N I E U W E
No 1323.
Woensdag 28 November 1888.
13de Jaargang.
tiet jubilé in Denemarken.
B U 1T i\ L A N D.
De verborgen schat.
RÜRIIMSC
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem1
Voor de overige plaatsen in Nederland Ir. p. p.
Voor het Buitenland
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
elkeu DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
0,85
1.10
1,80
0,03
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIÉH
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KUPPERS k LAUKEI.
Sinds vijf eu twintig jaren zit Chris-
tiaan IX op den Deenscben koningstroon.
Dezer dagen vierde bij zijn regeeriugs-
jubilé eu werd hij door alle Vorsten en
Regeeriogen van Europa, bij monde van
bi/.ondere Afgezanten geluk gevveascht. Het
was een dynastiek feest; dat het geen na
tionale vreugdedag was, is de schuld van
de bicneulandsche politiek, welke in Dene
marken sinds meer dan dertieu jaren in
naam van Koniug Christiaan wordt ge
dreven. Het grootste gedeelte van bet, Deen
sche volk mort en is in hooge mate on
tevreden. Geheel in ziju geest hebben on
langs de leiders der oppositie-paitij, welke
in het parlement de meerderheid bezit, iu
een manifest verklaard, dat zij voor het
volk geen aanleiding vonden, het regeerings-
jubilé van den Koning te vieren.
Men kan het betreuren, dat de toestand
in Denemarken zoodanig is, want Koning
Cliri8tiaan IX is persooulijk sympathieke
gevoelens waardig, maar het is een feit,
dat het Deensche volk gegronde oorzaak
heeft, zich te beklagen over de Regeering,
die iu handen is vau den Heer Estrup eu
die als Minist r-President aau hare spits
staat. Op het bestuur yan Christiaan IX
rust sinds hp den schepter in de hand Dam
een sombere sluier, die zijn schaduw werpt
ook op het jubelfeest van den Deenschen
Koning.
Het was eeue erfenis vol gevaar en ver
antwoording, welke Koning Frederik VII
hem vermaakte. Frederik had in den herfst
van 1863 aan het Dauuewirke bij Sleeswijk
eene demonstratieve revue over het Deensche
leger gehouden. Bij deze gelegenheid had
bij eene zware verkoudheid opgedaan. Ter
wijl hjj iu het kasteel Glücksburg ziek te
bed lag en iu eene ijleude koorts den
Duitschen vijand aan het Dannewirke roem
rijke slagen leverde, vaardigde de meerder
heid van den Rijksraad de wet uit, welke
bepaalde, dat het Hertogdom Sleeswijk bij
het kouinkrjjk Denemarkeu zou ingelijfd
worden. Frederik VII stierf zonder de wet
te hebben onderteekeud eu Christ'aau IX
nam de teugels der rogeeriug over. Zon
hij die wet sanctioneeren eu door zijne
eerste regeeringsdaad groot gevaar voor
een oorlog doen ontstaan? Hij weifelde
twee dagen, maar de bevolking van Kopen
hagen dreigde mot oproer; de nieuwe Ko
niug had dus de keus tusschen revolutie
en een buiteulandscheu oorlog; hij besloot
tot den laatste!). Den 18 November, drie
dagen na zijue troonsbestijging, oudertee-
kende hij de inlijviogswet en elf maauden
later moest hij twee vijfde gedeelte van
zjjue monarchie afstaan aau Oostenrijk eu
Pruisen. Het Deensche volk is dit verlies
nog niet te boven gekomeu de nederlagen
FEUILLETON.
3) (Vervolg.)
Na eenige oogenblikken van onderzoek; spelde
James het volgende uit het morsige manuscript:
//Jamaica, den 23 Januari van het jaar
onzes Heeren 1662.
//Waarde Broeder!
"Ik dacht niet, dat ik u ooit weder zou heb
ben geschreven, na den gemeenen streek, dien
ge mij gespeeld hebt, door mijne zaken aan dien
bemoeizieken Ridder, die zich des Kouings secre-
ans noemt, te openbaren: maar om u de waar-
ei( te zeggen, heeft uw laatste brief mij zoo
e wogen door uwe laagheid, dat ik onverwijld
aarop moet antwoorden. Deze diene dan om u
e verze eren, dat, hoe ge ook bidt of jammert
over uw ®ag gedrag met mooie vleiende woord
jes en fraaie beloften, gij „ooit een rooden duit
van mijn schat zult zjeri) inderdaad, zooals
ge vermoe in Engeland verstopt is, maar waar
van ik nooi aan u, noch aan iemand anders,
het geheim zal openbaren. Ik heb daarom bevo
len, dat het papier, waaraan ik de plaats, waar
die verborgen ligt, heb toevertrouwd, met mjjn
van Alsen en Dnppel liggen nog te versch
iu zijn geheugen en die heriuueriug werkt
nadeelig op de aanhankelijkheid van den
Koning, die aangewezen was goed te maken
hetgeen zijti voorganger had bedorven.
Sinds die ramp trachtte Christiaan IX
door de binnenlandsche politiek te conso-
lideereu, de wonden te heelen, die hij, als
een werktuig van historische noodzakelijk
heid, zijn volk heeft moeten toebrengen.
Den 28 Juli 1866 onderteekende hij de
herziene grondwet; al zijne regeeriugsda-
den waren er op gericht nieuw leven te
brengen in het nationale gevoel van zijn
volk. Eene gelukkige huwelijks-politiek
kwam hem daarbij uitstekend van pas.
Door de verbintenis eeuer dochter met den
Russischeu troonopvolger kwain zijn Huis
met de dynastie der Romanows, door de
verbintenis eeuer andere dochter met den
Prius van Wales, kwam het met de ko
ninklijke familie van Engeland in de
nauwste betrekking.
Maar terwijl door de smartelijke herin
nering aan het verlies van een zoo groot
gedeelte vau het land, aan den gedwongen
afstand van Holstein en Sleeswijk, eeu ge
voel van revanche in het Deensche volk
voortleefde, terwijl de hoop op Europeesche
constellaties, die zijne aanspraak op de
verloren Hertogdommen van pas konden
komen, bleef bestaan, maakte in het jaar
1875 Koning Christiaan iu de binneu-
laudsehe politiek die onzalige zwenking,
welke het tot dusver nog voortdureude
conflict ten gevolge had.
Sinds den 11 Juni 1875 regeert, tegen
den wil van de meerderheid in den Fol-
kething, het Ministerie Estrup. Met voor-
loopige fuiaucie-wetten tracht Estrup de
parlementaire meerdorheid tevreden testel
len. De kern van het conflict is de quaestie
van de versterking aau de landzijde van
Kopenhagen, die de oppositie, wegens de
ontzettende hosten, weigert goed te keuren.
Tusschen Koning Cliristiaau en zijn volk
bevindt zich van den eersten dag zijner
troonsbestijging af eene droeve schaduw;
eene uitsluitend dynastisclie politiek bracht
allereerst den natioualen wi! op eeu dwaal
weg, om zich dan later tegen dien wil te
kanten. De wouden van het eerste jaar
ziju iu het vijf- en twintigste jaar van de
regeeriug des Kouings niet geheeld, inte-
geudeel, het vermelde conflict heeft ze nog
dieper eu smartelijker gemaakt. De per
soonlijkheid van Christiaan IX verdient
sympathie. Yoor hij den troon beklom
heeft het hem niet aau waardeering ont
broken. Er gebeuren echter soms dingen,
die men met den besten wil niet kan
voorkomen. Hertog Christiaau van Holstein
Glücksburg bracht op den Deenschen troon
erfreohten mede, welke, toen hij ze wilde
doen geldeu, een oorlog deden ontstaan,
lichaam zal worden begraven (wanneer het Gode
behaagt) op het kerkhof te Port-Royal op dit
eiland, zooda' ge u door uw verraad en uwe
trouweloosheid nooit een stuiver zult bevoordeeld
hebben. Want ik ken u, waarde broeder, als een
snappende modegek, een laaghartige schelm, en
een dief van den goeden naam van andere men-
schen. Daarom hoort ge verder nieis meer van
uw onderdanigen dienaar eu liefhebbenden broeder
//John Cann. Kapitein.//
James Mitford legde, na geëindigde lezing, het
papier neder met een doodsbleek gelaat, terwijl
de spieren van zijn mond hevig trilden, van be
dwongen aandoening. Op hetzelfde oogenblik
toch, dat hij zich zeker waande het kostbare ge
heim ontdekt te hebben, gleed het hem op eene
geheimzinnige wijze door de vingers en scheen
nu weg te zweven in het verre verschiet, even
ver buiten zijn bereik, als vroeger. Zelfs daarin
het muffe archief, in tegenwoordigheid van al de
klerken en studenten, die daar zorgeloos aan
hunne lessenaars zaten te werken aan zuiver
geschiedkundige vraagstukken van liefhebbers
die domme kwasten! o, hoe haatte hij ze in dit
oogenblik, kon hij zich nauwelijks bedwingen
om lucht te geven aan zijne verkropte aandoe
ningen, bij de bittere teleurstelling, op het oogen
blik van ziju gewaande zegepraal. Jamaica! hoe
ver weg en ongenaakbaar klonk hem die naam.
die met het verlies vau Holstein eu Slees-
wijle eindigde.
Aan dat verlies dacht het Deensche volk
op den dag waarop Christiaan IX zijn vijf
en twintigjarig regeeringsjubilé vierde. Eu
vermits het gevoelt hoe weinig het aau
binuenlandscheu vrede gewonuen heeft, die
het voor 't verlies van een groot gedeelte
land had schadeloos kunnen stellen, is er
eene mismoedigheid en eeue ontevredenheid
ontstaan, die het volk weerhield om aan
het koningsfeest enthusiasti»ch deel te nemen.
Dat is de alsem in den kelk der
vreugde.
Eeuige leerlingen vau de école poly-
technique te Parijs waren bij het ont
groenen wat al te bar tegen de nieuwe
lingen te werk gegaan eu hadden daarvoor
straf gekregen.
Nu besloten al de andereu niet meer uit
te gaan, zoolang de straf huuuer kame
raden duurde. Dit uiet uitgaan kwam het
Bestuur voor eiken uitgangsdag op 7 a
800 fr. te staan, welke men op de kosten
van voedsel bespaarde. Eindelijk zullen
Zondag de s.raffen opgeheven worden en
zal er eeu einde komen aau de werkstaking
der verlofgaugers.
Reeds wordt uitvoering gegeven aan liet
besluit van don Parjjscheu Gemeenteraad
om het kruis van het Pautheou te ver
wijderen, wegens de groote kosten echter
niet ten volle. Men zal er zich toe be
palen de armen van het aaustootelijk zinne
beeld weg te zagen, wat n ig op 14,000 fr.
zal komen te staan. De Unioers laat zich
over dit bedrijf, waarvoor zij de Regeering
aansprakelijk stelt, volgeuderwijs uit:
»Op het teekeu der Verlossing zelve
heeft de Regeeriug van eeu Katholiek land
het gemunt; eeu openlijken hoou jegeus
het geloof gaat zij plegenhet Christelijk
geloof durft zij tarten. Ha, welk eene eer,
den I'loquets eu Loclcroys alleszins waardig,
het kruii van het Pantheon neer te vellen
Verlangde meu niet daden van het radicaal
Ministerie? Welnu, ziehier eeue daad, welker
goddelooze, revolutionnaire beteekeuis uie-
maud miskennen zal; eene daad, hoedauige
men noch iu Duitscbiaud, noch in Rusland,
noch in Engeland, noch iu Oostenrijk, noch
in eenigen zoogenaamd reactiounaireu Staat
zou plegen. Aan dit teeken zal Frankrijk
het weten, dat het eeue Republiek is waarin
het radicalisme regeert.
Maar laten de Heer Floquet eu zijue
ambtgeuooten het wel weten: indien zij
met dit bedrijf van lage volgzaamheid de
gunst des Gomeenteraads verwerven; indien
zij daarmede hun radicalisme waarborgeu
voor hunne vriendeu eu aanhangers, zij
beleedigeu tegelijkertijd de groote mear-
Hoe hopeloos de poging om den draad te vol
gen. Hoe volkomen waszjjn wakende droom als
tegen den grond te pletter geslagen in die drie
minuten van zwijgende ontcijfering. Hij had een
gevoel, alsof de grond onder hem wegzonk, en
hij had alles ter wereld gegeven, indien hij zijn
gelaat in zijne handen had kunnen verbergen
en als eene vrouw schreien, ten aanzien van het
geheele archief.
Een vol half uur, op de klok af, zat hij daar
verbijsterd en bewegingloos, en staarde in wezen-
looze teleurstelling op het blad koffiekleurig
papier, dat daar voor hem lag. Het was laat en
de studenten en klerken verlieten een voor een
de schaarsch bezette lessenaars. Maar James
Mitford nam er geen notitie van; hij zat daar
met gevouwen armen en keek afgetrokken naar
dat teleurstellende, ontmoedigende, afgrijse
lijke stuk krabbelschrift. Eindelijk kwam een
bediende en raakte zacht zijn arm aan.
//We sluiten zoo aanstonds, mijnheer," zeide
hij op gevoelloozen, officiëelen toon, juist alsof
James bezig was aan een stuk geschiedkundige
critiek, //en u zal me verplichten als u op F.
27 de manuscripten wil bergen, die u heeft ge
raadpleegd.
James Mitford stond werktuigelijk op en bracht
de Cyriaek Skinner-documenten weder op hunne
behoorljjke plaats, liij legde ze stillekens op de
plank eu ging naar buiten in de straten van
derheid der natie. Het neervallen van het
kruis op het Pantheon zal pijulijk opzien
baren in het Katholieke land. Men zal er
eeu even heiligschennend als dom bediijf
iu zien, eeue nieuwe aanranding van den
godsdienst, eene nieuwe bedreigiug van de
Kerk en bet geweten Ten aanzien van
het outruste, geplaagde, ongeduldig naar
verauderiug uitziende Frankrijk, ten aan
zien van het Christelijk Frankrijk vooral,
gaan zij het hoogste kruis van Parijs, het
heilige kruis van Genoveva doen wegne
men! Onder de kleinen, onder de armen
van geest zal dit verminkte kruis duizen
den bij duizenden stemmen te meer ver
schaffen aau het »Boulangisme«.
liet heet dat er een nieuw Bouapar-
tistisch blad zal verschijnen onder den ti
tel: 1789, waarvan het eerste nomrner den
2 December het licht zal zien. De Afge
vaardigde Laisant zou er de staatkundige
leider en ziju ambtgenoot Vergoin de hoofd
redacteur vau worden. Voor de onderne
ming zal men een millioen bjjeeu brengen.
Iu het Lagerhuis werd Parnell's ameu-
demeiit met 182 tegen 148 stemmen ver
worpen. Eeu amendement van Forster,
strekkende om het voorgestelde krediet
van 5,000,000 tot aankoop van pacht
hoeven in Ierland te verminderen tot
1,500,000, werd met 212 tegen 154
stemmen verworpen.
De Piëmouteesche Afgevaardigde Pey-
rot heeft onlangs een koffiebuisbediende op
schandelijke wijze beleedigd en deze laatste
heeft eeue aanklacht ingediend bij den Pro
cureur des Konings te Turin, die volgens
de wet verplicht is aan de Kamer mach
tiging te vragen om een barer leden te
vervolgen.
»Maar de eervolle vertegenwoordigers des
volks«, zegt la Gazetta <T Italiastellen
zich niet tevreden met de prerogatieven,
hun door de Constitutie verleend. Zij vra
gen het is de vooruitgang der demo
cratie, welke dit eischfc gewijd te zijn
en onschendbaar als de pereoon des Kouings,
nog gewijder en onschendbaarder dan die
zelfde Vorst.
De Afgevaardigden kunnen spoorweg
beambten mishaudeieu, politie-agenten slaan
of vrije burgers beleedigende gebiedende
democratie wil dat zij ongestraft heengaan.
Eu zoo is het gebeurd met den eervollen
Peyrot, zijne collega's hebben niet alleeü
de machtiging tot vervolging geweigerd,
maar het betreurt dat de Procureur dés
Kouiugs de aanklacht aangenomen had en
onpassende woorden gebruikt aan het adres
van den aangeklaagden Afgevaardigden
Iutusschen verschilde het verzoek om
machtiging in niets van de gewone be
woordingen van dergelijke stukken voor
gewone burgers gebruikt. »Zjju dus de
Afgevaardigden*, vraagt het blad, »iets
Louden, voor het oogenblik als een man wiens
hart gebroken is.
Maar toen hij daar alleen naar huis wandelde
op dien helderen, warmen zomeravond en den
koelen wind zijn voorhoofd voelde verfrisschen,
begon hij te bedenken, dat eigenlek alles toch
niet verloren was, dat de zaken in werkelijkheid
veel beter stonden, dan dien morgen, voor hjj
John Cann's laatsten brief bij toeval vond. Hjj
had wel is waar niet de bewaarplaats van den
schat ontdekt, maar eerstens wist hjj nu, op
gezag van John Cann zelf, dat er een schat was;
ten tweede, dat deze in Engeland was verborgen,
en ten derde, dat de volledige bizonderheden
nopens de plaats, waar die schat begraven lag, kon
gevoaden worden in John Cann's doodkist, te
Port Royal, op Jamaica. Het was ongetwijfeld
eene gewaagde en moeilijke onderneming om
eene doodkist te openen, maar het was niet on
mogelijk. Neen, volstrekt niet onmogelijk. Over
liet geheel, wanneer hjj de zaken opsomde, was
hij, ondanks zijne vreeseljjk bittere teleurstelling,
werkelijk nader bij de ontdekking van den schat,
dan ooit te voren in zijn leven. Tot op den
huidigen dag, had hjj den eigenljjken sleutel
gemist; dien had hij nu gevonden. Het was
moeilijker en gevaarvoller, dan hjj gedacht had,
maarhij was gevonden.
Wordt vervolgd.)