N I
W E
No. 1376.
Zonlag 7 April 1889.
14(!a Jaargang.
Wapenstilstand.
BUITENLAND.
y
Genezen.
ABOIfNEMEHTSPBIJfi
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het Buitenland
Afzjuderlpke Nummers
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
0.85
1,10
1,80
0.03
xtxaiEqr
BÜKKAU: St. Janstraat
Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PE.IJS DEB ADVEBTENTIJËN
Van 16 regels 30 Cents.
Slke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KUPPERS LAUREY.
De beweging tegen de afschaffing van
de plaatsvervangingen nummerverwisseling
is tot staan gekomen. Door de wijze waarop
Toörloopig aan die agitatie een einde werd
gemaakt, is de eer van alle partpen gered.
Men zal ons moeten toegeven, dat wij
recht hebben van alle partijen te gewagen,
daar zich onder de Katholieken verschil
lenden partijen voordeden.
Was men vrij algemeen overtuigd van
de wenschelijkheid, zoo al niet vau de
gebiedende noodzakelijkheid dat de plaats-
Vervanging moet behouden blij ve,minder een
stemmig was men omtrent de houding, die
de Katholieken moeten aannemen iu af
wachting van de indiening der Legerwet.
Onze lezers zullen zich herinneren, hoe
Wij ons schaarden aan de zij le van hen,
die een protest niet ontijdig rekenden.
Het ligt evenwel voor de baud, dat wij,
van instemming getuigende met de bewe
ging teg' n de plaatsvervanging zelve,
daardoor nog geenszins wilden te kennen
geven, dat wij ons zouden willen aanspra
kelijk stellen voor elk woord, in Aden strijd
der meeuingen geuit.
Zonder eeuigen twijfel ziju er termen
gebezigd, welke beter waren gezwegen.
Keuren ook wij zulk eeue polemiek af,
toch mag niet worden voorbijgezien, dat
de toon van bet debat, het doel van de
discussie uog niet veroordeelt.
Nog is het onze overtuiging, dat het
diep moet betreurd wordeu, dat de her
vorming onzer legerorgauisatie in de rich
ting vau den persoonlijken dienstplicht
Wordt geleid.
Al neemt meu aati, dat de afschaffing
der plaatsvervanging in abstracto, uit een
duiver militair oogpunt, wenscheiijk moet
gerekend worden, dau nog ware het ge-
raden de zaak niet door te drjjveu, nu
zulk een belangrijk deel der bevolking zich
tegen den maatregel kant.
Met de nationale wensehen moet immers
rekening worden gehouden. Ea nu mag
toch wel eens heriuuerd worden aan het
Woord van den Minister Modderman, dat
bet volk niet uit 3/5 maar uit 5/5 be
staat.
Wij releveerdeu deze gedachte eukel om
te doeu uitkomen, hoe de beweging tegen
de opheffing van de plaatsvervanging al
leszins is te rechtvaardigen.
Niettemin verheugen wij er ons hartelijk
Over dat een wapenstilstand door de leiders
der beweging werd gesloten. Niets zon
°us daarenboven aangeuamer ziju, dan dat
het tijdelijk nederleggen der wapenen, door
het sluiten vau een eerlijken vrede werd
gevolgd.
Het blijft onze meeniug, dat zulk een
Eerlijke vrede best mogeljjk is. Reed) heb
ben wij vroeger het denkbeeld aan de hand
gedaan, hetwelk ten grondslag vau een
defentieveu vrede kan gelegd worden.
Wellicht herinneren onze lezers zich nog
Wat wij schreven. Wij gaven namelijk het
F E U ILL E T O N.
Vervolg en slot.)
Toen men op Rigi-Scheideck was gekomen,
begon daar zulk een gezellig en kalm leven
voor hen, dat zij zelf verbaasd stonden over
den weldadigen invloed der verandering van
Woonplaats. Zoo van tijd tot tijd vervielen zij
eens heel eventjes in de oude kwaal, maar dit
droeg er steeds toe bij om hun heldhaftig be
sluit, om zich zeiven te beheerschen, des te
Vaster te doen worden.
De heerlijke lucht, de indrukwekkende kalmte
der Alpenwereld, de lichte, voedzame kost en hun
geregeld leven brachten ook het hunne bij tot
beterschap.
Door het vermijden van alle mogelijke con
flicten werden de zennwen tot kalmte gebracht
en daarmee wies ook de kracht om elk conflict
te mijden, eene wisselwerking, die reeds op
denkbeeld iu overweging aan om de plaats
vervanging af te schaffen en uumnterver-
wisseliug te behouden. Dat zou kuuuen
vormen eeu eerlijk compromis, ten volle
geschikt om de geschokte gemoederen tot
bedaren te brengen.
Yoor het oogenblik willen we daarover
niet uitwijden, ons voorbehoudende later
ons plan te ontvouwen. Hoogst aangenaam
zou het ons zijn, wanneer meu vau des
kundige zijde, maar altijd van zulk eene,
welke niet eenzijdig over de beweging
tegen de afschaffing der dienstvervaugiug
denkt, wilde adviseeren over de uitvoer
baarheid van ons voorstel.
Gelijk wij vroeger reeds aanwezen, wordt
ook bij het behoud der nummerverwisse-
iiug de plaatsvervanging opgeheven, waut
elk dienstplichtig nummer komt, tegenover
den Staat (of het leger), tot ziju recht.
D:e quaestie laten wij evenwel verder
rusten. Als de L'gerwet er is (vooreerst
komt zij niet) dau zal meu uog lang ge
noeg over de vele oneerlijkheden kuuuen
redeueerau, welke zij iu 't leven zal roepen.
Foor hedeu wensehen wij ons te bepa
len tot het uiten van eeu weusch. Nu de
wapenstilstaud is gesloten, hopeu wij na
melijk dat geen wapengekletter meer worde
gehoord. Aan alle kauten moet Legerwet-
rust heerschen. De quaestie der dieustver-
vangiug moet tijdelijk ter zijde worden
gesteld om voor andere vraagstukkeu
ruimte te maken. Mei zal spoedig iu 't
land wezen en met Bloeimaud komen de
verkiezingen van de Provinciale Staten.
Die stemming mag niet wordeu troebel
gemaakt met de quaestie der dieustver-
vanging. De Staten moeten »om«, voor
zo >veel dat vau de Mei-keuzen afhangt.
De wapeustilstaud worde dus gebezigd
om strijd te voereu. De anti-liberale partij
moet opnieuw, als iu Maart 1888, tot de
overwinning wordeu gevoerd.
Wel beeft men die zegepraal bemoei
lijkt door de oude kiestabel voor de Staten
te handhaven, maar boe treurig dat ook
is, het mag niemand ontmoedigen. Juist
die tegenwerkiug moet dwingen tot ver
hoogde werkzaamheid. Alle krachten moe
ten ingespannen wordeu om de liberalen
te doeu gevoelen, dat zij niet over de
meerderheid der kiezers te beschikken heb-
beu als over volgzame lammeren.
De liberalen moeten iu Mei ouder den
indruk worden gebracht van de macht,
welke de auti-liberaleu nog iu den lande
kunnen uitoefeiiou. Nadruk moet gelegd
worden op alles wat vereeuigt en alles
wat verdeelt moet achterwege wordeu ge
houden.
Deed men anders, dau zou men de zaak
vau het liberalisme dienen, hetgeen zeker
geen goed Katholiek zou willen doeu.
De Katholieken zullen letten op hetgeen
te Rome eu te Parijs geschiedt; daar heerscht
ook het liberalisme eu men weet met welk
eeu resultaat.
Het liberalisme nu is overal hetzelfde,
overal staat het vijaudig tegenover het
het eind der vierde week de meest verrassende
resultaten vertoonde.
Toen de zevende week ten einde liep, was
Hector zoo volkomen overtuigd van de volko
men genezing zijner Gato, en Cato van de ge
nezing van haren Hector, dat zjj beiden hun
hart uitstortten. Hector vertelde ronduit, wat
dokter Muller hem had medegedeeld.
//Ja,/' met deze woorden eindigde hij,
//je waart zieker dan je wel dacht. Ik.zal je
eerlijk zeggenje leven stond op het spel,
en alleen mijn stalen wil kon je redden. In
den beginne viel het mij wel moeilijk, mij over
de kleine onaangenaamheden heen te zetten,
maar langzamerhand raakte ik er aan gewend,
en nu ben ik al zoo ver, dat ik mij niet be
grijpen kan hoe ik zoo over elk bagatel kon
opstuiven. Zie je, en zoo beeft die bezorgdheid
voor mijn vrouwtje op mij ook kostelijk ge
werkt. Ik ben nu een heel ander mensch
en niets is nu weer in staat mij mijne philo-
sophische kalmte to doen verliezen.
Zijne vrouw had hem eerst met verbazing
aangehoord, raaar nu barste zij toch hevig in
geloot. De revolutie waaruit het libera
lisme werd geboren, heeft dePriesters met
geheele groepen naar het schavot gevoerd.
Geeu vrede, zelfs geen wapenstilstand kan
dus heerschen tusschen het liberalisme en
de Katholieke Kerk.
Daarvan doordringe men zich goed in
Mei. Dau zal de quaestie der dieustver-
vaugiug niet noodlottig werken op de uiting
der keuzen voor de Provinciale Staten,
maar allen, die in het liberalisme den
vijand zien, zullen komen stemmen tegen
de liberale candidate!).
Stemmen is eeue daad verrichten, en
daden moeten door ons worden gesteld
tegenover da daden der liberalen.
De Eerste Kamer heet het hechte bol
werk der liberalen. Welnu, dat het valle!
Zal dat geschieden, dan moet eendrachtig
en veerkrachtig worden gestreden; dau
moeten de wiutergrieveu worden vergeteu
bij den lentestrijd.
Katholieken waakt, opdat de liberalen
u niet de nederlaag bezorgen bij de stem
bus, welke u over eenige weken wacht.
De dagen, welke wij beleven, zijn ern
stig. Vreeselijke gevaren dreigen ook iu
Europa. Eeu groot, ja eeu zeer groot en
overwegend belang is dus bij de omzetting
der Eerste Kamer betrokken. De anti
liberale richting moet de meerderheid uit
maken iu de beide Kamers. Die uitkomst
kan verkregen worden, als er eenheid
heerscht iu het kamp der anti-liberalen.
Te Brussel hebben studenten, die den
schouwburg iu de voorstad Ixelies bezoch
ten, Donderdag-nacht te 1 uur, zich naar
het Hotel Mengelle begeven, waar Boulan-
ger zijn intrek nam, om hunne hem vij
andige gevoelens op luidruchtige wijze te
uiten; zij hadden zich hiertoe van fluitjes
voorzien. De poiitie joeg hen echter uit
elkander voor zij uit Ixelies iu de stad
terug keerden.
Laguerre, Laissant, Naquet, Millevoye,
Dugaé de Fauconerie, ziju te Brussel aau-
gekomeu, naar men zegt, om een nieuw
manifest aan het Fransche volk op te stel
len. Bij hunne komst was veel volk op de
been, maar het bleef rustig.
Reeds eenigen tijd geleden kondigden
de sociaal-democrateu tegeu het voorjaar
buitengewoon groote werkstakingen iu
Duitschlaud aau, welke loonsverhoogiug
ten doal hebben. Te Keulen, Neurenberg,
Halle, enz. hebben nu verscheidene dui
zenden metselaars bet werk gestaakt.
Er is eene keizerlijke kabiuets-orde over
de ramp bij Samoa opeubaar gemaakt,
waarbij diep leedwezen wor It uitgesproken
over het zeer groote verlies aan officie
reu eu manschappen, die nog pas in De
cember jl. hun leveu iu getrouwe plichts
vervulling voor den Keizer en het Rijk
hadden verbonden. De Keizer verwacht dat
het vertrouwen der marine op hare voort
durende ontwikkeling door deze ramp niet
lachen uit.
Zij vertelde wat haar op het hart lag.
//Maar dat is plagiaatviel Hector haar
een paar malen in de rede. Zoo'u doortrapte
schelm
Zij waren het eens, dat dokter Muller om
zijne sluwheid moest gestraft worden, zij het
dan ook op eene prettige manier.
Deze straf gelukte prachtig. Zij wisten wel
vooruit, dat Muller, als hij zijne beide patiën
ten zoo volkomen genezen terugzag, zjjn Se~
lieim zou verraden en uit dit geval eene mo
raal zou trekken. Maar dat pleizier zou hem
vooreerst niet worden gegund. Zij zouden het
doen voorkomen alsof zij, trots alle onthullin
gen, overtuigd waren, dat die huichelachtige
diagnose volkomen juist was geweest. Doch
daarna zou een vorstelijk geschenk, bestaande
uit honderd flesschen Rudesheimer dat
wijntje, dat dokter Muller zoo streng verbood,
raaar toch zoo gaarne dronk bewijzen, dat
men hem voor zijn kunstgreep, die zijn paedago-
gischen tact verried, hartelijk dankbaar was.
En zoo geschiedde het,
geschokt zal blijken. Het voorbeeld van
hen die, hun plicht doende, verschei
den ziju, moge voor de marine voor altijd
eeue leidstar zijn, om haar voor het heil
en den roem van het vaderland hare taak
ook verder te doen vervullen.
De Berliner Borsenzeitung gelooft, dat
Luxemburg zijne neutralitet zal moeten
opzeggen. Wanneer Hertog Adolf van Nas
sau zegt zij het regentschap aanvaardt,
komt Luxemburg in een geheel nieuwen
toestand, waaruit de Vorst, zoodra alles in
definitieveu toestand zal zijn gekomen, on
getwijfeld de gevolgtrekkingen zal afleiden,
die het belang van zijn Huis zoowel als
dat vau het Duitsche rijk vorderen. Dat
Luxemburg iu ziju tegenwoordigen toestand
van neutraliteit blijft, eeu oud Duitseh land
met geheele Duitsche bevolking afgescheiden
vau het Duitsche Rijk,verhinderd aan het na
tionale leveu deel te nemen,doorde neutraliteit
slechts gebondeu en tot hulpeloosheid ge
doemd,maar niet beveiligd,doorFraukrijK bij
het uitbreken van een oorlog ongetwijfeld
als eeu open weg naar Duitschlaud uit
verkoren, dat deze toestand zou moeten
wordeu gehandhaafd, schijut naar ous na
tionaal gevoel onmogelijk. Luxemburg,
reeds tot hetDuitsche tolverbond behoorende,
moet ook tot het Duitsche rijk behooren.
Hertog Adolf moet iu deu kriug der Duitsche
boudsvorsten worden opgenomen; dit zal
en moet ziju eigen dringende wensch zijn,
eu niets staat de vervulling daarvan in
deu weg. De internationale overeenkomst
van 1867, waarbij Luxemburg tot eeu
neutralen staat werd verklaard, kan onge
twijfeld door den Vorst des lands worden
opgezegd; waut die gewaarborgde neutra
liteit is eeue gift, waarvan degene, wien
zij is toebedeeld, kan afzien.
De Frausche Kamer heeft de aan
vraag tot machtiging om Boulanger te
vervolgeu goedgekeurd met 355 tegen 203
stemmen.
De rechtbank te Parijs zal hedeu (Za
terdag) uitspraak doen in het proces tegeu
de bestuursleden van het comité der Ligue
des patriotes.
Iu deu Italiaanschen Senaat werd de
Minister Crispi door eenige leden geïuter-
pelleerd naar aanleidiug van de ontploffing
in de kerk bij gelegenheid van de jongste
predikatie vau Pater Agostino.
De Minister verzekerde, »dat alles in
het werk gesteld was, om den prediker te
beschermen. De toehoorders en de bevol
king wareu rustig gebleven en in het bui-
teulaud had het voorval niet de opmerk
zaamheid getrokken. Misschien was eeu
andere kanselredenaar medeplichtig aau de
zaak.
Kan liet ellendiger eu gen eeuer? 't Is
duidelijk, dat de sectarissen van haat tegen
deu welsprekeudea kanselredenaar vervuld
ziju, die, als weleer eeu Ravignan of La-
cordaire te Parijs, als een Roh of Has3-
lacher in Duitschlaudduizenden en dui
zenden door zijn machtig woord ii ver
voering brengt eu op hen een onuit-
t
Cato ten minste, die den dokter het eerst
te zien kreeg, speelde haar rol meesterlijk.
Benuo zwoer by kris en kras, dat het inbeel
ding was, neen, neen, zij wist wel beter,
zij liet zich nu niet voor den gek houden.
De dokter werd ten laatste wanhopig, vermoed
de dat hij hier met eigenzinnigheid te doen had,
en begon boos te worden.
Doch eensklaps trad Hector binnen, en deze
was zoo dankbaar, dat lijj al dadelijk door de
mand viel.
//Hoor eens, ouwe jongenzei hij, //niet
boos zijn. We wilden je dien streek eens be
taald zetten. Zie je, kereltje, zoo dom zijn we
nu nietNiet waar, Cato
//Dat zou ik denken!// riep het vrouwtje
lachende. //Maar zonder gekheid Het was een
kostelijke inval. Ge hebt ons heel wat geluk
kiger gemaakt. Ik dank u van harte
Zij drukte den dokter vroolijk de hand, ter
wijl dokter Muller zich langs zijn baard streek
en lachend zei: „Jullie bent toch nog een paar
groote kinderen.//
