NIEUW
No. 1329.
Woensdag 12 December 1888.
13de Jaargang.
De Katholieke Kerk in
Amerika.
HU1TENLA N D.
H44RLEIH
ABOBHBMEKTSPBXJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
B URE AU: St. Janstraat Haarlem.
AG-ITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
/an 16 regels .30 Cents.
Slke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: K UPPERS LAUREÏ.
In de maand November van het vol
gende jaar vieren de Katholieken der Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika het
eeuwfeest van de benoeming des eersten
Bisschops van Baltimore. Met deze ge
beurtenis nam de invoering der Ameri-
kaanscne hiërarchie een aanvang. Honderd
jaar geleden telde de Unie 25,000 Katho
lieken, thans ziju er tien millioeu geves
tigd. Toenmaals was er slechts een enkele
Bisschopin onze dagen staan 13 Aarts
bisschoppen en 70 Suffragaan-Bisschoppen
aan de spitse der geloovigen.
De Geestelijken, de kloosters, de semi-
nariën, de colleges, de parochiale scholen
de hospitalen en andere inrichtingen vau
weldadigheid namen in dezelfde mate toe.
Niet alleen het aantal stichtingen vermeer
derde maar ook hare dotaties Datnen toe
op eene wjjze, dat geen enkele eeuw de
tegenwoordige in edelmoedigheid en offer
vaardigheid zal overtreffen. Al het geld
komt van den kant der geloovigen, of
schoon de meesten slechts arme immigran
ten zijn, voornamelijk Duitschers en Ieren,
die ginds op moeilijke wijze een bestaan
vinden, 't welk Europa huu uiet of al
thans slechts zeer karig kou verschaffen.
Men kan zich inderdaad geene voor
stelling maken van de werkelijk wonder
bare uitbreiding van het geloof. Zjj her
innert aan den vooruitgang van het Chris
tendom in de eerste eeuwen. Wij zullen
dit aantoonen door te spreken van een
zeker deel des lands, van het zoo even tot
Aartsbisdom verheven diocees St. Paulus
in Minnesota, tot welks eersteu Aartsbis
schop Mgr. Ireland werd benoemd.
Midden Augustus werd hem het Pallium
overgebracht eu deu 27steu September had
in de domkerk van den H. Paulus de
iuvestuur en installatie plaats. Acht eu
dertig jaar geleden werd het Bisdom St.
Paulus geslicht en Mgr. Critin als eerste
Bisschop gewijd. In 1851 kwam hij van
den Mississipi naar het uietige dorpje,
dat zich St. Paulus uoemde in eene kapel,
welke eenige Frausche familiëu uit Cauada
aan den rechter oever van de rivier ge
bouwd eu aan den H. Paulus gewijd had
den. De nieuwe Bisschop vond in zijn dio
cees, 't welk zich tusschen den Mississipi en
den Missouri uitstrekte, en thans de Sta
ten Minnesota en Dacota bevat, slechts
een enkelen Priester en 1500 Katholieken
in 4 kleine gemeenten verdeeld. Zijne ka
thedraal was de reeds vermelde kapel, 45
voet lang, 18 voet breed; zijn bisschop
pelijk paleis was eene armzalige hut.
Wie denkt hier niet aan de gelijkenis
van het mosterdzaadje.
Thans maakt dit Aartsbisdom eene kerk
provincie uit van drie diocesen, de op-
FEUILLETON.
De verborgen schat.
9) (Vervolg.)
Toen James begon te herstellen, gebeurde er
iets heel bizonders te Cayraanas, tegen alle
vroegere geneeskundige ondervinding in, die
de doktoren op dit gebied over het geheele
eiland hadden verkregen. De heer Barclay, of
schoon een volbloed Mulat, van half negerras,
kreeg plotseling de gele koorts. Hij had zijne
rachten uitgeput door James op te passen en
e smejstof scheen zich in zijn bloed te hebben
verspreid 0p eene w;j20) a]3 ze onder gewone
ms an ïgheden nooit zou gedaan hebben. En
toen üe dokter kwam, zeide hij dadelijk, dat
de ziekte een ernstig karakter had.
James Haatte en verachtte zichzelven om de
gedach e, en toch peiusde hij op eene onbe
stemde, afschuwelijke wijze over demogelijkheid,
dat zijn goede, gastvrije vriend stierf. De heer
Barclay had hem zoo zorgvuldig opgepast, dat
hij hem bijna hef had gekregen, en toch, met
John Cann 9 schat voor oogen, zag hij op eon
duistere, onzekere, verschrikkelijke wjjze uit naar
richtiug vau twee nieuwe Bisdommen is
in uitzicht gesteld, zoodat de Aartsbisschop
van St. Paulus eerlang vier Suffragaan-
Bisschoppen zal verkrijgen.
Wij tellen nu in deze provincie 500,000
Katholieken, 300 Priesters, vervolgens een
aantal colleges, hospitalen, semiiiariën,
kloosters, kortom alle inrichtingen, welke
in het bereik der Katholieke Kerk vallen.
De stad St. Paulus zelve is in 30 groote
parochiën verdeeld, in welke 50 Priesters
hun heilig ambt verrichten. St. Paulus is
ouder de Amerikaausche Bisdommeu eeu
der best georganiseerde, rijkste eu meest
invloedrijkste, zijn Aartsbisschop ueerut in
de Amerikaausche hiërarchie een der voor
naamste plaatsen in.
De plechtigheden bij gelegenheid van de
installatie des Aartsbisschops had een echt
nationaal karakter. Behalve een groot aan
tal Bisschoppen en Grootwaardigheidsbe-
kleeders der Katholieke Kerk, waren ruim
300 Priesters uit verschillende dioeezen
daarbij tegenwoordig. Ook de voornaamste
autoriteiton vau deu Staat Minnesota en van
de stad St. Paul woonden de plechtigheden
bij; de gausche stad was in feestgewaad,
des avonds waren alle hoofdstraten schit
terend geïllumineerd en ir. de prachtige
zalen van het hotel Ryan werd den nieuwen
Aartsbisschop en deu overigen Kerkvorsten
eeu heerlik feest bereid. Rector Keau'e
hield bij deze gelegenheid eene kernachtige
redevoering. Hij constateerde deu grooteu
vooruitgang van de Kerk in Amerika eu
hoofdzakolijk te Minesota en trachtte de
oorzaak zoowel als de middelen, waardoor
die vooruitgang bereikt werd, aan te too-
nen. Hij bewees, dat uit de eenheid der
Kerk, van den H. Stoel, het volle rijke
leven komt, dat de woestijnen vruchtbaar
maakt. Hrj pieos vervolgens de vele verdien
sten vau den nieuwen Aartsbisschop, vooral
diens energieke hulp bij de oprichting van
de eerste katholieke universiteit in Amerika.
Merkwaardig vooral is de volgeude getui
genis van eeu protestantsch nieuwsblad van
St.Paulus omtrent deze feestelijkheid.» De op
richting van deu Aartsbisschoppelijken zetel
is eeu voornaam feit in de geschiedenis
van onze ontwikkeling. Rome vindt men
in alle deelen der gausche wereld, Rome
verstaat de kunst om van du materiëele
en humane ontwikkeling der moderne maat
schappij, te profiteereu. De orgauisatie der
Kerk houdt gelijken tred met deu vooruit
gang der volken. De uitbreiding der hië
rarchie ii een maatstaf voor de ontwikke
ling van deze stad; de verheffing van Mgr.
Ierland is voor de gemeente St. Paul bet
voorteekeu eeuer schooue toekomst. De
persoonlijkheid van deu Prelaat geeft aan
deze gebeurtenis ook beteekeuis voor die
genen, welke niet tot zijne geloofsgenooten
behooren. Hij heeft zich met onze locale
belangen vereenzelvigd. Hij is een levens
element in onze stad geworden, een ijverig
zijn dood. Maar waar zou hij begraven worden
dat was nu maar de vraag. Toch zeker niet onder
het arme negervolk in den hoek der stadsarmen.
Een man, die den stand bekleedde van zijn
gastheer en zulk eene algemeene achting genoot,
verdiende gewis een plaats onder de aanzien
lijkste graven der blanken, naast het lijk van
den Gouverneur Modyford, en niet ver van John
Cann zelfs.
Dag op dag namen de krachten van den heer
Barclay langzaam, maar zeker af, en James, die
zelf nog zwak en nauwelijks hersteld was, zat
voor zijn bed en verpleegde hem even teeder als
de goede bruine man hem eene week te voren
had verpleegd. De jonge klerk was geen hard
vochtige schelm, die zijn vriendelijken gastheer
kon zien sterven, zonder eene voorbijgaande smart
te gevoelen; hij was evenzeer met den ouden
man begaan, alsof hij zijn broeder ware geweest.
Telkens wanneer de zieke teekenen van smart of
zwakte gaf, sneed dit James door 't hart als een
mes. De weienschap zelve, dat hij aan den eenen
kant wenschte, dat de man sterven mocht,
maakte hem aan den anderen kant des te begee-
riger en zorgvuldiger, om alles in het werk te
stellen om hem zoo mogelijk te redden, of ten
minste zijne smarten te verlichten,
Priester, een energiek Bisschop, een waak
zame Herder zijner kudde, een uitmuntend
bevorderaar vau de materiëele belangen
zij nor Kerk. Maar, hetgeen voor ous het
belangrijkste is, hij schittert als eeu voor
beeld vau burgerlijke deugden. Elke kundige
eu legislatieve beweging, welke tot verhef
fing der moraal eu der zedelijkheid strekt,
vindt zijne volle sympathie eu krachtige
medewerking. Hij dient de menschheid
evenals hij Gode dient. Zijne liefde voor
zijue medebroeders wil, gelijk die van
Christus.de wedergeboorte der maatschappij.
In deze woorden ligt een der geheimen
vau den vooruitgang der Katholieke Kerk
in de Vereenigde Staten van Amerika.
Uit Het land vau Charleroi wordt ge
meld, dat aldaar de toestand onveranderd
is gebleven, zoodat men daar dan ook van
meeniug blijft, dat het uiet tot eene al
gemeene werkstaking zal komen. Daaren
tegen luiden uit de Boriuage de berichten
ongunstig; sedert Donderdag is het aantal
werkstakers zeer toegenomen. Het middel
punt der werkstaking is Framerios, maar
toch ook elders zijn de werkstakers talrijk
zoo o. a. in de aangrenzende gemeente
Quaregnou en Paturages hebben omstreeks
2300 en te Cuesmes 400 man geweigerd
iu de mijnen af te dalen.
In het Centre eindelijk schijnt de geest
onder de arbeidersbevolking in het alge
meen sedert de laatste dagen verbeterd,
maar terwijl de dynamiet-aanslagen zich
niet herhaald hebben, heeft Vrijdag te La
Louvière een vreeselijke brand de ijzer-
pletterij van den heer Boël vernield, waar
van de oorzaak aan kwaadwilligheid wordt
toegeschreven
Naar de Gazette meldt, heeft de Piocu-
reur-Generaal bij het Hof te Brussel de
aanhouding bevolen van alle socialisten,
die het congres van Chatelet hebben bij
eengeroepen en er zich van opruiende taal
hebben bediend. Zij zullen voor het Hof
van gezworenen vervolgd wordeu wegens
»sameuzvvering tegen de wetten en de
veiligheid van den Staat.
Men verzekert, dat de Fransche Re-
geering nog geen besluit genomen beeft
betreffende Pauama, en hare beslissing zal
laten afhangen van eene extra-pai lernen-
taire commissie, samengesteld uit hooge
ambtenareu eu rechtsgeleerden, welke be
last zal worden met het instellen van eeu
onderzoek naar den stand van zaken.
In deu 'J'empskomt een schrijven voor
uit Cayenne over het gebied der Lawa,
waarin ter overweging wordt gegeven eeu
Fransch-IIollandsche maatschappij op te
richten tot exploitatie van dat goudlaed
ouder voorwaarde, dat beide gouverne
menten fiscale rechten zouden mogen hef_
feu en gezamenlijk wegen zouden aanleg.
Arme, oude man! Het was vreeselijk, hem
daar zoo te zien liggen, uitgedroogd door de
koorts en langzaam stervende; maar dan ook
weer John Cann's schat, John Cann's schat, John
Cann's schat! Elke schaduw des doods, die over
het gelaat van den goeden Mulat ging, bracht
James eene schrede nader tot de eindelijke in
bezitneming van John Cann's schat.
Den avond, dat de Hon. Charles Barclay
stierf, ging James Mitford voor het eerst na
zijne zware ziekte uit, om een paar woordjes
in het geheim met den zwarten doodgraver te
spreken. Hij vond den man lanterfanten in het
zoele stof buiten zijne woning en gereed eene
plaats te kiezen voor het lijk (dat, naar Oosterseh
gebruik, reeds den volgenden morgen zou wordeu
begraven) dicht bij de plek, waar John Cann's
kist stond. Al het overige, zei de doodgraver
met een afschuwelijken grijnslach, liet hij aan
James over.
Om middernacht verliet James in het donker
(want de maan scheen niet) zoo zwak en ziek,
als hij nog was, en nog bevende door de ge
volgen van de koorts, ter sluiks de lage plan
terswoning in de voorstad van Spanish Town
en ging alleen door de donkere, niet geplaveide
straten van de slapende stad naar den omtrek
gen om het terrein toegankelijk te maken.
De zouaven-kapitein Driant, schoonzoou
van Boulanger, heeft, in den vorm van
een roman, een boek uitgegeven, getiteld
la Guerre de demainwaarin o ider auderen
hot verhaal voorkomt van een veldslag,
geleverd met de nieuwst uitgevondene ver-
nielingswerktuigen. De Boulangisten heb
ben vau de aankondiging van dit boek,
welks verschijning door middel van reus
achtige aanplakbiljetten deu volke is koud
gedaau, gebruik gemaakt om er munt uit
te slaan, voor huu held, den Generaal.
Maar de Minister van oorlog heeft den
schrijver eene maand kamer-arrest opge
legd, wegens de uitgave vau het boek,
zonder dat hij daartoe vergunning van
hem had bekomen. De Minister zal nu,
gelijk hij in den ministerraad heeft mede
gedeeld, het rapport afwachten van den
commandaut vau het bezettingsleger in
Tunis, waartoe de kapitein Driant be
hoort, om te overwegen of ook nog een
andere maatregel tegen hem behoort ge
nomen te wordeu.
De Kamer van Afgevaardigden heeft be
sloten, een voorstel van den heer Ernest
Lefèvre, strekkende om aan vrouwen, die
handel drijven op haren naam en als zoo
danig een patent hebben, het kiesrecht
voor de samenstelling der rechtbanken van
koophandel toe to kennen, in overweging
te nemen.
Daarna is de beraadslaging over de be
grooting voortgezet.
In eene bijeeukomst der Staathuis-
houdKundige Vereeuiging, ouder presidium
van Léon Say, heeft de Spaansche Senator
De Marcoartu eene rede gehouden over de
militaire uitgaven, in Europa, die het met
eiken dag moeilijker maken den strijd
der Europeesche producten tegen de me
dedinging van Amerika vul te houden. De
70 millioen Amerikanen, die de Vereenigde
Staten bevolken, hebben slechts eeu leger
vau 25,000 man te betalen, terwijl Europa
millioeneu soldaten onderhoudt. Noord-
Amerika amortiseerde zjjue schuld, terwjjl
Europa die elk jaar vermeerderde.
De heer De Marcoartu eindigde zjjue
rede met een prijs vau 3000 frs. aan te
bieden voor het beste werk over den in
vloed, dien de militaire uitgaven uitoefenen
op de prijzen, die de productie opbrengt.
Deze prijs zal worden toegewezen in het
volgende jaar, bij gelegenheid van de con
gressen, welke tijdens de algemeene ten
toonstelling te Parijs zullen plaats hebben.
Al de Spaansche Ministers hebben huu
ontslag gevraagd. Sagasta zal beproeven
het Kabinet te recoustrueeren, zonder me
dewerking van de dissidenten der meerder
heid.
De Imparcial eischt de ontbinding der
Cortes.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat
de Czaar zeer stellig is gekant tegeu eenige
van de hoofdkerk. Geen levende ziel ontmoette
hem, noch ging hem voorbij door de eenzame
steegjes; geen eenzame kaars brandde ergens in
een enkel raam. Hij droeg een dievenlantaarntje
in zijne hand en een klein houweel, dat hij dien
middag van den zwarten doodgraver had ge
leend. Al strompelende door de hem onbekende
laantjes, zag hij eindelijk de groote, zwarte
massa van de hoofdkerk, die flauw afstak tegen
de weinig minder zwarte diepte van den nacht,
die den plechtigen achtergrond vormde. Maar
James Mitford werd volstrekt niet angstig door
de plaats of het uur: hij dacht maar aan een
ding: aan John Cann s schat.
Hij baande zich al bukkende een weg door
de struiken en langs de grafsteeneu naar den
ver verwijderden hoek van het kerkhof; en daar
vlak bij een versch gedolven, open graf, zag hij
de welbekende, half vergane letters, die de af
brokkelende staande zerk van John Cann's graf
aanduidden. Zonder een oogenblik uitstel, zonder
ook maar een schjjn van aarzeling, zonder een
zweem van vrouwelijke zwakheid sprong hij moe
dig in het open graf en keerde de lichtzijde van
zijne kleine lantaarn naar den kant, waar de
kist van John Cann nog onaangeroerd stond.
Wordt vervolgd
