I E
J
m 1355.
Vrij laf 15 Februari
14# J&argaag.
Het ontwerp-boterwet.
ïi U l T K L A IX D.
mam
A.BO.ES JE9 id JOÏHTSPKIJ 6
Per 3 maa*den voor Haarlem
Toor de overige plaat«e« ia Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzinderljjke Nummers
Dit blad varschgat
elke. DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
IAgSLHSDRgT1
B U R B A XTSt. Janstraat
Haarlem.
AGXT® MA
HON AGITATJE.
«liii»—« ii.i n ii i i i
?BIJS DEE ADVMKTJBHTIÉ»
Tan l3 regels 30 Cents.
Sik® regei meer 3
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertantiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uit ge vers: K UPPERS I-A U RE T.
Onder de ontwerpen ran wet, welke bin
nen kort de Tweede Kamer zullen bereiken,
behoort ook de boter wet of de wet tot
het tegengaan van verralsching der boter.
Tegen het ontwerp-boterwet nu zijn van
liberalen kant bezwaren ingebracht. Zoo
wordt door Het Vaderland en Het Han
delsblad het bezwaar geopperd, dat volgens
het ontwerp alleen waarborg gegeven wordt
tegen het vervalschen van boter door vet
stoffen, tegen de verwarring van room boter
en margarine boter. Het Handelsblad vreest
als die waarborg verkregen is, dat de oude
manieren van botervervalschieg wederom
met vernieuwde kracht in gebruik zullen
komen.
Elk mengsel, zegt genoemd orgaan, waarin
geeno anderen vetstoffen voorkomen, dan
dis, welke van melk afkomstig zijn, zal
volgen» bet wetsontwerp boter beeten. Ver
menging met meel, stroop of water zal er
dien naam niet aan ontnemen en za! straf
feloos kunnen gepleegd worden. Het is dus
te wachten, zoo gaat dit blad voort, dat
het bedrog met margarineboter, dat men wil
weren, /.al plaats maken voor de veel be
denkelijker bedriegerijen en oneerlijke prak
tijken, die onze boter haar goeden naam
op de vreemde markten reeds hadden doen
verliezen, voordat de magarineboter in den
handel kwam.
Het Handelsblad komt aan het slot zjjoer
beschouwingen over het ingediende ont
werp-boterwet tot deze gevolgtrekking:
Het liberale orgaan blijft de hoop voeden,
dat de Regeering haar ontwerp verbeteren
en de aanneming ervan zal bevorderen
door: of bet werken met den naam boter
alleen toe te staan voor onvermengde na
tuurboter en het gebruik van dat merk
voor alle andere mengsels te straffen, öf
t» bepalen, dat boter is de eetwaar, waar
van alle bestanddeelen, behalve zout on
kleursel van melk afkomstig zjjn, en het
woord kunstboter voor te schrijven als merk
voor alle ander producten van deze soort
met vrjjlating om er tot nadere aandui
ding een tweeden naam aan toe te voegen
b. v. mqrgarine of welke andere naam
mocht voorkomen of later worden uitge
vonden. Kunstboter zou dan de algemeen
verplichte naam zjjn voor alles wat geene
auivera, onvermengde natuurboter is en
door de bijvoeging van het woord margarine
zonden de fabrikanten en handelaars in dit
artikel hon product tegen oneerlijke con
currentie kunnen beveiligen, vermits het
gebruik van dien naam voor eenig ander
mengsel strafbaar bedrog of strafbare ver
ralsching van eetwaar zou opleveren.
De Tweede Kamer zal tegelegener tjjd
hebben te beslissen of aan de verande
ringen, welke bet Amsterdamscbe orgaan
voorstelt, al dan niet zal worden tegemoet
gekomen. Evenzoo zal het wetgevend
FEÜ1LLE TO N.
Krijgsgevangen.
Eene episode uit den FranseA- Duitschen oorlog.
Sedert hg met het Duitsche leger Frankrijk
was binnengetrokken, gevoelde Peter Buis zich
de rampzaligste der mensehan. Hij was seer
zwaarlijvig en geraakte spoedig buiten adem;
sijne platvoeten maakten hem het msreheeren
moeilijk en deden hem bij eene voor andere
geringe inspanning schier van uitputting be
zwijken. Van aard was hg uiterst goedhartig
on vredelievend, van bloedvergieten had hij
«en grenzenloozen afkeer. Hij was vader van
vier spruiten, welke hjj afgodisch beminde, en
gehuwd met eene jonge, stevige blondine, wier
trouwe zorgen hij met eiken dag inniger be
treurde. Hg hield van laat opstaan en vroeg
naar bed gaan en was een liefhebber van lang.vsel
en lekker eten, en last not least een onverzadelgk
bierdrinker. Boverdien wist hg, dat alles, wat
het leren aangenaams biedt, ook met dat leren
verdwijnt, en had dientengevolge een ouver-
winfijken, een ingekankerden afkeer van kanon
lichaam eene decisie geven op het adres
dat uit Leiden werd aangeboden, inhoudende
bat verzoek om artikel 2 van het wetsont
werp tegen de knoeierijen iu den natuu»-
boterbnndel uit te breiden. De bedoeling
namelijk van dat adres is, dat de zooge
naamde boeren met huuue potjes kunst
boter ook onder de termen van Artikel 2
zullen vallen, vermits de handelaars en
winkeliers hoogs belasting en hooge pa
tenten moeten betalen en zij door die zoo
genaamde boeren veel schade lijden.
Een hoogst belangwekkend artikel over
de boter-quaestio lazen wij ook dezer dagen
in het Dagblad van Z. H. en 's Graven-
hagewelks beschouwingen de aandacht
overwaard zjjn. Wjj zullen het artikel, om
tot een juist begrip van de zaak te komen,
in extsnso modedeelcti en daarmede onze
lezers zeker gerieven.
»YVLj leven, zegt laatstgenoemd orgaa»,
in een tjjd van namaak. Alles wordt vor-
valscht, niet alleen de beginselen, maar
ook alle waren, daarin zelfs in de
voornaamste plaats de levensmiddelen
begrepen.
De wetenschap maakte groote vorde
ringen; de retorten der chemici werken
wonderen uit. Men onderzoekt en ontleedt
alles, m*t dikwerf verbazende uitkomsten.
Gelijk alle licht, heeft o->k dat licht zijne
bedenkelijke schaduwzijde. De kun^t con
curreert tegon de natuur.
Hoogst bedenkelijke uitkomsten zjjn
daarvan soms het gevolg. En dat niet
altijd direct tot benadeeling vau bet lichaam;
maar in andere opzichten, speciaal voor
handel en vertier.
Onder do vindingen van onzen vernnf-
tigen tjjd behoort onder andere de ma>-
garine-boter.
't Spraakgebruik volgende, bezigden wjj
daar het woord margarine- of kunst-boter,
als togeneieliug van ds natuurboter. Eigen-
ljjk bestaat er maar éetie soort boter.
Dat wordt erkend door velen, die geroe
pen werden eene omschrjjving van boter te
geveu.
Zoo leest men onder andere in de ge-
illustreerde Encyclopedie van Jan Brouwer
bjj het artikel Boter: »Vet van de melk
door aanhoudend schudden daarvan afge
scheiden; wordt nagemaakt door margarine
olie en dierlijk vet.
Die omschrijving is kort en joist.
Wel werd onlangs do paradox verkondigd,
dat er niets dan kunstboter bestond, om
dat ook de botermaking uit melk en room
eene kunstbewerking is; doch znlk eene
theorie nemen wjj niet als ernstig aan.
Het aanhoudend schudden* is toch geene
kunstbewerking in den zin, welken men aan
die uitdrukking gewoonljjk hecht. De boter
is in den room en melk direct aanwezig;
voor de bereiding van de echte boter wordt
geene vermenging (analoog met het begrip
van bewerking) gevorderd.
nen, geweren en revolvers, doch meer nog dan
van genoemde moordtuigen, van bajonetten.
Hij was zich volkomen bewust, dat hem de
zoo onmisbare vlugheid in de handtcering vau
dat wapen ontbrak om met eenig suecès zjjnc
swaarwichtig lichaam tegen een vjjand te kun
nen verdedigen.
Wanneer hij, met den helderen sterrenhemel
tot dak, in zjjn kapotjas gewikkeld, naast zijne
ronkende kameraden uederlag, peinsde hij dik
wijls uren lang over zijne acirergelaten be
trekkingen en de talloozo gevaren waaraan hg
zelf voortdurend was blootgesteld. Wat zou er
van zijne lievelingen worden, als hg mocht ko
men te vallen Wie zou voor hen zorgen en
hen opvoeden? Zij waren niet rijk; zelfs had
hij bij zijn heengaan eenige schulden achter
gelaten. Deze grievende gedacliUn deden hem
dikwijls tranen storten.
Kwam het in hst begin van den veldtocht
tot een treffen met den vijand, dan bekroop
hem somwjjlcn eene onweerstaanbare begeerte
om zich maar te laten neervallen; doch de
vree», alsdan door de achter hem komenden te
worden vertrapt, hield hem telkenmale daarvan
terug. Het fluiten der kogels deed hcra de
haren te berge rjjzen.
Onze stelling is: kunstboter is geen
boter; maar iets anders: eene vetsoort. Nu
beweren wjj volstrekt niet dat die vetsoort,
voor vele gestellen althans, schndeljjk is,
doch boter is zjj niet.
Die zoogenaamde kunstboter doet der
wezenlijke boter groote concurrentie aan.
Zjj kan, omdat sommige boereu, tijdelijk
voordeel stellende boven een blijvend ge
win, de zoogenaamde boter onder de ware
boter mengeu. Daardoor kreeg onze bo
ter eene slechte reputatie, ook in den
vreetnde.
Geen wonder dat de eerljjke landbouwers
opkomen en wetteljjke bescherming vragen
van d*. boter tegen de kunstboter.
De Laudbouwcommissie adviseerde der
Regeering eene Boterwet samen testellen.
Aan dien wenk werd gehoor verleeud: het
wetsvoorstel is bj de Tweede Kamer aau-
hangig.
Doch ziet, wat door bjjua alle eerljjke
landbouwers wordt verlangd, vindt afkeuring
in liberale bladen. Deze kiezen partjj voor
de fabrikanten van de margarine-boter. De
namaak wordt iu bescherming genomen
tegen het origineel.
De belangeu der zuivelbereiding moeten
achterstaan voor de nieuwe boter-iWizsfrie.
Karakteristieker kan het wel niet. Het val-
sche begrip van vrjjheid komt ia die op
positie tegen de Boterwet glansrjk uit.
In bjjna alle lauden van Europa heeft
men den landbouw tegen de margarine in
protectie genomen. Nu meu dat ook in
Nederland doen wil, wordt deernis uitge
sproken met het lot der margarine-fabri
kanten.
Averechtscher neiging tot begunstiging
kunnen wjj ons moeiljjk denken. Het be
lang van een geheeleti tak van ons volks
bestaan wordt minder geacht dan dat van
eenige fabrikanten. Eu dat standpunt wordt
ingenomen door eene richting, welke van
geene bescherming der njverheid iu ander
opzicht wil weten
De eisch der Regeering, neergelegd in
de Boterwet, is toch zoo eenvoudig moge-
Ijk. Tegen de mavgarine-boter (wjj v.ullen
ons na maar houden aan den gebruikelijken
term) wordt niets gedaan; enkel wordt ge-
ei»cht, dat do namaak niet op den echten
naam zal verhandeld worden.
Welke onbilijkheid kan daarin gelegen
wezen? Of is dan het element iu de mar
garineboter niet de margarine? Schaamt
zich de kunstboter haren wezenlijken naam?
Slot volgt).
Het revolutie-Italië heeft het iu de
jongste week te kwaad gehad met de
revolutie. De socialisten hebben onlusten
verwekt onder de werkloozen te Rome.
Verscheidene maanden bracht hij aldus in
onojihourleljjken sngst en spanning door.
Het legerkorps, waartoe hjj behoorde, bewoog
zich in de richting van Normandië, toen hij
op zekeren dag, met (en zwak detachement
werd uitgezonden om het voorliggende terrein
te verkennen en daarna weder op de hoofd
macht terug te trekken. 0<eral heersehte de
grootste kalmte, zoodat niets deed vermoeden,
dat men op eenigen ernstigon wederstand zoude
stui en.
De Duitschers daalden juist in v lie gerust
heid in eene met diepe kloven doorsneden
vallei af, toen zjj op het onverwachts met een
lievig gewe rvuur werden begroet, en voor zjj
zich nog volkomen rekenschap van den aanval
konden geven, waren reeds eon twintigtal hun
ner buiten gevecht gasteldtegelijkertijd wer
den zjj door een troop //franc-tireurs, welke
als bet ware uit den grond verrezen, met ge
velde bajouet aangevallen.
Peter Buis stond wezenloosbij was zoo
ontsteld en buiten zieb zeiven, dat de gedachte
aan vluchten zelfs niet bij hem opkwam; doch
toen het bewustzijn eenigermate bjj hem terug
keerde, maakte zich eene namelooze begeerte
vau hem meester om zich zoo suel mogeljjk
Groote verwoesti n gen zjjn in enkele stra
ten door de oproerlingen aangericht.
Die bedenke!jke beweging te Rome
houdt verband met de woelingen, welke
in verschillende nudere plaatsen van Italië
plattelandsgemeenten te betreuren
vielen, zoodat de agitatie uiet louter uit
plaatselijke gesteldheden kan worden ver
klaard. De geest van verzet is vaardig gewor
den over een niet oubelangrjjk deel der Ita-
liaausche bevolking. De politiek der om
wenteling kan trouwens nimmer leiden tot
toestanden van welgevestigde orde en rust.
Merkwaardig is het zeker dat Crispi, in
de Kamer geïnterpelleerd over de agitatie
te Rome, heeft te kennen gegeven, dat de
vrjjheid van vergadering zal worden ge
schorst. Reeds is dan ook het honden van
een paar bjjeenkorasten belet.
Crispi geeft bj vernieuwing te zien hoe
de helden der revolutie, zelf aan het gezag
gekomen, tot handhaving der door hen in
gevoerde orde van zaken moeten gebruik
maken van dezelfde wapenen, waartegen
zj, toen ze tegeu heD werden gericht,
heftig te volde trokken en ze als gedrochten
der duisternis en der reactie uitmaakten.
Nu Crispi wordt bedreigd door eene re
volutie, wordt bij zoo conservatief mogeljk.
Toch verricht bij eene gevaarljke daad
waar hij, om aan de werkloozen tegemoet
te komen, dadelijk werken van opeubaar
nut doet ondernemen. Laugs dien weg
komt men straks tot de nationale werk
plaatsen.
Niemand kan het in de Regeering wraken
dat zjj aan broodeloozen hulp verleent; doch
het is altjjd hoogst bedenkelijk om als op
bevel der arbeiders van regeeriugswege work
te verschaffen.
Eenmaal dieu weg betredende, zal het
terugtreden dikwerf uiterst moeiljk zjju.
De werklieden komen daarbij zoo licht tot
het resultaat dat het Gouvernement het
begiusel van recht op arbeid erkent.
Trouwens, Crispi zal wel teu einde raad
wezen, daar Rome metterdaad door eene
betreurenswaardige crisis op bouwterreiu
wordt geteisterd. De stad der Zeven Heu
velen ervaart thans de rampzalige gevolgen
der bouwmanie, welke in alle groote steden
niet kan uitblijven.
Onder de oorzaken van de crisis wordt
ook genoemd de moeilijkheden, waarin een
der belangrijkste bouwondernemers, Prins
Borghese, Hertog van Bomarzo, geraakte.
Hjj zag zich verplicht, hoewel een zjjoer
broeders hem met twintig millioeu lire te
hulp kwam, van het voortzetten zjjner
ouderneming af te zien. 't Spreekt van zelf
dat het terugtreden vau zulk een werkgever
vele werknemers in groote ongelegenheid
bracht.
De socialisten, steeds zoekende naar eene
aanleiding om het vuur van den burgertwist
en van het verzet tegen de Regeering aan
te stoken, maakten ijverig gebruik van de
uit de voeten te makentegelijkertijd drukte
hem evenwel de gedachte ter neder, dat hjj
ongeveer zoo vlug was als een schildpad verge
leken bij de magere Fransohen, die met de
snelheid van klipgeiten naderden.
Op dat oogenblik zag hjj op eenige schreden
afstands eene aan weerszijden met dicht struik
hout begroeide sloot, en zonder zich rekenschap
te geven hoe en waar hjj zou terechl komen,
sprong hij, als een zwemmer van eene brug,
met gesloten beenen plompverloren naar bene
den.
Als een pijl drong hjj door eene dikke laag
slingerplanten en doornige struiken, welke hem
gelaat en handen verwondden, en kwam ten
slotte onzacht op den steenachtigen bodem eener
droge sloot neder.
Toen hjj de oogen opsloeg zag hij den helde
ren hemel door de opening, welke hij in zijn
sprong had gemaakt, en daar hjj vreesde door
dit gat verraden le worden, kroop hij met de
uiterste voorzichtigheid op handen en voe;en
onder dit dak van itieengegroeide takken ver
der, om zich zoover mogeljjk van het tooneel
des strijds te verwijderen.
Wordt vervolgd
