinig arbeiders iu ver-
houdiug van den grooteu oogst. De ver-
eeuigingeu van het werk der Missiën hebben
derhalve nog voortdurend eene zware, maar
ook een hoog verhevene taak te vervullen.
Iu de Duitsche bladen is thans de woor
delijke inhoud openbaar gemaakt van het
adres van hulde, door de gezamenlijke Prui
sische Bisschoppen iu hunne vergadering
te Fulda vastgesteld ou aan den Keizer ge
zonden. Nevens dit stuk wordt het antwoord
des Keizers medegedeeld. Na daukbetuigiug
voor dö vaderlandslievende uitingen van
het Episcopaat eu voor de daarbij gevoegde
zegeuweuschen, zegt de Keizer: Mijn leven
en mijue kracht behooren mijn volk toe,
welks welzijn te bevorderen de schoonste
taak in mijne koninklijke roepiug is. Dit
ik de geloofsvrijheid mijner katholieke on
derdanen door recht eu wet verzekerd weet,
versterkt mijn vertrouwen op duurzaam be
houd van den kerkelijkeu vrede.c
De Reiclisanzeiger zegt, dat de overeen
komst tusscheu Duitschland en Engeland
betreffende Oost-Alrika door briefwisseliug
werd vastgesteld. Een schrijven van Hatz-
feldt, dd. 3 November, aan Salisbury, uoo-
digde Eugelauds Regeering uit, met het
oog op de toenemende vijandelijkheden der
Arabische slavenhandelaars, gemeenschap
pelijk de kust van Zanzibar te blokkeereu,
ouder toestemming des Sultans, ten einde
den uitvoer van slaven en deu invoer vau
wapenen te beletten; de bizouderhedeu zou
den de Admiraals van beide natiën vast
stellen. Wegens het recht tot ouderzoek vau
opende en een paar rijen tanden liet zien, die
er buitengewoon veelbelovend uitzagen en nu
dan ook door den notaris met eene zekere
tevredenheid werden opgemerkt.
Dus overmorgen precies om vyf uur!
Zie zoo! dat is in orde, zeide de notaris
en wreef zich vergenoegd in de handen, zoodra
zjjn klerk vertrokken was, waarna hij eene sigaar
opstak en flink aan zijn werk toog.
Den tweeden dag daarna te vijf uur precies,
traden de notaris Meier en zijn klerk Selders
de laatste in zijn beste zondagspak de
eetzaal van het hotel N. binnen.
Twee plaatsen aan de table d'hote, zeide
d« notaris tot den oberkellner.
Als 't u blieft, mijnheer hierheen, lis
pelde de gefriseerde en wees met eene gracieuze
armbeweging op twee ledige stoelen.
Een ietwat spotachtig, maar bijna onmerkbaar
lachje speelde daarbij om zyn gladgeschoren
lippen.
De notaris en zijn gast namen plaats.
Ongevraagd reikte men den notaris de Ijjst
der wijnen toe.
Dank u wijn drinken wij niet alleen
water? zeide hij hardop.
vreemde schepen is Duitschlands Regeering
bereid, gemeenschappelijk met Engeland de
noodige stappen bij andere Regeeringeu
te doeu. Ook is medewerking en toestem-
miug van Portugal nuttig en weuschelijk.
Eeu schrijven vau Salisbury, dd. 5 No
vember, behelst de volledige toestemming,
en bevat nog slechts de opmerking dat
de blokkade behoort voort te dureu tot eeue
der mogendheden het voornemen aan den
dag legt, haar op te heffen.
De Regeeringscrisis in Wurtemberg is
geweken. Officieel wordt medegedeeld, dat
de beide meest-aaustootgeveude Amerikanen
zich uit 'sKouiugs omgeving hebben terugge
trokken. Ook liet de Koning nadrukkelijk
verklaren, dat zijn Araerikaansche gunste
ling Woodcock nooit aan spiritistische
experimenten heeft deelgeuomeu.De straf
rechtelijke vervolging tegen de bladen, die
de Stuttgarter hoftoestaudeu onthulden, zal
op 's Koniugs bevel achterwege blijven.
D or zijue bewouderaars van het
vijftiende arrondissement is dezer dagen een
banket aangeboden aan Generaal Boulanger.
De gasten hadden echter buiten den
waard gerekend, die hunne geestdrift lang
niet deelde eu om oude schuld raaaude.
Men weet nu niets anders te doen dan
den held dezer gastmalen, hun Generaal, uit
te noodigeu de rekening te betalen, welke
niet miuder dau 700 frs. zou bedragen.
Bij de behandeling van de begroeting
van buiteulaudsche zaken zeide Goblet, dat
men deu algemeeuou toestand met kalmte
kan gadeslaan. Frankrijk bedreigt nietnaud,
eu is sterk genoeg om uittartiugeu niet te
behoeven te duchten. Daar het op geene
veroveringen uit is, kan het uiemauds ge
voeligheid kwetsen. De Regeering moet
Fratikrijk's waardigheid verdedigen, zonder
te vergeten dat het behoud van den vrede
's lauds hoogste belang is.
Een amendement tot opheffing van het
Gezantschap bij het Vaticaau werd met
307 tegen 117 stemmen verworpen, nadat
het door Goblet krachtig was bestreden.
De bedoelde opheffing, zeide hij, was door
het concordaat onmogelijk, en diplomatieke
betrekkingen met het Vaticaan waren nood
zakelijk. De Paus heeft zijne grieven. Frank
rijk kan niet tusschenbeide tredeu om
'u Pausen wereldlijk gezag te herstellen
doch hoe ineer de Paus onterfd wordt, des
te meer moet Fraukrijk eene eer er in
stellen, niets terug te trekken van ziju
eerbied voor het hooge gezag, dat de Paus
vertegenwoordigt.
De begrootiugen van biuuenl. en van
buiteul. zaken werden hierna goedgekeurd.
De verkoopiug vau de in beslag ge
nomen goederen op het kasteel Chenonceaux,
toebehooreude aan Wilson's zuster, me
vrouw Pelouze, welke Zaterdag zou plaats
hebben, is bij rechterlik vonuis tot 5 Ja
nuari verdaagd op aandringen van het
Cilit Foncier, dat als schuldeischer voor
eene som van 800,000 fr. opkomt.
Ja, wij drinken alleen water, geen wijn,
verklaarde de notarisklerk beslist.
De kellner verwijderde zich eenigszins ver
wonderd.
De donkere blikken van den waard vestigden
zich met eene uitdrukking van misnoegen op
deze b:ide gasten. De fijne oberkellner wreef
zich in de handen en keek zijn patroon veelbe-
teekenend aan.
De soep werd rondgediend en was in een
oogenblik verdwenen. Mijnbeer Selders voelde
ternauwernood dat hij iets genuttigd had, want
hij liad een kolossalen honger. Hy had twee
dagen achtereen gevast en stond bovendien toch
reeds als een buitengewoon onverzadelijken eter
bekend en niet ten onrechte.
Na de soep kwamen heerlijke forellen. De kell
ner kwam van de tafel links en presenteerde
mijnheer Selders het eerst.
Er lagen zes viscbjes op den schotel.
De notaris fluisterde zijn klerk iets in 't oor
en mynheer Selders greep met beide handen toe;
onmiddellyk ledigde hij'den geheelen schotel,visch,
peterselie en al op zijn bord. voordat de kellner
de gruweldaad had kunnen beletten.
Maar mijnheer!U neemt alles!het
Da royalisten hebben te Marseille eene
bijeenkomst gehouden, waarin de Markies
de Breteuil eene rede heeft uitgesproken,
die aangemerkt kau worden als eene ge
beurtenis in de geschiedenis der derde re
publiek. De Markies Dd Breteuil is eender
beste woordvoerders van de monarchalen
in de Kamer. Hij is een persoonlijke vriend
van den Graaf van Parijs, en als zoodanig
wordt zijue rede beschouwd als de uiting
vau den Pretendent zelf.
Iu Tivoli-Waux Hall zjjn Zondag-mid
dag 2 a 3000 Belgen bijeengekomen ter
teekeuiug vau eeue petitie om aan den Mi
nister van Justitie kostelooze naturalisatie
te vragen.
Deze bijeeukomst werd bezoedeld door
eenige kwetsende woorden voor deu Koning
van België, die door een spreker als ver
kocht aan Duitschland werd voorgesteld.
Iu het Hoogerhuis had de tweede
lezing plaats van een ontwerp vau Lord
Speueer, strekkende om de verklaring voor
deu eed in de plaats te stellen ten gerieve
van personen, die tegen het afleggen vau
eeu eed bezwaar hebben.
In dépêches uit Weenen wordt ge
wag gemaakt van een gerucht omtrent
eene poging tot moord op den Vorst van
Bulgarije.
Galaoto, de moordenaar van den Bis
schop van Madrid, is iu het krankzinnigen
gesticht, waarin hij was opgesloten, ge
storven.
Het blijkt, dat er iu het woelige leven,
't welk te Madrid iu de laatste 24 ureu ge-
heerscht heeft, ook eeue republikeiusche
manifestatie ouderdoor heeft geloopeu. Een
honderd personen, naar men schatte, van
welke verscheidene gewapend waren met
stok en geweer, heeft zich uaar de woning
vau Sau-Murto, eeu republikein, begeven
eu heeft daar geroepen: Leve de republiek!
Leve ZorillaU Eenigeu hunner hebben twee
politiedienaren gedwongen iugelijks te roe
pen: »Leve de republiek!
Ook zegt men, dat er voor het bureau
van de Epoca eu voor de conservatieve club
de kreten wer ien aangeheven: Leve de re
publiek! Weg met de monarchie!
Te Barcelona is Zondag jï. eene verga
dering van anarchisten gehouden om deu
verjaardag van de executie der anarchisten
te Chicago te gedeuben. Er waren een
2000 werklieden en een zeker aantal vrouwen
in de zaal. Er werden verschillende rede
voeringen gehouden. In alle werd de staat
kunde zoowel van de republikeinen Ruiz
Zorilla en Castelar, als vau de conserva
tieven Cauovas del Castillo en Romero Ro-
bledo geducht doorgehaald.
Het nieuwe Italiaansche strafwetboek,
waarmede de Geestelijkheid bedreigd wordt,
is iu den Senaat door twee heeren met
kracht bestreden. De Heer Vitelleschi heeft
de gansche wet als onpraktisch gebrand
merkt. Het beruchte artikel 101 noemde
hij eeue passie-wet eu merkte aan, dat men
ziju forellen! riep hij geheel ontsteld ach
teruitspringend.
Dat maakt niet uit, antwoordde mynheer
Selders vriendelijk lachende, ik lust ze graag.
Met deze woorden gaf hij den kellner den ledigen
schotel terug.
De medeaanzittenden verbaasden zich over den
onbescheiden jongen man en maakten onder el
kander aanmerkingen; de waard fronsde onheil
spellend de wenkbrauwen; de kellner spoedde
zich echter ijlings naar de keuken, maar de
voorraad forellen was op.
Maar, om zoo op eenmaal zes forellen ge-
lyk te nemen 'tis ongehoord! klonk de stem
van een der buren aan tafel.
Mijnheer Selders speelde ze echter tot innig
genoegen van zij n patroon met peterselie, graten
en al, naar bi ,nen en keek daarna vroolijk la
chend om naar meer. Do notaris fluisterde hem
iets toe en met luider stemme riep hij den
kellner aan het einde der lange zaal toe.
//Kellner! breng my nog een paar van die kleine
viscbjes!//
(Slot volgt.)
